VOORTGANGSRAPPORTAGE Q3 EN Q4 2014 VAN BOEKEL ZEELAND B.V. Versie 2: 16 juni 2015

VOORTGANGSRAPPORTAGE Q3 EN Q4 2014 VAN BOEKEL ZEELAND B.V. Versie 2: 16 juni 2015

Inhoud VOORTGANGSRAPPORTAGE Q3 en Q4 2014 1 Inleiding... 3 2 Basisgegevens... 4 2.1 Beschrijving van de organisatie... 4 2.2 Verantwoordelijkheden... 4 2.3 Referentiejaar... 4 2.4 Rapportageperiode... 4 2.5 Verificatie... 4 3 Afbakening... 5 3.1 Organisatorische grenzen... 5 3.2 Operationele grenzen... 5 3.3 Projecten met gunningsvoordeel... 6 4 Berekeningsmethodiek... 7 4.1 Actuele berekeningsmethodiek & conversiefactoren... 7 4.2 Wijzigingen berekeningsmethodiek... 7 4.3 Uitsluitingen... 7 4.4 Opname van CO 2... 7 4.5 Biomassa... 7 5 Directe en indirecte emissies... 8 5.1 Herberekening basisjaar & historische gegevens... 8 5.2 Scope 1 & 2 emissies Q1 en Q2 2014... 8 5.3 Scope 3 emissies... 9 5.4 Trends... 10 5.5 Onzekerheden... 10 6 Voortgang reductiedoelstellingen... 11 6.1 Scope 1... 11 6.2 Scope 2... 11 6.3 Scope 3... 11 6.4 Projecten met gunningvoordeel... 11 Bijlage 1... 13 Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 2/14

1 Inleiding VOORTGANGSRAPPORTAGE Q3 en Q4 2014 Van Boekel Zeeland zet zich al jaren in voor duurzaamheid en heeft er voor gekozen om de CO 2 - prestatieladder in te voeren. Hiermee wordt op een concrete wijze vormgegeven aan de ambities die Van Boekel heeft om haar doelstellingen op het terrein van duurzaamheid te realiseren. Het opstellen van de periodieke rapportage is onderdeel van de stuurcyclus binnen het energiemanagementsysteem dat in het kader van de CO₂-prestatieladder is ingevoerd. Deze stuurcyclus staat beschreven in het kwaliteitsmanagementplan. Deze periodieke rapportage is opgesteld door de KAM-coördinator en beschrijft alle zaken zoals beschreven in 7.3 uit de ISO 14064. Een koppelingstabel is hieronder weergegeven. Paragraaf Titel Verwijzing ISO 14064 1 Inleiding p 2 Basisgegevens 2.1 Beschrijving van de organisatie a 2.2 Verantwoordelijkheden b 2.3 Referentiejaar j 2.4 Rapportageperiode c 2.5 Verificatie q 3 Afbakening 3.1 Organisatorische grenzen d 3.2 Wijziging organisatie 4 Berekeningsmethodiek 4.1 Actuele berekeningsmethodiek & conversiefactoren l, n 4.2 Wijzigingen berekeningsmethodiek m 4.3 Uitsluitingen h 4.4 Opname van CO 2 g 4.5 Biomassa f 5 Directe en indirecte emissies 5.1 Herberekening basisjaar & historische gegevens j, k 5.2 Directe & Indirecte emissies 2012 e, i 5.3 Onzekerheden o 5.4 Trends 5.4.1 Emissies en voorspellingen Voederheil 3 5.4.2 Doelstellingen 5.5 Voortgang reductiedoelstellingen Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 3/14

