Kerncijfers 2015 van het Nederlandse touringcarvervoer

Kerncijfers 2015 van het Nederlandse touringcarvervoer

Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Touringcar en andere modaliteiten 8 2.1 CO 2 -uitstoot 8 2.2 Externe kosten 9 2.3 Prijs standaard reis 10 3 Aantal touringcarondernemingen 12 4 Wagenpark 13 4.1 Totaal aantal touringcars 13 4.2 Inzet van de touringcars 13 4.3 Benutting van de touringcars 15 4.4 Vervoervraag in reizigerskilometers 16 5 Personeel 17 6 Omzet 19 6.1 Totale omzet en omzet naar vervoersoort 19 6.2 Gemiddelde omzet per vervoereenheid 21

1 Inleiding Deze brochure bevat kerncijfers van het touringcarvervoer van Nederlandse touringcarondernemers. De kerncijfers hebben betrekking op 2015. Een deel van de gegevens in deze brochure is ontleend aan de jaarlijkse statistiek van KNV Busvervoer. Deze statistiek is gebaseerd op een schriftelijke enquêtering onder alle leden van KNV Busvervoer. De KNV leden vormen bijna 60% van de actieve houders van een vergunning voor communautair vervoer (CV), die deze vergunning gebruiken voor vervoer per touringcar. De bedrijven die geen lid zijn van KNV Busvervoer zijn overwegend taxiondernemingen die over één of enkele touringcars beschikken ten behoeve van bepaalde klantengroepen. De KNV leden leveren door hun relatief grote bedrijfsomvang ongeveer 80% van het wagenpark en meer dan 80% van het totale vervoer. Voor het ophogen van de geënquêteerde gegevens naar de totale gegevens van de bedrijfstak is uitgegaan van de stand van het aantal verleende busvergunningen voor communautair vervoer. Waar andere bronnen zijn gebruikt, is dit bij de betreffende kerncijfers weergegeven.

De bedrijfstak van het touringcarvervoer Typering van de bedrijfstak Volgens de Wet personenvervoer is het besloten busvervoer het beroepsmatig vervoeren van personen, niet volgens een vaste dienstregeling met voertuigen met meer dan acht zitplaatsen voor passagiers. Aantal bedrijven Per 31 december 2015 zijn er 467 Nederlandse vervoerondernemingen die touringcars exploiteren. Totaal hebben deze bedrijven naar schatting 3.500 voertuigen, waarmee zij gemiddeld vergunningen hebben voor ongeveer 7 touringcars. Mobiliteit De Nederlandse touringcarondernemingen hebben in 2015 gezamenlijk 11,5 miljard reizigerskilometers gemaakt, waarvan binnen Nederland ongeveer 7,2 miljard reizigerskilometers en in het buitenland ongeveer 4,3 miljard reizigerskilometers. Dit werd gerealiseerd door het afleggen van 246 miljoen voertuigkilometer met een gemiddelde bezetting van 40,8 passagiers per touringcar. Omzet, werkgelegenheid De totale omzet in het besloten busvervoer van Nederlandse ondernemingen bedraagt 521 miljoen. De Nederlandse ondernemingen verschaffen werk aan bijna 7.000 personeelsleden. 6

Marktsituatie De markt van het besloten busvervoer bestaat uit een groot aantal aanbieders; ook buitenlandse aanbieders spelen op sommige deelmarkten een rol. Daarnaast zijn de kwaliteitskenmerken van het vervoerproduct vrij transparant, waardoor de afnemers de producten van de verschillende aanbieders relatief gemakkelijk kunnen vergelijken. Hierdoor wordt de markt gekenmerkt door een hoge mate van concurrentie, zowel prijsconcurrentie als concurrentie op kwaliteit. Organisaties in de bedrijfstak van het besloten busvervoer Een aantal organisaties is in het verleden opgericht om bepaalde functies van gezamenlijk belang voor de touringcarondernemers te vervullen. KNV Busvervoer is de werkgeversorganisatie die de belangen van de touringcarondernemingen die bij haar zijn aangesloten in brede zin behartigt. Stichting Keurmerk Touringcarbedrijf (SKTB) Er zijn op dit moment 117 keurmerk bedrijven. Het SKTB keurmerk bestaat uit het kwaliteitscertificaat ISO 9001 aangevuld met een set strenge veiligheidseisen. Beide onderdelen worden jaarlijks getoetst door externe certificatie instellingen. STO (Stichting voor Informatie en Ordening van de Bedrijfstak Besloten Busvervoer) controleert de naleving van de collectieve arbeidsvoorwaarden. Stichting FSO is het sociale fonds van de bedrijfstak besloten busvervoer en heeft als doel het financieren en subsidiëren van activiteiten die gericht zijn op het bevorderen van goede arbeidsverhoudingen in het besloten busvervoer. Pensioenfonds Vervoer zorgt voor een pensioenvoorziening voor alle werknemers in het beroepsvervoer.

