Cursus verkeersreglement voor fietsers

Cursus verkeersreglement voor fietsers Waarmee moeten de wegbeheerders rekening houden Caelen Erik

1. Definities

Wegcode Voor wie? Alle weggebruikers Waar? De openbare weg

VOETGANGERS Weggebruikers

BESTUURDERS Weggebruikers

Voertuigen Rijwiel Voortbewegingstoestel

Gemotoriseerde Rijwiel Voertuigen Speed pedelec

Verschil tussen een fiets met elektrische hulpmotor, een gemotoriseerde rijwiel en een speed pedelec. Fiets met elektrische Gemotoriseerde rijwiel Speed pedelec hulpmotor Vermogen 250 W 1000 W 4000 W Snelheidsbeperking Max 25 km/uur Max 25 km/uur Max 45 km/uur naar bouw Aandrijfkracht Enkel trapondersteuning Hoofddoel trapondersteuning Hoofddoel trapondersteuning Leeftijd / 16 jaar 16 jaar Helm Neen Neen Fietshelm of bromfietshelm Rijbewijs Neen Neen AM (geboren na 14/2/1961) Verzekering Neen Neen indien enkel trapondersteuning Ja indien motor autonoom kan werken zonder trappen Neen indien enkel trapondersteuning Ja indien motor autonoom kan werken zonder trappen Inschrijving en Neen Neen Ja nummerplaat Gelijkvormigheidsattest Neen Ja Ja Verkeersregels van toepassing Fietsen Rijwielen (fietsen) Bromfietsen

Uitzondering

Openbare weg

Openbare plaats VERSCHIL MET OPENBARE WEG

Openbare plaats Wat met overtredingen? Vluchtmisdrijf Alcohol- en drugsmisbruik Ongeval met gewonden Niet verzekerd voertuig

Technische eisen Algemeen - Breedte 0,75 - Drie- vierwieler 2,5 De gewone fiets Een bel (hoorbaar op 20 m) Twee remmen (één op het voorwiel en één op het achterwiel) Reflectoren: Vooraan: wit Achteraan: rood (het weerkaatsende gedeelte mag niet samenvallen met het achterlicht) Aanweerszijde van de pedalen: geel, of oranje Op de spaken en/of de banden: minstens 2 gele of oranje dubbelzijdige reflectoren per wiel, vast bevestigd aan de spaken en symmetrisch aangebracht en/of een witte reflecterende strook aan weerszijden van elke band

Technische eisen De koersfiets Dit zijn fietsen uitgerust met een koersstuur. De banden hebben een doorsnede van ten hoogste 2,5 cm en hebben geen bagagedrager achteraan. Verplichte uitrusting: Een bel (hoorbaar op 20 m) Twee remmen (één op het voorwiel en één op het achterwiel) Reflectoren: net zoals bij een gewone fiets, maar deze zijn alleen verplicht s nachts en als de zichtbaarheid minder dan 200 m bedraagt. Uitzondering: als de fiets één of twee spatborden heeft, moet hij altijd uitgerust zijn met een witte reflector vooraan en een rode reflector achteraan.

Technische eisen De terreinfiets Dit zijn fietsen uitgerust met een minstens twee derailleurs die vanaf het stuur worden bediend en hebben geen bagagedrager achteraan. De wielen hebben een diameter van: 65 cm (de banden hebben een doorsnede van ten minste 3,8 cm) 70 cm (de banden hebben een doorsnede van ten minste 3,2 cm) Verplichte uitrusting: Een bel (hoorbaar op 20 m) Twee remmen (één op het voorwiel en één op het achterwiel) Reflectoren: net zoals bij een gewone fiets, maar deze zijn alleen verplicht s nachts en als de zichtbaarheid minder dan 200 m bedraagt. Uitzondering: als de fiets één of twee spatborden heeft, moet hij altijd uitgerust zijn met een witte reflector vooraan en een rode reflector achteraan.

Technische eisen De fiets met kleine wieldiameter Dit zijn fietsen met een diameter (banden niet inbegrepen) van ten hoogste 50 cm. Verplichte uitrusting: Een bel (hoorbaar op 20 m) Minstens één rem Reflectoren: net zoals bij een gewone fiets, maar deze zijn alleen verplicht s nachts en als de zichtbaarheid minder dan 200 m bedraagt.

