Beroepsinstantie inzake openbaarheid van bestuur en hergebruik van overheidsinformatie Vlaamse Regering Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid Afdeling Kanselarij Boudewijnlaan 30, bus 20 1000 Brussel tel. secretariaat: 02/553.57.03 fax secretariaat: 02/553.57.02 e-mail: openbaarheid@vlaanderen.be Dossiernummer: OVB/2012/105 DE BEROEPSINSTANTIE - Afdeling openbaarheid van bestuur Gelet op het decreet van 26 maart 2004 betreffende de openbaarheid van bestuur; Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 tot oprichting van de beroepsinstantie inzake openbaarheid van bestuur en hergebruik van overheidsinformatie; Gelet op het oorspronkelijke verzoek d.d. 30 maart 2012 van xxx, gericht aan AG Stadsontwikkelingsbedrijf Gent (AG SOB Gent), gevestigd te 9000 Gent, Sint- Jacobsnieuwstraat 17, waarbij werd verzocht om een afschrift te verlenen van: 1
Gelet op de beslissing van AG SOB Gent d.d. 2 mei 2012 waarbij door AG SOB Gent werd meegedeeld dat het oorspronkelijk verzoek m.b.t. de documenten vermeld onder de punten 5 en 6 werd doorgestuurd naar NV Grondbank The Loop voor verdere behandeling; Gelet op de beslissing van NV Grondbank the Loop d.d. 25 mei 2012; Gelet op het beroepschrift van xxx d.d. 22 juni 2012 tegen voormelde beslissing van NV Grondbank The Loop; Gelet op de registratie van het beroepschrift op 25 juni 2012; Wat de ontvankelijkheid betreft: Overwegende dat de NV Grondbank The Loop in haar beslissing van 25 mei 2012 aangeeft dat er voor haar geen verplichting bestaat om documenten over te maken op grond van het decreet van 26 maart 2004 betreffende de openbaarheid van bestuur, omdat zij niet onderworpen is aan dit decreet; Overwegende dat xxx betwist dat NV Grondbank The Loop niet onder de toepassing van het Openbaarheidsdecreet zou vallen; dat ze in haar beroepschrift argumenteert dat Grondbank The Loop kan beschouwd worden als gemeentelijke instelling en bijgevolg op grond van artikel 4, 1, 5 van het Openbaarheidsdecreet onder de toepassing van voormeld decreet valt; dat zij verder aangeeft dat NV Grondbank The Loop bovendien op grond van artikel 3, 1, b van het Openbaarheidsdecreet onder het toepassingsgebied valt; 2
Overwegende dat het dan ook aangewezen is dat de beroepsinstantie dit item eerst verder uitklaart, alvorens de eventuele gegrondheid van het openbaarheidsverzoek verder na te gaan; Overwegende dat een beroep maar op ontvankelijke wijze bij de beroepsinstantie aanhangig kan worden gemaakt, voor zover het is gericht tegen een beslissing van een instantie bedoeld in artikel 4 van het decreet van 26 maart 2004 over een aanvraag tot openbaarmaking van bestuursdocumenten in de zin van artikel 3, 4 van dat decreet, door het verlenen van inzage, het verschaffen van uitleg of het overhandigen van een afschrift; Overwegende dat de NV Grondbank The Loop een publiek-private samenwerking is met als doelstelling een totaalproject te realiseren voor de gronden ten zuiden van Gent, dit overeenkomstig de principes van integrale gebiedsontwikkeling; dat de betrokken nv bestaat als Grondbank The Loop sinds de naamwijziging bij akte d.d. 18 oktober 2007 (bijlage Belgisch Staatsblad 14 november 2007) van de nv Grondontwikkeling Handelsbeurssite; dat de nv Grondontwikkeling Handelsbeurssite werd opgericht, bij notariële akte d.d. 9 september 2004 (bijlage Belgisch Staatsblad 1 oktober 2004) door het Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Gent (AG SOG) en de nv Schoonmeers-Bugten NV; dat uit de statuten blijkt dat de aandelen op naam zijn en blijven en verdeeld zijn in 25.476 aandelen van categorie A (AG SOG) en 13.005 van categorie B (nv Schoonmeers-Bugten); dat bijgevolg ongeveer 66% van de aandelen toebehoren aan AG SOG; dat uit de toelichting aan de beroepsinstantie vanwege de