Accreditatie-eisen opleidingsziekenhuis Hbo Longfunctieanalist Verlenen van opleidingsbevoegdheid: Voor het volgen van de opleiding hbo Longfunctieanalist aan LOI Hogeschool is een praktijkovereenkomst met een geaccrediteerde longfunctieafdeling vereist. De opleidingsbevoegdheid wordt toegekend door de stichting Beroeps Opleiding Longfunctie Assistenten (hierna sbla) en is steeds geldig voor de duur van de praktijkleerperiode van de betreffende student. Een longfunctieafdeling kan slechts voor accreditatie in aanmerking komen wanneer aan een aantal door de sbla vastgestelde voorwaarden is voldaan. Voorwaarden opleidingsbevoegdheid: Kwaliteitskeurmerk: In 2015 is de NVLA (Nederlandse Vereniging voor Longfunctie Analisten) in samenwerking met de NVALT (Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose) gestart met de visitatie Longfunctieafdelingen. Vanaf 2020 is het NVLA-keurmerk een voorwaarde om in aanmerking te komen voor opleidingsbevoegdheid. Tot 2020 geldt als voorwaarde één van de algemene instellingsaccreditaties (b.v. NIAZ, ISO, HKZ, JCI). Verplichte en keuzeverrichtingen: Binnen de instelling kan de student de verplichte verrichtingen en minimaal 2 keuzeverrichtingen in voldoende mate aanleren en uitvoeren (zie tabel 1: Verplichte verrichtingen en tabel 2: Keuze verrichtingen). Indien het binnen de eigen instelling niet mogelijk is om minimaal twee keuze verrichtingen aan te leren wordt er een stage afgesproken in een ander erkend opleidingsziekenhuis. De instelling is zelf verantwoordelijk voor de uitvoering van de praktijkovereenkomst en is derhalve verantwoordelijk voor de gemaakte afspraken over de stage. Via de NVLA is inzichtelijk welke ziekenhuizen geaccrediteerd zijn. Minimaal dienstverband: De opleiding longfunctie analist is een geaccrediteerde hbo bacheloropleiding met een totale studieomvang van 240 EC (6720 uur). Bij een gemiddeld studietempo komt dit overeen met een studieduur van 4 kalenderjaren. De opleiding is opgedeeld in drie leerperioden van 80 EC (2240 uur). Doordat de opleiding een flexibele instroom heeft en geen vastgesteld vakantierooster volgt kan de opleiding (afhankelijk van het studie tempo en vooropleiding) na minimaal 3 kalenderjaren worden afgerond. Echter aan de omvang van het praktijkdeel zijn de volgende eisen gesteld: Volledig dienstverband (36 uur of meer) o Elke praktijkperiode duurt minimaal 12 maanden. Vakanties en vrije dagen volgens arbeidsovereenkomst zijn hierin toegestaan. Parttime dienstverband: (20 tot 32 uur) de praktijkperiodes wordt naar rato verlengd: o 32-36 uur per week wordt de praktijkperiode minimaal 3x 15 maanden. o 28-32 uur per week wordt de praktijkperiode minimaal 3x 18 maanden. o 24-28 uur per week wordt de praktijkperiode minimaal 3x 21 maanden. Pagina 1
o 20-24 uur per week wordt de praktijkperiode minimaal 3x 24maanden. Het dienstverband dient minimaal 20 uur per week te zijn. Een tijdelijke onderbreking is toegestaan voor maximaal 6 maanden (bijv. door zwangerschapsverlof of ziekte), waarbij de praktijkperiode wordt verlengd met hetzelfde aantal maanden voor de duur van de onderbreking. Deelcertificaten en/of vrijstellingen zijn maximaal 6 jaar geldig. Begeleiding binnen de instelling: De praktijkopleider is een longarts, fysioloog of fysicus, die in de longfunctiediagnostiek is opgeleid en die zich minstens drie jaar met deze diagnostiek heeft bezig gehouden. De praktijkopleider is eindverantwoordelijk voor het praktijkdeel en heeft de feitelijke opleidingsbevoegdheid. Studenten kunt bij de praktijkopleider terecht voor begeleiding en de integratie tussen techniek en ziektebeeld.. De afstudeerbegeleider begeleidt de student tijdens zijn/ haar afstudeerfase bij het verrichten van het afstudeeronderzoek. Dit is bij voorkeur de praktijkopleider maar de opleider kan een ander, wetenschappelijk opgeleide, afstudeerbegeleider benoemen binnen de instelling (bv researchbegeleider). De praktijkbegeleider is een erkende en ervaren longfunctieanalist geschoold