Technische eisen De rijwielen Verplichte uitrusting: Een bel (hoorbaar op 20 m) Drie- en vierwielers moeten voorzien zijn van een voldoend doelmatige reminrichting Reflectoren: Driewielers met één voorwiel: vooraan één witte, achteraan twee rode Driewielers met twee voorwielen: vooraan twee witte, achteraan één rode Vierwielers: vooraan twee witte, achteraan twee rode

De fietser als bestuurder Minimumleeftijd Er is geen minimumleeftijd bepaald voor het besturen van een fiets. Er is ook geen rijbewijs vereist voor het besturen van een fiets. Voor een Speed pedelec : rijbewijs AM Voor een gemotriseerde rijwiel en een speed pedelec: minimum 16 jaar In staat zijn tot sturen De fietser mag : Op een openbare plaats een voertuig (dus ook een fiets) niet besturen in staat van dronkenschap Op een openbare plaats een voertuig (dus ook een fiets) niet besturen terwijl: De ademanalyse een alcoholconcentratie van ten minste 0,22 mg/l uitgeademde lucht meet of: De bloedanalyse een alcoholconcentratie van ten minste 0,5 gr/l bloed aangeeft

De fietser als bestuurder In staat zijn tot sturen Een fietser kan ook onderworpen worden aan een bloedproef. Wanneer de ademtest minstens 0,22 mg alcohol/liter uitgeademde lucht aangeeft en de ademanalyse kan niet worden uitgevoerd Wanneer de ademtest en analyse niet kunnen worden uitgevoerd en de persoon bevind zich blijkbaar in een dronken toestand. Op verzoek van de betrokkene De fietser mag evenmin rijden onder invloed van drugs en medicijnen.

Verval van het recht tot sturen - Dit is een straf door de rechter opgelegd wegens een verkeersdelict. - Of een gevolg van lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid. - Kan tijdelijk of definitief zijn. Einde van het verval - Na het verstrijken van de opgelegde termijn. - Na geslaagd te zijn voor het opgelegde examen. - Na 2 jaar in geval van einde van lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid als om opheffing gevraagd werd.

Lichamelijke geschiktheid Elke bestuurder moet in staat zijn te sturen, en de vereiste lichaamsgeschiktheid bezitten om de nodige rijbewegingen uit te voeren. niet lijden aan kwalen zoals: - onvoldoende gezichtsvermogen - bewustzijnsverlies, duizeligheid, epilepsie - geestesziekten, hartkwalen - grote moeilijkheden bij bewegingen niet tijdelijk lichamelijk ongeschikt zijn door o.a.: - alcohol of drugs - geneesmiddelen - oververmoeidheid - opwinding of agressiviteit

Kennis en rijvaardigheid - Elke bestuurder moet voortdurend zijn voertuig in de hand hebben. - Hij moet het voertuig goed kennen en beheersen. - Hij moet de onderdelen van het voertuig die rechtstreeks invloed hebben op het goed besturen, kunnen bedienen. - Hij mag zich niet laten afleiden tijdens het rijden. Telefoneren: - via een handenvrij toestel of - tijdens het stilstaan en parkeren!

Bestuurders en passagiers van voertuigen - Niet meer personen vervoeren dan het getal waarvoor zitplaats er zitplaatsen ingericht zijn - Alleen in aan fietsen/gemotoriseerd rijwiel gekoppelde aanhangwagens mogen passagiers worden vervoerd - Een aanhangwagen mag slechts twee passagiers vervoeren en moet uitgerust zijn met beveiligde zitplaatsen met een afdoende bescherming van handen, voeten en rug - De fietser/gemotoriseerd rijwiel mag slechts één aanhangwagen trekken

2. De delen van de openbare weg

Delen van de openbare weg

Delen van de openbare weg Trottoir Verhoogde berm Gelijkgrondse berm

Fietspaden

Fietspaden + speed pedelecs

Fietssuggestiestrook

Delen van de openbare weg Aardeweg Pad

Bijzondere overrijdbare bedding Delen van de openbare weg

Overweg Delen van de openbare weg

Gebieden aangeduid door borden Zone 30 Bebouwde kom Autosnelweg Autoweg Weg voorbehouden voor voetgangers, fietsers en ruiters Voetgangerszone Fietsstraat Speelstraat Schoolomgeving Lage emissiezone

3. Bevoegde personen

Bevoegde personen Voornaamste bevoegde personen: Federale/lokale politie Douanebeambten Militaire politie Bevoegd personeel openbaar vervoer

Bevelen Arm horizontaal Arm rechtop gestoken Heen en weer zwaaien met rood licht

Gemachtigde opzichter Gemachtigde militair Groepsleider (voetgangers/ruiters) Gemachtigde signaalgever Gemachtigde personen Wegkapitein (groepen fietsers/motorfietsen) Werfopzichter Begeleiders en verkeerscoördinatoren (uitzonderlijk vervoer)

Gemachtigde personen

1e graad O.I. 55 Geldboete 55-1.375 2e graad O.I. 110 Onmiddellijke intrekking (voorlopig) rijbewijs Geldboete 110-1.375 Verval recht tot sturen 3e graad O.I. 165 Onmiddellijke intrekking (voorlopig) rijbewijs Geldboete 165-2.750 Verval recht tot sturen 4e graad Geen O.I. Onmiddellijke intrekking (voorlopig) rijbewijs Geldboete 220-2.750 Verval recht tot sturen Overtredingen

