Notitie evaluatie Wmo-cliëntenraad Ontwerp WMO CLIENTENRAAD GEMEENTE MIDDEN-DELFLAND DELFLAND Juni 2009 1
Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Besluit tot evaluatie 3 3. De door de Wmo-cliëntenraad uitgebrachte adviezen 3 4. Totstandkoming van de Wmo-cliëntenraad 4 5. Het doel van de Wmo-cliëntenraad Midden-Delfland 5 6. De doelgroepen in de Wmo-cliëntenraad 5 7. De termijn van de benoeming van de leden van de Wmo-cliëntenraad 7 8. De voorzitter 7 9. De secretaris 8 10. De leden 8 11. Advisering en raadpleging 9 12. Het proces en de procedure van advisering 9 13. Deskundigheidsbevordering 10 14. Het vergaderreglement 10 15. Communicatie 11 16. Het budget 11 17. Het convenant 12 18. Conclusies en aanbevelingen. 12 Bijlagen: - De vragenlijst - Overzicht van de uitgebrachte adviezen en de reacties van de gemeente daarop - De adviezen en de reacties 2
1. Inleiding Voor u ligt de evaluatie van de Wmo-cliëntenraad Midden-Delfland. De Wmo-cliëntenraad functioneert nu bijna twee ar en is zeer actief. Onlangs is hun eerste arverslag verschenen. Dit arverslag zal ongetwijfeld enige overlap met deze evaluatie hebben, maar deze voorliggende notitie heeft vooral als doel om terug te kijken en om op basis daarvan te bezien op welke wijze de Wmo-cliëntenraad kan worden voortgezet. Daarmee wordt invulling gegeven aan het besluit van de gemeenteraad om de Wmo-cliëntenraad na twee ar te evalueren. De Wmo-cliëntenraad wil graag doorgaan met zijn werk. De leden zijn enthousiast en hebben zich de materie eigen gemaakt. Er is veel werk verzet dat ook het gemeentelijk beleid te goed is gekomen. Toch is het goed om na een paar ar pas op de plaats te maken en alle facetten in ogenschouw te nemen. Deze evaluatie betekent dus niet dat de Wmo-cliëntenraad wil stoppen met zijn werk. Integendeel, men staat in de startblokken om het werk voort te zetten. Vanuit die optiek is dan ook aan deze evaluatie gewerkt. Kritisch, vragen stellend, maar altijd opbouwend en positief. 2. Besluit tot evaluatie De gemeenteraad heeft in maart 2007 besloten tot instelling van de Wmo-cliëntenraad in zijn huidige vorm en heeft daarbij aangegeven dat de adviesraad na twee ar functioneren geëvalueerd moet worden. De evaluatie vormt de basis voor de vorm waarin en de wijze waarop de Wmo-cliëntenraad wordt voortgezet De Wmo-cliëntenraad adviseert het college van burgemeester en wethouders gevraagd en omgevraagd over zaken die betrekking hebben op de wet maatschappelijke ondersteuning. Het beleidsterrein is daarmee heel breed. Het gaat dan bijvoorbeeld om zaken als advisering over het klanttevredenheidsonderzoek naar de individuele verstrekkingen en advisering over de toegankelijkheid van het nieuwe gemeentehuis. De evaluatie is voorbereid in nauwe samenwerking tussen gemeente en Wmo-cliëntenraad. Er is een vragenlijst gemaakt die door de leden van de Wmo-cliëntenraad is ingevuld. Aan de hand van deze vragenlijst en van de gemeentelijke inzichten is deze notitie geschreven. De leden van de Wmo-cliëntenraad kunnen met de inhoud van deze notitie instemmen. 3. De door de Wmo-cliëntenraad uitgebrachte adviezen De Wmo-cliëntenraad is in juni 2007 voor het eerst bijeen geweest. Gesproken is in die vergadering onder meer over de Notitie Uitgangspunten aanbesteding hulp bij het huishouden 2008 2011. Een schriftelijk advies heeft de Wmo-cliëntenraad niet uitgebracht, maar de reactie is verwerkt in de stukken die aan de gemeenteraad zijn voorgelegd. Voor het eerst heeft de Wmo-cliëntenraad formeel zijn zienswijze gegeven op 11 november 2007 over de notitie Algemene Uitgangspunten zorggerelateerde subsidies 2008. Daarin is voorgesteld om te komen tot een lokaal Steunpunt Mantelzorg. 3
