Marketing communicatie 22 maart 2017 Flower power! Dagbericht RaboResearch Global Economics & Markets mr.rabobank.com Teeuwe Mevissen Senior Macro Strateeg +31 30 216 9272 Overzicht Een scala aan geopolitieke risico s Dringt dit nu ook door op de financiële markten? Dijsselbloem, schnaps und frauen? Marktcommentaar 507.62 AEX index 1.0780 EUR/USD 0.83% 10j EUR swap Dijsselflowerbloem kwam onlangs met een krachtige uitspraak inzake schnaps und frauen en solidariteit tussen Noord -en Zuid-Europa. Het lijkt hierdoor in elk geval weer een stuk minder waarschijnlijk dat hij het voorzitterschap van de eurogroep mag voortzetten. Terug naar de financiële markten. Was u ook al bijna vergeten dat beurzen met een 1% of meer kunnen dalen? De S&P 500 deed het gister waar de AEX slechts 0,3% hoefde in te leveren en op 513,6 sloot Vandaag capituleert de AEX echter alsnog en noteert nu 507,5; een daling van 1,2%. Eurodollar lijkt ook even de handdoek in de ring te gooien na de flinke rally van gister. Het valutapaar noteert weer duidelijk onder de 1,08 met een koers van 1,078 op de borden op het moment van schrijven. Rentes dalen ook en 10 jaars swap op 0,84% een daling van 4 basispunten. Figuur 1: EUR/USD en EUR/GBP Figuur 2: 5-jaars en 10-jaars EUR swaprentes Financiële markten blind voor geopolitieke risico s? 29 maart zal de geschiedenisboeken ingaan als de datum waarop de Britten officieel de scheidingspapieren richting Brussel sturen. De Brexit staat symbool voor de huidige periode waarin de wereldorde opzoek lijkt te zijn naar een nieuwe status quo. Oude allianties staan onder druk en nieuwe allianties dienen zich aan. Het lijkt er echter dikwijls op alsof de financiële markten zich in een parallel universum wanen. De huidige geopolitieke spanningen en onzekerheid, die zich op alle fronten recht voor onze ogen voltrekken, herbergt buitengewoon grote risico s op (gewapende) conflicten. Sinds dit jaar zijn er ook al nieuwe conflicten ontstaan die vooralsnog van diplomatieke aard zijn. Erdogan, al dan niet om binnenlandse politieke redenen, provoceert niet alleen Duitsland en Nederland maar ook de Europese Unie als geheel; onder andere door te 1/5 RaboResearch Flower power! 22-03-2017, 10:42
dreigen met het opzeggen van de vluchtelingendeal. De vraag of dit een kwestie is van blaffende honden bijten niet of een serieus dreigement valt op dit moment niet te beantwoorden. In deze tijden lijken diplomatieke relaties echter net zo snel te kunnen herstellen als dat ze verzuren. Nadat Turkije in 2015 een Russische straaljager neerhaalde leek het er op alsof de banden tussen beide landen voor lange tijd beschadigd zouden zijn maar iets meer dan een jaar latere trekken beide landen samen op in Syrië. We hebben een dergelijke ontwikkeling ook zeer recent kunnen waarnemen bij het laatste bezoek van Tillerson aan Xi Jinping. De regering Trump liet aanvankelijk geen mogelijkheid onbenut om China te beschuldigen van valutamanipulatie, een passieve rol in het conflict met Noord Korea en het drijven van oneerlijke handel. In Beijing aangekomen sloeg Tillerson echter een heel andere toon aan. Hij overlaadde Jinping met beleefd en hoffelijkheden en had het over het verdiepen van de vriendschap tussen beide naties. Dichterbij huis doet de EU aan powerplay