Binnen de bebouwde kom, in een zone 30, schoolomgeving, woonerf of erf Snelheidsovertredingen Onmiddellijke inning tot 10 km/u meer dan 10 km/u 50 50 + 10 voor elke km boven die 10 km/u Geldboete Onmiddellijke intrekking rijbewijs Verval van het recht tot sturen Van 55 tot 2.750 euro, door de rechtbank bepaald Bij snelheidsoverschrijding van meer dan 20 km/u Bij snelheidsoverschrijding van meer dan 30 km/u

Op andere wegen Snelheidsovertredingen Onmiddellijke inning tot 10 km/u meer dan 10 km/u 50 50 + 5 voor elke km boven die 10 km/u Geldboete Onmiddellijke intrekking rijbewijs Verval van het recht tot sturen Van 55 tot 2.750 euro, door de rechtbank bepaald Bij snelheidsoverschrijding van meer dan 30km/u Bij snelheidsoverschrijding van meer dan 40 km/u

Hiërarchie van de voorschriften

5. Plaats op de openbare weg

Plaats van de fietser op de openbare weg Gemarkeerd berijdbaar fietspad die rechts in de rijrichting is gelegen Berijdbaar fietspad aangeduid door D7 of D9 als het fietspad in de door hen gevolgde richting is gesignaleerd Deel van de openbare weg aangeduid met D10 Verlaten van het fietspad mag: - Om van richting te veranderen - Om in te halen - Om omheen een hindernis te rijden Gebruik gelijkgrondse berm en parkeerzone buiten bebouwde kom Uitzondering voor de kinderen

Plaats van de fietser op de openbare weg In alle andere gevallen volgen de fietsers en bromfietsers normaal de rijbaan Rechts: zo dicht mogelijk bij de rechterrand

Uitzondering F15 F13

Rijstrookkeuze Uitzondering

Uitzondering Rotonde Plein Fileverkeer

Motorfiets Uitzondering

Zuilen, verkeersgeleiders, Vluchtheuvels

Verboden te rijden op de meest linkse rijbaan Meerdere rijbanen

Specifieke bepalingen voor fietsers en bromfietsers Het is de fietsers en bromfietsers verboden: -Te rijden zonder het stuur vast te houden -Te rijden met de voeten los van de pedalen of voetsteunen -Zich te laten voorttrekken -Te rijden terwijl zij een dier aan een touw houden -Te rijden op een rijbaan indien er een bereidbaar fietspad is, uitgezonderd bromfietsen klasse B en fietsers in groep van ten minste 15 deelnemers -Personen te vervoeren als daarvoor op hun voertuig geen speciale zitplaatsen zijn ingericht -De amazonezit aan te nemen of te laten aannemen door zijn passagiers

Specifieke bepalingen voor fietsers en bromfietsers Twee fietsers naast elkaar op de rijbaan: -Alleen fietsers, niet de bestuurders van bromfietsen, mogen op de rijbaan met twee naast elkaar rijden, behalve wanneer het kruisen niet mogelijk is -Buiten de bebouwde kom moeten zij achter elkaar rijden bij het naderen van een achteropkomend voertuig Achter elkaar rijden: -Als zij mogen rijden op -Bijzondere overrijdbare bedding -Busstrook -Als er een aanhangwagen aan een fiets is gekoppeld Gebruik oversteekplaats voor fietsers Fiets aan de hand leiden Moeten de rijbaan volgen zo zij in aanzienlijke mate de andere voetgangers hinderen Moeten rechts in de rijrichting gaan

6. Snelheid

Relatieve snelheidsbeperking Snelheid aanpassen in functie van: Aanwezigheid andere weggebruikers Weersomstandigheden Verkeersdichtheid Plaatsgesteldheid Belemmeringen Zicht Staat van de weg Staat en lading van het voertuig

Relatieve snelheidsbeperking aanwezigheid weersgesteldheid plaatsgesteldheid belemmering zicht de weg

Relatieve snelheidsbeperking Stoppen voor mogelijke hindernissen Onnodig traag rijden Verboden plots te remmen Vertragen voor trek-, rijdieren of vee en je moet stoppen bij tekenen van angst Verboden iemand aan te sporen of uit te dagen om snel te rijden

Absolute snelheidsbeperking Andere snelheidsbeperkingen - Verhoogde inrichting: 30 km per uur - Schoolomgevingen: 30 km per uur

Absolute snelheidsbeperking Andere snelheidsbeperkingen - Erven en woonerven: 20 km per uur - Voetgangerszones en speelstraten: aanpassen

Absolute snelheidsbeperking - Wegen voorbehouden voor landbouw-voertuigen, voetgangers, fietsers en ruiters: 30 km per uur

