Woensdag 16 november 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Aankondiging Canvascollectie PSK, Brussel Dames en heren, Chère collègue ministre (Fadila) Laanan, Geehrte herr (Guido) Thomé, Vertreter von Kollege Ministerin (Isabelle) Weykmans, Anderhalve maand geleden reikte ik de Vlaamse Cultuurprijs voor Beeldende Kunsten uit aan het duo Harald Thys & Jos De Gruyter. Ze hadden al eerder internationale prijzen gewonnen en mooie solotentoonstellingen gehad in o.m. Basel, Londen, Aken, Hannover en Trento. Maar voor het grote publiek waren ze nobele onbekenden. Ze maken weerbarstige kunst, zijn niet zo controversieel als een Wim 1
Delvoye of hebben voorlopig niet de klinkende naam of het bereik van een Luc Tuymans. Zowel de media als de man in de straat vinden niet zo vaak de weg naar de hedendaagse kunst. Als er een controversiële of spectaculaire insteek bij zit, gebeurt dat soms iets makkelijker. Nochtans zijn er veel Vlaamse kunstenaars die in internationale musea, galerieën goed ontvangen en hoog aangeschreven staan, maar bijna geen enkele Vlaming zou ze op straat herkennen. Naast hen zijn er nog honderden, waarschijnlijk duizenden actief met beeldende creatie. Overigens is in Vlaanderen en Brussel liefst 1 op de 3 mensen met amateurkunst bezig. Dat zijn er dus meer dan 2 miljoen. Gemiddeld zijn ze 7,6 uur per week met hun creatieve hobby bezig. Bijna een volledige werkdag. In plaats van daarover melancholisch of meewarig te doen, moeten we kansen creëren, ontwikkelen en positieve verhalen verspreiden. Ik heb maandag in het Vlaams Parlement de Kunstendag voor Kinderen 2
gelanceerd. Daar zijn goede redenen voor: uit alle studies blijkt dat het cruciaal is om de ontwikkeling van de culturele competentie zo vroeg mogelijk te starten. In onze samenleving worden kinderen heel veel geconfronteerd met commerciële en materialistische prikkels. Hun vrije tijd wordt voor een groot deel bepaald door amusement en consumptie. Kunst is een tegenwicht tot het praktische, het nuttige of het bruikbare. Het toont en geeft hun een andere zijde van het mens-zijn, en de praktijkervaring leert dat jonge kinderen daarvoor zeer ontvankelijk zijn. Zoals Willem Elsschot ooit eens schreef: "Wie eenmaal een drang naar het schone heeft gekend, zal nooit tot het alledaagse vervallen." Mijns inziens geldt dat niet alleen voor het schone, maar ook voor andere kunstcategorieën, zoals het sublieme, het weerbarstige of het intrigerende. Ook de media zijn daar meer dan ontvankelijk voor. Canvas maakte met onder andere De Canvasconnectie en Goudvis al een 3
indrukwekkende reeks portretten over kunstenaars, zoals over Hans Op de Beeck. Een kunstenaar die ik zelf al mocht bezoeken in zijn atelier en die een enorme passie heeft. Het is net dat wat ik apprecieer aan de Canvascollectie: het enthousiasme en de passie waarmee zoveel mensen hun werken in onze cultuurtempels komen voorstellen en laten beoordelen. De vele televisie-afleveringen hebben op een sterke en toegankelijke manier getoond wat onze kunstenaars in hun mars hebben. De interviews met de kunstenaars zelf zowel bij de jury als bij de journalisten hebben een meerwaarde omdat ze de kijkers thuis tonen wat er in de geest omgaat van iemand die creëert. Artiesten worden soms wel eens als zonderlingen gezien, speciale mensen, maar eenvoudige gesprekken maken meestal snel duidelijk wat net die man of vrouw motiveert, stimuleert en inspireert. Dat maakt van De Canvascollectie één lang en divers educatie-, participatie- en expositieplatform. Een terechte investering in hun talent en in hun kansen. Dat de media hier hun verantwoordelijkheid tegenover het culturele veld opnemen, kan ik van harte waarderen. In een geglobaliseerd 4
tijdperk staat immers niemand stil en moeten we blijven investeren en de juiste mogelijkheden zoeken om onze artiesten te ondersteunen. Het doet me ook veel plezier dat de Franse Gemeenschap als onze vaste partner opnieuw in dit project meestapt, en dat we de Duitstalige Gemeenschap met het IKOB (het Museum voor Hedendaagse Kunst in Eupen - Museum für Zeitgenössische Kunst) mogen verwelkomen als nieuwe partner en laat ons eerlijk zijn: zij horen hier thuis. Kunst en cultuur stoppen niet aan de taalgrenzen. Dames en heren, De Canvascollectie is zaaien voor de toekomst: de kiemen planten voor het culturele veld van vandaag en van morgen. Inspireren en geïnspireerd worden. Ik wil iedereen van harte bedanken voor hun inzet en ik ben zeer nieuwsgierig naar de resultaten! Ik dank u. 5
Joke Schauvliege Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur & Cultuur 6