Daarna is de Wmo-cliëntenraad nog tweemaal geraadpleegd en éénmaal om advies gevraagd over de volgende onderwerpen: - De notitie Lokaal Gezondheidsbeleid 2008-2012; - Het Wmo beleidsplan Meedoen in Midden-Delfland 2008 2010; - Het klanttevredenheidsonderzoek naar de hulp bij het huishouden; - De nota jeugdbeleid. Verder heeft de Wmo-cliëntenraad ongevraagd advies uitgebracht over de: - uitvoering van de gehandicaptenvoorzieningen - inrichting nieuwbouw gemeentehuis en over de inrichting van de gemeentelijke website. De adviezen hebben geleid tot een aanscherping van het beleid en hebben daarmee een waardevolle bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van het beleid. De nota Jeugdbeleid is nog in voorbereiding. Een gemeentelijke reactie op die zienswijze komt nog. De adviezen en de gemeentelijke reacties op de adviezen, zijn terug te vinden als bijlagen bij deze notitie. 4. Totstandkoming van de Wmo-cliëntenraad Op 1 nuari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning in werking getreden. Het motto van deze wet is: iedereen moet meedoen. De wet stimuleert betrokkenheid van de inwoners bij hun woonomgeving en bij elkaar. Iedereen heeft wel eens een periode in zijn of haar leven dat hulp van mensen om je heen nodig is. En heel veel mensen géven die hulp en zijn ten minste een gedeelte van hun leven actief als vrijwilliger. De wet vraagt om een actief burgerschap. Om dat nu extra te stimuleren is in de wet opgenomen dat de inwoners invloed moeten kunnen hebben op de ontwikkeling en de uitvoering van het Wmo-beleid. Gemeenten moeten daartoe een adviesraad in het leven roepen. De manier waarop zo n adviesraad wordt vormgegeven en wie of welke organisaties aan de raad deelnemen, is aan de gemeenten zelf. In maart 2007 heeft de gemeenteraad besloten een Wmo-cliëntenraad in te stellen, die bestaat uit Midden-Delflanders. Vertegenwoordigers vanuit de belangenorganisaties en mensen die gebruik maken van de individuele verstrekkingen, zoals de hulp bij het huishouden, vervoer en rolstoelen. Taken en bevoegdheden zijn vastgelegd in een convenant, die met het oog op de evaluatie een looptijd heeft van twee ar. Vervolgens zijn de belangenorganisaties aangeschreven en hebben vertegenwoordigers aangewezen. Voor de gebruikers is een advertentie in de Midden-Delfland Schakel gezet. Er is een informatiepakket samengesteld en wethouder van Nimwegen heeft met alle leden een kennismakingsgesprek gevoerd. Daarin zijn de verwachtingen over en weer uitgesproken en is het doel van de cliëntenraad verder is toegelicht. Op 25 juni 2007 heeft de startbijeenkomst van de Wmo-cliëntenraad plaatsgevonden. In deze eerste bijeenkomst is het profiel gemaakt voor een voorzitter, een lijst met de belangrijkste kenmerken waaraan de voorzitter van de Wmo-cliëntenraad moet voldoen. Op basis van het profiel is een advertentie opgesteld en gepubliceerd in de Midden-Delfland Schakel. Er is een selectiecommissie vanuit de Wmo-cliëntenraad samengesteld en eind augustus is de heer 4
Harteveld voor deze functie voorgedragen. Het college van burgemeester en wethouders heeft hem vervolgens als voorzitter benoemd. Inmiddels was ook duidelijk geworden dat een opstart van de Wmo-cliëntenraad ondersteund zou moeten worden door een deskundige en ervaren secretaris, die een aantal uren beschikbaar heeft voor het bijenroepen en voorbereiden van de vergadering, het schrijven van stukken en het onderhouden van de website. Naar aanleiding van de publicaties rond de Wmo-cliëntenraad en de advertentie voor de leden-gebruikers meldde zich ook een secretaris. Na instemming van de gemeenteraad over de financiering van een dergelijke functie en in overleg met de voorzitter, is mevrouw De Graaf als onafhankelijk secretaris door het college van burgemeester en wethouders aangesteld. In september 2007 zijn alle leden, de voorzitter en de secretaris door het college van burgemeester en wethouders benoemd en de eerste officiële vergadering van de Wmocliëntenraad heeft begin oktober 2007 plaatsgevonden. In november 2007 is het Convenant getekend. 