Integratie van plan-m.e.r. en andere effectbeoordelingen in de ruimtelijke uitvoeringsplanning RUP
CONTEXT 2008: Integratiespoor voor RUP s 2012: evaluatie integratiespoor => weinig integratie 2013: uitspraken Grondwettelijk Hof: ongelijkheid integratiespoor generieke spoor plan-m.e.r. ikv publicatievereisten kennisgeving VR: 13/9/2013: opheffing integratiespoorbesluit (2014) + definitieve oplossing Conceptnota VR 29/11/2013: uitgangspunten geïntegreerd planningsproces
DECREETWIJZIGING Voorontwerp van decreet voor de wijziging van de regelgeving voor ruimtelijke uitvoeringsplannen teneinde de plan-m.e.r. en andere effectbeoordelingen in het planningsproces voor ruimtelijke utivoeringsplannen te integreren door wijziging van diverse decreten: 1ste principiële goedkeuring Vlaamse Regering op 3 april 2015 2de goedkeuring na adviesvraag aan strategische adviesraden SARO, Minaraad, SERV/MORA en de lokale overheden VVSG en VVP op 18 december 2015 Te verwachten: advies Raad van State: 2/2016 Vlaams Parlement: voorjaar 2016 Uitvoeringsbesluit: voorjaar 2016
KNELPUNTEN (1) 1. Plan-MER-proces = ambtelijk aangestuurd wetenschappelijk onderzoeksproces, RUP-proces = ruimtelijk ontwerpend + politiek aangestuurd 2. Weinig afstemming plan-m.e.r.-proces (+ andere beoordelingen) en RUP-proces -> weinig inhoudelijke afstemming
KNELPUNTEN (2) 3. Raadpleging publiek plan-mer-procedure: begin; openbaar onderzoek RUP-procedure: einde -> niet geïntegreerd 4. Plan-MER afgesloten voor de voorlopige vaststelling RUP 5. RUP-instrumentarium onvoldoende om plan-mer maatregelen te formaliseren
DOELSTELLING Robuustere RUP s door: een betere afstemming tussen RUP en onderbouwende effectbeoordelingen -> een betere en meer rechtszekere doorwerking van de maatregelen die voorgesteld worden in de effectbeoordelingen een groter draagvlak: efficiënte, maatgerichte participatie vanaf het begin van het proces
KARAKTERISTIEKEN (1) 1. Één proces, één procedure (regelgeving) voor RUP en alle noodzakelijke effectbeoordelingen -> geïntegreerd planningsproces 2. Drie processen interreageren: participatie (overleg) plan-proces Effectbeoordelingen
KARAKTERISTIEKEN (2) 3. Minder formaliteit, continue kwaliteitsbeoordeling van effectonderzoeken, samenwerkende overheden, integratie screening scoping 4. Nadruk op participatief proces, participatie op maat, twee formele raadplegingen: één in begin (scoping) en één voorafgaand aan goedkeuring plan -> draagvlak verhogen
EFFECTBEOORDELINGEN Plan-milieueffectrapportage Veiligheidsrapportage Passende beoordeling Watertoets Mobiliteitseffectrapportage Landbouwimpactanalyse -> Effectbeoordelingen onderbouwen het RUP
VERNIEUWINGEN (1) Logische productflow: Startnota -> scopingsnota - > ontwerp-rup met ontwerp-effectbeoordelingen - > definitieve RUP (en effectbeoordelingen) participatie vanaf het begin van het planningsproces Procesnota: transparantie stakeholders geïntegreerd proces, evoluerend Planteam = hefboom integratie RUP en onderbouwende effectbeoordelingen
VERNIEUWINGEN (2) nieuwe instrumenten die gekoppeld zijn aan het RUP om voorgestelde maatregelen te verzekeren RUP blijft gefocust op bestemmingen en stedenbouwkundige voorschriften rol van de dienst Mer en andere gewestelijke adviesinstanties: ondersteunend, participerend (minder controlerend) -> Plan-MER wordt afgesloten samen met met RUP (niet meer formeel goed- of afgekeurd)