op minimaal hbo-niveau (en tevens kwaliteit-geregistreerd binnen Kabiz). De praktijkbegeleider is de medewerker van de afdeling die in veel gevallen ook ervaring heeft met het begeleiden van studenten. De praktijkbegeleider voert voortgangs- en evaluatiegesprekken met de student en bespreekt de studievoortgang in de praktijk. De praktijkbegeleider is het aanspreekpunt voor LOI Hogeschool. Op de afdeling is er tijdens alle diensten minstens één gediplomeerde longfunctieanalist werkzaam die verantwoordelijk is voor de begeleiding van de aanwezige studenten. Binnen het formatieplan van de afdeling mag het aandeel studenten niet hoger zijn dan het aandeel gediplomeerden. Verplichte verrichtingen: De student dient in staat gesteld te worden gedurende de opleiding voldoende onderzoeken bij patiënten uit te voeren. Het minimale aantal uit te voeren onderzoeken staan beschreven in het praktijkopleidingsboek en dient vastgelegd te worden in het portfolio van de opleiding. Wanneer een bepaalde verrichting niet op de opleidingsafdeling plaatsvindt, moet een regeling met een ander opleidingsziekenhuis getroffen zijn, waarin de student in staat gesteld wordt de betreffende verrichting te Ieren en zelfstandig uit te voeren. De volgende verrichtingen moeten in voldoende aantal door de student tijdens de opleiding zijn uitgevoerd. In de tweede kolom staat het minimale aantal zelfstandig uit te voeren verrichtingen voordat het praktijkopleidingsboek kan worden afgetekend. In de derde kolom het praktijkleerjaar aan het eind waarvan de student in staat wordt geacht de verrichting volledig zelfstandig te kunnen uitvoeren. Van de aan te leren onderzoeken worden minimaal 10 patiëntvoorbeelden verzameld in het voorbeeldenboek (zie praktijkopleidingsboek). Verrichting Aantal Leerjaar Spirometrie en flow/volume, reversibiliteitsmeting 50 1 Lichaamsplethysmografie: Longvolumes en weerstandsmeting 50 2 Transfer factor CO (Single Breath) 50 2 Pagina 2
Longvolumes d.m.v. gasverdunning (Helium-inwas of Stikstof uitwas) 25 2 Bronchiale Hyperreactiviteit (BHR) d.m.v. Histamine/Methacholine 25 2 Maximale kracht van de ademhalingsspieren 10 2 Huidallergenentests (Skin Prick of Intracutaan) 10 3 Maximale Cardio Pulmonaire Inspanningstesten met bloedgasanalyse 10 3 Beoordelen rust ECG 10 3 Tabel 1: Verplichte verrichtingen Keuze verrichtingen: Van de volgende minder gangbare verrichtingen moet de student gedurende zijn opleiding minimaal twee onderzoeken aanleren en verwerken in een praktijkopdracht (zie praktijkopleidingsboek) Tevens worden minimaal 5 patiëntvoorbeelden opgenomen in het voorbeeldenboek De overige onderzoeken worden ten zeerste aanbevolen om als demonstratie op te nemen in het opleidingsplan: Verrichting Aantal Leerjaar Weerstand meting met geforceerde oscillatie (FOT en/of IOS) en/ of interruptie 5 3 Membraandiffusie door middel van NO of Hoog/laag O2 5 3 Ademmechanica: Oesophagusdrukcurve 5 3 Slaapregistratie: Polysomnografie 5 3 Hyperventilatie provocatie test met meting van de expiratoire CO2 5 3 Bronchiale hyperreactiviteit door middel van Inspanning (tredmolen) 5 3 Bronchiale hyperreactiviteit door middel van Mannitol inhalatie 5 3 Bronchiale hyperreactiviteit door middel van Eucapnische Hyperventilatie 5 3 Arteriële bloedgassen met 100% O2 of laag O2 ( fit to fly) 5 3 Tabel 2: Keuze verrichtingen Aanbevolen demonstraties: Naast het aanleren van de verplichte en keuze verrichtingen wordt de student in staat gesteld door middel van stages op overige afdelingen kennis te nemen van de meest voorkomende diagnostiek en behandelmethoden van patiënten met longziekten. Te denken valt aan (niet uitputtend): Bronchoscopie Ventilatie/perfusie met isotopen Röntgendiagnostiek van de long Hartkatheterisatie Longrevalidatie Non-invasieve beademing/ thuisbeademing Thoracoscopie Long operatie Afdeling Pathologie Externe stage: Pagina 3
Sterk aanbevolen wordt om de student gedurende de opleiding minimaal één externe stage van minimaal 1 werkweek (36 uur) te laten volgen op een longfunctieafdeling van ander ziekenhuis. Pagina 4