5. Het doel van de Wmo-cliëntenraad Midden-Delfland Op grond van artikelen 11 en 12 van de Wet maatschappelijke ondersteuning dient de gemeente advies te vragen aan ingezetenen en organisaties van de kant van de vragers op het gebied van de maatschappelijke ondersteuning over het Wmo-beleidsplan. De gemeente Midden-Delfland heeft in het verlengde daarvan besloten om een Wmocliëntenraad in te stellen met als doelstelling het zo goed mogelijk te behartigen van de belangen van cliënten binnen het gemeentelijk Wmo-beleid. De Wmo-cliëntenraad geeft vooraf advies over de ontwikkeling van het Wmo-beleid. De Wmo-cliëntenraad Midden-Delfland toetst echter ook de uitvoering van de maatregelen en voorzieningen aan de behoeften en omstandigheden van de doelgroepen op het gebied van de Wmo. In punt 4 van het convenant is dat vastgelegd. Om dit doel goed te kunnen uitvoeren is een deel van de leden van de cliëntenraad afkomstig van de belangenorganisaties in de gemeente en bestaat het tweede deel van de cliëntenraad uit gebruikers van de individuele verstrekkingen. Daaronder wordt de hulp bij het huishouden, rolstoelen, woningaanpassingen en Wmo vervoer verstaan. Op deze manier zijn de mensen die met de Wmo te maken hebben, de Wmo doelgroepen, vertegenwoordigd en tegelijkertijd strekt de expertise van de leden van de Wmo-cliëntenraad zich uit van belangenbehartiger tot ervaringsdeskundige. 6. De doelgroepen in de Wmo-cliëntenraad De Wmo-cliëntenraad bestaat uit negen leden. Deze negen leden staan voor de verschillende doelgroepen die te maken hebben met de Wet maatschappelijke ondersteuning. De doelgroepen zijn vastgelegd in het convenant. Dat zijn de formele doelgroepen. Op dit moment heeft de Wmo-cliëntenraad twee vacatures. Echter, verschillende leden gebruiken meerdere individuele verstrekkingen en hebben derhalve ervaring op verschillende terreinen en met verschillende verstrekkingen. Dat heeft tot gevolg dat er op sommige onderdelen in de praktijk dubbelingen zijn en dat alle doelgroepen feitelijk vertegenwoordigd zijn. Dat wordt als volgt in beeld gebracht: 5
Doelgroep Formeel feitelijk Ouderen Gehandicapten De kerken Stichting Wooninitiatief Midden-Delfland (WIMD) Nieuwe doelgroepen ( w.o. de GGZ en de mantelzorg) Persoonsgebonden budget (pgb) Hulp bij het Huishouden Ja (dubbele Rolstoelen, woningaanpassingen en Wmo vervoer (1) Rolstoelen woningaanpassingen en Wmo vervoer (2) (dubbele vertegenwoordiging) vertegenwoordiging) Geconstateerd kan worden dat de belangen van de Wmo-cliënten met deze samenstelling van de Wmo-cliëntenraad goed kunnen worden behartigd. Toch wordt soms specifieke deskundigheid gemist. Al werkende weg hebben zich vragen voorgedaan waarbij de Wmo-cliëntenraad inbreng misten. Daarom wil men de samenstelling van de Wmo-cliëntenraad op enkele punten aanpassen. De Wmo-cliëntenraad mist de expertise van de jeugd, van mensen die actief zich bezig houden met de sociale cohesie in dorpen of buurten, van (zorg)vrijwilligers en van ouders van kinderen in het speciaal onderwijs. Ook nieuwe structurele initiatieven zouden ook in aanmerking moeten kunnen komen voor een zetel inde Wmo-cliëntenraad. De kerken daartegen zij nu vertegenwoordigd in de Wmo-cliëntenraad, maar zouden naar de opvatting van de leden van de Wmo-cliëntenraad niet vertegenwoordigd behoeven te zijn. De kerken houden zich met name bezig met het uitvoerend werk voor hun leden, en zijn minder betrokken bij de beleidsmatige kanten van de Wmo. Met dit perspectief van uitbreiding van het aantal zetels, groeit het spanningsveld tussen de gewenste expertise en maximum aantal leden. Immers, als de Wmo-cliëntenraad te omvangrijk in aantal leden wordt, bemoeilijkt dat het discussiëren en vergaderen. 6
