Samenwerkende gemeenten regio West-Friesland Beschrijving huishoudelijke ondersteuning Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Koggenland, Medemblik, Opmeer, Stede Broec.
Inhoud 1.1 Inleiding...3 1.2 Doel huishoudelijke ondersteuning...3 1.3 Resultaten huishoudelijke ondersteuning...3 1.4 Doelgroepen...5 1.5 Eisen aan de uitvoering...5 1.6 Toeleiding naar huishoudelijke ondersteuning...6 1.7 Omvang...6 1.8 Overige bijzonderheden...6 Beschrijving huishoudelijke ondersteuning 2 van 7
Huishoudelijke ondersteuning 1.1 Inleiding Algemeen Huishoudelijke ondersteuning (HO) is een voorziening die ingezet kan worden om inwoners langer zelfstandig te laten wonen. Het is gericht op het ondersteunen van de zelfredzaamheid en de participatie van inwoners met een beperking of chronische psychische of psychosociale problemen. Er is onderscheid gemaakt in drie producten van dienstverlening; HO type 1 (HO1), HO type 2 (HO2) en HO type 3 (HO3). 1.2 Doel huishoudelijke ondersteuning Het algemene doel van huishoudelijke ondersteuning is het realiseren van een gestructureerd huishouden. Het huishouden vormt een basis waar de inwoner mensen kan ontvangen en van waaruit de inwoner kan participeren in de samenleving. Hiervoor zijn de zelfredzaamheid en eigen mogelijkheden van de cliënt belangrijke voorwaarden. 1.3 Resultaten huishoudelijke ondersteuning De volgende resultaten gelden voor alle typen van huishoudelijke ondersteuning: Het vergroten van de zelfredzaamheid van inwoners met betrekking tot het voeren van een gestructureerd huishouden. Het betrekken van de omgeving (het sociale netwerk) van de cliënt bij de uitvoering van de werkzaamheden en het waar mogelijk begeleiden en activeren van het sociaal netwerk van de cliënt. Het ontlasten van de persoon die gebruikelijke hulp of mantelzorg levert, als er sprake is van (dreigende) overbelasting van de betreffende persoon. Het wijzen van de cliënt op andere beschikbare diensten die bijdragen aan een gestructureerd huishouden (bijvoorbeeld boodschappendienst). Het afstemmen van de zorg en ondersteuning daar waar de cliënten zowel WLZ- als Wmodiensten ontvangt. Goede zorg voor de cliënt staat daarbij centraal. Het tijdig signaleren van veranderingen in de leefomstandigheden, gezondheidssituatie en sociale omstandigheden van de cliënt. Dit kan zowel een verslechtering of verbetering van de situatie betekenen. Overzicht resultaten per type en (mogelijke) activiteiten per resultaat Resultaten HO1 HO2 HO3 Schoon en leefbaar huis Schone kleding en linnengoed Kunnen beschikken over voldoende levensmiddelen en het kunnen nuttigen van maaltijden. (alleen in geval de boodschappen- of Het schoon houden van: - een woonkamer; - slaapvertrekken die in gebruik zijn; - de keuken; - maximaal 1 toilet en 1 badkamer (inclusief toilet); en - gang, trap en overloop. Het gebruik kunnen maken van schone kleding, bedden- en linnengoed. Het ondersteunen bij het opstellen van boodschappenlijst en opruimen van boodschappen. Het bereiden van Het schoon houden van: - een woonkamer; - slaapvertrekken die in gebruik zijn; - de keuken; - maximaal 1 toilet en 1 badkamer (inclusief toilet); en - gang, trap en overloop. Het gebruik kunnen maken van schone kleding, bedden- en linnengoed. Het ondersteunen bij het opstellen van boodschappenlijst en opruimen van boodschappen. Het bereiden van het aanleren van het uitvoeren van huishoudelijk taken zoals benoemd bij HO1. het aanleren van het wassen van kleding/linnengoed zoals benoemd bij HO1. het aanleren van het verzorgen van maaltijden en boodschappen. Beschrijving huishoudelijke ondersteuning 3 van 7
