Gelijkstroom in de praktijk

Vergelijkbare documenten
Veilig installeren van PV-systemen

NEN 1010:2015. The making of. 1 september Moet dat nou echt, de nieuwe NEN 1010

Industrie & Veiligheid

Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR 9090 (nl) DC installaties voor laagspanning. Vervangt NPR 9090:2018 Ontw. ICS

Ontwerp praktijkrichtlijn NPR DC installaties voor laagspanning Publicatie uitsluitend voor commentaar

Nederlandse norm NEN Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geïnstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen.

Low voltage electrical installations - Part 6: Verification. Central Secretariat: rue de Stassart 35, B Brussels

Checklist ELEKTRISCHE INSTALLATIE in utiliteitsgebouwen

INHOUD INLEIDING 15 5 AARDING IN ELEKTRICITEITS NETTEN AANSLUITMOGELIJKHEDEN 70. Alles over aarding - 9

Voorbeeld. Preview. >-- vei I iìgh$&ds be.p ingen voor r,/,i.,~-.--,. 2 ~4aagsp&ningsinstallaties...I /..-. ,+ r.., Nederlands Normalisatie-instituut

NEN 1010 over Photo Voltaïc installaties

Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR 5310 (nl) Nederlandse praktijkrichtlijn bij NEN Netherlands interpretation guide for NEN 1010

Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010

Meten aan E+PV installaties

Nederlandse norm. NEN 3140/A1 (nl) Bedrijfsvoering van elektrische installaties Laagspanning. Operation of electrical installations Low voltage

Deel0. Relatie met internationale normen. IEC (International Electrotechnical Commission) Mondiaal,wereldwijd

Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR-CLC/TR (en) Leidraad voor de toepassing van de Europese norm EN (NEN-EN 50160)

(en; fr) Matten van isolerend materiaal voor elektrotechnische doeleinden (IEC 61111:1992,MOD,IEC 61111:1992/C1:2000,MOD)

Introductie over DC. Door: Harry Stokman

Electrical installations for low-voltage Dutch implementation of the HD-IEC series augustus 2016 ICS

NEN1010:2015 NEN1010:2015. Elektrische installaties voor laagspanning. Belangrijke wijzigingen Algemeen. NEN Training & Advies. Wat is er anders?

Nederlandse norm. NEN 3576 (nl) Beglazing van kozijnen, ramen en deuren Functionele eisen

Veiligheid OVL-DC gewaarborgd

Voorbeeld. lu Nederlands. Preview. 4 Veil~igth&clsbe-p I a / lingen voor. L.-A/.<\ #q&fnningsinstallaties. Normalisatie-instituut

Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse praktijkrichtlijn NPR (nl) Evenementen - Hijs- en heftechniek - Veiligheidsfactoren voor hijs- en hefmiddelen

NEN 1010+C1/A1+C1 (nl)

INHOUD INLEIDING 19. Metingen en thermografie - 13

Het inspecteren van elektrische installaties in ATEX zones

Kortsluitstromen en. Kabelberekeningen

Vervangt CR :1996; NEN-EN :2003 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse norm. NEN 1010 (nl) Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties. Safety requirements for low-voltage installations

Vervangt NEN-EN :2000 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Voorbeeld. Preview. NEN-IEC /A2 (en; fr) Wijzigingsblad. Nederlandse

Invloed (opslag) op het laagspanningsnet

Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse norm. NEN (nl) Evenementen - Elektrische installaties. Entertainment - Electrical installations. Vervangt NEN :2010 Ontw.

Nederlandse norm. NEN (nl) Evenementen - Elektrische installaties. Entertainment - Electrical installations. Vervangt NEN :2010 Ontw.

HD ZLVS - Zeer Lage Veiligheids-Spanning ZLBS - Zeer Lage Beschermings-Spanning

René Bos, T&M Consultant. Den Bosch 14 juni 2018

Vervangt NEN-EN :1997; NEN-EN :1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse voornorm NAD-NVN-ENV (nl)

Vervangt NEN-EN 50182:1994 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

NEN Werken met de. Pluspakket NEN 1010:2015. MBO Elektrotechniek. Meer ie. verder in technisch vakmanschap

Commissieplan 2017 Normcommissie NEC 109 Coördinatie van isolatie (laagspanning)

Voorbeeld. Preview. NPR 13201/A1 (nl) Nederlandse praktijkrichtlijn. Openbare verlichting Kwaliteitscriteria. Public lighting Quality criteria

Maximale energie-efficiëntie in datacenters met DC? wisselspanning versus gelijkspanning. ABB - Robin Koeken