2 Basisgegevens 2.1 Beschrijving van de organisatie Van Boekel is een familiebedrijf dat in 1964 is opgericht. Gedurende het laatste decennium heeft Van Boekel zich gespecialiseerd in cultuur-, civiele- en betontechniek. De projecten welke Van Boekel aanneemt kennen een landelijke dekking en veelal een grote complexiteit. Meer dan 70 ervaren en enthousiaste medewerkers werken met een gezonde mix van passie, lef en kennis aan complexe opdrachten. Steeds weer wordt voor de opdrachtgever het optimale gehaald in economische,planningstechnische en duurzame zin. Door onze compacte organisatie en vaste kern van hoogwaardige vakmensen en eigen materieel, zal ook op het onderdeel prijs niet snel het onderspit gedolven worden. Het gros van de opdrachten wordt echter verworven door het hoogwaardige kennisniveau. Vakkennis maakt ons aannemer. 2.2 Verantwoordelijkheden De KAM-coördinator is verantwoordelijk voor het opstellen van de voortgangsrapportage. 2.3 Referentiejaar Het referentiejaar is 2011 Om een goede vergelijkingsbasis tussen het gerapporteerde jaar en het basisjaar te kunnen blijven garanderen wordt bij een wijziging van de conversiefactoren het basisjaar herberekend. Als er een wijziging in conversiefactoren optreedt die invloed heeft op het basisjaar of andere historische gegevens dan wordt dit beschreven in 2.3. Het herberekende basisjaar wordt in dat geval beschreven in 5.1. 2.4 Rapportageperiode Deze periodiek rapportage beschrijft de CO 2 -emissies in de periode 1 juli t/m 31 december 2014. 2.5 Verificatie De footprint is niet extern geverifieerd. Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 4/14

3 Afbakening 3.1 Organisatorische grenzen Voederheil 3 De organisatorische grens is over 2014 opnieuw vastgesteld. Van Boekel hanteert de operational control benadering. Voor verdere bepaling van de organisatorische grenzen is gebruik gemaakt van methode 2, de laterale methode, conform bijlage B van de CO2- Prestatieladder. 3.2 Operationele grenzen Bij het bepalen van de operationele grenzen wordt onderscheid gemaakt tussen Scope 1, 2 & 3 categorieën. In de scope-indeling van de CO 2 -Prestatieladder houdt dit het volgende in: Scope 1 is alle directe CO 2 -uitstoot van het bedrijf. Scope 2 is alle indirecte CO 2 -uitstoot die direct te beïnvloeden is, namelijk uitstoot door elektriciteit, vliegreizen en zakelijke kilometers met privé-auto s. Scope 3 is alle overige indirecte uitstoot. Als onderdeel van het energiemanagementsysteem wordt een Energie Audit verslag actueel gehouden dat de energiegebruikers binnen de organisatie beschrijft en een overzicht geeft van de emissiebronnen. Als er binnen de organisatie door veranderde organisatiegrenzen of de aankoop van nieuwe kapitale goederen sprake is van nieuwe emissiestromen dan worden het Energie Audit verslag en de emissie-inventaris aangepast. De wijzigingen binnen de emissiestromen in de afgelopen periode zijn: Er hebben in 2014 zakelijke vliegreizen plaatsgevonden. Het Energie Audit verslag is aangepast. De actuele emissiestromen binnen de operationele grenzen zijn: Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 5/14

Scope 1: Verwarming kantoor, brandstof diesel en benzine t.b.v. leaseauto s, brandstof gasolie t.b.v. materieel. Scope 2: Elektriciteit kantoor en projecten en zakelijk vliegverkeer. Scope 3: woon- werkverkeer. 3.3 Projecten met gunningsvoordeel In deze periode zijn de volgende projecten met gunningvoordeel actief en vormen onderdeel van deze rapportage: 213225 Prorail onderdoorgang Rauwbrakenpad Tilburg 214210 Prorail kunstwerken Amersfoort 214212 Prorail geluidsmaatregelen Bunde en Geulle De CO 2 -Footprint van de projecten zijn een afgeleide van de totale CO 2 -Footprint gerelateerd aan de omzet. De doelstellingen worden wel afzonderlijk bijgehouden. Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 6/14

