RAPPORT PERIODIEK KWALITEITSONDERZOEK BASISSCHOOL 'DE ZUIDWESTHOEK' School : basisschool 'De Zuidwesthoek' Plaats : Goes BRIN-nummer : 13EH Onderzoeksnummer : 80498 Datum schoolbezoek : 11 september 2006 Datum vaststelling : 1 november 2006
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...5 2 KWALITEITSPROFIEL...7 3 BESCHOUWING...11 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT...17 Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 3
1 INLEIDING Het periodiek kwaliteitsonderzoek Op 11 september 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs basisschool 'De Zuidwesthoek' in het kader van een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de kernindicatoren van een aantal kwaliteitsaspecten, op grond van het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. Bij dit PKO doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om kernindicatoren die betrekking hebben op het aanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, de actieve en zelfstandige rol van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van een vorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alleen de kernindicatoren te onderzoeken maar meer indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Omdat in het laatste jaarlijks onderzoek de kwaliteitszorg niet aan de orde is geweest, heeft de inspectie besloten ook dit aspect in het periodiek kwaliteitsonderzoek te beoordelen. De toegevoegde indicatoren staan cursief vermeld in het kwaliteitsprofiel van hoofdstuk 2. Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast. Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan een aantal documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben, waaronder de jaarplanning 2006/2007, het evaluatieoverzicht Taalbeleid 2005/2006, de evaluatie 'Brede School', de beschrijving van de werkwijze 'Taal Nog Interactiever', een verslag van de bijeenkomst 'Interactie in Rekenen', de trendanalyses van de toetsen uit het leerlingvolgsysteem, de resultaten van de afgenomen enquêtes onder ouders en leerlingen en het protocol 'Geweld, mishandeling, verwaarlozing en seksueel misbruik'. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 5
De gegevens die uit deze documenten naar voren kwamen, zijn voor de inspectie aanleiding geweest om de door u verkregen oordelen op de volgende kernindicator alleen te verifiëren: 'De ouders/verzorgers tonen zich betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt'. De indicatoren die betrekking hebben op het systematisch behouden en verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs zijn met de directie besproken om aanvullende informatie te verkrijgen op de documenten die ingestuurd waren en om de onderlinge samenhang aan de orde te stellen. De opzet van het onderzoek Het periodiek kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de vragenlijst periodiek kwaliteitsonderzoek is bij de analyse betrokken. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1/2, 2/3, 3/4, 5/6 en 7. Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de kernindicatoren gesprekken gevoerd met de directie en de intern begeleider(s). Op uw school is verder een gesprek gevoerd met leraren. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met de directie. Daarbij was een vertegenwoordiging van het bevoegd gezag aanwezig. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 wordt een beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit en wordt deze onder andere bezien in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken. In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 6
2 KWALITEITSPROFIEL Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan kernindicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft. Het kwaliteitsprofiel van basisschool 'De Zuidwesthoek' Kwaliteitszorg 1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. Leerstofaanbod 3.1 De aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde zijn dekkend voor de kerndoelen. 3.4 De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. 3.5 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 3.6 De leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde zijn afgestemd op de onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. 3.8 De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlingengewicht biedt leerinhouden aan bij Nederlandse taal die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 7
