Het onbewaakte moment #2

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Het onbewaakte moment #2"

Merel van der Zee
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Het onbewaakte moment #2 De gecontroleerde ongecontroleerdheid bij het tekenen De tentoonstelling toont hoe de tekening ook vandaag, in een tijd van hoge technologie, een ideaal medium is om het kantelmoment tussen ongecontroleerdheid en controle in beeld te brengen. Ze kan dan ook heel bepalend zijn bij het tot stand komen van een beeld(taal). Voorstudies, al dan niet als autonome beelden, tonen de weg naar het eindresultaat. De tekening als documentatie, als experiment, als richting en als autonoom beeld met de koppeling naar het schilderij, video en film komen aan bod.. Ronny Delrue maakte omtrent dit gegeven een doctoraal proefschrift en laat hierbij volgende kunstenaars aan het woord: Roger Raveel, als centrale figuur, en verder Luc Tuymans, Kris Fierens, Philippe Vandenberg, Anne-Mie Van Kerckhoven en Katleen Vermeir. Delrue zelf werd geïnterviewd door kunstcriticus Hans Theys. De gesprekken vormen een weefsel die hun visie op tekenen plaatst in de bredere context van hun werk en waarbij ook verwijzingen naar andere beeldende kunstenaars aan bod komen. Het proefschrift is voor het Roger Raveelmuseum de gelegenheid om deze zeven kunstenaars bij elkaar te brengen via hun onderzoekende artistieke praktijk. - Roger Raveel wilde in de periode van loskomen van zijn virtuositeit en stelde zich de vraag hoe hij via kijken zijn omgeving, passend in zijn tijd, kon in beeld brengen. In die jaren ontwikkelde hij via tekenen en schilderen de nieuwe visie. De tekeningen zijn voor hem noodzakelijk omdat ze hem ideeën brengen. Deze voorstudies zijn meestal autonome beelden die de weg tonen naar zijn schilderijen. Hij onderzocht zijn directe omgeving: Machelen waar hij leeft en werkt, zijn vader, zijn vrouw Zulma, zichzelf, zijn kat,... Als tekenaar is Raveel een schilder die vast, om het de woorden van dichter Roland Jooris te zeggen. De uitspraak geeft aan dat het onderscheid tussen tekenen en schilderen bij Raveel moeilijk te maken is. Zijn tekeningen zijn dan ook meestal gekenmerkt door een gemengde techniek waarbij potlood, inkt, pastel, gouache en andere media het beeld mede samenstellen. En anderzijds vertonen zijn schilderijen bijna altijd ook grafische elementen die tegenover de meer plastische en picturale aspecten worden geplaatst. Het onbewaakte moment #2 1

2 (Roger Raveel, Elly, 1952) - Luc Tuymans stopt eind de jaren zeventig met schilderen en concentreert zich op het filmen. Tekenen blijft tijdens deze periode een constante en ze vormen een leidraad bij het maken van het filmscenario en ze zijn zeer bepalend in de beeldtaal die zich begin de jaren tachtig ontwikkelt. De tekening speelt een grote rol in de voorbereiding van het beeld. Schetsen op papier en de aanzet van potlood op het doek zijn bepalend voor het eindresultaat. Iedere reeks die hij maakt wordt voorafgegaan door een grondige studie. Pas wanneer de voorbereiding compleet is, gebeurt de activiteit van het schilderen in één dag. In de tentoonstelling wordt o.m. speciale aandacht verleend aan het werk Correspondance (1985) dat hij zowel als tekening, schilderij en maquette met bijhorende architectuurschetsen realiseerde. Het onbewaakte moment #2 2