7. Voorrang

Algemene regel Elke bestuurder moet voorrang verlenen aan de bestuurder die van rechts komt Behalve - indien de bestuurder uit een verboden richting komt

Uitzonderingen Spoorvoertuigen Voorrangsborden Verkeerslichten Bevoegde personen

Uitzonderingen Prioritair voertuig Pad of aardeweg Rotonde Oversteken van fietspad/trottoir

Manoeuvre uitzonderingen

Bijzonderheden Voorrang geldt over de hele breedte van de openbare weg

Bijzonderheden Kruispunt vrijhouden (niet belemmeren) Voorzichtig oprijden Na voorrang te hebben verleend, enkel verder rijden zonder gevaar voor ongevallen (plaats / snelheid / afstand van andere weggebruikers)

Bron: wegen en verkeer Ritsen

8. Bewegingen & manoeuvres

Manoeuvre Manoeuvre = uit eigen initiatief een niet-gereglementeerde rijbeweging uitvoeren Welke? Van rijstrook of file veranderen Rijbaan oversteken Parkeerplaats verlaten of oprijden Uit aanpalende eigendommen komen Keren of achteruit rijden

Manoeuvre van rijstrook veranderen de rijbaan oversteken parkeerplaats oprijden of verlaten uit een eigendom komen keren achteruit rijden

Geen manoeuvre Op het einde van het fietspad op de rijbaan komen Autobus die zijn halteplaats verlaat Ritsen

Rijbewegingen Regelmatige rijbewegingen Kruisen Inhalen Links afslaan Rechts afslaan

Te smalle rijbaan Kruisen

Kruisen spoorvoertuigen Kruisen

Kruisen Kruispunten. Ook rechts behalve

Inhalen Altijd links Uitzondering

Wordt niet beschouwd als inhalen? Inhalen: Uitzonderingen F15 Rijstrookkeuze F13 Fileverkeer

Motorfiets Inhalen: Uitzonderingen

Wat wordt wél beschouwd als inhalen? Inhalen: Uitzonderingen Naderen van oversteekplaats (fiets/voetgangers)

Een file langzaam rijdende auto s mag bij druk verkeer rechts worden voorbijgereden (voorwaarde: tweerichtingsverkeer met vier of meer rijstroken of bij éénrichtingsverkeer) Ook bij keuze van rijstrook mag rechts worden voorbijgereden (voorwaarde: binnen bebouwde kom) Wanneer auto s gestopt zijn mogen fietsers de rij auto s rechts voorbijrijden Als de fietser op het fietspad rijdt, dan mag hij de auto s rechts voorbijrijden Fietsers mogen het fietspad verlaten om in te halen Voornemen kenbaar maken Indien mogelijk, teken met de arm geven

Elk links inhalen = verboden Inhalen: inhaalverbod

Inhalen: inhaalverbod Links inhalen van een gespan, motor- of bromfiets of een voertuig met meer dan 2 wielen is verboden: Overweg zonder slagboom of lichten

Inhalen: inhaalverbod Links inhalen van een gespan, motor- of bromfiets of een voertuig met meer dan 2 wielen is verboden: Kruispunt, voorrang van rechts

Inhalen: inhaalverbod Links inhalen van een gespan, motor- of bromfiets of een voertuig met meer dan 2 wielen is verboden: Kruispunt, waar voorrang moet worden gegeven

Inhalen: inhaalverbod Links inhalen van een gespan, motor- of bromfiets of een voertuig met meer dan 2 wielen is verboden: Top van een helling

Inhalen: inhaalverbod Links inhalen van een gespan, motor- of bromfiets of een voertuig met meer dan 2 wielen is verboden: Onoverzichtelijke bocht

Inhalen: inhaalverbod Links inhalen van een gespan, motor- of bromfiets of een voertuig met meer dan 2 wielen is verboden: Oversteekplaats

Tripleren Inhalen: inhaalverbod

Links afslaan

Links afslaan specifieke bepalingen voor fietsers Fietser mag bij het naderen van het kruispunt het fietspad verlaten en voorsorteren Opstelvak voor fietsers Wanneer er een opstelvak voor fietsers is aangebracht aan een kruispunt met verkeerslichten, dan mogen de fietsers zich hierin opstellen. De andere bestuurders zoals motorrijders en auto s moeten bij oranje of rood licht stoppen voor de eerste stopstreep van het opstelvak. Moeilijke kruispunten In plaats van links voor te sorteren blijft de fietser rechts rijden. Bij groen gaat hij zich opstellen voor het rood licht van de rijbaan die aan zijn rechterzijde ligt. Wanneer het voor deze rijbaan groen wordt, dan kan hij gewoon met het verkeer mee het kruispunt overrijden

Rechts afslaan