Windstudie als onderdeel van financiering. Bram de Roos Relatiemanager Energy & Climate 16 juni 2016

Vergelijkbare documenten
Financieren van grote windprojecten Juni Vertrouwelijk NWEA Winddag

Financiële overzichten en risico s windpark Elzenburg de Geer

Energieakkoord, gevolgen voor lokale energie. Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen

Persbericht. Jaarcijfers 2012 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 7% in 2012

Welkom. ALV Qurrent coöperatie

Persbericht Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar 2014

Persbericht. Jaarcijfers 2013 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 15% in 2013

BLIX Consultancy BV. Hoe kies je de juiste windturbine voor je project

Fiches van Private financieringsbronnen IPO-project Slim financieren

Duurzame warmte in de SDE+

Samen investeren in windmolens in onze buurt Informatie over Electrabel CoGreen cvba 21 september, Wielsbeke

Hernieuwbare energie in Nederland

Nationaal Groenfonds staat open voor innovatieve duurzame energieprojecten - N... (/) NEDERLANDSE VERENIGING DUURZAME ENERGIE NIEUWS

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Maart 2016

3.10 Nadere informatie Windparken Sidrap 1 en 2

Windprojecten in de pijplijn tot 2020 en daarna. Focus op SDE en Financiering. NWEA Winddag Juni 2015

Programma en agenda s 12 mei 2017

Nieuweroordweg 1, 3704 EC te Zeist Telefoon Fax

Hoe financier je een project; de opties op een rij. Pagina 1

Leo de Hoogt (gemeente Oss); Yvonne de Graaf (gemeente Oss)

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Juni 2016

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - April 2016

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - September Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services.

TKI Wind op Zee Workshop Financiering

4Energy Invest maakt resultaten bekend voor de periode van 12 maanden afgesloten op 31 December 2009

Het businessmodel en de focus van kleinere banken in België Voorstelling Triodos Bank 1

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - december 2014

Renewable energy in the Reijerscop area Peter Dekker Luc Dijkstra Bo Burgmans Malte Schubert Paul Brouwer

Topwind Asset Management

Samen aan de wind!

Windsnelheidseffecten achter windturbines

Persbericht. Jaarcijfers 2014 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 6% in 2014

Eljo Vos-Brandjes HVC. Stage raadsleden Dordrecht

Persbericht. Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar 2017

WINDDAYS 2018: BELEID VS FINANCIERBAARHEID

ECN Windturbine Test Site Wieringermeer

Persbericht. Jaarcijfers 2016 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 5% in 2016

Windenergie in de regio. Mei 2014 Pleij&BV&

Achtergrond en doel presentatie

Persbericht. Jaarcijfers 2015 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 19% in 2015

Rentabiliteitsratio s

Duurzame warmte in de SDE+

KREDIETOVEREENKOMST. 13 februari tussen. Coöperatie Ontwikkeling Leerpark U.A. als Kredietnemer. Triodos Bank N.V.

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Mei 2016

Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen?

Duurzaam benutten van warmte

Wind experience innogy windpark Kattenberg Reedijk. 4 oktober 2018

Investeer nu in een duurzame toekomst.

Naam Numbers-werkblad Naam Numbers-tabel Naam Excel-werkblad

1. De Belgische Energiecrisis

Om de sector zo goed mogelijk te vertegenwoordigen, hebben we alle ondernemingen geïdentificeerd die hun jaarrekening op de website van de NBB

Profiel- en onbalans kosten (gemiddelde ) [ /kwh]

Persbericht. Triodos beleggingsfondsen houden stand in lastig beleggingsklimaat Geringe daling van 3% in eerste halfjaar 2011

Voortgangsrapport windenergie op zee. Programma windenergie op zee

Ondernemersvertrouwen neemt in november zeer licht toe

Sterke groei voor microfinancieringsfondsen en Triodos Sustainable Funds

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 4 juli 2017 Betreft Tweede openstelling SDE+ 2017

Economische toelichtingen

Persbericht. Jaarcijfers 2017 Triodos Investment Management. Triodos beleggingsfondsen groeien met 5% in 2017

Toelichting theorie van Een Business case wind en burgerparticipatie

CertiQ, gegarandeerd. Presentatie VEMW. Jan van der Lee Tilburg, 11 november 2016

SDE Wind op Zee

1. De Belgische Energiecrisis

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Februari 2016

Duurzame energie voor alle huishoudens van gemeenten 's-hertogenbosch en Oss. 23 oktober 2017

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - mei 2013

Opschalen, saneren of vervangen

Deskundigentoets Gebiedsplatform Pottendijk Gemeente Emmen

16% Energie van eigen bodem. 17 januari 2013

Banken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie

4Energy Invest presenteert Tussentijdse Resultaten voor de periode van zes maanden afgesloten op 30 juni 2009

Macro-economie van offshore wind-energie

Fonds Regionaal Duurzaam 1 Rendement & risico

4Energy Invest presenteert Tussentijdse Resultaten voor de periode van zes maanden afgesloten op 30 juni 2013

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - januari 2015

Nucleaire onbeschikbaarheid in November

Hot topics Treasury seminar

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - september 2015

Digitalisatie, decentralisering en flexibilisering in de energiemarkt

Windenergie & Windpark Neer. Har Geenen Eric van Eck

T G Halfjaarbericht juni 2007

Visie op Windenergie en solar Update 2014

Over Triodos Bank. De missie van Triodos Bank is. Ambitie

ABN AMRO Duurzame Ontwikkeling Hoe financieren we de energie transitie

Informatie voor de welstandscommissie (Windpark Kabeljauwbeek-gemeente Woensdrecht)