4 Berekeningsmethodiek 4.1 Actuele berekeningsmethodiek & conversiefactoren Omdat deze Periodieke rapportage onderdeel is van een CO 2 -prestatieladder certificaat wordt de methodiek aangehouden zoals voorgeschreven in het Handboek 2.1, geldig m.i.v. 18 juli 2012, zoals uitgegeven door de SKAO. Deze methode schrijft voor om business air travel en personal cars for business travel tot Scope 2 te rekenen. De bron van de gebruikte conversiefactoren worden vermeld op het tabblad referenties in het document CO2-fooprint. Over het algemeen wordt de website www.co2emissiefactoren.nl toegepast met uitzondering van de elektriciteit en het gas. Hiervoor worden de conversiefactoren van www.essent.nl toegepast. 4.2 Wijzigingen berekeningsmethodiek In Q3 en Q4 2014 hebben geen wijzigingen plaats gevonden in de berekeningsmethodiek. 4.3 Uitsluitingen Broeikasgassen van koelinstallaties voor de gebouwen zijn uitgesloten. 4.4 Opname van CO 2 Er vindt geen specifieke opname van CO 2 plaats binnen de bedrijfsvoering. 4.5 Biomassa Er wordt geen gebruik gemaakt van biomassa anders dan datgene wat wordt bijgemengd bij commerciële brandstoffen. Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 7/14

5 Directe en indirecte emissies 5.1 Herberekening basisjaar & historische gegevens Er zijn wijzigingen geweest in de emissiefactoren. SKAO heeft in samenwerking met diverse andere partijen een nieuwe lijst met emissiefactoren opgesteld om uniformiteit in de cijfers te realiseren. De wijzigingen hebben betrekking op de diesel- en benzine-emissie. De gewijzigde conversiefactoren zijn terug te vinden op co2emissiefactoren.nl. De gewijzigde cijfers hebben bijgedragen aan een herberekening van het basisjaar. De uitstoot is gewijzigd van 1186 ton naar 1224 ton. 5.2 Scope 1 & 2 emissies Q1 en Q2 2014 De totale uitstoot in absolute getallen is ten opzichte van Q3 en Q4 2011 gestegen, maar ten opzichte van Q1 en Q2 2013 gezakt. Een duidelijk verschil is te zien in het brandstofverbruik van de leaseauto s en het brandstofverbruik van het materieel. Vorig jaar zijn nieuwe tankpassen uitgedeeld en doordat de kilometerstand geregistreerd wordt (en door monitoring hierop), is het niet meer mogelijk om met dezelfde tankpassen het materieel af te tanken. Hierdoor zijn de verbruiken in beide categorieën zuiverder. In 2014 heeft voor het eerst heeft er zakelijk vliegverkeer plaatsgevonden. Begin dit jaar hebben zakelijk vliegreizen plaatsgevonden om mogelijke projecten in het buitenland te bezoeken. Energieverbruik en emissies SCOPE 1 494 SCOPE 1 Uitstoot 2e helft Activiteit Type Q3+Q4 Eenheid [ton CO 2] 1 Vervoer eigen/lease voertuigen Diesel 34.521 liter 112 2 Vervoer eigen/lease voertuigen Diesel materieel 109.354 liter 353 3 Vervoer eigen/lease voertuigen Benzine 8.123 liter 23 4 Brandstof verbruik tbv verwarming Gas 3.161 m3 6 5 Onsite brandstof verbruik Gas - m3 0 6 Koelvloeistof lekkage AIRCO Koelvloeistof - liter 0 Energieverbruik en emissies SCOPE 2 136 SCOPE 2 Uitstoot 2e helft Activiteit Type Q3+Q4 Eenheid [ton CO 2] 1 Elektriciteit projecten Stroom grijs 216.144 kwh 104 2 Elektriciteit kantoor Stroom groen 77.778 kwh 15 3 Zakelijk vliegverkeer vlieg kilometers reg 570 km 0 4 Zakelijk vliegverkeer vlieg kilometers Eu 35.968 km 7 5 Zakelijk vliegverkeer vlieg kilometers IC 70.357 km 10 6 Stadswarmte Warmte 0 GJ 0 De meeste uitstoot van de CO 2 emissies vindt plaats bij de diesel (leaseauto s) 18%, diesel (materieel) 57% en stroom grijs (16%). Samen met het onderdeel benzine zijn deze onderdelen toe te kennen aan de projecten van Van Boekel. Gas, stroom groen en auto kilometers zijn toe te kennen aan de kantoorlocatie van Van Boekel. Te zien is dat het overgrote deel van de uitstoot toe te kennen is aan de projecten. Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 8/14