2 Touringcar en andere modaliteiten 2.1 CO 2 -uitstoot Voor vakantiereizen is de touringcar een van de mogelijke vervoermiddelen, naast onder andere de trein, auto of vliegtuig. In onderstaande figuur is de CO 2 uitstoot weergegeven voor de belangrijkste modaliteiten. Figuur 1 CO2 uitstoot per modaliteit (kilogram per reizigerkilometer) 0,4 Kg CO2 per passagierskilometer 0,35 0,3 0,25 0,2 0,15 0,1 0,05 0 Touringcar Trein Veerboot Auto Vliegtuig Bron: UNWTO Conference on Environmentally Friendly Travelling in Europe 8

2.2 Externe kosten In onderstaande tabel zijn de externe kosten per modaliteit opgenomen. Tabel 2 Externe kosten per modaliteit (eurocent per passagierskilometer) Infrastructuur- Externe Externe Subsidies/ Totaal kosten baten kosten belastingen Vliegtuig 1,0 0 1,9-0,9 2,0 Auto 4,2 0 8,9-9,5 3,6 Touringcar 6,0 0 1,8-0,7 7,1 Motorfiets 2,1 0 10,9-5,0 8,0 Fiets 4,0-3,9 8,5 0,3 8,9 Metro 7,3 0 2,8 6,8 16,9 Trein 17,5 0 1,5 2,5 21,5 Tram 8,1 0 4,4 19,6 32,1 Bromfiets 7,5 0 68,9-0,9 75,5 Stadsbus 12,4 0 6,3 61,2 79,9 Bron: TU/e 9

2.3 Prijs standaard reis In onderstaande tabel is de prijs voor een retour ticket Amsterdam Parijs en Amsterdam Berlijn per tourincar vergeleken met tickets per vliegtuig en trein. In de tabel staat de prijs van het goedkoopste ticket met een vertrekdatum binnen twee weken. Tabel 3 Prijs standaard reis (retour) per modaliteit Amsterdam - Parijs Amsterdam - Berlijn Touringcar 27,- 58,- Vliegtuig* 64,- 65,- Trein 168,- 103,- * Handbagage is inclusief, voor ruimbagage moet worden bijbetaald. Bron: Eurolines.nl, Meinfernbus.nl, NSinternational.nl, Easyjet.com, Transavia.com 2.4 Veiligheid Touringcar vervoer is een van de veiligste manieren om te reizen. Exacte cijfers ontbreken, maar zeker is dat er veel minder ongevallen per reizigerskilometer met een touringcar plaatsvinden dan met een auto. 10

11

3 Aantal touringcarondernemingen Touringcarbedrijven kunnen worden gedefinieerd als bedrijven die beschikken over vergunningen voor communautair vervoer voor het exploiteren van touringcars. De meeste ondernemingen voeren het touringcarvervoer uit als hoofdactiviteit. Een groot deel van deze ondernemingen heeft daarnaast een of meer nevenactiviteiten die al dan niet in aparte juridische eenheden zijn ondergebracht, zoals taxivervoer, onderhoud en reparatie voor derden, wasstraat, enz. Het aantal touringcarbedrijven wordt jaarlijks geïnventariseerd door de stichting FSO. Tabel 4 Aantal Nederlandse touringcarondernemingen 2004 2006 2008 2010 2012 2013 2014 2015 Aantal touringcar-ondernemingen - 521 544 552 521 513 479 467 Aantal touringcars 5.020 5.035 5.139 4.830 4.667 4.313 3.826 3.500 Bronnen: Stichting FSO (aantal ondernemingen), raming op basis van vergunninghouderlijst ILT (aantal touringcars) 12

4 Wagenpark 4.1 Totaal aantal touringcars Het wagenpark betreft touringcars: luxe bussen met meer dan 8 zitplaatsen voor passagiers. Deze voertuigen zijn ontworpen voor het uitvoeren van besloten busvervoer. Voor vergelijking van het aantal touringcars over meerdere jaren en voor het berekenen van kengetallen van benutting van het wagenpark dienen de touringcars te worden berekend in full time equivalenten. Touringcars die niet gedurende het hele jaar in gebruik zijn geweest worden berekend als deel van een touringcar-jaar. Bijvoorbeeld een touringcar die van 1 april t/m 31 december in gebruik is geweest, wordt berekend als 9/12 = 0,75 touringcar. 4.2 Inzet van de touringcars De touringcars kunnen worden ingezet voor commercieel reizigersvervoer; daarnaast kan inzet plaatsvinden voor technische ritten (bijvoorbeeld naar en van de onderhoudswerkplaats) en mogelijk voor rijlessen. De inzet van de touringcars wordt uitgedrukt in kilometers, bedrijfsuren en inzetdagen: De kilometers betreffen alle gereden kilometers van de touringcars, inclusief kilometers zonder passagiers. Het aantal inzetdagen is het aantal dagen dat touringcars worden ingezet voor het vervoer; meerdere inzetten op dezelfde dag gelden tezamen als één inzetdag. Het aantal bedrijfsuren is het aantal uren dat wordt gereden voor het vervoer. 13