3 (Luc Tuymans Correspondance, 1985) - Anne-Mie Van Kerckhoven (AMVK) start in de mate van het mogelijke haar dag met het maken van een tekening. Deze groeien uit levensbeschouwingen en een verzameling documentatiemateriaal uit magazines en boeken van wetenschap en filosofie. Vroeger werden deze reeksen gemaakt in zwart/wit en pas bijgekleurd wanneer ze in een tentoonstelling werden gepresenteerd. Op die manier werden de individuele beelden deel van een reeks. De laatste jaren worden de tekeningen meteen als serie afgewerkt. Als zij tekent voelt zij zich een ander mans en de tekeningen vormen een afzonderlijk gedeelte in haar oeuvre. De plaats van de vrouw in het geheel is een belangrijk item in haar onderzoek. - De tekeningen van Kris Fierens zijn een onderdeel van een levenshouding. Dagelijkse prikkels kunnen het uitgangspunt zijn om te starten met tekenen en schilderen. Tijdens het werkproces gaat hij op zoek naar het onbewaakte moment dat hij in een beeld vastlegt. Zijn tekeningen worden in reeksen gemaakt en deze worden als een soort collectie gepresenteerd. Hij beschouwt zijn leven als de inhoud van zijn werk. - Philippe Vandenberg tekende om structuur te hebben in zijn leven. Hij was een nomade die met potlood en papier sporen trok. Bepaalde zinnen zoals Il me faut tout oubliër kwamen als noodkreten in tekeningen en schilderijen voor. Hij tekende onophoudelijk en de vele schetsboeken en reeksen tekeningen maakten de weg vrij voor zijn schilderijen. Verhalen uit de Bijbel en de Griekse tragedies vormen een rode draad in het inhoudelijke aspect van zijn werk. Het onbewaakte moment #2 3

4 (Philippe Vandenberg, Zonder titel, 1997) - Katleen Vermeir kan via tekenen en lezen haar gedachten de volle gang laten gaan. Ze tekent houdingen en poses die haar helpen bij het maken van de keuzes bij het filmen. De handeling van het tekenen en de videobeelden gaan vaak hand in hand om te komen tot het uiteindelijke beeld. Zij gaat vaak op residentie op een andere plaats. De locatie waar ze verblijft wordt beleefd en bestudeerd. Dit gegeven wordt verwerkt en resulteert in nieuw werk. (Katleen Vermeir, watertekening, 1999) - Ronny Delrue registreert via Dagboeknotities zijn gedachten, reflecties op het leven. Ze vormen een voedingsbodem waaruit nieuw werk kan groeien. De tekening als denkproces toont een bepaalde fase van de ontwikkeling van een beeld. Ze zijn ook voorstudies voor uit te werken projecten of om te komen tot uitgewerkte autonome beelden. Vervuiling, verstening, relativering, verdwijnen en de droom naar zuiverheid vormen een rode draad in zijn werk. Het onbewaakte moment #2 4

5 (Ronny Delrue, Lost memory, s.d.) In de tentoonstelling komen de hierboven beschreven facetten van het tekenen in combinatie met het uiteindelijke beeld aan bod. Het onbewaakte moment #2 5

6 Voor het eerst wordt de documentaire gepresenteerd waarin Raveel en Delrue zich meer dan een uur, via een gesprek, verdiepen over het belang van de tekeningen en de schilderijen van Raveel tijdens de jaren van ontwikkeling van de nieuwe visie. Bij de tentoonstelling verschijnt het boek Het onbewaakte moment. De gecontroleerde ongecontroleerdheid bij het tekenen, uitgegeven door het Mercatorfonds. Zie ook de tentoonstelling 'Het onbewaakte moment #1 Ronny Delrue recent werk' 1 in de Paardenstallen van het Broelmuseum te Kortrijk. (nog tot 23 december 2011) 2 Praktisch: Tentoonstelling van 13 november 2011 t/m 19 februari 2012 Roger Raveelmuseum Gildestraat 2-8, B-9870 Machelen-Zulte Open: woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag van 11:00 tot 17:00 Gesloten op maandag en dinsdag en van 24 december 2011 t/m 3 januari 2012 Info: tel. +32 (0) en 3 De tentoonstelling wordt hernomen in het Institut für Zeigenössische Kunst Ost-Belgiën Eupen (IKOB) van 25 maart t/m 3 juni Als boek is het doctoraal proefschrift van Ronny Delrue Het onbewaakte moment: De gecontroleerde ongecontroleerdheid bij het tekenen een uitgave van het Mercatorfonds dat bij de opening van de tentoonstelling op 13 november 2011 wordt voorgesteld. (320 p. 294 p. Manuscript 240 ill.). Links Ronny Delrue Het onbewaakte moment #1: Ronny Delrue- solo in de Paardenstallen Broelmuseum Kortrijk, Het onbewaakte moment #2 6

7 Velden Naam Van Datum 13/11/11 Tot datum 19/02/12 Waarde Het onbewaakte moment #2 7

Vergelijkbare documenten

Provinciale Prijs Beeldende Kunst

Provinciale Prijs Beeldende Kunst De Provincie Oost-Vlaanderen heeft een zeer lange traditie in het uitschrijven en toekennen van cultuurprijzen, voor uiteenlopende disciplines als geschiedenis, erfgoed, literatuur, muziek, design, beeldende