In de praktijk zijn er nu zeven leden en zijn de doelgroepen vertegenwoordigd. Het college van burgemeester en wethouders zal in gesprek met de kerken bezien of continuering van de zetel gewenst en nodig is. De jeugd krijgt een inspraak mogelijkheid die meer aansluit bij de leefwereld van de jongeren dan de deelname aan een structureel adviesorgaan. In het kader van het integraal jeugdbeleid zal dit verder worden uitgewerkt. Prestatieveld 1 van de Wet maatschappelijk ondersteuning wordt in het gemeentelijke Wmobeleidsplan meedoen in Midden-Delfland sterke dorpen genoemd. Dat prestatieveld gaat over het bevorderen van de leefbaarheid van de dorpen en het verstreken van de sociale cohesie. Met iemand die op dat terrein actief en is en met een zorgvrijwilliger, zou het aantal leden op 9 uitkomen. De ouders van kinderen uit het speciaal onderwijs zouden gevat kunnen worden onder kleine doelgroepen. Het gaat in Midden-Delfland om 25 kinderen die naar zeer verschillende scholen in de regio gaan. Het enige gemeenschappelijke van deze doelgroep is het vervoer. In het convenant is een bepaling opgenomen dat de Wmo-cliëntenraad daar oog voor moet hebben. Daar zou deze doelgroep toe gerekend kunnen worden. Duidelijk is dat de wens om expertise niet los kan staan van de leden en afhankelijk van de leden is er één of meerdere ervaringsdeskundigheid vertegenwoordigd. Daarom wordt voorgesteld om het aantal leden vast te stellen op minimaal 9 en maximaal 11 en de doelgroepen niet aan de leden te koppelen. Dat biedt de mogelijkheid tot flexibiliteit en de afstemming met de praktijk. 7. De termijn van benoeming van de leden van de Wmo-cliëntenraad In het vigerende convenant is in artikel 9 geregeld dat de leden van de Wmo-cliëntenraad worden benoemd voor de duur van twee ar. De leden kunnen maximaal één maal worden herbenoemd. De leden van de Wmo-cliëntenraad vinden de termijn van twee ar te kort. De leden worden in de Wmo-cliëntenraad benoemd vanwege hun ervaringsdeskundigheid maar in de praktijk is die ervaring er niet op alle terreinen die de Wet maatschappelijke ondersteuning bestrijkt. Dat vraagt veel inzet van nieuwe leden en ook het opbouwen van die deskundigheid heeft tijd nodig. Daarom stelt men voor om de termijn te wijzigen en de leden van de Wmocliëntenraad te benoemen voor een periode van vier ar en eenzelfde termijn vast te leggen voor de herbenoeming. Verder is in het convenant in artikel 9 aangegeven dat niet meer dan tweederde van de leden gelijktijdig kan aftreden. De Wmo-cliëntenraad kan zich vinden in deze bepaling en stelt voor om dan ook een schema van aftreden te gaan bijhouden. 8. De voorzitter De voorzitter is geen lid van de Wmo-cliëntenraad. Hij is als onafhankelijk voorzitter aangesteld. Hij is overeenkomstig artikel 7 van het convenant niet gebonden aan een partij of organisatie. De voorzitter heeft een beslissende stem in de Wmo-cliëntenraad in het geval de stemmen staken. De leden van de Wmo-cliëntenraad hebben in de startfase van de Wmo-cliëntenraad een profiel opgesteld voor een voorzitter. Een belangrijk punt voor de aanstelling van een 7
voorzitter was, dat hij geen ervaringsdeskundige zou moeten zijn. Het zou daarmee gemakkelijker zijn om de discussie te leiden en een gemene deler te vinden. Die verwachting is uitgekomen. De leden van de Wmo-cliëntenraad vinden de onafhankelijkheid van de voorzitter zeker meewaarde hebben. Ook de voorzitter is nu in verband met de evaluatie van de Wmo-cliëntenraad benoemd voor een periode van twee ar. Deze periode is ook voor een voorzitter te kort. Voorgesteld om de termijn van de voorzitter gelijk te stellen met die van de leden, namelijk vier ar, maar voor deze functie de termijn van herbenoeming niet te beperken. Het moet in principe mogelijk zijn om de voorzitter meerdere malen her te benoemen. 