Supermarkten Omzet, het fundament Paul Op Heij Dinsdag, 28 januari 2014
Onderwerpen Omzet, het fundament Winkellandschap Impact crisis op consumentengedrag Vernieuwing in de branche zet door Rapport Deloitte 1
Omzet: de kurk voor alle investeringen en kosten Omvang van de supermarktbranche. Ontwikkeling van de omzet van supermarkten in de afgelopen jaren. Relatieve ontwikkeling omzet in supermarkten ten opzichte van speciaalzaken. Omzet 2013 gestegen t.o.v. 2012 als gevolg van prijsverhogingen; het volume staat onder druk. Stabiliteit ten top??? 2
Maar. onder de macro getallen gaan veel ontwikkelingen schuil. Superkritische, zuinige consumenten Verschuivingen in marktaandelen tussen service en discount resp. commerciële organisaties. Branchevervaging tussen food en non-food. De wet en regelgeving ten aanzien van koopzondag. Felle concurrentie op prijs Schaalvergroting supermarkten Afname aantal supermarkten Vergrijzing samenleving Trek naar de grote steden Online foodbestedingen; thuisbezorgen of gebruik maken van een afhaalpunt. Dus niet supermarkt. Vernieuwing ten aanzien van zelfscan; apps, omnichannel, persoonlijke aanbiedingen (bonuskaart) Assortimentswijzigingen zowel bij discounters als bij full-service supermarkt En 3D-printing van voeding
Omvang van de supermarktbranche Jaar (Bron: CBS) Totale consumptie huishoudens Consumptie voedings- en genotsmiddelen Aandeel voedings- en genotsmiddelen in totale consumptie Supermarkt omzet per jaar Besteding in supermarkt per inwoner per week x 1 mln. x 1 mln. % x 1 mln. x 1,- 2005 250.343 32.977 13,2% 26.611 31,39 2006 254.875 34.439 13,5% 27.675 32,58 2007 264.099 35.838 13,6% 29.059 34,16 2008 270.417 37.933 14,0% 31.295 36,68 2009 263.537 38.422 14,6% 31.720 37,00 2010 268.199 39.076 14,6% 32.306 37,48 2011 271.763 39.731 14,6% 32.971 38,07 2012 273.294 40.837 14,9% 33.982 39,06 4
Relatieve ontwikkeling omzet in supermarkten ten opzichte van speciaalzaken Jaar Supermarkten Speciaalzaken Waarde mutatie Prijs mutatie Volume mutatie Waarde mutatie Prijs mutatie Volume mutatie 2005 -(0,4) -(1,2) 0,8 -(1,0) 0,4 -(1,3) 2006 4,0 1,5 2,4 2,1 1,8 0,3 2007 5,0 1,1 3,8 0,3 1,1 -(0,9) 2008 7,7 5,1 2,5 -(2,3) 4,3 -(6,3) 2009 1,3 2,1 -(0,8) -(4,7) 3,1 -(7,5) 2010 1,8 0,2 1,6 -(3,8) 1,1 -(4,8) 2011 2,1 2,2 -(0,1) -(2,2) 1,9 -(4,1) 2012 3,0 2,2 0,8 -(2,4) 2,4 -(4,7) 2013 (t/m november) 1,3 3,2 -(1,8) -(5,4) 4,0 -(9,0) (Bron: CBS) 5
Ontwikkeling omzet in supermarkten - vervolg De omzet van supermarkten wordt onder andere positief beïnvloed door: De - weliswaar beperkte - groei van het aantal inwoners in Nederland De prijsstijgingen (inflatie-effect stijging grondstofprijzen) De afname van het marktaandeel van speciaalzaken, ten gunste van supermarkten De afname van horeca bestedingen, ten gunste van supermarkten De toename van (branchevreemd / non-food) assortiment in steeds groter wordende supermarkten De omzet van supermarkten wordt onder andere negatief beïnvloed door: Non-food retailers die ook of meer food gaan aanbieden (branchevervaging). Toename aandeel niet westerse allochtonen, meer Toko s. Vergrijzing en ontvolking in bepaalde regio s. Online foodverkopen. Foodbestedingen in de grensstreek in België en Duitsland (i.v.m. accijnzen en BTW op rookwaren, frisdrank en alcoholhoudende drank alsmede prijzen van brandstof). Minder voorbereide producten (gesneden en/of gecombineerd). Minder weggooien, in welke omvang? 6