ECHTE INTEGRATIE RUP-PLANNINGSPROCES EN PROCES PLAN-MER (1) planteam is de hefboom voor integratie, verkokering tegengaan en samenwerking overheidsinstanties én externe stakeholders maatgericht: voor lokale projectgestuurde RUP s tot uitgebreide aanbodgerichte RUP s (zoals bv. AGNAS- RUP s): minimum één erkende planner in geval plan-mer: Dienst Mer/RVR maakt deel uit van planteam (expertise en kwaliteitsgarantie) minstens één erkende ruimtelijke planner,-> multidisciplinair
ECHTE INTEGRATIE RUP-PLANNINGSPROCES EN PROCES PLAN-MER (2) Procedurele integratie: flexibele geïntegreerde procedure dat maatgericht voor elk soort RUP kan gebruikt worden: Minimaliseren van formele stappen, zo weinig mogelijk tijdsaanduidingen Tussentijdse (politieke) beslissingen kunnen wanneer gewenst Procesnota = garantie voor duidelijkheid en transparantie
ECHTE INTEGRATIE RUP-PLANNINGSPROCES EN PROCES PLAN-MER (3) Inhoudelijke integratie waardoor de het plan-mer beter wordt afgestemd op maat van het RUP: minder overbodige informatie in het plan- MER minder detail, plan-mer afgestemd op het planningsniveau RUP = planningsniveau plan-mer <-> project-mer
GROTER DRAAGVLAK VOOR RUP EN EFFECTBEOOR- DELINGEN DOOR MODERNE EN MAAT-GERICHTE PARTICIPATIE (1) altijd twee formele participatiemomenten: één in het begin van het proces: na de startnota, resulteert in de scopingsnota: start participatie één na de voorlopige vaststelling (openbaar onderzoek): opmerkingen en bezwaren (RUP + plan-mer) nadruk op de raadpleging in het begin van het planningsproces geen verschil in de procedure voor RUP mét of zonder plan-mer! plan-mer/effectbeoordelingen open : publiek kan mening geven op inhoud ontwerp plan-mer/effectbeoordelingen in openbaar onderzoek (2de participatie)
GROTER DRAAGVLAK VOOR RUP EN EFFECTBEOORDELINGEN DOOR MODERNE EN MAATGERICHTE PARTICIPATIE (2) mogelijkheden voor participatie vanaf het begin planningsproces, stakeholders kunnen deelnemen aan het planningsproces mogelijkheden voor moderne (digitale) en maatgerichte vormen van participatie, dichter bij het publiek Procesnota beschrijft hoe deze participatie in praktijk gerealiseerd wordt evolutieve en openbare nota (website, versie-opvolging)
MEER MOGELIJKHEDEN OMZETTEN EFFECT- MILDERENDE MAATREGELEN (1) -> meer mogelijkheden om maatregelen uit het plan-mer, verordenend en met meer rechtszekerheid in te bouwen in het instrumentarium van het RUP: minimaliseren beroepsprocedures die gemiddeld 2 jaar in beslag nemen! -> decreet: expliciete toevoeging van formele inhoudsonderdelen van het RUP met gekoppelde instrumenten uit andere beleidsvelden (resulterend uit de effectbeoordelingen) 1 Herbevestiging huidige RUP-instrumentarium: bestemming en stedenbouwkundige voorschriften naast andere instrumenten stedenbouwkundige voorschriften (+ beheer, inrichting) tijdelijke bestemmingen (bv. RUP s oppervlaktedelfstoffen)
MEER MOGELIJKHEDEN OMZETTEN EFFECT- MILDERENDE MAATREGELEN (2) 2 gekoppelde formele verbintenissen en overeenkomsten: tussen publieke (ook tussen verschillende bestuursniveaus) en private (rechts)personen; openbaar (gekoppeld aan het ontwerp-rup); garanderen van uitvoering van bepaalde maatregelen incl. budgettaire verbintenissen, tijdsafhankelijkheid,...