9. De secretaris Van meet af aan was duidelijk dat de Wmo-cliëntenraad zelfstandig zou moeten functioneren en los van de gemeentelijke organisatie zou moeten staan. Immers, pas dan kan de Wmocliëntenraad het college van burgemeester en wethouders echt onafhankelijk adviseren. In de voorbereidingsfase van de Wmo-cliëntenraad werd echter meer en meer duidelijk dat de Wmo-cliëntenraad een secretaris nodig heeft die deskundig is, die administratieve ervaring heeft, stukken kan schrijven en die voldoende tijd aan het secretariaatswerk van de Wmocliëntenraad kan geven. Om die reden is functie van secretaris gecreëerd. De professionele secretaris wordt in overleg met de voorzitter van gemeentewege benoemd en krijgt een vergoeding voor de secretaris werkzaamheden per vergadering. De Wmo-cliëntenraad hecht er aan dat ook deze functie onafhankelijk is en dat de secretaris geen lid is van de Wmo-cliëntenraad, maar aan de raad is toegevoegd. In het vigerende convenant is deze professionele en onafhankelijke functie van secretaris nog niet opgenomen. Tot slot wordt als het gaat om de secretarisfunctie voorgesteld om de termijnen van benoeming parallel te laten lopen met die van de voorzitter. Voorzitter en secretaris werken immers als een team. 10. De leden De Wmo-cliëntenraad bestaat enerzijds uit leden die worden afgevaardigd door de belangenorganisaties en anderzijds uit gebruikers van de hulp bij het huishouden, rolstoelen, woningaanpassingen en Wmo-vervoer en mensen die de verstrekking niet in natura ontvangen, maar die gebruik maken van een persoonsgebonden budget. De beide type leden worden ook op twee verschillende manieren geworven. De organisaties worden gevraagd een vertegenwoordiger af te vaardigen en voor de leden-gebruikers wordt een advertentie geplaatst. In 2007, zijn ook eerste de leden van de Wmo-cliëntenraad benoemd door het college van burgemeester en wethouders. Daarna zijn de leden overeenkomstig de procedure als opgenomen in het convenant geworven door de Wmocli:netenraad en benoemd nadat het college van burgemeester en wethouders daarover is geraadpleegd. Deze procedure voldoet. Belangrijk is dat de leden van de Wmo-cliëntenraad bereid zijn zich actief voor het werk van de cliëntenraad in te zetten. De organisaties wordt een profiel aangeboden waarin gevraagd wordt om een vertegenwoordiger die een bijdrage kan en wil leveren. Deze eis wordt ook 8
ingebracht in de sollicitatiegesprekken met de leden-gebruikers. Bij eventueel disfunctioneren is het de taak van de voorzitter om te interveniëren. Om belangenverstrengeling te voorkomen is in het convenant, in artikel 9 opgenomen, dat het lidmaatschap van de Wmo-cliëntenraad onverenigbaar is met het lidmaatschap van de gemeenteraad of een bestuurs- en managementfunctie binnen een welzijnsinstelling of zorginstelling die werkzaam is binnen de gemeente Midden-Delfland. De Wmo-cliëntenraad stelt voor om daar aan toe te voegen dat ook een functionaris in dienst van de gemeente Midden-Delfland geen lid van de Wmo-cliëntenraad zou mogen zijn. 11. Advisering en raadpleging De Wmo-cliëntenraad behartigt de belangen van cliënten binnen het gemeentelijk Wmo beleid. De meerwaarde van de Wmo-cliëntenraad ligt er in dat de Wmo-cliëntenraad vanuit het oogpunt en de praktijk van de Wmo-cliënten naar de uitvoering van het beleid kijken. Daarnaast adviseert de Wmo-cliëntenraad over het voorgenomen beleid, het beleid dat nog in ontwikkeling is en waarover nog besluitvorming gaat plaatsvinden. Dit accentverschil is tot uitdrukking gebracht in artikel 6 van het convenant. Er wordt onderscheid gemaakt tussen raadpleging en advisering. De gemeente raadpleegt de Wmo-cliëntenraad over het beleid dat nog in ontwikkeling is. Raadpleging is een minder vergaande vorm van inspraak dan advisering, omdat bij raadpleging het college van burgemeester en wethouders de zienswijze van de Wmo-cliëntenraad niet behoeft te volgen, maar ook niet verplicht is om aan te geven, te motiveren, waarom men de reactie niet overneemt. Bij advisering daarentegen, moet het niet opvolgen van een advies wel worden gemotiveerd.. De gemeente vraagt de Wmo-cliëntenraad volgens het convenant om advies als het gaat om de uitvoering van reeds vastgesteld beleid. Formeel is de Wmo-cliëntenraad vier keer geraadpleegd en de Wmo-cliëntenraad heeft drie keer een advies uitgebracht. In de praktijk gebeurt het evenwel altijd dat de reacties van het college van burgemeester en wethouders worden gemotiveerd. Zonder onderscheid te maken of het nu gaat om raadpleging of om advisering, wordt de gemeentelijke reactie voorzien van een inhoudelijke motivering, argumenten waarom een bepaald onderdeel niet wordt overgenomen. Daarom stelt de Wmo-cliëntenraad voor om het formele onderscheid los te laten en uitsluitend te spreken over advisering. 