inzake de Brexit. Volgens sommigen moet er eerst over de Britse afkoopsom worden onderhandeld voordat andere zaken aan bod kunnen komen. Het zal balanceren worden tussen enerzijds het voorkomen dat er vanuit de Brexit een precedentwerking uitgaat en anderzijds het voorkomen van een verzuurde relatie tussen the island and the main land. Ook binnen de eurozone zijn er voldoende factoren die de spanningen snel zouden kunnen doen oplopen. Doet ook Dijsselbloem aan de huidige trend mee? De opmerking, in het kader van een gesprek over solidariteit van het Noorden richting het Zuiden, dat hij zijn geld niet kan uitgeven aan drank en vrouwen om vervolgens bijstand te vragen viel in elk geval niet in goede aarde bij zijn mogelijke Spaanse opvolger Luis de Guindos. Het moet gezegd dit is natuurlijk kinderspel ten opzichte van de hiervoor besproken zaken. En de financiële markten? Daar leek het tot gister nog steeds een groot feest. Drinkgt de werkelijkheid wellicht eindelijk door dat de markten wellicht wel erg lang hebben door gefeest? Mits het geval dan weet u, de kater komt later. De volatiliteit index die de verwachting van toekomstige bewegelijkheid in de S&P 500 probeert te voorspellen is in elk geval flink gestegen sinds afgelopen dagen. Figuur 3: Volatiliteit index op het hoogste niveau sinds dit jaar 2/5 RaboResearch Flower power! 22-03-2017 10:42
Rente- en valutaverwachtingen In Tabel 1 staan de huidige koersen en onze eigen verwachtingen opgenomen. De huidige tarieven voor de 1-, 3-, 6- en 12-maands geldmarktrente zijn de meest recente Euribor-rentes die bepaald worden door middel van een dagelijkse enquête onder de deelnemende banken in het Euribor-panel. De fixing van deze tarieven is op werkdagen om 11.00 uur. De 2-, 5-, 10- en 30- jaars swaptarieven, waartegen 6-maands Euribor geruild wordt, zijn mid-market tarieven zoals berekend door Bloomberg. Onze eigen verwachtingen zijn gebaseerd op zowel kwantitatieve modellen als onze kwalitatieve visie op de toekomstige economische ontwikkelingen. In Tabel 2 staan naast de huidige koers de termijnkoersen. Onze verwachtingen kunnen zo worden vergeleken met de marktkoers van een op termijn ingaande transactie. De valutaverwachtingstabellen 3 en 4 op de volgende pagina kennen eenzelfde opzet. Tabel 1: Renteverwachtingen Rabobank ECB beleidsrente 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1m Euribor -0.37-0.37-0.37-0.35-0.34 3m Euribor -0.33-0.33-0.33-0.32-0.30 6m Euribor -0.24-0.24-0.26-0.27-0.22 12m Euribor -0.11-0.11-0.13-0.14-0.05 2j EUR swap -0.09-0.10-0.15-0.15-0.20 5j EUR swap 0.26 0.23 0.15 0.15 0.10 10j EUR swap 0.83 0.82 0.80 0.75 0.60 30j EUR swap 1.41 1.45 1.55 1.45 1.20, Rabobank Tabel 2: Rentetermijnkoersen 1m Euribor -0.37-0.37-0.36-0.33-0.25 3m Euribor -0.33-0.32-0.29-0.25-0.17 6m Euribor -0.24-0.22-0.17-0.13-0.06 12m Euribor -0.11-0.06 0.01 0.06 0.11 2j EUR swap -0.09-0.08-0.05 0.00 0.11 5j EUR swap 0.26 0.28 0.32 0.38 0.50 10j EUR swap 0.83 0.85 0.89 0.94 1.04 30j EUR swap 1.41 1.42 1.43 1.44 1.48 Figuur 4: Langetermijnontwikkelingen 5 en 10 jaars EUR swaprente 3/5 RaboResearch Flower power! 22-03-2017 10:42
