Koerdistan in perspectief van de economische groei en bevolkingsgroei De directeur van Investment Board for Erbil, de heer Nejat Bapir lichtte op 23-01-2013 tijdens een persconferentie de aard en omvang van investeringen in Erbil toe. Volgens het persbericht zijn de investeringen in Erbil samengevat als volgt geweest: In Erbil is er tussen 2005 en 2012 meer dan 14 miljard dollar geïnvesteerd, waarvan 4 miljard dollar alleen al in 2012. 1 De landen die het meest hebben geïnvesteerd in volgorde van grootte van de investeringen zijn: 1. Libanon, 2. Turkije, 3. USA, 4. Engeland, 5. Egypte, 6. Duitsland, 7. Iran, 8. Zweden, 9. Nieuw-Zeeland, 10. Verenigde Arabische Emiraten. De overheid wil de regels voor investeerders verder versoepelen. In de afgelopen 7 jaar is er vooral in de bouw geweest geïnvesteerd. De speerpunten voor de regering zijn de volgende drie sectoren: Industrie, Landbouw, Toerisme. In de afgelopen jaren is een duidelijke economische groei waarneembaar. Maar op 27 februari 2011 begonnen in Suleymania met de steun van de drie oppositiepartijen diverse protestacties. Hoewel deze stakingen die 61 dagen duurden, beperkt bleven tot één provincie, heeft dit gevolgen gehad voor het totale aantal investeringen in geheel Koerdistan over de jaren 2011 en 2012. Mogelijk betrof dit in 2011 een daling met 75 procent. Met andere woorden zonder protestmarsen in Sulaymania, waren er vele miljarden dollars meer geïnvesteerd in Koerdistan. Het is dan ook jammer dat voor deze persconferentie de gevolgen van deze stakingen voor de investeringen niet meegerekend zijn. Er is een aantal gegronde redenen om aan te nemen dat deze groei zijn hoogste punt nog lang niet bereikt heeft. De belangrijkste factor voor de economische ontwikkeling is olie: Elk jaar wordt meer olie gewonnen dan het jaar daarvoor. Koerdistan heeft de ambitie om komende jaren de productie te vertienvoudigen. Van tweehonderd naar 2 miljoen vaten per dag. De stabiliteit en veiligheid is reden voor alle etnische bevolkingsgroepen uit geheel Irak, dus ook niet Koerden, hun vermogen en bezit te stationeren of te investeren in Koerdistan. Voor het buitenland is Koerdistan de poort naar Irak. Veel verkeer van goederen en personen loopt via Koerdistan, dat is ondermeer reden voor buitenlandse bedrijven om zich te vestigen in Erbil. Ook handel wordt steeds belangrijker vooral naar Iran toe. Wegens embargo s zal Iran voor veel producten afhankelijk zijn van Koerdistan. De Veiligheidsraad van de Verenigde 1 http://peyamner.com/pnanews.aspx?id=301168
Naties (VN) en de Europese Unie (EU) hebben Iran sancties opgelegd waaronder beperkingen van invoer, uitvoer en investeringen. Daardoor is Koerdistan een belangrijke handelspartner geworden en is Iran voor het verkrijgen van veel producten afhankelijk geworden. Iran kan niets meer importeren uit Europa omdat banken niet meewerken. Medicijnen bijvoorbeeld kunnen rechtstreeks niet gekocht worden omdat LC s door de Europese banken permanent afgewezen worden. Koerdistan heeft een voor toeristische doeleinden, aantrekkelijk landschap. Met steun van de overheid kan een toeristische sector ontwikkeld worden. In de jaren zeventig kwamen veel gezinnen uit de golfstaten, door de oorlog in de jaren 80 met Iran is deze sector bevroren geweest. Ook bestaan reële mogelijkheden voor de ontwikkeling van de industrie. In de nabije toekomst worden cement- en ijzerfabrieken gebouwd, als ook en zuivelfabriek. Koerdistan zoekt naar mogelijkheden de landbouwgrond rendabel te maken bijvoorbeeld door de ontwikkeling en export van agrarische producten waarmee geconcurreerd kan worden met het buitenland. Op dit moment zijn groeten en fruit vanuit buitenland goedkoper dan binnenland. Op 25 januari jongstleden gaf de Minister van Planning van KRG, de heer Ali Sindi, een interview aan Geli Kurdistan TV. Iraaks Koerdistan telt inmiddels 5,4 miljoen inwoners. Koerden die buiten de erkende gebieden KRG leven, dus de betwiste gebieden, zijn hierbij niet meegeteld. De minister gaf aan dat de bevolking voor 50 procent uit jongeren bestaat onder de leeftijd van 20 jaar. Waarvan 1,2 miljoen kinderen tussen het eerste jaar basisschool en het derde jaar middelbare school onderwijs genieten. de overheid heeft in 2012 hypothecaire leningen zonder rente en subsidies verstrekt aan pas gehuwden en startende gezinnen. Hieraan is in totaal 100 miljoen dollar uitgegeven. De Koerdische overheid steunt actief jongeren en jonge