UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie Pijn beïnvloedt uw dagelijks leven minder
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Als u vanwege uw pijnklachten naar de revalidatiearts wordt verwezen, zijn deze klachten vaak al enige tijd aanwezig. Pijnklachten komen veel voor en slechts in vijf tot tien procent van de gevallen wordt een eenduidige specifieke oorzaak voor de klachten gevonden. De pijn kan veel invloed hebben op uw dagelijks leven. Het beïnvloedt hoe u zich voelt, hoe u denkt en wat u doet. Dat heeft weer gevolgen voor bijvoorbeeld uw houding, stemming, uithoudingsvermogen, werk, hobby s en sociale leven. En tegelijk kunnen bijvoorbeeld uw houding, stemming of de manier waarop u uw werk verdeelt de pijn weer beïnvloeden. U hebt mogelijk al van alles geprobeerd om van de pijn af te komen en er veel tijd en energie in gestoken, maar helaas zonder voldoende resultaat. De pijnrevalidatie van de afdeling Revalidatiegeneeskunde van het UMCG biedt zorg aan patiënten met chronische pijnklachten van het houdings-en bewegingsapparaat. Dit kan bestaan uit het in kaart brengen van uw klachten, uitleg, advies, verwijzing naar elders of een behandeling op locatie Beatrixoord. Bij deze behandeling ligt de nadruk op voorkomen van klachten, verbeteren van de kwaliteit van leven en normaal meedoen in het dagelijks leven en werk. Wat kunt u verwachten van uw bezoek aan de revalidatiearts? De revalidatiearts brengt uw pijnklachten in kaart. De arts kijkt daarbij naar de medische, sociale en psychologische factoren van uw klachten. Hij of zij beoordeelt of er toch nog aanwijzingen zijn voor een eenduidige specifieke oorzaak voor uw klachten. Daarbij maakt de arts gebruik van de vragenlijsten die u heeft ingevuld en de gegevens die uw huisarts of specialist hebben gegeven. Ook wordt een lichamelijk onderzoek verricht. Misschien is het ook nodig om bijvoorbeeld een röntgenfoto te laten maken. 1
Pijnrevalidatie De revalidatiearts vraagt u uitgebreid over uw klachten en de gevolgen daarvan op uw functioneren. Zo krijgt de arts een beeld van uw lichamelijk functioneren zoals kracht en conditie. Ook worden (de gevolgen voor) uw mentaal en sociaal functioneren in kaart gebracht. Bent u bijvoorbeeld angstig voor lichamelijke belasting? Of ervaart u veel stress? Of hebben de klachten veel gevolgen voor bijvoorbeeld uw werk, gezinsleven of hobby s? Aan het eind van het bezoek heeft de revalidatiearts een beeld van uw klachten en zal dit met u bespreken. Soms zijn de aanvullende gegevens, zoals de uitslag van een röntgenfoto, nog niet beschikbaar. Dan wordt er een vervolgafspraak met u gemaakt. De revalidatiearts schrijft een brief aan uw huisarts en eventueel aan de specialist die u heeft verwezen. In de brief staan de bevindingen en de gegeven adviezen. U krijgt een kopie van de brief. Verdere stappen Afhankelijk van de aard en de ernst van uw klachten bepaalt de arts in overleg met u de vervolgstappen. De mogelijkheden die er zijn: - Verwijzing terug naar de huisarts, met een diagnostisch- of behandeladvies. - Uitleg en adviezen aan u. De revalidatiearts schat in dat u zelf de adviezen goed toe kunt passen en een goede manier vindt om met uw klachten te functioneren. Zo kunnen de klachten misschien verminderen of zelfs verdwijnen. - Verwijzing naar een fysiotherapeut, ergotherapeut of psycholoog bij u in de buurt. De revalidatiearts verwijst naar therapeuten waarmee vaak wordt samengewerkt en waarmee regelmatig overleg plaatsvindt. 2