Tijd 4.4 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. 4.5 De school stemt de hoeveelheid tijd voor leren en onderwijzen bij Nederlandse taal en rekenen en wiskunde af op de onderwijsbehoeften van leerlingen. Pedagogisch handelen 5.3 De leraren zorgen ervoor dat leerlingen op een respectvolle manier met elkaar omgaan. Didactisch handelen 6.1 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 6.3 De leraren leggen duidelijk uit. 6.5 De leraren geven expliciet onderwijs in strategieën voor denken en leren. Afstemming 7.1 De leraren volgen de vorderingen van hun leerlingen systematisch. 7.3 De leraren stemmen de instructie en verwerking af op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Actieve en zelfstandige rol leerlingen 8.1 De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. 8.3 De leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun eigen leerproces die past bij hun ontwikkelingsniveau. Sfeer op school 9.3 De ouders/verzorgers tonen zich betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 9.5 De leerlingen en het personeel voelen zich aantoonbaar veilig op school. Begeleiding 10.1 De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg 11.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens, bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 11.3 De school voert de zorg planmatig uit. 11.4 De school gaat de effecten van de zorg na. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 8
Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 5 Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.2 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar. 5 Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 9
3 BESCHOUWING In dit hoofdstuk wordt een beschouwing gegeven over de kwaliteit van het onderwijs op de school. Uitgangssituatie Basisschool 'De Zuidwesthoek' valt onder het bevoegd gezag van de Bestuurscommissie Openbaar Primair Onderwijs Goes. Dit bestuur beheert in totaal acht basisscholen. Aan 'De Zuidwesthoek' is van bestuurswege een bovenschools manager verbonden. Bij de start van het schooljaar 2006/2007 stonden in totaal 263 leerlingen ingeschreven. Aan het overgrote deel van deze leerlingen (93 procent) wordt op grond van het opleidingsniveau van de ouders geen extra formatiegewicht toegekend. Naast de directeur zijn er achttien leraren werkzaam, waaronder de adjunct-directeur. De huisvestingssituatie van 'De Zuidwesthoek' is goed te noemen. Het schoolgebouw is nieuw, heeft voldoende extra ruimten en is geschikt voor het moderne onderwijs dat de school zich ten doel stelt. Wel zal op korte termijn een aantal aanpassingen worden gedaan in verband met aanhoudende klimatologische problemen. Samengevat concludeert de inspectie dat zich op 'De Zuidwesthoek' in de afgelopen jaren geen belemmeringen hebben voorgedaan die van invloed zijn geweest op de ontwikkelingen op de school en de kwaliteit van het onderwijs. Samenvattende beschouwing De inspectie komt in dit onderzoek tot de conclusie dat de belangrijkste indicatoren die de kern van goed basisonderwijs vertegenwoordigen op basisschool 'De Zuidwesthoek' in voldoende mate herkenbaar zijn. De school beschikt over methoden die voldoen aan de kerndoelen en heeft voldoende leertijd ingepland. De leraren zijn enthousiast en betrokken en zorgen voor verantwoorde en degelijk voorbereide lessen en een prettige sfeer in de groepen. Leerlingen en leraren kunnen in een veilige omgeving werken en leren. Er is veel aandacht voor leerlingen met leer- en ontwikkelingsmoeilijkheden, maar ook voor leerlingen met een ontwikkelingsvoorsprong. De resultaten van het onderwijs liggen op een voldoende niveau. Basisschool 'De Zuidwesthoek' is duidelijk een school met aandacht voor de onderwijskwaliteit. De verbeteractiviteiten die de school in de afgelopen jaren heeft ondernomen waren voornamelijk gericht op de tekortkomingen die de inspectie constateerde tijdens haar laatste integrale onderzoek in april 2002. Met name aan het aanbod in de kleutergroepen, een aantal elementen van het pedagogisch/didactisch handelen, het omgaan met verschillen in de groep en het uitbreiden van het toetsinstrumentarium is hard gewerkt. Deze aspecten laten duidelijk de positieve ontwikkeling zien, die de school heeft doorgemaakt na het laatste inspectieonderzoek. De inspectie constateert niettemin dat een aantal belangrijke aspecten binnen het onderwijskundig beleid van de school op dit moment gerichte aandacht verdienen. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 11