Q3 en Q4 2014 2% 2% 1% 4% 16% 57% 18% Diesel Diesel materieel Benzine Gas Stroom grijs Stroom groen vlieg kilometers 5.3 Scope 3 emissies De scope 3 emissies zijn erg afhankelijk van de activiteiten en de soorten projecten. De uitstoot is lager dan de eerste helft van het jaar. Dit is te relateren aan de omzet, deze is namelijk in Q3 en Q4 lager dan de eerste helft. Deze cijfers zijn gebaseerd op de inkoop van leveranciers en onderaannemers met een totaalbedrag van 95% van de omzet. Energieverbruik en emissies SCOPE 3 5533 SCOPE 3 Uitstoot 2e helft Activiteit Type Q3+Q4 Eenheid [ton CO 2] Woon-werk verkeer personeel auto kilometers 52.641 km 11 Woon-werk verkeer personeel OV kilometers km 0 Leveranciers Inhuur Materieel (diesel) diesel 288.179 liter 931 WoonWerk ingehuurd personeel diesel 56.896 liter 184 Stort stort 7.962 ton 180 Ingekochte materialen Asfalt asfalt 4.151 ton 838 Kunststof Riool kunststof riool 277.809 kg 897 Straatbakstenen straatbakstenen 26.198 m2 1070 Staal staal 231.316 kg 396 Bulk zand 29.187 ton 72 Beton CEM I CEM I m3 0 Beton CEM II/B-V CEM II/B-V m3 0 Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 9/14

Beton CEM III/A CEM III/A 4.208 m3 621 Beton CEM III/B CEM III/B 2.948 m3 333 5.4 Trends In de onderstaande grafiek is de uitstoot van scope 1 en 2 gerelateerd aan de omzet weggezet. Zoals verwacht is de uitstoot in de 2 e helft van 2014 hoger dan in de eerste helft. Over het algemeen is een dalende trend zichtbaar. CO2-uitstoot per 1.000.000,- omzet 60,0 55,6 50,0 40,0 40,9 49,1 41,8 53,4 35,1 31,5 37,3 Q1+Q2 2011 Q3+Q4 2011 Q1+Q2 2012 Q3+Q4 2012 30,0 Q1+Q2 2013 Q3+Q4 2013 20,0 Q1+Q2 2014 Q3+Q4 2014 10,0 0,0 5.5 Onzekerheden De CO 2 -uitstoot is bepaald aan de hand van facturen. Scope 1 emissies worden jaarlijks vastgelegd door de opgave van brandstofverbruik (facturatie) te destilleren. Overig brandstofverbruik (gas) wordt op soortgelijke wijze vastgesteld. Scope 2 emissies worden vastgelegd door de jaarlijkse facturatie van elektriciteit te raadplegen. Scope 3 emissies worden aan de hand van uitgekeerde woon-werkvergoedingen het aantal verreden woonwerk kilometers bepaald. De inkoop van leveranciers en onderaannemers wordt bepaald aan de hand van facturen. Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 10/14