Introductie. Beschrijving van je onderneming

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - september 2013

Productierapport. Windpark Hellegatsplein 2018 Q3. Date Version 1 Jacco Witteveen

(toestand einde periode) Variatie

4Energy Invest maakt resultaten bekend voor de periode van 12 maanden afgesloten op 31 December 2011

De salderingsregeling

Aandeelhoudersvergaderingen Triodos Beleggingsfondsen

InnovatieContract Wind op Zee. Het Contract De Green Deal Tender invulling Matchmaking. Almere, 24 Mei 2012 Ernst van Zuijlen TKI WIND OP ZEE

Financiële baten van windenergie

Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juni 2013

Windparken op zee, risico s tijdens ontwikkeling en bouwfase. Jaap Olthoff. head of technology Vattenfall Benelux 24/11/09

Participatievoorwaarden Obligatielening II Windpark De Kookepan

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - December 2015

Notitie Amsterdam, 20 november Samenvatting. 1 Langetermijnenergieprijs

Transcriptie:

Windstudie als onderdeel van financiering Bram de Roos Relatiemanager Energy & Climate 16 juni 2016 0

Overzicht 1. Triodos in het kort 2. Belang van windstudie 3. Waarom gebruiken banken P90? 4. Standaard eisen voor windstudie 5. Hoe kun je hier rekening mee houden? 6. Contactgegevens 1

1. Triodos in het kort Triodos heeft meer dan 20 jaar ervaring in windfinancieringen Triodos heeft lange ervaring met wind op land 1971: Oprichting Triodos Stichting 1980: Oprichting Triodos Bank N.V. 1993: Lancering Windfonds en eerste financiering windpark Neeltje Jans 1998: Het Windfonds, Biogrond Beleggingsfonds en Groen Beleggingsfonds worden samengevoegd tot het Triodos Groenfonds 2014: Triodos Groenfonds financiert eerste projecten in ontwikkelingslanden (Nepal, Guatemala, Kenia) Het Energy & Climate team blijft zich inzetten om wind op land te steunen door middel van groenverklaarde en nietgroenverklaarde financieringen. Turbines van windpark Neeltje Jans, het eerste windpark dat Triodos in 1993 financierde 2

1. Triodos in het kort Hernieuwbare energie is belangrijke focus Van de EUR 5.900m aan uitstaande leningen is 25% (EUR 1.500m, van zowel Triodos Bank & Triodos Groenfonds) voor hernieuwbare energieprojecten. 29% hiervan zijn leningen in Nederland en 28% in Belgie. 3

2. Belang van windstudie Het begint met de wind Hoogte van de schuld en aflossingsprofiel wordt bepaald aan de hand van financieel model Dit bepaalt hoe gevoelig het project is voor tegenslagen Inkomsten worden berekend door P90 windopbrengst te vermenigvuldigen met SDE & PPA prijzen P90 windopbrengst is op basis van de windstudie 4

3. Waarom gebruiken banken P90? Winstudies zijn niet altijd even betrouwbaar In werkelijkheid produceren windparken vaak minder dan P50: DEWI GmbH American Wind Energy Association Bij 31% van de 74 windparken is de productie meer dan 10% lager dan voorspeld. Werkelijke productie is gemiddeld 3% lager dan voorspeld 5

3. Waarom gebruiken banken P90? Buffer nodig voor andere tegenslagen Neerwaartse trend elektriciteitsprijzen leidt tot lagere inkomsten, ook met SDE Leverage vergroot impact van tegenslagen op vrije kasstroom Electriciteitsprijs is gedaald met 39% ten opzichte van 2010 (voor maand april), en met 55% ten opzichte van 2013. Dit heeft in veel gevallen een significante impact op de financiele buffers. Bij 90% schuld leidt een 10% lagere productie tot bijna 50% minder vrije kasstroom, bij 70% schuld is dit slechts 29%. Een hogere gearing resulteert dus in a hoger risico, dat wordt gemitigeerd door het gebruik van P90. 6

4. Standaard eisen voor windstudies Voor (middel)grote projecten Twee windstudies Vanwege de ervaring met slechte windstudies willen we altijd twee rapporten zien. De laagste (langetermijn) P90 wordt gebruikt als input in het financiële model. 1-jaar on-site + lange-termijn winddata Er moet minstens 1 jaar on-site meetgegevens beschikbaar zijn (LIDAR of naburige turbine/meetmast gegevens zijn ook mogelijk). Deze gegevens moeten gecorreleerd worden aan lange-termijn data. Beschikbaarheid Voor de beschikbaarheid van de turbine moet het niveau worden gebruikt dat wordt gegarandeerd door de O&M leverancier. 7

5. Hoe kun je hier rekening mee houden? Goede planning zorgt voor minder vertraging Maak de windstudie bankable Hoewel voor SDE alleen P50 nodig is, is het goed om direct ook de lange-termijn P90 (en 1-jaar P90) uit te laten rekenen, zodat de windstudie tegemoet komt aan wat een bank wil zien (en dus meetelt voor één van de twee windstudies die we vragen). Begin op tijd met meten Stel in een vroeg stadium een meetmast of LIDAR op om ter plekke te kunnen meten. Zorg voor goede kalibratie van de meetinstrumenten (bijv. met hulp van Ecofys of ECN). Voordelen van goede windstudie Grotere zekerheid over inkomsten Hogere P90 ten opzichte van P50 -> hogere inkomsten in financieel model. 8

6. Contactgegevens Neem gerust contact op voor financiering Bram de Roos Relatiemanager Arnhemse Bovenweg 140 3704 EC Zeist 030 694 2039 bram.deroos@triodos.nl 9

10 Triodos Gebruik je hoofd, volg je hart.