Het aantal touringcars, de kilometers, bedrijfsuren en inzetdagen kunnen ook onderling aan elkaar worden gerelateerd door middel van enkele kengetallen. Opgemerkt moet worden dat schommelingen van de kengetallen tussen verschillende jaren ten dele worden veroorzaakt doordat verschillende groepen van bedrijven hebben meegewerkt aan de enquêtering. Tabel 5 Inzet van de touringcars van Nederlandse touringcarondernemingen (x 1 miljoen) 2004 2006 2008 2010 2012 2013 2014 2015 Kilometers totaal 311,3 296,4 317,5 262,9 287,6 289,8 280,2 246,1 Kilometers binnen Nederland 187,6 199,3 203,4 177,4 199,4 198,8 188,2 153,2 Kilometers in buitenland 123,7 97,1 114,1 85,5 88,2 91,5 92,0 92,9 Inzetdagen van touringcars - - - - 1,017 0,954 0,902 0,833 Bedrijfsuren van touringcars - - - - 8,364 7,637 7,612 7,039 Kilometers per bedrijfsuur - - - - 34,4 37,9 36,8 35,0 Kilometers per inzetdag - - - - 283 304 311 295 Bedrijfsuren per inzetdag - - - - 8,2 8,0 8,4 8,5 Bron: KNV Statistiek 14

4.3 Benutting van de touringcars De benutting van de touringcars wordt uitgedrukt in het aantal gereden kilometers, het aantal gereden bedrijfsuren en het aantal inzetdagen per touringcar per jaar. Tabel 6 Benutting van de touringcars van Nederlandse touringcarondernemingen 2004 2006 2008 2010 2012 2013 2014 2015 Gereden kilometers per touringcar 61.973 58.768 61.765 56.259 61.620 67.193 73.229 70.304 Gereden bedrijfsuren per touringcar - - - - 1.792 1.771 1.989 2.011 Inzetdagen per touringcar - - - - 218 221 236 238 Bron: KNV Statistiek 15

4.4 Vervoervraag in reizigerskilometers Het aantal reizigerskilometers wordt berekend door het aantal gereden kilometers te vermenigvuldigen met de gemiddelde passagiersbezetting van de touringcars. Tabel 7 Reizigerskilometers touringcarvervoer van Nederlandse ondernemingen 2004 2006 2008 2010 2012 2013 2014 2015 Reizigers gemiddeld per touringcar 37,1 37,8 39,8 40,1 39,8 38,5 43,7 46,6 Reizigerskilometers (x 1 miljard) 12,3 11,8 11.8 12,7 11,4 11,2 12,2 11,5 Bron: KNV Statistiek 16

5 Personeel In de onderstaande tabel en figuren zijn gegevens vermeld wat betreft het aantal touringcarchauffeurs per leeftijdscategorie en soort dienstverband. Tevens is de totale loonsom van de bedrijfstak weergegeven. Tabel 8 Aantal chauffeurs naar type dienstverband, incl. totale loonsom 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Fulltime onbepaalde tijd 1.687 1.560 1.433 1.344 1.277 1.260 Fulltime bepaalde tijd 737 693 655 635 623 704 Parttime onbepaalde tijd 635 594 545 502 346 412 Parttime bepaalde tijd 589 484 446 386 446 615 Oproepkrachten 3.497 3.460 3.558 3.447 3.198 3.174 Eigenaar 347 331 316 297 284 283 Zzp er 22 15 11 7 7 10 Uitzendkracht 231 287 234 234 263 465 Totaal 7.745 7.424 7.198 6.852 6.444 6.923 Loonsom (x 1 miljoen) 133,8 130,2 131,5 128,4 130,7 128,0 Bron: Stichting FSO 17

Figuur 1 Aantal chauffeurs naar leeftijd en type dienstverband 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% < 21 jaar 21-35 jaar 36-50 jaar 51-64 jaar 65+ fulltime - onbepaalde tijd parttime - onbepaalde tijd fulltime - bepaalde tijd parttime - bepaalde tijd oproepkrachten eigenaar zzp'er uitzendkracht 0,1% 7,8% 30,1% 21,4% 40,6% < 21 jaar 21-35 jaar 36-50 jaar 51-64 jaar 65+ Bron: Stichting FSO 18