maaltijdenservices ontoereikend zijn) Zorg voor kinderen onder de 6 jaar (kinderopvang is voorliggend aan deze vorm van ondersteuning) Veranderingen herkennen en signaleren Dagelijkse organisatie van het huishouden broodmaaltijd. Het opwarmen van maaltijden. Niet van toepassing. Bij veranderingen in de situatie van de cliënt wordt dit besproken met de direct leidinggevende. De leidinggevende koppelt dit terug aan de gemeente indien de signalen daar aanleiding toe geven. Het is aan de cliënt om werkzaamheden te prioriteren en keuzes te maken. Van de cliënt mag immers worden verwacht dat hij of zij de regie over het huishouden kan voeren. broodmaaltijd. Het opwarmen van maaltijden. Helpen/ondersteunen bij de persoonlijke verzorging van de kinderen (bijv. tandenpoetsen, aan/uit kleden, wassen, luier verschonen) Hulp bij eten en/of drinken bij baby s en kinderen; Broodmaaltijd bereiden/warme maaltijd opwarmen/flesje melk bereiden voor baby. Bij veranderingen in de situatie van de cliënt bespreekt de ondersteuner dit met cliënt en indien nodig met andere betrokkenen (sociaal) netwerk of hulpverleners. De bevindingen worden door de ondersteuner teruggekoppeld aan de gemeente. Het plannen, organiseren en tijdig uitvoeren van de benodigde huishoudelijke activiteiten. Helpen handhaven, verkrijgen of terugkrijgen van structuur in het huishouden. het aanleren van vaardigheden op het gebied van zorg voor kinderen die tot het gezin behoren zoals bedoeld bij HO2 Het proactief signaleren en in de gaten houden van veranderingen in de situatie van de cliënt. De ondersteuner is verplicht de gemeente direct te informeren over relevante veranderingen in de situatie van de cliënt. Van de ondersteuner wordt verwacht dat deze actie onderneemt op de veranderende situatie van de cliënt. Onder deze prestatie vallen ook die situaties van sterk ontregelde huishoudens waar niet volstaan kan worden met planbare zorg op vaste tijdstippen. Het ondersteunen van de cliënt bij het oefenen met het aanbrengen van (dag)structuur en/of het voeren van regie over eigen huishouden en/of de dagelijkse organisatie van het huishouden. Hieronder wordt verstaan het aanleren van: - het organiseren, plannen van huishoudelijke taken; - het uitvoeren van lichte administratieve taken. Er vindt afstemming plaats met andere professionele hulpverleners. Het ondersteunen van de Beschrijving huishoudelijke ondersteuning 4 van 7
cliënt bij het toepassen en inslijpen van aangeleerde vaardigheden en gedrag in het dagelijks leven. 1.4 Doelgroepen De cliënt die onder deze doelgroep valt is ouder dan 18 jaar, zelfstandig wonend en is beperkt bij het uitvoeren van/dan wel voeren van regie op het eigen huishouden. Cliënt wordt in staat geacht met deze vorm van ondersteuning de regie, daar waar mogelijk, (deels) zelf op te pakken en/of met zijn/haar directe leefomgeving. Grondslag Cliënten met een somatische (SOM), psychiatrische (GGZ), psychogeriatrische (PG) aandoening/beperking, een verstandelijke (VG), lichamelijke (LG) handicap, zintuigelijke (ZG) handicap en/of met niet aangeboren hersenletsel (NAH) met beperkingen op het terrein van en/of: 1. sociale zelfredzaamheid; 2. het bewegen en verplaatsen; 3. het psychisch functioneren; 4. het geheugen en de oriëntatie; 5. het vertonen van probleemgedrag. 1.5 Eisen aan de uitvoering Eisen ten aanzien van personeel Het in te zetten personeel: heeft een servicegerichte en klantvriendelijke instelling; heeft correcte werkhouding; kan veranderingen opmerken en heeft aandacht hiervoor; heeft kennis (of ervaring) met betrekking tot de omgang met specifieke doelgroepen (bijvoorbeeld mensen met een lichamelijke beperking, verstandelijke beperking, psychisch (sociale) problematiek); beheerst de Nederlandse taal in woord en geschrift; moet zich kunnen legitimeren als medewerk(st)er van de zorgaanbieder; heeft respect voor geloofsovertuiging en/of leefwijze van de cliënt; kan discreet omgaan met vertrouwelijke informatie. De ondersteuning binnen het beschikte type huishoudelijke ondersteuning dient zoveel als mogelijk geleverd te worden door de dezelfde ondersteuner. Eisen ten aanzien van verslaglegging. HO1 HO2 HO3 Signalen worden zo snel mogelijk via leidinggevenden aan de gemeente doorgegeven. De ondersteuner is in staat om op verzoek van de gemeente een (evaluatie)verslag op te stellen. Gelijk aan type 2. En aanvullend: bij aanvang van het ondersteuningstraject dient er een ondersteuningsplan opgesteld te worden. Opleidingseisen Voor het uitvoeren van werkzaamheden gelden specifieke opleidingseisen per type ondersteuning. HO1 HO2 HO3 Minimaal verplichte interne training op gebied van kwaliteit, hygiëne richtlijnen en signaleren. Minimaal afgeronde opleiding verzorgende niveau 1. Minimaal afgeronde Mbo opleiding op minimaal niveau 4 in de gezondheids- of welzijnszorg. Beschrijving huishoudelijke ondersteuning 5 van 7
