Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Centrum voor volwassenenonderwijs Kisp - VTH Aalst te AALST Hoofdstructuur volwassenenonderwijs Instellingsnummer 35972 Instelling Centrum voor volwassenenonderwijs Kisp -VTH Aalst Directeur Jan DE SMEDT Adres Esplanadeplein 6-9300 AALST Telefoon 053-76.95.73 Fax 053-70.85.78 E-mail cvo@smi-aalst.be Website www.smi-aalst.be Bestuur van de instelling Adres Scholengemeenschap Adres Dagen van het opvolgingsbezoek 20-03-2015 Einddatum van het opvolgingsbezoek 20-03-2015 Datum bespreking verslag met de instelling 20-03-2015 Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden vzw Kisp Industrieweg 228-9030 MARIAKERKE Consortium volw X vzw Sint-Annastraat 4-9620 ZOTTEGEM Els VAN RAEMDONCK Dirk FIERS OV 35972 vwo Centrum voor volwassenenonderwijs Kisp -VTH Aalst te AALST (Schooljaar 2014-2015) 1
INHOUDSTAFEL INLEIDING... 3 1 HISTORIEK... 4 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN)... 4 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD?... 4 3.1 Informatica: Toepassingssoftware... 4 3.2 Frans RG1, Frans RG2, Frans RG3, Frans RG4... 5 4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG... 7 2 OV 35972 vwo Centrum voor volwassenenonderwijs Kisp -VTH Aalst te AALST (Schooljaar 2014-2015)
INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting van het centrum door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe. Als het centrum bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die het centrum karakteriseren input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van het centrum proces: initiatieven die het centrum neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en input output: de resultaten die het centrum met haar leerlingen of cursisten bereikt. Meer info over het CIPO-referentiekader vindt u op www.onderwijsinspectie.be. Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van het centrum. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van het centrum of van structuuronderdelen. een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van het centrum of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of het centrum de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve opvolgingsverslag informeert de directeur van het centrum de cursisten over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van het centrum het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van het centrum of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. Het centrum mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. Meer informatie? www.onderwijsinspectie.be en www.doorlichtingsverslagen.be OV 35972 vwo Centrum voor volwassenenonderwijs Kisp -VTH Aalst te AALST (Schooljaar 2014-2015) 3
1 HISTORIEK Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats van 27-02-2012 tot 05-03-2012 en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf 01-03-2015 moet het centrum kunnen aantonen dat tekort(en) die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate het centrum daarin is geslaagd. 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN) Informatie- en communicatietechnologie Informatica: Toepassingssoftware Talen richtgraad 1 en 2 Frans RG1 Frans RG2 Talen richtgraad 3 en 4 Frans RG3 Frans RG4 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? 3.1 Informatica: Toepassingssoftware Voldoet De tekorten die werden vastgesteld tijdens de doorlichting in 2012 zijn weggewerkt. Het centrum realiseert in voldoende mate de leerplandoelstellingen. De evaluatiepraktijk is voldoende valide. Onderwijsaanbod Doelmatigheid Samenhang Tijdens de doorlichting in 2012 realiseerde het centrum onvoldoende de leerplandoelstellingen. Dat was vooral het geval voor alle jaartrajecten waarbij het centrum de cursisten inschreef voor een module die twee keer na elkaar werd aangeboden binnen een schooljaar. Er was geen aandacht voor de sleutelvaardigheden uit het opleidingsprofiel. De sleutelvaardigheden werden op geen enkele manier geïntegreerd