12. Het proces en de procedure van advisering In het convenant is vastgelegd dat het college van burgemeester en wethouders advies vraagt aan de Wmo-cliëntenraad. Besluiten over beleidsvoorstellen die de Wmo betreffen worden door het gemeentebestuur genomen nadat de Wmo-cliëntenraad daarover is gehoord. Het college van burgemeester en wethouders neemt de advisering mee in de haar besluitvorming en in haar voorstellen aan de gemeenteraad. De Wmo-cliëntenraad is in de zomer van 2007 met zijn werk gestart. In die periode was de advisering door de Wmo-cliëntenraad niet in de planvorming en de daarbij behorende 9
tijdsplanning opgenomen. Omdat de gemeente zo spoedig mogelijk de Wmo-cliëntenraad in het beleidsproces wilde opnemen, is het voorgekomen dat de Wmo-cliëntenraad is gevraagd om binnen een zeer korte periode te reageren. Geconstateerd moet worden dat de Wmo-cliëntenraad daarmee met zeer veel souplesse is omgegaan en de vragen van vanuit de gemeente zijn altijd beantwoord. De Wmocliëntenraad karakteriseert de termijn die zij krijgt om te reageren, zelf als redelijk. Het blijft voor de gemeente echter een verbeterpunt. De Wmo-cliëntenraad adviseert op een zeer breed terrein. Dat houdt in dat verschillende onderdelen van de gemeentelijke organisatie te maken hebben of krijgen met de Wmo-cliëntenraad. De advisering zal integraal onderdeel moeten gaan uitmaken van de besluitvormingsprocedure. De Wmo-cliëntenraad moet op de hoogte worden gehouden van de stand van zaken voor wat betreft de inhoud van hun advies maar ook voor wat betreft de besluitvormingsprocedure. Dit is soms niet gebeurd. De advisering door de Wmo-cliëntenraad heeft echter ook tot gevolg dat de termijnen waarop besluitvorming kan plaatsvinden, met een aantal weken worden verlengd. Het is dan weer goed om te weten dat de Wmo-cliëntenraad bereid is medewerking te verlenen en wanneer nodig op korte termijn wil adviseren om de besluitvorming te bespoedigen. Overigens zijn er in het convenant geen vaste termijnen opgenomen, maar word gesproken van tijdig. Met inachtneming van vorenstaande voldoet deze term zowel voor de gevraagde als voor de ongevraagde adviezen. 13. Deskundigheidsbevordering De Wet maatschappelijke ondersteuning is op 1 nuari 2007 in werking getreden. De Wmocliëntenraad is sinds de zomer van zomer van 2007 actief. De leden van de Wmocliëntenraad zijn de raad ingetreden als ervaringsdeskundige, maar zijn inmiddels ook deskundig op meerdere terreinen van de maatschappelijk ondersteuning. De Wmocliëntenraad heeft een cursus gevolgd, waarin algemene kennis over de Wmo is overgedragen, maar waarin ook gewerkt is aan het ontwikkelen van een werkplan en de invulling van de rol die de Wmo-cliëntenraad heeft. Er zijn deskundigen uitgenodigd, zoals de coördinator sociale zaken om te spreken over de individuele verstrekkingen en de consulent mantelzorg over het Steunpunt Mantelzorg. De Wmo-cliëntenraad geeft aan dat deze vorm van informatie uitwisseling zeer waardevol is en men wil dat zeker voortzetten. Verder staan er excursies en werkbezoeken op het programma. 14. Het vergaderreglement Op basis van het convenant heeft de Wmo-cliëntenraad een Vergaderreglement opgesteld om de wijze van vergaderen vast te leggen. Zo is bijvoorbeeld geregeld dat derden op verzoek de bijeenkomsten van de Wmo-cliëntenraad kunnen bijwonen. De vergaderdata worden gepubliceerd op de website van de Wmo-cliëntenraad. Niet in De Midden-Delfland Schakel, zoals het convenant in artikel 5 aangeeft. In de praktijk zijn de vergaderingen tot u toe niet openbaar geweest. Ervaringsdeskundigheid brengt een zekere kwetsbaarheid met zich mee. Nu de leden gewend zijn aan de materie en aan elkaar, is men van mening dat de vergaderingen van de Wmo-cliëntenraad in principe openbaar moeten zijn. 10