Eisen ten aanzien van dienstverlening De zorgaanbieder levert alle typen huishoudelijke ondersteuning binnen 10 werkdagen na aanmelding van cliënt bij zorgaanbieder. Zodra de zorgaanbieder capaciteitsproblemen voorziet, dan dient dit direct schriftelijk te worden gemeld bij de gemeente. De zorgaanbieder dient op werkdagen, gedurende het gehele jaar, minimaal van 09:00 tot 17:00 uur telefonisch bereikbaar te zijn. De huishoudelijke ondersteuning dient minimaal te worden uitgevoerd van maandag tot en met vrijdag tussen 07:30 in de ochtend en 18:00 uur s avonds. Ondersteuning met betrekking tot de verzorging van kinderen en het verzorgen van maaltijden kan incidenteel ook in het weekend en/of op zon- en feestdagen ingezet worden. 1.6 Toeleiding naar huishoudelijke ondersteuning Aan het inzetten van huishoudelijke ondersteuning ligt altijd een gemeentelijke beschikking ten grondslag. Zonder beschikking wordt de huishoudelijke ondersteuning niet door de gemeente betaald. Stap Stap 1 Stap 2 Stap 3 Handeling Inwoner meldt zich bij de gemeente met een hulpvraag De gemeente indiceert en beschikt de huishoudelijke ondersteuning ten behoeve van de cliënt. De toegang tot deze maatwerkvoorziening wordt verleend als andere mogelijkheden om aan de ondersteuningsbehoefte te voldoen niet passend zijn. In het gemeentelijke toekenningsbesluit wordt het recht op huishoudelijke ondersteuning, het type, de resultaten en de tijdsduur aan de cliënt kenbaar gemaakt. Daarbij wordt rekening gehouden met wat iemand zelf kan, gezinssituatie en woonomgeving. Het aantal geïndiceerde uren betreft de effectieve werktijd achter de voordeur. Tijdens deze uren worden alle noodzakelijke/benodigde werkzaamheden uitgevoerd gericht op het behalen van de resultaten. Als ondergrens voor de minimaal in te zetten tijd zal door de gemeente 30 minuten per week aangehouden worden. Vervolgens zal de indicatie in stappen van 15 minuten afgegeven worden. De gemeente meldt de cliënt aan bij de zorgaanbieder. Daarbij wordt de zorgaanbieder verzocht de huishoudelijke ondersteuning te leveren in overeenstemming met de indicatie. 1.7 Omvang De Aanbestedende dienst geeft geen garanties af over de afname en eventuele omvang van diensten. De omvang van de actuele vraag kan niet door de gemeente worden beïnvloed. De keuzevrijheid van de cliënt is altijd bepalend bij de keuze voor een aanbieder. 1.8 Overige bijzonderheden Gelijkenis huishoudelijke ondersteuning type 3 (HO3) met bestaande producten De huishoudelijke ondersteuning type 3 is in grote lijnen gelijk met bestaande producten die in 2016 in West-Friesland ingezet worden. In Hoorn is dit de licht intensieve ondersteuning, voor dit product geldt dat deze nog een jaar (voor heel 2017) verlengd wordt, waardoor type 3 niet ingekocht wordt door de gemeente Hoorn voor 2017. Voor de overige zes Westfriese gemeenten geldt dat type 3 in grote lijnen overeenkomt met het huidige product Praktische Individuele Ondersteuning (PIO). Zij kopen alle zes, type 3 in. De gemeente Hoorn kan in geval van verlenging per 2018 door de overige zes Westfriese gemeenten besluiten om ook type 3 af te nemen. Beschrijving huishoudelijke ondersteuning 6 van 7
Toekomstige veranderingen Wanneer de gemeente tijdens de looptijd van de raamovereenkomst geconfronteerd wordt met nieuwe factoren die van invloed zijn op de HO dan kan de gemeente genoodzaakt zijn binnen het huidige contract aanpassingen aan te brengen. Denk hierbij aan andere wet- en regelgeving, financieringsbeleid rond de HH (aangekondigde AMvB) en verandering van eisen voor veiligheid. Uiteraard vinden veranderingen binnen het contract altijd plaats na overleg met de opdrachtnemers die een redelijke termijn zullen krijgen om daarvan afgeleide noodzakelijke veranderingen door te voeren. Beschrijving huishoudelijke ondersteuning 7 van 7