Afstudeerfase: De hbo-opleiding Longfunctieanalist wordt afgesloten met een afstudeeropdracht. Aan de hand van de afstudeeropdracht moet de student kunnen aantonen: Dat hij aan het eind van zijn studie beschikt over theoretische kennis op hbo-niveau. Dat hij verbanden kan leggen tussen praktijksituaties of -problemen en de verworven kennis. Dat hij door middel van het gekozen onderwerp theoretische vaardigheden kan vertalen in een zelfstandig opgezet en uitgevoerd onderzoek dat inhoudelijk voldoet aan de gedefinieerde beroepsopleidingscompetenties. Dat hij een logische, consistente en duidelijke schrijfstijl heeft ontwikkeld. Dat hij een helder schriftelijk en mondeling betoog kan houden over de opzet, inhoud en resultaten van het afstudeeronderzoek. De studielast van deze opdracht omvat 10 EC. (1 EC komt overeen met een studiebelasting van 28 uur) Van het opleidingsziekenhuis wordt verwacht dat zij de student in alle redelijkheid in staat stelt binnen de daarvoor gestelde termijn de afstudeeropdracht te voltooien. Indien dit op de eigen afdeling niet mogelijk is, wordt de student in staat gesteld stage te lopen op een daarvoor geschikte werkplek. Dit dient te worden opgenomen in het opleidingsplan. Studie in werktijd: Gedurende de praktijkovereenkomst wordt de student door de werkgever in staat gesteld om aan zijn studieverplichtingen te voldoen. De student heeft bij een voltijds aanstelling recht op: 2 uur per week POB tijd 2 uur per week begeleidingstijd 4 uur per week studie verlof (waarin begrepen examendagen en contactdagen en eventuele stagedagen) Gedurende de afstudeerfase van 26 weken: 2 uur per week extra onderzoek tijd. Het clusteren van studie tijd voor bijvoorbeeld de invulling van stages, de afstudeeropdracht of het studieverlof voorafgaand aan tentamendagen is toegestaan over een maximum van 3 maanden (13 weken). Aanvraag opleidingsbevoegdheid: De opleidingsbevoegdheid ligt bij de opleider (longarts/ fysioloog) en dient schriftelijk te worden aangevraagd. Aanvragen van de opleidingsbevoegdheid geschiedt door het insturen van de volledig ingevulde inschrijfformulieren van LOI Hogeschool aan het secretariaat van de sbla. De sbla controleert of er wordt voldaan aan de minimale eisen betreffende de verplichte en keuze verrichtingen, het kwaliteitskeurmerk en de kwaliteitsregistratie van de opleider en praktijkbegeleiders. Bij het ontbreken van gegevens wordt navraag gedaan bij de instelling. Na goedkeuring door de secretaris van de sbla wordt de aanvraag doorgezonden aan LOI Hogeschool en wordt de student ingeschreven bij LOI Hogeschool. Na overmaking van het éénmalige inschrijfgeld van 200,- op rekening NL25 SNSB 0866 2340 55 t.n.v. Stichting Beroepsopleiding Longfunctie Assistenten te Bilthoven krijgt de opleider het bewijs van opleidingsbevoegdheid per mail toegestuurd. Pagina 5
Wisseling van opleidingsinstelling: Gedurende het praktijkdeel van de opleiding kan de student éénmaal van opleidingsziekenhuis wisselen. Het opleidingsziekenhuis meldt de student af bij de sbla. Het nieuwe opleidingsafdeling vraagt opleidingsbevoegdheid aan voor de resterende praktijkperiode. Intrekken opleidingsbevoegdheid: Bij gevonden onvolkomenheden in de (uitvoering van de) praktijkovereenkomst of signalen van onvoldoende opleidingskwalificaties wordt de afdeling in staat gesteld om binnen de termijn van een half jaar (6 maanden) bewijs te overleggen van de aanvullende maatregelen waardoor de kwaliteit van de praktijkopleiding gewaarborgd kan worden. Indien de afdeling hier niet in slaagt, moet naar een passende oplossing voor de studenten van het betreffende ziekenhuis worden gezocht. De sbla zal in dit proces en bemiddelende en adviserende rol kunnen bekleden. Vertrouwenspersoon: De NVLA heeft voor de opleiding een vertrouwenspersoon aangesteld: Dhr J.Bouwman UMCG, afdeling interne geneeskunde, Hanzeplein 1 9713 GZ Groningen Tel: 050-3613442, j.bouwman@int.umcg.nl Pagina 6