Gelet op de achtergrond, mogelijkheden en belemmeringen van de leerlingenpopulatie staat de school voor de complexe taak haar onderwijs zodanig af te stemmen, dat er voor de leerlingen een geschikt aanbod kan worden verzorgd. Dit probleem doet zich met name voor bij het taalonderwijs. Voor een klein aantal leerlingen geldt dat zij de school instromen met een taalachterstand en een beperkte woordenschat; aan de andere kant wordt de school ook bezocht door leerlingen die deze problemen niet kennen. Om aan beide groepen tegemoet te komen heeft 'De Zuidwesthoek' haar taalonderwijs onder de loep genomen en taalbeleid geformuleerd. Zo is er een gericht aanbod voor de buitenlandse leerlingen die met zekere regelmaat de school (al dan niet tussentijds) instromen. Ook is er veel aandacht voor het leesonderwijs, de woordenschatontwikkeling en wordt gedacht over het inpassen van verschillende didactische structuren in het kader van interactief taal- en rekenonderwijs. Vooral in de hoogste twee groepen blijken al deze inspanningen nog geen vruchten af te werpen: zowel de eindtoets als de toetsen uit het leerlingvolgsysteem voor rekenen en wiskunde en begrijpend lezen laten enigszins tegenvallende resultaten zien. Het verdient aanbeveling om veel meer dan nu het geval is de leerresultaten te betrekken bij de bepaling van de kwaliteit van het onderwijs en om schoolbreed een aantal streefdoelen en kwaliteitsstandaarden te formuleren voor de leerresultaten van de verschillende vakken. Deze gegevens worden nu wel verzameld en geanalyseerd op individueel en groepsniveau, maar bieden geen aangrijpingspunten om bepaalde trends in kaart te brengen of om beleidsprioriteiten vast te stellen. Aspecten als het gebruik van de verschillende methoden en de leertijd die voor de onderdelen is ingepland kunnen hierin tevens worden meegenomen. Een ander aandachtspunt is het volgen van de sociaal-emotionele ontwikkeling van alle leerlingen. Op dit moment ontbreekt een landelijk genormeerd en objectief instrument hiertoe in de hogere leerjaren. In het verlengde hiervan heeft de inspectie tijdens haar bezoek geconstateerd dat een deel van de leerlingen moeite heeft met het tonen van de juiste werkhouding en concentratieproblemen heeft. Dit betekent overigens niet dat de school hier weinig aandacht aan besteedt. Benadrukt moet worden dat de leraren duidelijke klassenregels hanteren en erop toezien dat deze worden nageleefd. Kwaliteitszorg De school heeft voldoende zicht op de achtergronden van haar leerlingenpopulatie. Ook heeft zij een start gemaakt met het in kaart brengen van de leerresultaten door middel van het verzamelen van gegevens uit het leerlingvolgsysteem. Naast de sterkte/zwakteanalyse hanteert de school nog andere middelen om zicht te krijgen op de geleverde kwaliteit, waaronder het bevragen van ouders en leerlingen. De actiepunten die hieruit voortvloeien worden opgenomen in het jaarplan en zijn regelmatig onderwerp van bespreking tijdens bouw- en teamvergaderingen. Aan het eind van het schooljaar wordt het jaarplan geëvalueerd. Afspraken en procedures worden vastgelegd; daarnaast worden de groepen regelmatig bezocht door de schoolleiding en is er collegiale consultatie mogelijk tussen de leraren onderling. Voor dit doel zijn er kijkwijzers en evaluatieformulieren ontwikkeld. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 12
Informatieverstrekking over de gerealiseerde kwaliteitsverbeteringen aan belanghebbenden gebeurt op 'De Zuidwesthoek' in voldoende mate. Aan de ouders wordt verantwoording afgelegd in de schoolgids. Daarnaast beschikt de school over een jaarverslag, waarin het voorbije jaar wordt geëvalueerd. In het kader van de sociale veiligheid heeft de school een beleid ontwikkeld om regelmatig zowel leerlingen als leraren te bevragen over dit aspect. Ook wordt er gewerkt met een vastgelegd veiligheidsbeleid, dat aandacht besteedt aan de preventie en de afhandeling van incidenten. School- en gedragsregels, een pestprotocol en een uitgebreid protocol 'Geweld, mishandeling, verwaarlozing en seksueel misbruik' zijn voorhanden. Onderwijs en leren Het leerstofaanbod bereidt de leerlingen in voldoende mate voor op het vervolgonderwijs. Het aanbod in de basisvaardigheden Nederlandse taal, lezen en rekenen en wiskunde is dekkend voor de kerndoelen en is gebaseerd op hedendaagse didactische inzichten. Tijdens de lesobservaties en de gesprekken met de leraren constateerde de inspectie dat de leraren de methoden over het algemeen op de voet volgen en daarmee de leerlingen in voldoende mate in staat stellen de kerndoelen te bereiken. Het aanbod in de kleutergroepen is zodanig ingericht, dat er sprake is van een vastgesteld en beredeneerd aanbod. In deze laagste groepen wordt gebruik gemaakt van een specifiek programma, dat nader uitgewerkt is in thema's. De leerlijnen en tussendoelen op het gebied van de taalontwikkeling en de wiskundige oriëntatie zijn in dit aanbod herkenbaar beschreven. Afstemming van het leerstofaanbod op de onderwijsbehoeften van de leerlingen is doorgaans goed mogelijk door gebruik te maken van de differentiatiemogelijkheden