MEER MOGELIJKHEDEN OMZETTEN EFFECT- MILDERENDE MAATREGELEN (3) 3 aan RUP gekoppelde beslissingen m.b.t. andere instrumenten gebruik van instrumenten uit het decreet landinrichting in het RUP instrumenten uit andere beleidsvelden: grond- en pandendecreet, politieverordeningen,
MEER MOGELIJKHEDEN OMZETTEN EFFECT- MILDERENDE MAATREGELEN (4) 3 gekoppelde beslissingen inrichtingsnota (cfr. decreet landinrichting) Instrumenten zoals: inrichtingswerken (uit kracht van wet) erfdienstbaarheden tot openbaar nut, vergoeding voor waardeverlies van gronden, beheerovereenkomsten, dienstenvergoeding, verwerving, recht van voorkoop, herverkaveling, gebruiksruil, planologische ruil, vergoedingen bij lokale grondenbanken, vrijwillige bedrijfsverplaatsing, koopplicht
MEER MOGELIJKHEDEN OMZETTEN EFFECT- MILDERENDE MAATREGELEN (5) 4 Verbreding werkingsveld (scope) van de stedenbouwkundige verordening met nietstedenbouw-kundige voorschriften (bv. milieu gerelateerde voorschriften) altijd gekoppeld aan het RUP loopt parallel met de vastlegging van de RUPprocedure (ontwerp-rup-> definitief RUP) doorloopt het openbaar onderzoek (2de participatie): publiek kan inspreken op het voorstel voor verordening
MEER MOGELIJKHEDEN OMZETTEN EFFECT- MILDERENDE MAATREGELEN (6) 4 Verbreding werkingsveld (scope) van de stedenbouwkundige verordening met nietstedenbouw-kundige voorschriften (bv. milieu gerelateerde voorschriften) ruimtelijk rechtsgebied wordt afgebakend gekoppeld aan het RUP, maar hoeft hier niet noodzakelijk mee overeen te komen Achteraf wijzigbaar, maar altijd rekening houdende met de doelstelling van de verordening (milderende maatregelen)
ANDERE VERANDERINGEN verlenging van de termijnen van het openbaar onderzoek (2 de participatie) om formele beslissingen van bv. het College van Burgemeester en Schepenen te kunnen toelaten binnen de termijn van het openbaar onderzoek wijziging natuurdecreet wijziging van het decreet complexe projecten wijziging van DABM: generieke plan-m.e.r.-spoor
HANDLEIDING geen formeel juridisch statuut voor alle doelgroepen beschikbaar kennis- en informatiesysteem (online) cf. routeplanner decreet complexe projecten dynamisch systeem: groeiend Organisatie: gewest met hulp van lokale overheden, deskundigen, andere stakeholders
HANDLEIDING Doel: Hulpmiddel bij de opmaak van het RUP en noodzakelijke effectbeoordelingen (zoals planm.e.r. en passende beoordeling), zowel naar proces als naar inhoud Focust op maatgerichtheid en verschillende types van RUP s, omzetting van maatregelen uit het plan-mer,
FASE PLANNINGSPROCES RESULTAAT - DOCUMENT ACTOREN 0 voorbereidende fase planteam* stakeholders 1 opmaak startnota en procesnota Startnota - procesnota 2 raadpleging publiek en adviesvraag! ter inzagelegging startnota! minstens één participatiemoment adviesraden adviesinstanties andere bestuursniveaus publiek 60 dagen 3 opmaak scopingnota! op basis van raadpleging en adviezen opmaak voorontwerp-rup en ontwerp effectrapporten Iteratief planningsproces scopingnota (openbaar en evolutief document) onbepaald 4 plenaire vergadering of schriftelijk advies voorontwerp RUP ontwerp effectrapporten 21 dagen 5 voorlopige vaststelling ontwerp-rup beslissing bevoegde overheid! Vlaamse regering (GRUP)! Provincieraad (PRUP)! gemeenteraad (gerup) 6 openbaar onderzoek publiek 30 (60) dagen 7 verwerking resultaten afwerking ontwerp RUP en ontwerp effectrapporten definitieve vaststelling RUP! finale kwaliteitsbeoordeling plan- MER, RVR en andere effectbeoordelingen! definitieve beslissing RUP definitief RUP en effectbeoordelingen verwerking resultaten:! gewest: planteam! provincie: PROCORO! gemeente: GECORO dienst Mer/VR: finale beoordeling plan-mer/ RVR beslissing bevoegde overheid! Vlaamse regering (GRUP)! Provincieraad (PRUP)! gemeenteraad (gerup) max 150 (240) dagen *de dienst Mer of VR maken deel uit van planteam ingeval van mogelijke aanzienlijke effecten op mens en milieu