in het onderwijsleerproces en de vorderingen van de cursisten op dat gebied werden niet in kaart gebracht. Tijdens de opvolging stellen we vast dat het centrum de jaartrajecten zoals hierboven beschreven, niet meer aanbiedt. Verder is de leerplangerichtheid gevoelig verbeterd. Zo is de link naar de doelstellingen opgenomen in de leerstofplanningen en in de evaluatie. De aandacht voor de sleutelvaardigheden is structureel voorzien door ze te vermelden in de leerstofplanningen. Evaluatiepraktijk Transparantie Feedback Tijdens de doorlichting stelde de inspectie vast dat er geen initiatieven werden genomen om de gelijkgerichtheid bij het evalueren te bevorderen. De interne kwaliteitszorg bevatte geen procedures om de kwaliteit van de cursistenevaluaties in kaart te brengen, te optimaliseren of te borgen. De evaluatiepraktijk was heel verschillend. De meeste evaluaties waren valide, maar er waren ook duidelijke tekorten. Een aantal cursistenevaluaties voldeed niet omdat niet alle leerplandoelstellingen geëvalueerd werden. 4 OV 35972 vwo Centrum voor volwassenenonderwijs Kisp -VTH Aalst te AALST (Schooljaar 2014-2015)
Uit het opvolgingsbezoek blijkt dat het centrum de gelijkgerichte aanpak van de evaluatiepraktijk heeft bevorderd door concrete afspraken te maken en te voorzien in een sjabloon voor evaluaties en voor de registratie van de evaluatieresultaten. Het sjabloon vermeldt consequent de basiscompetenties wat een aanzet geeft tot een meer leerplangerichte evaluatiepraktijk. De meeste evaluaties zijn sterk praktijkgericht met duidelijke opdrachten die aansluiten bij de onderwijsdoelstellingen. De beoordeling bij de zogenaamde productevaluaties gebeurt op basis van transparante criteria. Dat is minder duidelijk voor de procesevaluaties. Uit de praktijk blijkt dat de termen product- en procesevaluatie niet zo goed gekozen zijn omdat het in de meeste gevallen een mengvorm is van beide. De vorderingen van de cursisten op het vlak van de sleutelvaardigheden worden niet formeel geregistreerd, maar er wordt wel aandacht aan besteed in de klaspraktijk. 3.2 Frans RG1, Frans RG2, Frans RG3, Frans RG4 Voldoet Tijdens de doorlichting van maart 2012 stelde de inspectie vast dat het centrum de leerplandoelstellingen in onvoldoende mate realiseerde. Tijdens de opvolgingsdoorlichting bleek dat alle tekorten structureel zijn weggewerkt. De leerplandoelen worden in voldoende mate aangeboden en in voldoende mate bereikt. Het centrum zit in een positieve evolutie inzake de visie en de uitbouw van het moderne vreemdetalenonderwijs. Outputgegevens Leerloopbaan Tevredenheid Tijdens de doorlichting stelde de inspectie vast dat de doorstroming van Breakthrough naar Threshold 4 verwaarloosbaar was en dat niet alle niveaus werden aangeboden. Tijdens de opvolgingsdoorlichting stellen we vast dat het centrum de lessen Frans aanbiedt gespreid over de lesplaatsen in Dendermonde en in Aalst. De leraren worden in beide lesplaatsen ingezet en er is bereidheid tot mobiliteit bij de cursisten om alle niveaus af te werken. Uit tevredenheidsenquêtes van de cursisten moderne vreemde talen blijkt een grote tevredenheid. Onderwijsaanbod Doelmatigheid Samenhang Tijdens de doorlichting in 2012 bleek dat het aanbod onvoldoende afgestemd was op de leerplandoelstellingen. Tijdens de opvolging blijkt uit de vorderingsplannen de afstemming met de leerplandoelstellingen in het aanbod. Zowel de keuze van leerboeken als het extra materiaal is afgestemd op het volwassen doelpubliek. De syllabus op niveau richtgraad 3 getuigt van een grote leerplangerichtheid. De nadruk ligt expliciet op de vaardigheden. De ondersteunende kennis is een middel en niet meer een doel op zich. Het beheersingsniveau en de samenhang worden bewaakt doordat er meer contact en overleg is tussen alle leraren. Het extra curriculaire aanbod is sterk ontwikkeld en blijft een meerwaarde om de cursisten te laten kennismaken met verschillende aspecten van de Franse cultuur. OV 35972 vwo Centrum voor volwassenenonderwijs Kisp -VTH Aalst te AALST (Schooljaar 2014-2015) 5
