ST 48 1970-1974
ST 48 1970-1974 In het najaar van 1970 zeilen wij met onze tjotter op de Vinkeveense plassen en zien in een slootje achteraf bij de Baambrugse Zuwe, waar meerdere oude scheepjes gezonken liggen, een kajuitje boven water steken. Het blijkt om een Staverse jol te gaan, die daar al jaren ligt. We kopen het scheepje van de havenmeester voor het achterstallig havengeld en gaan praten met Piet Dekker in Kortenhoef over het restaureren van de jol. We willen haar terugbrengen in originele staat, dus zonder kajuit. Piet ziet daar wel mogelijkheden toe en in 1971 beginnen we zelf met het slopen van overbodige en slechte delen. Daarna brengen we de jol naar Kortenhoef voor restauratie. langs de kant bij het zomerhuis van mijn schoonouders aan de Vinkeveense plassen - najaar 1970
De eerste aanschaf die we in het vroege voorjaar van 1971 doen is een dekkleed van donkerbruin canvasdoek. Daarmee hopen we de jol tot de restauratie tegen zon en regen te beschermen. de jol (achter onze tjotter) onder het nieuwe dekkleed - voorjaar 1971
kajuit gesloopt - zomer 1971
De constructie is er slecht aan toe. Om ruimte te maken in de kajuit zijn er namelijk essentiële onderdelen zoals zeilwerk, mastwangen en binnenboorden weggehaald. En die geven een jol nou juist de stijfheid die nodig is om de gangen goed bijeen (en dus dicht) te houden. Ook mast, giek en roer zullen we moeten vervangen (we kunnen de oude mast nog wel tot giek vermaken). Met het oog op de komende kosten besluiten we onze tjotter (met open kajuit) te verkopen. In het najaar van 1971 verhuist ons eerste scheepje naar Grave (aan de Maas).
op de Vecht, onderweg naar Kortenhoef - najaar 1971
Martin Cramer meet de jol op in Kortenhoef - najaar 1971
Als de jol in Kortenhoef ligt, komt Martin Cramer v.d. Bogaart langs om foto s te maken en de jol op te meten. Als de jol op de kant staat komt hij nogmaals om ook het onderwaterschip in kaart te brengen. Daarna maakt hij een tekening (in een brief) waarbij hij het zeil- en lateraal-punt intekent. Kortenhoef - januari 1972 opvallend: de scheg is vanaf ongeveer eenderde vanaf de voorsteven verdiept en verzwaard
Piet Dekker werkt samen met Freek Weidema aan de jol. Piet s aanpak: eerst de constructie hecht maken, dus een aantal leggers en spanten, het zeilwerk, de binnenboorden, de voorsteven en het dek vervangen. Daarna (delen van) gangen waar nodig en financieel mogelijk vernieuwen. Het vlak zit (goed) in het blik en dat laten we zo, evenals de verdiepte scheg. Om kosten te drukken help ik Piet met allerlei werkzaamheden (hiervoor spijbel ik heel wat uren van school.). op de kant bij Piet Dekker - januari 1972 Piet
nieuw zeilwerk, leggers en spanten - januari 1972 Freek past een nieuwe gang - februari 1972 een stevig doft als tweede spiegel
Kortenhoef - februari / maart 1972
werken aan het dek als de jol weer in het water ligt nieuw dek en potdeksels - maart 1972
vloeren, schot en deurtjes - mei 1972 In juni 1972 zijn we bijna vaarklaar. Er is een nieuw roer aangehangen en de mast, giek en kluiverboom zijn gereed. Een nieuw tuig liet ik al maken bij zeilmaker v.d. Schuur in Spakenburg. Eind juni varen we via de Vecht naar Weesp en Muiden, daarna richting Stavoren.
de eerste foto s onder zeil - juli 1972
Yme we zeilen op met de KP 32 en raken bevriend met Ruurd en Piet Bootsma, Yme v.d. Meer en Bauke en Johannes Hobma het grootzeil is wat laag bij de schoothoek, bukken dus bij overstag gaan.
Begin juli maken we onze eerste tocht naar Stavoren. In Hoorn leren we Bauke en Johannes Hobma, Ruurd en Piet Bootsma en Yme v.d. Meer uit Blauwhuis kennen. Zij zijn op vakantie met de botter KP 32 en een vrijheid. We varen samen op naar Enkhuizen en Stavoren. Bij ons eerste bezoek aan Stavoren gaan we natuurlijk op zoek naar oud-vissers met de vraag of ze de jol kunnen duiden. Onder andere Andries Visser herkent de jol als de ST 48. met Alida, Dûmke en Wypko zeilen bij Stavoren
We blijven de hele maand juli vanuit Stavoren zeilen en leren de ST 48 en de verhalen rondom Staverse jollen steeds beter kennen. In augustus is er een reünie (georganiseerd door zeilvereniging de Morra ), waar we allerlei jollen treffen. Onder andere ook Martin Cramer v.d. Bogaart, die met zijn jol Roosjen vanuit Hoorn gekomen is.