6 Omzet 6.1 Totale omzet en omzet naar vervoersoort Zoals is aangegeven, zijn de omzetgegevens ontleend aan de KNV Statistiek die gebaseerd is op een jaarlijkse enquêtering van touringcarondernemingen. De respons wordt opgehoogd naar het niveau van de gehele bedrijfstak op basis van het aantal touringcars in de gehele bedrijfstak. Tabel 9 Omzet besloten busvervoer van Nederlandse ondernemingen (x 1 mln.) 2004 2006 2008 2010 2012 2013 2014 2015 Geregeld vervoer Schoolvervoer 21,3 20,4 28,3 27,8 29,9 21,5 17,1 14,9 Bedrijfsvervoer 43,4 48,9 60,0 37,7 38,3 37,3 32,7 26,1 Totaal geregeld vervoer 64,7 69,3 88,3 65,5 68,2 58,8 49,8 41,0 Openbaar lijndienstvervoer Openbaar lijndienstvervoer 34,7 35,0 38,1 35,6 45,6 28,4 21,3 23,0 Totaal openbaar lijndienstvervoer 34,7 35,0 38,1 35,6 45,6 28,4 21,3 23,0 19

Tabel 9 (vervolg) Toer- & ongeregeld vervoer Dagtochten verenigingen, scholen, e.a. 151,4 192,3 198,5 189,1 268,1 236,7 229,4 208,1 Dagtochten inkomend toerisme 7,4 9,5 26,6 14,1 23,0 31,8 24,7 28,6 Zelfgeorganiseerde dagtochten 20,7 22,2 31,4 11,2 21,7 27,8 15,5 12,8 Totaal dagtochten 179,6 224,0 256,5 214,4 312,8 296,3 269,6 249,4 Meerdaagse reizen Meerdaagse reizen touroperators 78,4 38,1 112,7 65,6 70,6 73,3 75,0 73,3 Meerdaagse reizen zelf georganiseerd 97,6 119,4 90,8 105,7 77,1 82,3 83,9 79,9 Inkomend toerisme (Europareizen) 7,6 24,5 11,8 9,4 14,2 21,7 16,4 19,3 Totaal meerdaagse reizen 183,6 182,0 215,3 180,7 161,9 177,3 175,4 172,4 Pendelritten en internationale lijndiensten Pendelritten 22,2 12,9 26,4 27,6 39,1 33,8 32,3 27,7 Internationale lijndiensten 0,2 5,5 0,0 6,5 6,0 5,5 4,9 7,1 Totaal pendelritten & internationale lijndiensten 22,4 18,4 26,4 34,1 45,1 39,3 37,2 34,8 Omzet touringcarvervoer Touringcarvervoer eigen bussen 469,7 484,4 592,5 502,1 601,1 574,4 532,3 501,3 Touringcarvervoer gehuurde bussen 26,2 44,4 31,7 27,1 32,5 25,7 21,0 20,1 Totaal touringcarvervoer 484,9 528,7 624,6 530,3 633,6 600,2 553,3 520,6 Bron: KNV Statistiek

6.2 Gemiddelde omzet per vervoereenheid Op basis van de omzetgegevens, de inzetgegevens van de voertuigen en de reizigerskilometers worden enkele kengetallen berekend die het opbrengstenniveau aangeven. De belangrijkste is de omzet per bedrijfsuur, omdat het grootste deel van de operationele kosten gerelateerd is aan het aantal bedrijfsuren. Omdat de gereden kilometers, bedrijfsuren en inzetdagen uitsluitend bekend zijn van het eigen wagenpark, zijn alleen de opbrengsten van het eigen wagenpark, dus niet de omzet van bijgehuurde touringcars, in de kengetallen van tabel 10 verwerkt. Tabel 10 Omzet van vervoer met eigen touringcars ( ) 2004 2006 2008 2010 2012 2013 2014 2015 Omzet per touringcar 96.594 105.005 121.541 109.793 135.762 139.139 144.576 148.755 Omzet per voertuigkilometer 1,558 1,784 1,967 2,017 2,203 2,071 1,974 2.116 Omzet per reizigerskilometer 0,041 0,045 0,049 0,052 0,055 0,060 0,045 0.045 Omzet per bedrijfsuur - - - - 75,75 78,58 72,69 73,97 Omzet per inzetdag - - - - 623 629 613 625 Bron: KNV Statistiek 21

Panteia B.V. Bredewater 26 Postbus 7001 2701 AA Zoetermeer www.panteia.nl Koninklijk Nederlands Vervoer Spui 188 Postbus 19365 2500 CJ Den Haag www.knv.nl 23