Geluidwering in woongebouwen. NPR e druk augustus 1981 UDC :

Vervangt NEN 913:1963; NEN 913:1998 Ontw. Nederlandse norm. NEN 913 (nl) Melk en vloeibare melkproducten - Bepaling van de titreerbare zuurtegraad

Nieuwe NEN praktijkgids: Elektrische veiligheid in medisch gebruikte ruimten. Voorwoord. Ing. Mark van Abkoude

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. Ontwerp

Introductie in Solar Inspecties. Allart de Jong

Commissieplan 2017 Normcommissie Meetapparatuur voor elektrische en elektromagnetische grootheden

Inleiding. Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties in voertuigen 18 augustus Vac installaties in voertuigen

Voorbeeld. Preview. NEN-EN-ISO (en) Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN. Nederlandse

VSK Zonne-energie en NEN1010. Zonne-energie en NEN1010. Voorstellen André Derksen. André Derksen Projectcoördinator ISSO

Fundamentele uitgangspunten, het vaststellen van algemene kenmerken en termen en definities

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. 2e Ontwerp

Vervangt NPR 3596:2000. Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR 3596 (nl)

Nederlandse norm NEN-IEC /A2. (en; fr)

Electrical Safety. Mastertitelformat bearbeiten. The Power in. Mastertextformat bearbeiten. Zweite Ebene. Dritte Ebene.

ELKTRISCHE BEÏNVLOEDING DOOR HOOGSPANNINGSVERBINDINGEN

Voorbeeld. Preview. Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties NEN Beschermingsmaatregelen. vervangt NEN :1996 ICS

Vlamboogdetectie ZX ronde 18 juni 2017

UDC /.6: : Veiligheidsbepalingen voor hoogspanningsinstallaties. Safety regulations for high-voltage installations

Nederlandse norm. NEN 6702/A1 (nl) Technische grondslagen voor bouwconstructies - TGB Belastingen en vervormingen

Nieuws1010 Onafhankelijke uitgave van Meer1010

Nederlandse norm. NEN 1010+C1/A1 (nl) Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties. Safety requirements for low-voltage installations

Voorbeeld. Preview. Uitwendige bekleding met PE van ondergronds te leggen stalen buizen en hulpstukken. NEN e druk, september 1986

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. 2e Ontwerp

Brandveiligheid, Zonnepanelen en PV installaties op platte daken

NORM NORM NEN 3140+A1 NEN

Meten aan E+PV installaties

Vervangt NPR 3637:1994. Nederlandse praktijkrichtlijn NPR 3637

PIR DC-SWITCH. DC Passive infra-red Detector. Model No. PDS-10 GEBRUIKSAANWIJZING/INSTRUCTION MANUAL

Voorbeeld NËN : ISÖ3903. Preview. Nederlandse. Scheepsbouw en maritieme constructies. Gewone rechthoekige scheepsramen (ISO 3903:1993)

WISSELSTROOMBEINVLOEDING

Voorschriften Beton VB19 4. Deel D Ongewapend beton Aanvullende bepalingen. concrete 1974 Part D - Non-reinforced concrete. Additional requirements

Verlichtingsarmaturen - Deel 2-22: Bijzondere eisen voor verlichtingsarmaturen voor noodverlichting oktober 2016 ICS

Power cables with XLPE insulation and PVC sheath, with special fire performance and having a rated voltage of 0,6/1 kv mei 2004 ICS

Basiscursus NEN Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties NEN 1010:2015

Nieuws1010 Onafhankelijke uitgave van Meer1010

Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Opfriscursus NEN 1010

Nederlandse norm. NEN 6578 (nl) Water - Potentiometrische bepaling van het totale gehalte aan totaal fluoride

Transcriptie:

Johan van Velthoven, Consultant NEN KIEN Technologiedag 16 februari 2016 Bunnik 1

Even voorstellen: Johan van Velthoven Afgestudeerd in Elektrotechniek TU Eindhoven, Nederland Werkervaring Royal Philips Electronics: > Innovatieve ontwikkelingen (CD) > Productiemachines voor Lighting-industrie NEN (Nederlands normalisatie-instituut) > Standaardisatie betreffende elektrische installaties 2

The making of standards Experts & Stakeholders All parties concerned Consensus in drafting Acceptance by large (>2/3) majority 3