Uitrusting ICT Leermiddelen Evaluatiepraktijk Transparantie Feedback Leerbegeleiding Preventief Curatief Deskundigheidsbevordering Overleg Vorming Waar het tijdens de doorlichting niet in alle lesplaatsen mogelijk was om multimediaal te werken, is dat drie jaar later volledig gekanteld. Elke leraar moderne vreemde talen zit in een leslokaal waar er internettoegang is en waar de nodige leermiddelen aanwezig zijn. De elektronische leeromgeving wordt meer en meer gebruikt en gestimuleerd als tool om te remediëren en te differentiëren. In 2012 stelde de inspectie een gebrek aan inzicht vast in de leerplandoelstellingen. Bovendien bleek uit de evaluaties dat er te veel gewicht gehecht werd aan kennisopdrachten en dat de vaardigheden onvoldoende werden gehonoreerd. Tijdens de opvolging blijkt dat het centrum een visie uitschreef op de evaluatiepraktijk in het moderne vreemdetalenonderwijs. Het uitgangspunt zijn de leerplandoelstellingen en de vaardigheden, met aandacht voor strategieën en attitudes. Vanaf dit schooljaar is er een gespreide evaluatiepraktijk die elke leerplandoelstelling ten minste één maal toetst, gebruik makend van een procesen een productevaluatie. De beoordeling gebeurt niet langer aan de hand van cijfers maar wel kwalitatief op basis van een schaal van 'onvoldoende' tot 'zeer goed'. Op de evaluatiedocumenten staat de link met de leerplandoelstelling zodat ook voor de cursist duidelijk is wat er wordt getoetst/verwacht. Het overgewicht aan kennis is herleid tot de essentie in functie van het toetsten van de vaardigheden met daarbij de gepaste aandacht voor de correctheid op dat specifieke taalbeheersingsniveau. Feedback gebeurt systematisch. De cursisten weten op welke manier ze geëvalueerd worden. In 2012 gebeurde de oriëntering van nieuwkomers niet op een correcte manier zodat cursisten soms niet naar het meest geschikte niveau werden toegeleid. Tijdens de opvolgingsdoorlichting kan het centrum aantonen dat er sterk is ingezet op de correcte oriëntering van cursisten zodat elke cursist op het gepaste niveau instapt. Hiervoor maakt het centrum gebruik van de plaatsingstoetsen Platov, aangevuld met een mondelinge evaluatie. Door het correct oriënteren van de zij-instromers, is het voor de leraren ook haalbaar om het juiste niveau te bereiken. De leraren besteden veel aandacht aan het opvolgen en begeleiden van de individuele cursist, via remediëring en feedback. Als een cursist onverantwoord afwezig is, wordt deze gecontacteerd. De leraren hebben meer overleg over de cursisten zodat de doorstroming naar een vervolgcursus vlotter kan verlopen. De doorlichting in 2012 bracht aan het licht dat de meeste leerkrachten inhoudelijk onvoldoende vertrouwd waren met de doelstellingen om er hun aanbod en evaluatiepraktijk op af te stemmen. Drie jaar later, kregen de leraren vorming over de leerplandoelstellingen, over het gebruik van de elektronische leeromgeving, enz. Het centrum investeert in professionalisering en vorming. De leraren hebben regelmatig overleg en leren van elkaar. Deze evolutie is enkel positief te noemen en leidt tot een veel grotere cohesie in de lerarengroep en tot eenzelfde visie op aanbod en evaluatiepraktijk: een meerwaarde voor de leraren, de cursisten en het centrum in het algemeen. 6 OV 35972 vwo Centrum voor volwassenenonderwijs Kisp -VTH Aalst te AALST (Schooljaar 2014-2015)
4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning van tekort(en) zoals vermeld in punt 2 van dit verslag: GUNSTIG voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' voor alle structuuronderdelen van het secundair volwassenenonderwijs. Namens het inspectieteam Voor kennisname namens het bestuur Els VAN RAEMDONCK de inspecteur-verslaggever Jan DE SMEDT de directeur Datum van verzending aan de directie en het bestuur van het centrum OV 35972 vwo Centrum voor volwassenenonderwijs Kisp -VTH Aalst te AALST (Schooljaar 2014-2015) 7