15. Communicatie De Wmo-cliëntenraad vertegenwoordigt de bevolking van Midden-Delfland over zaken die betrekking hebben op de maatschappelijke ondersteuning. Daarom is het belangrijk voor het werk van de Wmo-cliëntenraad dat er contacten zijn met de mensen in de dorpen. De contacten met de achterban zij heel divers. De leden die vanuit de belangenorganisaties van de ouderen, mensen met een lichamelijk en verstandelijke beperking in de Wmocliëntenraad zitting hebben, hebben een organisatie achter zich op wie zij een beroep kunnen doen en die hen kan ondersteunen. De mate van ondersteuning is voor elke vertegenwoordiger weer anders. Voor de leden die gebruiker zijn van een individuele verstrekking zijn er geen lokale vertegenwoordigende organisaties. Zij hebben een netwerk van medegebruikers die als sparringpartner kunnen fungeren. Deze contacten met de achterban zijn per lid zeer verschillend. De Wmo-cliëntenraad heeft een eigen website: www.middendelfland.nl/wmo-cliëntenraad. De website wordt regelmatig bezocht. Ook vanuit de homepagina van de gemeentelijke website kan direct worden doorgelinkt naar de Wmo-cliëntenraad De website geeft algemene informatie over de wet en over de Wmo-cliëntenraad. De contactgegevens van de voorzitter en secretaris worden vermeld en ook de adviezen aan het college van burgemeester en wethouders zijn daar terug te lezen. Verder worden er maandelijkse Nieuwsflitsen gepubliceerd en het interview met de voorzitter in de Wmo-krant en het interview van een lid van de Wmo-cliëntenraad op de gemeentepagina van de Midden-Delfland Schakel zijn vermeld. Verder heeft de Wmo-cliëntenraad vele contacten met andere Wmo-cliëntenraden. Er wordt deelgenomen aan een regionaal overleg van vertegenwoordigers van de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en er worden werkconferenties bijgewoond. De voorzitter neemt deel aan het regionale Wmo-voorzittersoverleg. De communicatie met de gemeente is eveneens divers. Er is bestuurlijk overleg tussen wethouder en voorzitter & secretaris van de Wmo-cliëntenraad. De wethouder is verschillende keren in de vergadering van de Wmo-cliëntenraad uitgenodigd. Verder zijn er ambtelijke contacten tussen gemeentelijke afdelingen en de Wmo-cliëntenraad. Vaste contactpersoon is de coördinator Wmo. Heel praktisch is de gegroeide situatie dat adviezen van de Wmo-cliëntenraad formeel per brief aan de gemeente worden verzonden, maar ze tegelijkertijd ook digitaal in handen van de contactpersoon worden gesteld. Dit kan de doorlooptijd van besluitvorming bekorten. Zeker ingeval van het benoemen van nieuwe leden in de Wmo-cliëntenraad is een spoedige afhandeling gewenst. 16. Het budget In de gemeentebegroting is een budget van 10.000 opgenomen voor de Wmo-cliëntenraad. Het budget wordt gebruikt voor vergaderkosten, deskundigheidsbevordering en voor de onkostenvergoeding van voorzitter en secretaris. De leden ontvangen geen onkostenvergoeding. 11
Het budget voldoet. In 2008 hebben de leden van de Wmo-cliëntenraad een vaste onkostenvergoeding voor kopiëren ontvangen. Deze kosten maken onderdeel uit van de post vergaderkosten. Ook voor eventuele reiskosten biedt het budget voldoende ruimte. Het convenant artikel 9, voorziet in een penningmeester. De Wmo-cliëntenraad is er echter tot op heden niet in geslaagd om uit hun midden een penningmeester aan te wijzen. Het is de bedoeling dat de penningmeester een deel van het budget, namelijk de beschikbare middelen voor deskundigheidsbevordering en de vergaderkosten beheert. Nu lopen ook deze uitgaven via de coördinator Wmo. Dat is voor de Wmo-cliëntenraad niet handig en het vereist voor de gemeente een aantal onnodige administratieve handelingen. Voorgesteld wordt om bij de benoeming van nieuwe leden van de Wmo-cliëntenraad rekening met deze taak van penningmeester te houden. 