Direct Current: ook binnen normalisatie International Electrotechnical Commission System Evaluation Group SEG 4 LVDC-Redefining Electricity First International Conference on Low Voltage Direct Current New Delhi, India, 26 & 27 October 2015 http://www.lvdcconference.com Enquete DC-standaardiusatie-behoeften: https://www.surveymonkey.com/r/mks5d6l Ontwikkelingen in DC-normalisatie: Componenten Applicaties Installaties 4

LVDC installatienormen NEN 1010 Basisbescherming Foutbescherming Aanvullende bescherming IEC Application Guide rural area s in developping countries HD-IEC 60364 NPR LVDC Nederlandse praktijkrichtlijn LVDC-installaties algemeen 5

IEC: LOW-VOLTAGE ELECTRICAL INSTALLATION Application guide: Residential electrical installation in direct current not intended to be connected to Public Distribution Network Power Storage supplies Loads units Scope This document applies to d.c. low-voltage electrical installations entirely supplied by local power sources, and not intended to be connected to Public Distribution Network. Power supplies are local. The application of these installations corresponds to residential premises with limited needs in power consumption mainly in homes in developing countries. 6

NEN: NPR LVDC Gecontroleerde componenten Beperkt kortsluitvermogen b.v. PV-paneel Groot kortsluitvermogen b.v. batterijen : Typische AC-installatie Autonome (ongecontroleerde) componenten 7

DC-stelsels L+ L+ G G M of PEM L of PEL G IEC 2268/05 Een- of twee-polige systemen L IEC 2268/05 Aarding conform TN-, TT- of IT-stelsels LV: Spanning 1500 V DC 8

Schakelen en scheiden Functioneel > Schakelen van de operationele stroom Bescherming tegen elektrische schok Basisbescherming > verhinderen of beperken van stroomdoorgang door lichaam Foutbescherming > verhinderen of beperken (in grootte en/of tijd) van stroomdoorgang door lichaam Bescherming tegen thermische invloeden > o.a. beperken vonkvorming Beveiliging tegen overstroom > beperken van de stroom Beveiliging tegen spanningsverstoring > beperking L di/dt... Onderhoudbaarheid > Scheiden van stroomketens 120 V DC Stelsel 50 V < U 0 120 V s 120 V < U 0 230 V s 230 V < U 0 400 V S U 0 > 400V S Wisselspanning Gelijkspanning Wisselspanning Gelijkspanning Wisselspanning Gelijkspanning Wisselspanning Gelijkspanning TN 0,8 a 0,4 5 0,2 0,4 0,1 0,1 TT 0,3 a 0,2 0,4 0,07 0,2 0,04 0,1 Maximale uitschakeltijden onder droge omstandigheden <tabel 41.1 uit NEN 1010> 9

Vlambogen Seriële fout Parallelle fout Niet zelfdovend wegens ontbreken nuldoorgangen Stroom begrensd door impedantie geïoniseerde lucht Isolatiefout >> Aanvullende detectie / maatregelen nodig 10

Aarding en corrosie Aarding: Beperken van foutspanningen tot veilige waarden binnen gegeven tijdslimiet. Klassieke benadering: aarding en vereffening van metalen objecten door middel van een directe verbinding met aarde, mikkend op een spanningsverschil van 0 V. Elektrische DC-stromen in betonijzer kunnen chemische processen veroorzaken die, afhankelijk van de polariteit leiden tot een beschermende atmosfeer rondom het betonijzer (er is dan sprake van kathodische bescherming ) of tot een sterk aantastende (corrosieve) atmosfeer rondom het betonijzer. In deze laatste situatie kunnen DC-stromen binnen enkele maanden tot jaren leiden tot ernstige aantasting van het beton en zijn constructieve sterkte. Voorkom slopende lekstromen: Aarding via diode-netwerken 11

Overspanningen U = L di dt Elektronica: - Hoge schakelsnelheid (di/dt groot) - Hoge gevoeligheid voor overspanningen 12

Andere aandachtspunten Levensduur van de installatie Andere consequenties t.a.v. Capacitieve en Inductieve effecten Materiaalkeuze (geschiktheid voor DC!!) Kabelberekeningen... 13

DC toepassen? Direct Overwegen DC-installaties: achterstand op AC-installaties >> nog niet alles even duidelijk Hoe zit het met uw kennis en ervaring? Durft / kunt u de uitdaging... en ook de verantwoordelijkheid aan??? 14

Vragen? ir. Johan van Velthoven Consultant sector Elektrische Installaties Tel: +31 (0)15 2690 337 Mob: +31 (0)6 33333 882 Email: Johan.vanvelthoven@nen.nl Postbus 5059, 2600 GB Delft Vlinderweg 6, 2623 AX Delft www.nen.nl 15