6 Voortgang reductiedoelstellingen In bijlage 1 is de tabel met de voortgang van de doelstellingen opgenomen. In onderstaande paragraven wordt een korte toelichting gegeven op de doelstellingen en de bijbehorende acties. 6.1 Scope 1 Begin 2014 heeft iedere leaserijder de cursus EcoDriving gevolgd. Deze cursus heeft als doel de medewerker bewust te maken van het rijgedrag en het effect van het toepassen van het nieuwe rijden. Mede door het implementeren van een nieuwe tankpas waarbij kilometerregistratie verplicht is, is het mogelijk de juiste uitstoot van het wagenpark in kaart te brengen. Ten behoeve van het materieelgebruik is gekeken of het interessant is om de machinisten de cursus het nieuwe draaien te laten volgen. Gezien enkel 3 machinisten in dienst zijn bij Van Boekel, wordt het niet rendabel geacht. Tevens wordt in 2015 in ieder geval 1 mobiele kraan vervangen en in 2016 volgen de andere 2 mobiele kranen. Bij de aanschaf van nieuwe mobiele kranen zal gelet worden op de CO2-uitstoot. 6.2 Scope 2 Halverwege 2013 is doormiddel van het toepassen van LED-verlichting op de kantoorlocatie de CO 2 -uitstoot omlaag gebracht. Bovendien is er op de verwarmingen en airco s een tijdschakelaar geplaatst die de apparaten om 19:00 uur uitschakelt en om 7:00 uur inschakelt. In 2012 is een contract getekend voor het afnemen van groene stroom. De levering van groene stroom vindt plaats vanaf augustus 2013. Ten behoeve van verdere daling van het stroomverbruik, wordt in 2015 subsidie aangevraagd voor de aanschaf en plaatsing van zonnepanelen. Als deze subsidie wordt verleend, zullen de zonnepanelen op het dak van het kantoorgebouw worden geplaatst. 6.3 Scope 3 Vanuit de ketenanalyses is gebleken dat binnen de betoninkoop en het brandstofverbruik in de keten de meeste CO 2 -uitstoot zit. Binnen deze 2 onderdelen heeft van Boekel doelstellingen gesteld om de uitstoot te verlagen Ten behoeve van de projecten is een inkoopbeleid opgesteld waarin is aangegeven dat beton moet worden ingekocht waarin CEMIII/B als cement is toegepast. In bepaalde situaties mag hiervan worden afgeweken. Dit beleid gaat is begin 2013 in gegaan. Om verdere CO2-reductie te kunnen realiseren zal in 2015 gekeken worden naar de mogelijkheden m.b.t. prefab beton. Het groot materieel (graafmachines, diepladers, kranen, tractoren, etc.) dat wordt ingezet bij projecten is enerzijds in eigen beheer en anderzijds wordt dit veel gehuurd. Om de CO 2 -uitstoot te verlagen binnen de keten te verlagen, wordt in 2013 inzichtelijk gemaakt bij welke ketenpartners 10% van de totale dieseluitstoot plaatsvindt. In 2014 zijn prijsafspraken gemaakt met Boels voor de verhuur van materieel. Hierdoor kunnen we in 2015 inzichtelijk krijgen hoeveel uitstoot gerealiseerd wordt met het gebruik van klein materieel. 6.4 Projecten met gunningvoordeel Met betrekking tot scope 1 en scope 2 zijn de projecten een afgeleide van de totale uitstoot. De gereden leaseauto s zijn conform het leasebeleid en de bestuurders hebben de cursus Het nieuwe rijden gevolgd. De jaarafspraken m.b.t. inhuren van klein materieel geldt voor alle projecten, dus ook voor de projecten met gunningvoordeel. Vanaf 2015 kan getoetst worden of het klein materieel werkelijk via Boels geleverd wordt. Het betonbeleid geldt ook voor ieder project. Per project wordt bijgehouden hoeveel beton is toegepast en welke cement in de betonsamenstelling is toegepast. Hieronder is per project aangegeven welke betondoelstelling is behaald. Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 11/14

Prorail onderdoorgang Rauwbrakenpad Tilburg: 1647 m3 beton waarvan 1647 m3 beton uitgevoerd in CEMIII/B. Totaal 100% uitgevoerd in CEMIII/B. Dit heeft een reductie opgeleverd van 23,5% ten opzichte van het alleen toepassen van CEMIII/A. Prorail kunstwerken Amersfoort: 4 m3 beton waarvan 4 m3 beton uitgevoerd in CEMIII/B. Totaal 100% uitgevoerd in CEMIII/B. Dit heeft een reductie opgeleverd van 24,7% ten opzichte van het alleen toepassen van CEMIII/A. Prorail geluidsmaatregelen Bunde en Geulle: 0 m3 beton Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 12/14