Grondbank The Loop, bij mailbericht van 29 juni 2012, blijkt dat de NV Grondbank The Loop enkel beoogt om de projectgronden, ingebracht door de publieke en private partner, op een zo rendabele manier te ontwikkelen; dat uit de statuten blijkt dat het doel van de vennootschap erin bestaat om o.a. stads- en grondontwikkelingsactiviteiten te verrichten m.b.t. de Handelsbeurssite, zijnde het gebied gelegen te Gent tussen de R4, de E40, de spoorlijn en de Kortrijksesteenweg, met inbegrip van het verwerven van onroerende goederen, de vorming van zakelijke onroerende rechten, de bouw, de renovatie, de verbouwing, het verhuren of de financieringshuur van onroerende goederen met het oog op de verkoop, de verhuur, de financieringshuur of andere juridische handelingen betreffende deze onroerende goederen; Overwegende dat in artikel 4, 1, 5 van het Openbaarheidsdecreet wordt vermeld dat het decreet van toepassing is op de andere gemeentelijke en provinciale instellingen, met inbegrip van de verenigingen zonder winstoogmerk waarin één of meer gemeenten of de provincies minstens de helft van de stemmen in één van de beheersorganen heeft of de helft van de financiering voor haar rekening neemt; Overwegende dat de beroepsinstantie van oordeel is dat de NV Grondbank The Loop niet valt onder artikel 4, 1, 5 van het Openbaarheidsdecreet; dat het hier immers niet gaat om een gemeentelijke instelling, noch om een gemeentelijke vzw; dat de gemeente (in casu de stad Gent) geen deel uitmaakt van de beheersorganen van de NV Grondbank The Loop en bijgevolg er dus ook geen stemmen in heeft; dat de gemeente (in casu de stad Gent) ook geen financiering van de NV Grondbank The Loop voor haar rekening neemt; Overwegende dat krachtens artikel 4, 1, 10 van het Openbaarheidsdecreet het decreet van toepassing is op alle andere instanties binnen het Vlaamse Gewest en de Vlaamse Gemeenschap, naast diegene die uitdrukkelijk worden opgesomd in artikel 4, 1, 1 tot en met 9 ; 3
Overwegende dat krachtens artikel 3, 3 van het Openbaarheidsdecreet onder het begrip instantie wordt begrepen: een bestuursinstantie of een milieu-instantie; Overwegende dat het begrip bestuursinstantie op zijn beurt als volgt wordt gedefinieerd in artikel 3, 1 van het Openbaarheidsdecreet: a) een rechtspersoon die is opgericht bij of krachtens de Grondwet, een wet, decreet of ordonnantie; b) een natuurlijke persoon, een groepering van natuurlijke personen, een rechtspersoon of groepering van rechtspersonen die in hun werking bepaald en gecontroleerd worden door a); c) een natuurlijke persoon, een groepering van natuurlijke personen, een rechtspersoon of groepering van rechtspersonen, voorzover zij door een bestuursinstantie in de zin van a) zijn belast met de uitoefening van een taak van algemeen belang of voorzover zij een taak van algemeen belang behartigen en beslissingen nemen die derden binden. Overwegende dat de NV Grondbank The Loop geen bestuursinstantie is in de zin van artikel 3, 1, lid 1, a) van het Openbaarheidsdecreet; dat de betrokken nv immers, zoals hierboven werd uiteengezet, werd opgericht bij notariële akte door AG SOG en Schoonmeers-Bugten nv; Overwegende dat zowel natuurlijke personen als rechtspersonen van wie de werking wordt bepaald en gecontroleerd door een bestuursinstantie in de zin van artikel 3, 1, lid 1, a) van het Openbaarheidsdecreet, onder het begrip bestuursinstantie vallen; dat dit criterium twee cumulatief te vervullen voorwaarden formuleert, i.e. nl. in zijn werking worden bepaald én gecontroleerd; dat de beroepsinstantie van oordeel is dat in casu de NV Grondbank The Loop in haar werking niet wordt bepaald door een andere instantie; dat immers de werking van de NV niet éénzijdig kan worden bepaald door één van de vennoten, ook al heeft die vennoot de