17. Het convenant De tekst van het convenant is opgesteld als voorbereiding voor de besluitvorming door de gemeenteraad in maart 2007. Daar aan is door het college van burgmeester en wethouders uitvoering gegeven en zijn de leden geworven, is een voorzitter en een secretaris benoemd en is de Wmo-cliëntenraad geïnstalleerd en aan het werk gegaan. Door voortschrijdend inzicht en de ervaring die met het werken met het convenant is opgedaan, wordt het gewenst geacht om de tekst op verschillende punten aan te passen. Dat is in het vorengaande van deze evaluatie al aan de orde gesteld. Het convenant zelf is nog niet ter sprake geweest. De gemeenteraad heeft in 2007 besloten een Wmo-cliëntenraad in te stellen. De wet maatschappelijke ondersteuning was nieuw en de gemeenteraad wilde de Wmo-cliëntenraad zo spoedig mogelijk aan het werk zien. Om die reden is er voor gekozen om als een pilotproject voor de duur van twee ar een convenant af te sluiten met de Wmo-cliëntenraad. Omdat een convenant geen onderwerp van inspraak behoeft te zijn, zijn de termijnen voor besluitvorming kort en kon de Wmo-cliëntenraad al in juni 2007 bijeen worden geroepen. Een tweede argument om een convenant af te sluiten is dat met een convenant de gelijkwaardigheid van de twee partijen, namelijk de gemeente en de Wmo-cliëntenraad, wordt benadrukt. Beide partijen komen een aantal afspraken overeen. Thans, in het kader van de evaluatie van Wmo-cliëntenraad, moet ook de vraag naar de vorm waarin de Wmo-cliëntenraad wordt voortgezet, worden beantwoord. De Wmo-cliëntenraad meent dat een Convenant voldoet. Deze ervaring wordt gedeeld aan gemeentelijke zijde. 18. Conclusies en aanbevelingen De Wmo-cliëntenraad is in zijn twee ar functioneren uitgegroeid tot een raad waar de gemeente inhoudelijk advies van krijgt en die deskundig is op de verschillende beleidsvelden van de maatschappelijke ondersteuning. De basis die twee ar geleden is neergezet, is geslaagd. De leden kunnen onder leiding van de onafhankelijke voorzitter en met behulp van de onafhankelijk en deskundig secretaris hun werk doen. In de loop van de twee ar hebben Wmo-cliëntenraad en gemeente elkaar weten te vinden. De opzet van de Wmo-cliëntenraad is hiermee geslaagd en voortzetting is dan ook gewenst en dat is het beleid en de uitvoering ten goede gekomen. Soms hebben zich vragen voorgedaan die zo praktisch mogelijk en in goede 12
samenwerking zijn opgelost. Thans, met deze evaluatie is het moment aangebroken om de gegroeide praktijk te doen aansluiten op de formele afspraken. De voorstellen daartoe zijn als volgt: - Het aantal leden van de Wmo-cliëntenraad vast te stellen op maximaal 11 en de doelgroepen niet aan de leden te koppelen ( punt 5 van deze notitie) - De leden te benoemen voor 4 ar met de mogelijkheid tot verlenging van nog eens vier ar ( punt 6 van deze notitie) - Een schema van aftreden te gaan bijhouden (punt 6 van deze notitie) - De voorzitter te benoemen voor vier ar en de termijn van herbenoeming niet te beperken ( punt 7 van deze notitie) - ook de secretaris te benoemen voor een periode van vier ar, met de mogelijkheid tot herbenoeming ( punt 8 van deze notitie) - functionarissen van de gemeentelijk organisatie mogen geen lid zijn van de Wmoclïentenraad ( punt 9 van deze notitie) - het formele onderscheid tussen raadpleging en advisering los te laten en uitsluitend te spreken over advisering ( punt 10 van deze notitie). Voor wat betreft de formele grondslag voor de advisering geeft de Wmo-cliëntenraad aan dat een Convenant voldoet. De leden van de Wmo-cliëntenraad hebben zich de afgelopen periode warm gedraaid en zijn bereid hun advieswerk voort te zetten. 13