ST48 - Roosjen - Greate Pier en Vrouwe Jocoba op de reünie in Stavoren 1972
Den Oever - augustus 1972 drinkwater in een mandfles
Lemmer - augustus 1972 in onze bun zit geen motor, het is een kookkist en dat zorgt voor verwarring bij brug- en sluiswachters. Fluessen - augustus 1972
zeilmaker v.d. Schuur heeft de schoothoek in oktober opgesneden reünie schokkertocht - november 1972
In februari 1973 gaan we opnieuw bij Piet Dekker op de wal. Hij vervangt opnieuw een aantal leggers, spanten en gangdelen. De ST 48 wordt steeds sterker. Het onderwaterschip (met de verdiepte scheg) beviel prima, dus dat laten we zo. Kortenhoef - februari 1973
nieuwe leggers en spanten vers in de bruine teer terug in Vinkeveen - maart 1973
Mijn zwager, Erik Woortman, koopt najaar 1971 de ST 16 ( Marga ). Ook hij laat de jol in Kortenhoef restaureren. Piet Dekker doet een eerste restauratie in het najaar van 1972. In het voorjaar van 1973 liggen er dus twee open jollen bij het zomerhuis van mijn schoonouders in Vinkeveen. Vinkeveen - april 1973
tuig in de dekkledensmeer - april 1973
Vinkeveen - april 1973
Na een dagje werken aan de jollen maken Erik en ik een tochtje naar de Vinkenplas voor een mok warme chocolade. de Vinkenplas - april 1973 In mei 1973 hebben we een zeiltrainingsweek van de Academie Lichamelijke Opvoeding op de Vinkeveense plassen. Ik geef die week les aan klasgenoten Kees Harschel en Jan Giessen en gebruik daarvoor de jol in plaats van een zestienkwadraat van Bon (Winkeloord). Kees maakt die week een serie prachtige actiefoto s.
mei1973
Ook in 1973 maken we lange tochten naar het IJsselmeer en Friesland. Vinkeveen - juni 1973 Om van de Vinkeveense plassen naar het IJsselmeer te komen, maken we gebruik van een 2,5 PK Seagull buitenboordmotor op een wegneembare plank aan de spiegel. We varen dan met de mast plat via de Winkel, de Waver en de Bullewijk naar Ouderkerk aan de Amstel. Daarna over de Amstel door Amsterdam en over het IJ naar Durgerdam. Hier zetten we met hulp van een plaatselijke visser de mast omhoog (kosten: een doos sigaren) en haalt mijn schoonvader de Seagull op met de auto.
Marken - juni 1973
dollen maken om te kunnen roeien - Oppenhuizen juni 1973
met riemen kun je ook bomen. Snekermeer met Henk - juni1973
Hylper Sybren - juli1973 ST 36 en ST 48 in Laaxum - juli 1973
Kees heeft koopt in 1973 een huisje in de Kerkbuurt op Marken. Vanuit Marken is het prachtig zeilen op de Gouwzee. We houden Kees en zijn vader dus graag van het timmerwerk aan het huisje voor een tochtje naar Volendam of verder met Kees bij Marken - augustus 1973 Volendam - augustus 1973
In september 1973 zijn we op zoek naar woonruimte in Amsterdam. Na een vergeefse tocht naar een etage in de Tsaar Peterstraat fietsen we langs de Amstel terug naar Amstelveen. Bij de Omval stappen we af, want we zien daar aan de loskade een luxe motor te koop liggen. We vallen meteen voor het model van dit net uit de vrachtvaart gesaneerde schip. Amstel, november 1973 We stappen even aan boord en kijken door de raampjes van de stuurhut en de roef. Dit lijkt ons wel wat en we telefoneren bij café het Kalfje aan de Amsteldijk enthousiast naar mijn schoonvader. Hij hielp ons met de tjotter en de jol en helpt ons ook nu weer met de aankoop. Het betekent wel dat we de ST 48 moeten verkopen, we hebben het geld nodig voor de luxe motor en voor het (eerste) las- en snijwerk dat nodig is om het ruim bewoonbaar te gaan maken. Omdat we de ST 48 moeten verkopen voor de luxe motor, geven we haar naam uit de visserijtijd nu aan de luxe motor (die was toch al een keer hernoemd): m.s. de Vrouwe Grietje. de ST 48 is te koop - maart 1974
De ST 16 is net terug uit Kortenhoef, waar een tweede restauratiebeurt is uitgevoerd en ligt ook naast De Vrouwe Grietje. Wat spanten en leggers, nieuw zeilwerk, dek en mast. De schootoverloop kan er nu ook afgehaald worden. Amstel- maart 1973
In 1974 verkopen we de ST 48 aan Gerrit Veldpape uit Groningen. We brengen de jol voor hem van Amsterdam naar de nieuwe ligplaats in Heeg. Vanaf Stavoren hebben we wind tegen en waar we anders boomden, jaagden of roeiden, slepen we de ST 48 nu achter de de Vrouwe Grietje. We nemen in Heeg afscheid van de ST 48, waarmee we onze eerste avonturen op groter water hebben beleefd. Ze zal altijd een warme plek in ons hart houden en we volgen het scheepje in de jaren daarna zoveel we kunnen. Van Gerrit Veldpape naar Klaus Roding (die een volgend deel van de restauratie bij v.d. Meulen in Sneek laat doen) tot Piet Bouma, die met de jol vele jaren vanuit Hindelopen zeilt. In 2012 gaat de jol over in handen van de Stichting Staverse Jol, die de jol met een grote restauratie op werf de Hoop in Workum opnieuw voor jaren achtereen vaarklaar laat maken. In 2013 gaat de ST 48, opnieuw gerestaureerd o.l.v. scheepsbouwmeester Harold de Lange, te water. Het is fantastisch dat deze stichting jonge vissers opleidt om met jollen te zeilen en (in de herfstvakantie tijdens de visserijdagen) te vissen. Dat waarborgt de toekomst voor de ST 48 en andere jollen die de stichting mogelijk nog gaat restaureren (zoals in 2016 de HL 90). Workum - 27 april 2013 Richard Bakker Winsum, december 2016