meerderheid van de aandelen; dat immers, in de PPS-constructie die de NV Grondbank The Loop is, dit in de praktijk het einde van de samenwerking met de private partner zou betekenen; dat de werking van de NV bepaald wordt door de vennoten gezamenlijk; dat bovendien uit de statuten kan afgeleid worden dat er ook geen bijzondere toezichtsmechanismen bestaan door middel waarvan er een controle wordt uitgeoefend op de werking van de NV; dat de NV Grondbank The Loop dus niet kan beschouwd worden als een bestuursinstantie in de zin van artikel 3, 1, lid 1, b) van het Openbaarheidsdecreet; Overwegende dat de NV Grondbank The Loop evenmin een bestuursinstantie is in de zin van artikel 3, 1, lid 1, c) van het Openbaarheidsdecreet; dat dit artikel vereist dat de NV belast is met de uitoefening van een taak van algemeen belang of een taak van algemeen belang behartigt en beslissingen neemt die derden bindt; dat er echter geen beheersovereenkomst bestaat tussen de NV Grondbank The Loop en het AG SOG, de stad Gent of een andere overheid waaruit zou blijken dat er door de betrokken NV enige taak van algemeen belang wordt of dient te worden waargenomen; dat de taken en de doelstelling van de NV Grondbank The Loop beperkt zijn tot datgene wat in de statuten van de NV vermeld is; dat naar het oordeel van de beroepsinstantie uit de statuten niet blijkt dat de NV zou instaan of moeten instaan voor taken van algemeen belang; dat de beroepsinstantie zich hierbij kan vinden in de toelichting verstrekt door de NV Grondbank The Loop, in die zin dat de Grondbank enkel beoogt om de projectgronden, ingebracht door de publieke en private partner, op een zo rendabel mogelijke manier te ontwikkelen (hetgeen ook een zuiver private ontwikkelaar zou nastreven); dat, omdat dit project territoriaal een stadsdeel beslaat, het evident is dat, bij een project van deze omvang, ook aspecten aan bod komen die rechtstreeks of onrechtstreeks te 4
maken hebben met het algemeen belang: bij een dergelijk project dient immers vanzelfsprekend ook publieke infrastructuur (parkings, pleinen, wegen,..) te worden voorzien; dat de aspecten die verband houden met algemeen belang in hoofde van de NV Grondbank The Loop slechts randvoorwaarden zijn die inherent zijn aan een project van deze omvang en waarmee zij dus rekening moet houden, zoals trouwens ook een zuiver private ontwikkelaar bij een project van dergelijke omvang rekening moet houden met allerlei randvoorwaarden die raken aan het algemeen belang; dat deze aspecten echter niet behoren tot de taak- of doelstellingen van de NV Grondbank The Loop; dat bovendien uit de beslissing van de beroepsinstantie OVB/2012/68 blijkt dat vanuit het AG SOG en de NV Grondbank The Loop ervoor geopteerd wordt om niet deel te nemen in de ontwikkeling van een specifiek gedeelte van het projectgebied, het zgn. Field 12, aangezien Field 12 een louter commerciële ontwikkeling betreft die best volledig wordt overgelaten aan de private partner; dat zeker wat betreft het zgn. Field 12 de NV Grondbank The Loop lijkt te zijn opgericht om taken uit te oefenen die niet zuiver kaderen in het algemeen belang; Overwegende dat bijgevolg, op grond van het hierboven werd uiteengezet, de beroepsinstantie dan ook moet concluderen dat de NV Grondbank The Loop niet kan worden beschouwd als een bestuursinstantie in de zin van het openbaarheidsdecreet van 26 maart 2004; Overwegende dat uit het bovenstaande volgt dat het beroepschrift van 22 juni 2012 onontvankelijk moet worden verklaard; BESLUIT: Het beroepschrift van xxx d.d. 22 juni 2012 tegen de weigeringsbeslissing van N V Grondbank The Loop d.d. 25 mei 2012 wordt als onontvankelijk beschouwd. Brussel, 13 juli 2012 Voor de beroepsinstantie, afdeling openbaarheid van bestuur, Bruno ASSCHERICKX Voorzitter 5