stellen met hun maatschappelijk leven. Want onze bevolking wordt tot de jonge volkeren gerekend, aldus de Minister Volgens hem ligt de werkloosheid nu rond de 5 procent. Dat is veel lager dan de werkloosheid in Europese landen zoals Griekenland, Italië, Spanje etc. Hij is van mening dat vooral hoogopgeleide jongeren last hebben van de werkloosheid. Werk is er in overvloede, anders zouden er niet zoveel buitenlanders naar Koerdistan gehaald worden om laaggeschoold werk. Het gaat dan om zwaar werk en schoonmaakwerkzaamheden zoals bouwvakkers, magazijnwerkers, schoonmakers, horecaen winkelpersoneel...etc. De hoogopgeleide jongeren moeten vooral hun heil zoeken in de particuliere sector. In 2013 komen 15 000 vacante functies bij de overheid, dat is niet voldoende om alle
hoogopgeleide jongeren van een baan te voorzien. En de overheid geeft al veel te veel mensen een salaris of pension, te weten aan 134.1558 burgers. 2 Door de toenemende welvaart is de gezinssamenstelling aan het veranderen. Volgens de statistieken van het Ministerie van Planning 3 voor het jaar 2009 telde Koerdistan in totaal 811.439 gezinnen en bestond dit gezin gemiddeld uit 5,4 personen. Dat is lager dan in de rest van Irak. Koerdistan kende in 2009 maar liefst 994.585 wooneenheden, waarvan 378006 oftewel 38,03% in Erbil. Het ministerie heeft het aantal wooneenheden na 2009 niet gepubliceerd op zijn website. Degene die nu in Erbil rondloopt, kan zien dat er voortdurend en veel gebouwd wordt. Huizen, hotels enzovoort. Volgens een onderzoek naar de reproductieve gezondheid onder 2970 vrouwen uit verschillende steden en dorpen van Koerdistan, dat representatief zou zijn voor heel Koerdistan, is 5,9% van het aantal vrouwen tussen het 15e en 19e levensjaar zwanger. In de rest van Irak is dat 15,8%. 4 De maatschappelijke participatie van vrouwen is ook beduidend hoger dan in de rest van Irak. Ook wat betreft de vrouwenemancipatie en vrouwenrechten is het in Koerdistan veel beter gesteld. Naast vrouwenrechten is kindersterfte een belangrijkere indicator als het gaat om de welvaart en welzijn van een volk. In 1988 overleden in Koerdistan 74 kinderen van de 1000 onder de vijf jaar, terwijl in Irak dat er in hetzelfde jaar 47 waren. In 2008 overleden in Koerdistan 32 kinderen onder de vijf jaar oud per 1000 terwijl dat in de rest van Irak 36 per 1000 betrof. Aldus het onderzoek van Unicef. 5 In Europa overleden gemiddeld 15 kinderen per 1000. In Nederland is dat zelfs 5 op de 1000, aldus Het Nederlandse Jeugd Instituut (2008). 6 Wat verder opvalt zijn interne demografische verschillen tussen de Koerdische provincies. Het verschil in gezinsgrootte tussen Duhok en Sulaymania is behoorlijk. In Duhok bestond een gemiddeld gezin uit 7 leden in 2009, terwijl in Sulaymania in hetzelfde jaar uit 4,87. 2 Dit betekent dat een gezin in Duhok bijna anderhalf keer zo groot als een gezin in Sulaymania. Recent onderzoek (2011) toont hetzelfde beeld. De cijfers over scholieren van de drie provincies bevestigen dat des te meer. In 1991 kende Duhok over de hele provincie ruim 91.944 scholieren. In Sulaymania waren dat 241.348. In 2011 waren dat in Duhok 424.502. Afgerond is dat een toename van 362%. In Sulaymania waren in dat jaar 529.472 scholieren. Dat is afgerond een toename van 119%. Zonder district Germiyan zou dat zelfs 90% zijn. In Erbil was de verhouding 241.671 tegenover 509.900 in 2011. Erbil krijgt steeds meer het karakter van een internationale stad door toename van buitenlandse bedrijven, werknemers, organisaties en consulaten. Tussen 2007 en 2010 zijn 2 Tijdschrift gullan, ummer 915, pagina 16 en verder. 3 http://www.krso.net/documents/138/first_report_hawler.pdf, pagina 29. 4 http://www.krso.net/documents/39/i-wish%20fact%20sheets1.pdf 5 http://www.krso.net/documents/108/mics4 Presentation_.pdf 6 http://www.nji.nl/smartsite.dws?id=121488