die de methoden bieden (basisstof/ herhalingsstof/ verrijkingsstof). Voor die leerlingen met een taalachterstand beschikt 'De Zuidwesthoek' over een apart aanbod dat onder meer gericht is op het vergroten van de woordenschat. Afspraken over het gebruik hiervan zijn vastgelegd in de map 'Instroom niet-nederlandstalige Leerlingen'. De totale door de school geprogrammeerde onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten. Er is een inlooptijd en de lessen beginnen en eindigen op tijd. De leraren dragen zorg voor een zeer efficiënt klassenmanagement: in alle bezochte (combinatie-)groepen verlopen overgangen vloeiend en hoeven leerlingen niet lang te wachten op het ontvangen van instructie of het uitvoeren van de opdrachten. De mogelijkheden om de onderwijstijd af te stemmen op de behoeften van de leerlingen worden doorgaans voldoende benut. Deze mogelijkheden doen zich voor tijdens de periodes van zelfstandig werken of door extra huiswerk aan te bieden. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 13
Om een beeld te krijgen van de pedagogisch/didactische vaardigheden heeft de inspectie een aantal lessen geobserveerd. Gebleken is dat de bezochte lessen doelmatig verlopen en dat de leraren zich inspannen voor een ondersteunend pedagogisch klimaat. Zij zijn enthousiast en weten de leerlingen te motiveren. De instructiemomenten zijn helder en de leraren gaan regelmatig na of de leerlingen de uitleg en de opdrachten hebben begrepen. Er zijn voldoende aanzetten gezien tot reflectie op oplossingsgedrag: vaak beperkte de interactie tussen leerkracht en leerling zich niet alleen tot het geven van het (al dan niet) juiste antwoord. Aandacht voor het aanleren van alternatieve oplossingsstrategieën, waaronder het behandelen van verschillende aanpakstrategieën, het hardop denken en het toepassen van het geleerde in andere situaties is in nagenoeg alle lessen waargenomen. Het volgen van de vorderingen van de leerlingen waar het gaat om de basisvakken gebeurt systematisch met methodegebonden toetsen en toetsen uit het leerlingvolgsysteem. Deze gegevens zijn in alle groepen eenduidig vastgelegd in de groepsadministratie. Uit de registratie blijkt dat de leraren de resultaten nauwgezet analyseren en als basis gebruiken bij de voorbereiding van de vervolgactiviteiten. Afstemming van de instructie op de (individuele) leerbehoeften van de leerlingen en het aanbieden van passende opdrachten op het niveau van de leerling vindt in alle groepen plaats. Binnen het zelfstandig werken zijn de mogelijkheden om zelfstandig te leren groot: in de planning zijn activiteiten als zelfstandig plannen, eigen keuzen maken en werken aan open opdrachten opgenomen. De ouders worden op basisschool 'De Zuidwesthoek' in voldoende mate betrokken bij de school en het onderwijs. De school benut diverse informatiekanalen om hen op de hoogte houden van de gang van zaken op de school. De leraren en de leerlingen gaan op een positieve manier met elkaar om. In alle groepen heerst een sfeer die het leren en de ontwikkeling bevordert. Er zijn duidelijke gedragsregels afgesproken, zowel op schoolniveau als in de groepen. Zorg en begeleiding Leerlingen die problemen ondervinden bij het leren, kunnen op basisschool 'De Zuidwesthoek' rekenen op extra begeleiding. Zichtbaar is dat de leraren zich voor deze leerlingen extra in willen zetten. Uit de praktijk van de lessen blijkt dat er consequent wordt gewerkt aan de uitvoering van extra hulp. De wijze waarop de school voor deze leerlingen een doelgerichte en effectieve aanpak nastreeft, is transparant en kenmerkt zich door het adequaat vastleggen van de voortgangsregistratie. De structuur van de zorg wordt versterkt door gerichte keuzes te maken voor de inzet van op de school aanwezige deskundigheid. Voor het volgen van de ontwikkeling en de prestaties van de leerlingen beschikt de school in groep 1 tot en met 8 over voldoende instrumenten en eenduidige procedures. In de kleutergroepen is sprake van een systematische signalering van leer- en ontwikkelingsproblemen: in de eerste twee leerjaren worden landelijk genormeerde toetsen afgenomen voor de taalontwikkeling en de wiskundige oriëntatie. In de hogere groepen heeft de school de beschikking over een compleet toetsinstrumentarium voor de cognitieve onderdelen. Wat ontbreekt in het toetsinstrumentarium is een leerlingvolgsysteem voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van groep 1 tot en met 8. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 14