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord - Verwijzing naar een andere specialist voor nader onderzoek en eventuele behandeling, bijvoorbeeld een neuroloog, orthopeed, psychiater of reumatoloog. - Verwijzing naar het pijnrevalidatieteam van locatie Beatrixoord van het UMCG voor een onderzoek door meerdere therapeuten en eventuele behandeling. - Verwijzing voor een onderzoek voor een pijnrevalidatietraject dichter bij uw woonplaats. Pijnrevalidatie op locatie Beatrixoord Begeleiding vanuit de pijnrevalidatie kan worden overwogen als: u al langere tijd klachten heeft; eerdere therapie onvoldoende opgeleverd heeft; de klachten een steeds groter nadelig effect op uw gezondheid hebben. Het kan dan van belang zijn meerdere met elkaar samenwerkende therapeuten bij uw behandeling te betrekken. De revalidatiearts zal u aanmelden voor een screening (onderzoek) door het pijnrevalidatie team op locatie Beatrixoord van het UMCG. Doel van pijnrevalidatie Het pijnrevalidatieteam begeleidt u bij het zoeken naar mogelijkheden om, ondanks uw klachten, zo optimaal mogelijk te functioneren in uw werk en privéleven. U leert hoe u zelf uw functioneren kunt opbouwen, hoe u keuzes maakt en hoe u weer vertrouwen krijgt bij het bewegen. Dit noemen wij zelfmanagement. Zelfmanagement staat voorop bij pijnrevalidatie. Daarom kijkt u ook samen met het behandelteam of pijnstilling, hulpmiddelen of voorzieningen voorkomen of afgebouwd kunnen worden. Als u betaald werk heeft, en er sprake is van ziekteverzuim vanwege de klachten, dan is werkhervatting een hoofddoel van de revalidatie. 3
Pijnrevalidatie Screening Om samen met u te bekijken of het pijnrevalidatieprogramma geschikt voor u is, vindt vooraf een screening (onderzoek) plaats door de betrokken behandelaars uit het behandelteam: een psycholoog (uw behandelcoach), fysiotherapeut en ergotherapeut. Op die manier kunt u kennis maken met het programma en kunt u uw hulpvragen en doelen voor de behandeling bespreken. De arts bespreekt met u uw bevindingen en die van het behandelteam. Het team geeft een behandeladvies en samen met de arts besluit u of dit revalidatieprogramma op dit moment voor u geschikt is. Duur van het pijnrevalidatieprogramma Als u samen met de revalidatiearts heeft besloten voor het programma, streven wij ernaar dat u op korte termijn kunt starten. U komt dan twee dagdelen per week voor fysiotherapie en ergotherapie. Op één van de dagdelen heeft u tevens een gesprek met de psycholoog. Het totale revalidatieprogramma duurt drie maanden. Bij onvoldoende resultaat of als blijkt dat het programma onvoldoende past bij uw verwachtingen kan de behandeling eerder beëindigd worden. Locatie van de behandeling Het onderzoek, de behandeling en de gesprekken met de arts vinden plaats op locatie Beatrixoord. Het behandelteam Het pijnrevalidatieteam bestaat uit gespecialiseerde medewerkers: revalidatieartsen, physician assistants, psychologen, fysiotherapeuten en ergotherapeuten. Een arbeidsdeskundige kan worden ingeschakeld bij specifieke vragen over wet- en regelgeving bij werk. Het behandelteam bespreekt regelmatig de voortgang van de behandeling en stemt de therapieën op elkaar af. 4
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord De revalidatiearts De revalidatiearts is eindverantwoordelijk voor uw behandeling. In het algemeen vinden er tijdens het programma drie gesprekken met de revalidatiearts (of een revalidatiearts in opleiding onder supervisie van uw revalidatiearts) plaats. Na het onderzoek heeft u een gesprek om de uitkomst en het behandelvoorstel te bespreken. U beslist dan of u gaat starten en wanneer. Tussentijds in het programma heeft u een gesprek met de revalidatiearts over het verloop van uw behandeling. Als het nodig is kunnen ook medische vragen met u worden doorgenomen zoals verandering van klachten en (afbouw van) medicijnen. Na de behandeling zal een afrondend gesprek plaatsvinden om het resultaat van de behandeling te evalueren. De psycholoog De psycholoog kijkt samen met u hoe u problemen aanpakt. Ook kijkt u samen wat tot nu toe heeft gewerkt en wat niet. En op welke manier de pijn uw leven beïnvloedt. Inzicht