er meer bedrijven in Erbil geregistreerd en meer bouwvergunningen verstrekt dan in Sulaymania 7. Vanaf 2010 vonden 250% meer internationale vluchten plaats van en naar Erbil, 5282 tegenover 2032 in Sulaymania 8. Een sterkere aanwijzing over verschil tussen demografische groei in Erbil en Sulaymania is wanneer we de bevolkingsgroeipercentages van 2009 en 2010 tegen het licht houden (van 2011 en 2012 zijn niet beschikbaar) 9. Op basis van deze twee jaartallen en de verklaringen van de minister kan men de groeipercentage naar de toekomst doorberekenen. Erbil zou volgens deze aanname al sinds 2011 groter zijn dan Sulaymania. Zie tevens schematisch aangegeven op de laatste bladzijde. Erbil groeide tussen 2009 en 2010 twee keer harder dan Sulaymania. Duhok krijgt ook impulsen in de groei door toename van de Koerdische vluchtelingen uit West-Koerdistan. Er zijn er nu meer dan 80 000 in kamp Zumar. In Syrië zal de rust op korte termijn niet terugkeren. Deze Koerden hebben in KRG, naast de veiligheid, ook economisch gezien betere vooruitzichten. KRG zal hun op een of andere manier burgerrechten geven en tenslotte naturaliseren. Ook uit Noord-Koerdistan komen regelmatig Koerden. Tussen 2009 en 2010 is de bevolking van Duhok procentueel gezien ruim anderhalf keer zo snel gegroeid als Sulaymania. Op basis van deze data zijn grofweg een aantal conclusies te rechtvaardigen. 10 Thans gaan meer kinderen in Erbil naar school dan in Sulaymania. Erbil zou sinds 2011 groter zijn geworden dan Sulayania qua aantal inwoners. Regionaal en Internationaal wordt Erbil steeds belangrijker als hoofdstad. Verwacht wordt dat de komende jaren Erbil sterker zal groeien, voor een deel ook ten koste van Sulaymania en Duhok. Erbil trekt mensen aanuit zowel binnen- als buitenland. Op basis van de prognoses (grafiek 2) is Erbil naar verwachting in 2040 groter dan Sulaymania en Duhok tezamen. Duhok groeide het hardst op basis van de toename van de schoolgaande kinderen in de afgelopen 20 jaar in combinatie met relatief grotere gezinnen. Op basis van de relatief grotere gezinnen en de geconstateerde toename van het aantal schoolgaande kinderen, groeit Duhok het hardst. Duhok is meer vatbaar voor groei dan Sulaymania. Met name door immigratie uit buitenland, door problemen in Syrië en Turkije. In Duhok wordt ook een internationaal vliegveld gebouwd. Dat zal ook immigratie uit het buitenland bevorderen. Turkije wordt steeds belangrijker voor Koerdistan. Dohak heeft een strategische ligging ten opzichte van Turkije dat de komende decennia (economisch en politiek) steeds belangrijker wordt voor Koerdistan. 7 http://www.krso.net/documents/109/report.pdf 8 http://www.krso.net/documents/48/0211_0001.pdf 9 http://www.krso.net/documents/127/pop_no_region_2010.pdf 10 http://www.krso.net/documents/42/edukur.pdf
In de verre toekomst (in 2040) zou Duhok groter moeten worden dan Sulaymania (2040, zie ook prognose grafiek 2). De ontwikkelingen in de regio kunnen dit echter bespoedigen. Door de ontwikkelingen in de regio, Turkije wordt in toenemende mate belangrijk in de regio, zou dit al eerder het geval kunnen zijn. Sulaymania en Duhok zullen niet groter worden dan Erbil, vanwege de positie die Erbil inneemt. Het is de hoofdstad en politiek/economisch centrum van Koerdistan. Alle drie provincies profiteren van de economische vooruitgang. Elk jaar wordt meer olie gewonnen dan het jaar daarvoor waardoor het BBP structureel stijgt. De komende jaren zullen ook de sectoren toerisme en landbouw rendabeler worden. Koerdistan is ook vatbaar voor industrie. Handel naar Iran toe zal aantrekken wegens internationale embargo s tegen Iran. Handel met Iran zal toenemen in verband met het handelsembargo met dat land. De grootste rem op de economische groei vormen de binnenlandse ongeregeldheden tegen economische groei zijn mogelijke binnenlandse ongeregeldheden zoals op 27-02-2011 in Sulaymania. De politieke partijen, vooral de oppositiepartijen zullen hun verdere stappen moeten zetten en het nationaal en algemeen belang voorop moeten stellen. Gezond oppositie voeren is ook voor de economie gezond. Aantal scholieren per provincie tussen 1991 en 2011. Erbil heeft sinds 2009 meer scholieren dan Sulaymania. 11 Op basis van deze cijfers zal Duhok ook binnen vijf jaar meer scholieren kennen dan Sulaymania. 11 Bron: Ministerie van onderwijs van KRG.
In 2040 is Duhok qua inwoners groter dan Sulaymania, Erbil is bijna even groot als Sulaymania en Duhok bij elkaar. Sinds 2011 zou Erbil groter moeten zijn dan Sulaymania. N.B. 1: Door binnenlandse migratie en bevolkingsgroei zal de aanhang van de politieke partijen procentueel kunnen stijgen of dalen. Verstedelijking door welvaart gaat gepaard met anonimiteit en toenemend individualisme. De generatie jongeren en nieuwkomers steunen vermoedelijk niet meer vanzelfsprekend de politie partij van hun ouders. De politieke partijen zullen nieuwe manieren moeten vinden om de nieuwkomers en de jongeren te binden aan eigen partij. Maar dat onderwerp gaat te ver om in dit bestek te behandelen.