Tabel 3: Valutaverwachtingen Rabobank EUR/USD 1.08 1.06 1.07 1.08 1.10 EUR/GBP 0.87 0.87 0.88 0.88 0.90 EUR/JPY 119.9 119.2 119.8 119.4 121.0 EUR/AUD 1.41 1.40 1.45 1.47 1.51 EUR/CNY 7.43 7.34 7.49 7.80 8.53 EUR/CHF 1.07 1.07 1.07 1.08 1.09 EUR/NOK 9.19 9.05 8.95 8.80 8.65 EUR/PLN 4.29 4.35 4.40 4.45 4.55 EUR/SEK 9.53 9.50 9.50 9.40 9.30 EUR/TRY 3.92 3.83 3.85 3.77 3.74 GBP/USD 1.25 1.22 1.22 1.22 1.22 USD/JPY 111.2 112.0 112.0 111.0 110.0 USD/CNY 6.89 6.90 7.00 7.25 7.75, Rabobank Tabel 4: Valutatermijnkoersen EUR/USD 1.08 1.08 1.08 1.09 1.10 EUR/GBP 0.87 0.87 0.87 0.87 0.87 EUR/JPY 119.9 119.9 120.0 120.0 120.1 EUR/AUD 1.41 1.41 1.42 1.43 1.45 EUR/CNY 7.43 7.45 7.52 7.60 7.79 EUR/CHF 1.07 1.07 1.07 1.07 1.07 EUR/NOK 9.19 9.20 9.22 9.25 9.32 EUR/PLN 4.29 4.29 4.31 4.33 4.38 EUR/SEK 9.53 9.52 9.52 9.52 9.52 EUR/TRY 3.92 3.96 4.05 4.17 4.42 GBP/USD 1.25 1.25 1.25 1.25 1.26 USD/JPY 111.2 111.1 110.8 110.3 109.1 USD/CNY 6.89 6.90 6.94 6.99 7.08 Figuur 5: Langetermijnontwikkelingen EUR/USD en EUR/GBP 4/5 RaboResearch Flower power! 22-03-2017 10:42
Disclaimer De op/via deze publicatie door Coöperatieve Rabobank U.A. (hierna: "Rabobank") verstrekte informatie is uitsluitend aan Nederlandse afnemers gericht en is geen beleggingsadvies of enige andere beleggingsdienst in de zin van artikel 1: 1 van de Wet op het financieel toezicht. De inhoud van deze publicatie is gebaseerd op betrouwbaar geachte openbare informatiebronnen. Er wordt echter geen garantie of verklaring gegeven omtrent de juistheid en volledigheid van de informatie, noch uitdrukkelijk, noch stilzwijgend. U dient zelf na te gaan of eventueel in deze publicatie opgenomen beleggingsadviezen in overeenstemming zijn met het voor u vastgestelde doelrisicoprofiel. U kunt daarover ook contact opnemen met uw adviseur van de Rabobank. De in deze publicatie opgenomen informatie/adviezen zijn geen expliciete of impliciete beleggingsaanbeveling en kunnen op ieder moment zonder verdere aankondiging worden gewijzigd. De verstrekte informatie is uitsluitend indicatief en kan zonder voorafgaande waarschuwing worden gewijzigd. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Rabobank alsook (eventuele) overige leveranciers van informatie aan deze publicatie(s) aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud van deze publicatie en de daarop/daardoor verstrekte informatie. Rabobank aanvaardt ook geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud van publicaties die niet door Rabobank worden onderhouden en waarnaar wordt verwezen of die verwijzen naar de publicaties van Rabobank. Afnemer van de informatie is verantwoordelijk voor de keuze en het gebruik van de informatie. De informatie mag uitsluitend door de afnemer zelf worden gebruikt. Afnemer mag de informatie niet overdragen, verveelvoudigen, bewerken of verspreiden. Afnemer is verplicht aanwijzingen van Rabobank omtrent het gebruik van de informatie op te volgen. Ten aanzien van de inhoud van de informatie bestaat geen overnemingvrijheid; alle auteursrechten, ook die bedoeld in art.15 Auteurswet worden voorbehouden. Nederlands recht is van toepassing. Iedere lokale Rabobank en de andere onderdelen van de Rabobank Groep die als een beleggingsonderneming zijn aan te merken, zijn als zodanig geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam. Coöperatieve Rabobank U.A., Croeselaan 18, 3521 CB Utrecht, The Netherlands 5/5 RaboResearch Flower power! 22-03-2017 10:42