in de factoren die uw klachten en kwaliteit van leven kunnen beïnvloeden, staat voorop. Daarnaast gaat het om het leren kennen van uw eigen wensen en behoeftes. Hoe maakt u keuzes? Hoe verbetert u uw stemming? Hoe leert u grenzen aangeven? Hoe komt u voor uzelf op? Hoe gaat u om met stress? Soms hoort daar ook bij het verwerken van ingrijpende gebeurtenissen. Niet de pijn bepaalt hoe u uw leven leidt; u krijgt zelf weer grip op uw leven. De fysiotherapeut Van de fysiotherapeut leert u stil te staan bij wat u beweegt. En u leert wat de invloed is van pijn, stress en emotie op uw spierspanning, conditie en functioneren. Door de ervaringen tijdens de training, het bespreken van de ervaringen en vaardigheden die u aanleert, bent u beter in staat om uw belasting te reguleren. Dit heeft een positieve invloed op uw zelfvertrouwen. De opbouw naar normaal belast functioneren en gezond bewegen, vindt stapsgewijs plaats. Verwachtingen en verantwoordelijkheden over 5
Pijnrevalidatie de opbouw en uw behandeldoelen, stemt de fysiotherapeut in goed overleg met u af. U traint onder andere in de cardiofitness en de sporthal. De ergotherapeut Met de ergotherapeut richt u zich op activiteiten in het dagelijks leven die voor u waardevol zijn, maar die u door de pijn niet of in mindere mate uitvoert. Samen kijkt u hoe u deze activiteiten ondanks de pijn weer uit zou kunnen voeren. U kunt hierbij denken aan activiteiten als werk, huishoudelijke activiteiten en hobby s, maar ook aan sociale contacten. Uw inzet In het pijnrevalidatieprogramma richt u zich op het ontwikkelen van uw eigen mogelijkheden in het functioneren met de klachten. Het maken van eigen keuzes en zicht krijgen op factoren die daarin van belang zijn, staan voorop. U wordt als het ware opgeleid tot uw eigen therapeut. Het resultaat van de behandeling hangt samen met uw eigen inzet en het toepassen van geleerde inzichten. Tijdens de behandeling én daarna. De behandeling kan soms een reactie uitlokken, waaronder pijntoename. Dat betekent vaak dat u aan uw probleem werkt en dingen uitprobeert. Of u dat er voor over heeft, is sterk afhankelijk van het doel dat u heeft en de winst die u daarmee uiteindelijk kunt behalen. Het is daarom belangrijk dat u het doel (en daarmee de winst) van de behandeling goed kunt omschrijven. 6
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Informatie en naslag Bij de start van de behandeling krijgt u een map. Daarin kunt u de informatie die voor u belangrijk is verzamelen. Dit is praktische informatie over het revalidatieprogrammaprogramma. U kunt ook bijvoorbeeld uw eigen aantekeningen, de artsenbrieven, uw behandelplan, opbouwschema s hierin bewaren. Zowel tijdens als na het programma kunt u de informatie gebruiken als naslag. We streven er naar steeds meer papierloos informatie te verstrekken, door bijvoorbeeld te verwijzen naar websites. Het resultaat De meeste mensen die het pijnrevalidatieprogramma hebben afgerond, vinden dat ze beter functioneren in het dagelijks leven en dat de pijn hun leven minder beïnvloedt. Meer informatie en vragen Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft of als u meer informatie wilt, dan kunt u bellen met het UMCG Centrum voor Revalidatie. Universitair Medisch Centrum Groningen UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Dilgtweg 5, 9751 ND Haren Postbus 30.002, 9750 RA Haren Telefoon (050) 361 79 99 www.revalidatie.umcg.nl Op www.revalidatie.umcg.nl vindt u meer informatie over de behandelingen, behandelwijze en behandelaars van het UMCG Centrum voor Revalidatie. Op de homepage staan links naar 7
Pijnrevalidatie nieuws over het centrum en naar YouTube, Facebook en Twitter. Ook vindt u er onder het kopje Volwassenen en vervolgens Interessante links handige links naar patiëntenverenigingen. 8
Patiënteninformatie vlc 183/1608