Wat is het Agroconvenant? Nationale doelen Agroconvenant: 200 PJ Biomassa, 12 PJ Windenergie 2 %/jr Efficiencyverbetering 30 % Reductie broeikasgasemissies Gebaseerd op ambitieuze Schoon & Zuinig doelen, gaat verder dan Nationaal Energieakkoord (= 14% duurzame opwekking - 1,5%/jr efficiencyverbetering - 20% reductie broeikasgassen, ) Kenmerken: Convenant uit 2008, breed draagvlak in 8 sectoren Integrale aanpak (zowel in thema s als in ketens) Dicht bij ondernemers Facilitering RVO door ca. 12 mensen (6 fte), ca. 4 ton beleidsbudget (tot 2014) 1
Science Biodiversiteit, landschap, klimaat Retail Ondernemer Farmer Industry Maatschappelijk belang Government Consumer Retail Voedsel, leefomgeving
3
4
Agroconvenant - Stand van Zaken Nationaal Doel: 200 PJ Biomassa, 12 PJ Windenergie Tussenstand : 42% bijdrage aan hernieuwbare energie in NL Betrokken bij 70% van SDE+ budget (5jr) Ruim 11 PJ windenergie - 5 PJ aan biogas en 0,1 PJ aan zonneenergie (2012), 0,9 PJ bodemenergie en 23 PJ levering biomassa (mn bos- en houtsector) Melkveehouderij voor 68% energieneutraal Pluimveeketen voor 39% energieneutraal Opwekken duurzame energie Doel: 2 %/jr Efficiencyverbetering Tussenstand: Gem. 2,9%/jr. energiebesparing 1990-2012 Verlagen uitstoot broeikasgassen Energiebesparing Doel: 30 % Reductie broeikasgasemissies in 2020 Tussenstand : 2012: op schema
Agroconvenant = Verbinden! Analyses financieel instrumentarium Zon-PV, cumulatieve aantallen - Melkveehouderij, berekend uit EIA en Binternet - SDE- budget: 70% 1 naar de Agrosectoren 5,5 miljard toegezegd (2008-2012) 1: excl wind op zee Aantallen 6
Voorbeeld: Monovergister Den Eelder Waarom inzet ondernemer op duurzaamheid gesloten kringloop, onafhankelijk van anderen productie elektriciteit, lagere uitstoot methaan. bijproducten blijven beschikbaar voor hoogwaardiger gebruik (bijv veevoer), geen volume toename mest Werking (sinds eind 2012) vergisting 7.000 ton rundveemest, productie 500.000 kwh. dichte vloer met mestschuiven (ieder uur naar tussenopslag) Ernst van der Schans, zuivelproducent Den Eelder (Well, Gld; melkveebedrijf met 500 koeien) zie ook http://www.rvo.nl/subsidiesregelingen/projecten/demonstratie-mono-vergisting 7
Voorbeeld: Energiebesparing varkenshouderij Waarom inzet ondernemer voor leefomgeving, met maximaal rendement Hoe vermindering transportkilometers: regionaal voer, gebruik reststromen levensmiddelen industrie en mestafzet slimme vloerverwarming stallen (check): van ligbedden volwassen dieren, naar kraamstal naar ruimte voor jonge dieren (besparing 40% van propaan) bloemenranden rondom akkers, natuurlijke retentiebekken voor hergebruik regenwater gebruik van daglicht en tijdschakelaars Henk Roefs, Roefs varkens te Woensdracht (NB), een gesloten bedrijf met fokzeugen, vleesvarkens en 6 ha akkerbouw 8
Voorbeeld: energiebesparing en opwekking duurzame energie pluimveehouderij Waarom energieneutraal als eerste stap, klimaatneutraal als uitdaging Hoe Energiebesparing door duurzame huisvesting met Sunbro biomassaketel gestookt op hout uit directe omgeving: besparing 60.000 m 3 gas, stimuleren onderhoud landschap 750 m 2 zonnepanelen = helft van stroombehoefte Dick Schieven, Schieven Vleeskuikens in Zieuwent (Gld) 9
Voorbeeld: windenergie, project Zuidlob Waarom Gebruik van de ruimte van de landbouwers ten dienste van windenergie Hoe 36 windmolens die 88.000 huishoudens van stroom voorzien Samenwerking met 62 mede-agrariers Huurvergoeding voor grondgebruik Douwe Monsma, 300 hectare biologische landbouwbedrijf in Zuidelijk Flevoland, mede-initiatiefnemer windpark Zuidlob 10
Waarom Voorbeeld: de energiezuinigste melkveestal van Europa Met nieuwbouw vooruitlopen op regelgeving (uitfasering HFK) en de uitdaging een economisch haalbare oplossing voor energiebesparing Hoe De stal verbruikt 60 70 % minder energie dan vergelijkbare nieuwbouwstallen door: innovatieve melkkoeltechnieken, zonder HFK koelmiddelen warmteterugwinning (voor tapwater en woning) energiezuinig lichtplan De meerkosten ( 65.000) in acht jaar terug te verdienen Jan Pieter van Tilburg, melkveestal voor 145 koeien (Hellum, Gr) 11
Uitdragen van voortgang Schone en Zuinige Agrosectoren omdat: - Het gaat ergens over: de Agrosectoren spelen een belangrijke rol in Energie en klimaat opgave - Bekendheid geven aan de ontwikkelingen: de ca 60.000 agrarisch ondernemers in Nl leveren gezamenlijk een mooi resultaat - De koplopers verdienen een pluim - Maatschappelijke opgave, inzet van vele partijen nodig voor verder succes Kansen en opgaven lokale overheid: - Stimuleren van het leveren aan duurzame energie opwekking op agrarische bedrijven - Ondersteunen van initiatieven lokale netwerken en kringlopen Retail (bijv boer-burger coöperaties zonnepanelen, biomassa vanuit landschapsonderhoud) - Ondersteunen van energiebesparing op agrarische bedrijven 12
Kennisbronnen - www.agroenergiek.nl - www.rvo.nl/agroconvenant Link naar het overzichtsrapport: Energie en Klimaat - www.infomil.nl (gewerkt wordt aan een erkende maatregellijst energie voor agrarische sector) EZ I&M Fin. 13 >> Focus on energy and climate change
Discussiepunten: - Hoe stimuleert uw gemeente duurzame energie-opwekking en energiebesparing bij agrarisch ondernemers? - Wat kunnen gemeenten nog meer doen? 14 >> Focus on energy and climate change