Voor leerlingen met geconstateerde achterstanden worden handelingsplannen opgesteld. De verschillende formulieren voor de handelingsplanning zijn effectief. De aangetroffen plannen voldoen aan de te stellen eisen: de doelomschrijving is concreet en een heldere analyse van het probleem (diagnose) is opgenomen. Ook is gemiddeld genomen het plan van aanpak goed uitgewerkt. Het evalueren van de handelingsplannen - en daarmee van de inspanningen die verricht worden om de extra hulp daadwerkelijk te bieden - gebeurt op systematische wijze: nagegeaan wordt in hoeverre de geboden hulp het gewenste effect heeft gehad en of op dezelfde voet doorgegaan moet worden met een volgend handelingsplan. Door te bepalen welke aanpak succesvol of minder geschikt gebleken is, kan een eventueel vervolgplan immers gerichter opgesteld worden. Vermeldenswaard is de begeleiding van leerlingen met een niet-nederlandse achtergrond die met enige regelmaat instromen. De school heeft in de loop der jaren behoorlijke deskundigheid ontwikkeld in de opvang van deze nieuwe leerlingen en beschikt over heldere procedures. Leerresultaten De inspectie constateert dat de opbrengsten gemiddeld op het niveau liggen dat van de school op grond van de samenstelling van haar leerlingenpopulatie verwacht mag worden. De school maakt gebruik van de Cito-Eindtoets om de resultaten aan het einde van de basisschoolperiode te bepalen. In beginsel doen alle leerlingen hieraan mee. Om een uitspraak te kunnen doen over het niveau van de leerlingen aan het einde van de basisschoolperiode heeft de inspectie de resultaten van deze toets over de afgelopen drie schooljaren beoordeeld. Hieruit blijkt dat de school in 2006 op het verwachte niveau scoort; in de twee voorgaande jaren lagen de resultaten onder het verwachte niveau. De sociale vaardigheden van de leerlingen aan het einde van de basisschoolperiode worden door de school niet in kaart gebracht. Daarom onthoudt de inspectie zich van een oordeel op deze indicator. Voor een oordeel over de opbrengsten gedurende de schoolperiode baseert de inspectie zich op de resultaten voor technisch lezen in groep 3 en 4, voor begrijpend lezen in groep 6 en voor rekenen en wiskunde in groep 4 en 6. Op het laatste meetmoment waren de resultaten op de onderdelen technisch lezen in groep 3, begrijpend lezen in groep 6 en rekenen en wiskunde in groep 4 en 6 voldoende. De prestaties van de leerlingen voor technisch lezen in groep 4 blijven achter. Ook laten de prestaties van de leerlingen in de hoogste twee groepen voor begrijpend lezen en voor rekenen en wiskunde tegenvallende resultaten zien. De inspectie werkt aan de ontwikkeling van een procedure voor het bepalen van het rendement van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Om deze reden wordt geen oordeel uitgesproken over deze indicator. Wel beoordeelt de inspectie het percentage leerlingen dat blijft zitten of dat naar het speciaal basisonderwijs wordt verwezen. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 15
De school kende de afgelopen twee schooljaren in vergelijking met het landelijk gemiddelde weinig zittenblijvers in de groepen 3 tot en met 8. Daarmee kan het intern rendement op 'De Zuidwesthoek' als voldoende worden gekenmerkt. Het aantal leerlingen dat jaarlijks uitstroomt naar het leerwegondersteunend en praktijkonderwijs wijkt negatief af van landelijk beeld: gemiddeld genomen stroomt rond de 15 procent uit naar deze vormen van voortgezet onderwijs. Op 'De Zuidwesthoek wordt minder vaak besloten dat een leerling een jaar langer in de kleutergroepen verblijft dan op andere scholen. Het percentage leerlingen dat tussentijds doorverwezen wordt naar het speciaal basisonderwijs komt boven het landelijk gemiddelde uit. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 16
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Bij dit PKO heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. Wel heeft zij bij de school aangedrongen op een betere verantwoording van het inloopmoment in de kleutergroepen en het kwartier vóór de ochtendpauze. Niet in alle gevallen blijkt voor dit laatste een onderwijskundige onderbouwing aan deze onderwijstijd ten grondslag te liggen en wordt deze tijd doorgaans benut wordt voor eten en drinken. Deze onderbouwing ontbreekt ook voor de middagpauze (een kwartier) in de groepen 3 en 4. De bevindingen van dit PKO leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): De aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geen aanpassing van de reguliere onderzoeksplanning van de inspectie. In beginsel volgt over vier jaar opnieuw een periodiek kwaliteitsonderzoek. In de tussenliggende periode vindt jaarlijks een onderzoek plaats, waarbij de school eenmaal wordt bezocht. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek basisschool 'De Zuidwesthoek' - 11-9-2006 17