Het veranderende bloedgebruik in Nederland Marian van Kraaij hematoloog/ transfusiespecialist Unit Transfusiegeneeskunde Sanquin Bloedbank RadboudUMC Nijmegen m.vankraaij@sanquin.nl November 12, 2013 1
Demographic changes and predicting blood supply and demand in the Netherlands B.A. Borkent-Raven, profiles of blood product transfusion recipients in the Netherlands Transfusion 2010 November 12, 2013 2
PROTON 1 verbruik erytrocyten in Nederland: 1996-2005 0,012 0,010 transfusion rate per inhabitant 0,008 0,006 0,004 0,002 B neoplasms D blood and blood-forming organs G circulatory system K pregnancy, childbirth and puerperium M musculoskeletal system and connective tissue O perinatal period 0,000 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 year B.A. Borkent-Raven, profiles of blood product transfusion recipients in the Netherlands November 12, 2013 3
Bloedverbruik in Nederland RBC s: 490,000 EH Bloedproducten (2012): 490.000 RBC s Trombocyten: 59,000 EH 59.000 trombocyten 75.000 FFP FFP: 75,000 EH Bron: Bloedkatern November 12, 2013 4
Trend in gebruik van erytrocyten Red Blood Cells 2005 565181 2006 549178 2007 540457 2008 544497 2009 539934 2010 535478 2011 529874 2012 486020 2012: afname van 14% sinds 2005 28,5 EH per 1000 inwoners November 12, 2013 5
Benchmark Europa Use of red blood cell units per 1,000 inhabitants (survey 2010) 70 60 50 40 30 20 10 0 Red Blood Cell Units per 1,000 inhabitants Belgium France Denmark Germany Ireland Netherlands Spain United Kingdom Survey 2010 European Directorate for the Quality of Medicines and Health Care November 12, 2013 6
Trend daling gebruik erytrocyten 2013 EC's per maand 2013 + Gem./ mnd 2010-2011- 2012 50000 45000 40000 35000 40369 35904 39046 38951 39450 35445 39085 37617 36279 38016 40988 44229 44704 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 0 0 0 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec 2013 2012 2011 2010 In 2013 verdere (gemiddelde) daling van ruim 7% (t.o.v. 2012) November 12, 2013 7
EC's per maand 2012-2013 50000 45000 40000 35000 44808 43640 43806 41410 40200 40485 40147 40186 37529 41784 40710 37147 40369 35904 39046 38951 39450 35445 39085 37617 36279 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec 201220122012201220122012 201220122012201220122012 201320132013201320132013 201320132013201320132013 November 12, 2013 8
Mogelijke verklaringen voor verminderd bloedverbruik CBO richtlijn bloedtransfusie (2004, 2011) Kwaliteitswet zorginstellingen (1996) verantwoorde zorg, op kwaliteit gericht beleid, kwaliteitssysteem, jaarverslag Nationaal hemovigilantie bureau TRIP Kwaltiteitsindicatoren/ concentratie van zorg Benchmark bloedverbruik (Bloedkatern, PROTON 2) Vergoedingensysteem van bloedproducten Opgelegde bezuinigingsmaatregelen (6%) Minder ook beter? Verder onderzoek nodig op basis van patient outcome November 12, 2013 9
CBO richtlijn bloedtransfusie Effectief bloedgebruik 4-5-6 regel (afhankelijk van de aanwezigheid van co-morbiditeit, de grenswaarde voor RBC transfusie varieert van 4.0 mmol/l tot 6.0 mmol/l) alternatieven voor bloedtransfusie geneesmiddelen, cell savers verbetering van operatietechnieken Richtlijn Bloedtransfusie 2011, CBO November 12, 2013 10
Kwaliteitswet zorginstellingen en nationaal hemovigilantie bureau TRIP Kwaliteitswet zorginstellingen elk ziekenhuis heeft een bloedtransfusiecommissie een hemovigilantie functionaris een hemovigilantie medewerker wordt sterk aanbevolen een afgevaardigde van Sanquin bloedbank indicatoren voor kwaliteit, veiligheid en effectiviteit verantwoordelijk voor een effectieve transfusieketen TRIP (transfusie- en transplantatie reacties in patiënten) melding transfusiereacties van 96% van Nederlandse ziekenhuizen ook de (bijna) fouten in de transfusieketen inclusief onnodige transfusies en voorkomen van verspilling van bloedproducten November 12, 2013 11
Benchmark bloedgebruik Nederlandse ziekenhuizen gebruik RBC s januari-juni 2012, UMC s November 12, 2013 12
Vergoeding bloedproducten 1 en 2: bepalen prijs van bloedproduct 3 en 4: via NZa vergoedingen van bloedproducten (lump sum versus DBC/ DOT) 5 en 6: Sanquin levert bloedproducten en wordt betaald door het ziekenhuis November 12, 2013 13
Toekomstig vergoedingensysteem Grouper -> gemiddelde kosten van een bepaalde behandeling Diagnose Behandel Combinatie DOT : DBC s op weg naar transparantie Vanaf 2015 ook de bloedproducten in de grouper November 12, 2013 14
Bezuinigingen/ Kwaliteitsindicatoren Bezuinigingen opgelegd door Overheid (6%): daling van aantal verrichtingen in 2012 Concentratie van zorg (heelkunde) (2012): minder operaties, minder complicaties -> minder bloedverbruik RBC s 2005-2013 2005 565181 2006 549178 2007 540457 2008 544497 2009 539934 2010 535478 2011 529874 2012 486020 2013 450000 (?) 14% daling 2005-2012, waarvan 9% over 2011-2012 (daling van 7% in 2013) November 12, 2013 15
Lagere zorgvraag in ziekenhuizen drukt kosten De vraag naar zorg in ziekenhuizen daalt, waardoor de zorgkosten afnemen. Dat schrijft De Telegraaf vrijdag na een rondgang langs deskundigen en marktpartijen. Verwacht wordt dat ziekenhuizen dit jaargemiddeld vijf procent minder omzet boeken dan vorig jaar, aldus het dagblad. Zorgverzekeraars het schip in Telegraaf juli 2013 13 september 2013 St. Antonius schrapt banen en bezuinigt 14 miljoen Omzetverlies Een dalende zorgvraag vormt de aanleiding om te bezuinigen. De cijfers uit de eerste helft van 2013 laten onder andere een daling in het aantal polikliniekbezoeken en het aantal dagverplegingen zien FD september 2013: Uit een rondgang van deze krant blijkt dat de volumes dit jaar minstens zo sterk afnemen als in 2012. November 12, 2013 16
Hoe verder optimaliseren bloedgebruik? Digitaal bestellen en verbeteren van voorraadbeheer Bloed nog veiliger? Uittypering RBC s: kan het beter? IHD: onmisbare schakel tussen patiënt en bloedbank November 12, 2013 17
Vragen? m.vankraaij@sanquin.nl November 12, 2013 18