Bijlage 1 voortgang reductiedoelstellingen OVERZICHT CO2 DOELSTELLINGEN 2014 Scope & onderdeel Doelstelling Per Gerelateerd aan Acties Verantwoordelijke Deadline Status Opmerkingen 2012 2013 2014 Doel Stand Doel Stand Doel Scope 1 20% 1-1-2018 Brandstof leaseauto's 10% 1-1-2018 Omzet Cursus het nieuwe rijden P. Kempen 1-8-2013 Afgerond 2% -3% 4% 15% 4% 52% Nieuwe tankpassen P. Kempen 1-6-2013 Afgerond Monitoren en bewustwording brandstofverbruik P. Kempen Continu Lopend Brandstof materieel 10% 1-1-2018 Omzet Cursus het nieuwe draaien P. Kempen 1-1-2015 Afgerond Wordt niet uitgevoerd, zie voortgangsrapportage 2% 11% 4% -6% 4% 8% Scope 2 J. Redding 1-8-2012 Afgerond Stroom kantoor 70% 1-1-2014 Groene stroom 10% 15% 50% 54% 10% 11% Led-verlichting P. Kempen 1-1-2014 Afgerond Plugwise toepassen P. Kempen 1-1-2014 Afgerond Vervangen reproapparatuur P. Kempen 1-1-2014 Afgerond Scope 3 16% 1-1-2018 Inhuur materieel 10% 1-1-2018 Omzet Betoninkoop 6% jaar Totaal ingekochte m3 beton In beeld brengen uitstoot top 5 onderaannemers M. Kers 1-1-2014 Afgerond 2% -33% 4% 35% 4% 11% Inkoopbeleid beton opstellen en invoeren M. Kers 1-6-2013 Afgerond 6% 12% 6% 7% 6% 12% Totaal scope 1 & 2 2% jaar Omzet 2% 5% 2% 7% 2% 16% Stand DOELSTELLINGEN ONDERDOORGANG TILBURG RAUWBRAKENPAD Scope & onderdeel Gerelateerd aan Acties Verantwoordelijke Deadline Status Doelstelling Stand Scope 1 Brandstof leaseauto's Omzet Cursus het nieuwe rijden P. Kempen 1-8-2013 Afgerond 4% 52% Nieuwe tankpassen P. Kempen 1-6-2013 Afgerond Brandstof materieel Omzet Instructies niet onnodig kraan laten draaien P. van Zuijlen 12-5-2014 Afgerond 4% 8% Scope 3 Inhuur materieel Betoninkoop Omzet Totaal ingekochte m3 beton Instructies niet onnodig kraan laten draaien P. van Zuijlen 12-5-2014 Afgerond 4% 11% Betoninkoop bij 1 leverancier die is aangesloten bij Beton Bewust G. Brouwers 1-6-2013 Afgerond 10% 24% Totaal scope 1 & 2 Omzet 2% 16% Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 13/14

DOELSTELLINGEN ONDERDOORGANG GELUIDSMAATREGELEN BUNDE EN GEULLE Scope & onderdeel Gerelateerd aan Acties Verantwoordelijke Deadline Status Doelstelling Stand Scope 1 Brandstof leaseauto's Omzet Cursus het nieuwe rijden P. Kempen 1-8-2013 Afgerond 4% 52% Nieuwe tankpassen P. Kempen 1-6-2013 Afgerond Inzet lokale medewerkers P. Verbakel Continu Lopend Brandstof materieel Omzet Instructies niet onnodig kraan laten draaien L. Smith 25-6-2014 Afgerond 4% 8% Scope 3 Inhuur materieel Omzet Instructies niet onnodig kraan laten draaien L. Smith 25-6-2014 Afgerond 4% 11% Totaal scope 1 & 2 Omzet 2% 16% DOELSTELLINGEN KUNSTWERKEN AMERSFOORT Scope & onderdeel Gerelateerd aan Acties Verantwoordelijke Deadline Status Doelstelling Stand Scope 1 Brandstof leaseauto's Omzet Cursus het nieuwe rijden P. Kempen 1-8-2013 Afgerond 4% 63% Nieuwe tankpassen P. Kempen 1-6-2013 Afgerond Toepassen bedrijfsfiets H. Broeders 24-11-2014 Afgerond Brandstof materieel Scope 3 Inhuur materieel Omzet Omzet Instructies niet onnodig kraan laten draaien H. Broeders 24-11-2014 Afgerond 4% 8% Instructies niet onnodig kraan laten draaien H. Broeders 24-11-2015 Afgerond 4% 11% Betoninkoop bij 1 leverancier die Betoninkoop Totaal ingekochte m3 beton is aangesloten bij Beton Bewust G. Brouwers 1-6-2013 Afgerond 10% 24% Totaal scope 1 & 2 Omzet 2% 16% Voortgangsrapportage versie 2: 16-06-2015 14/14