Onderwerpen Omzet, het fundament Winkellandschap Impact crisis op consumentengedrag Vernieuwing in de branche zet door Rapport Deloitte 7
Zelfstandige supermarkten Gestage daling aantal zelfstandige supermarkten, derhalve exclusief filialen Jaar* Aantal zelfstandige supermarkten Omzetstijging per week t.o.v. vorig jaar in % Brutomarge in % Totale kosten in % Personeels kosten in % Overige kosten in % Nettowinst in % 1990 6.173 5,8 17,7 14,1 6,2 7,9 3,6 1995 4.959 2,5 18,6 16,2 7,8 8,4 2,4 2000 3.332 8,1 20,2 19,3 9,3 10,0 0,9 2005 2.594 2,7 20,2 18,6 9,3 9,3 1,6 2010 1.994 3,5 19,3 17,4 10,0 7,4 1,9 2011 1.951 3,7 19,3 17,3 10,0 7,3 2,0 2012 1.915 1,7 19,6 17,8 10,6 7,2 1,8 8
Supermarkten Aantal grote supermarkten stijgt. 1600 Aantal supermarkten 1400 1334 1388 1421 1453 1200 1100 1085 1072 1054 1124 1120 1115 1096 1000 800 844 795 767 748 600 400 200 63 64 64 66 0 Hypermarkten > 2500 m2 Grote supermarkten 1000-2500 m2 Supermarkten 700-1000 m2 Kleine supermarkten 400-700 m2 Kleine winkels < 400 m2 Bron: Supermarktgids 2010 2011 2012 2013 9
Onderwerpen Omzet, het fundament Winkellandschap Impact crisis op consumentengedrag Vernieuwing in de branche zet door Rapport Deloitte 10
Effect economische crisis op consument (volgens consumentonderzoek mei/juni 2013 onder ruim 2.300 consumenten) 2013 2012 2011 Ben ik in het algemeen minder gaan uitgeven 47% 45% 36% Ben ik minder gaan uiteten? 55% 53% 49% Minder luxe of uitgebreid gaan uit eten 50% 46% 43% Minder vaak eten gaan afhalen of laten bezorgen 48% 47% 41% Vaker eigen lunchpakket mee (niet kantine of ergens anders) 40% 38% 33% Ben ik minder levensmiddelen bij speciaalzaken gaan kopen 35% 33% 28% Ben ik meer boodschappen in de supermarkt gaan doen 31% 29% 27% Kies ik vaker voor huismerken dan voor A-merken 43% 40% 37% Let ik beter op aanbiedingen in een supermarkt 59% 56% 51% 11
Onderwerpen Omzet, het fundament Winkellandschap Impact crisis op consumentengedrag Vernieuwing in de branche zet door Rapport Deloitte 12
Vernieuwing in de branche zet door Online boodschappen Online kanaal in totaal 0,7% van de branche en bij zelfstandigen slechts 0,4% Online verkoop neemt toe zowel in aantal consumenten, gemiddelde besteding als in bestelfrequentie Afhalen wint in populariteit ten opzichte van bezorgen Volumegroei van branche als geheel stagneert Wat betekent dit voor het verdienmodel? Volumedaling bij zelfstandige ondernemers Steeds meer online initiatieven, maar de consument wil er onvoldoende voor betalen > nieuw concept nodig?! 13
Online foodbestedingen volgens consumentenonderzoek mei/juni 2013 Online bestelservice wordt: 2013 2012 Door meer consumenten gebruikt 7% 5% Frequenter gebruikt: per maand 1x 0,9x Een hoger gemiddeld bedrag besteed 103 97,42 Van plan om in de toekomst online levensmiddelen te bestellen 18% 17% Zelf afhalen bij afhaalpunt of verzamelpunt wint aandeel: 2013 2012 Thuis bezorgen 72% 78% Afhalen bij supermarkt 10% 9% Afhalen bij afhaalpunt/verzamelcentrum 9% 4% Geen voorkeur 9% 9% 14
Online foodbestedingen: verdienmodel geeft aanleiding tot zorgen De bereidheid om te betalen voor deze afhaaldienst neemt af: 2012 2013 Niet bereid hiervoor te betalen 69% 67% Wel bereid hiervoor te betalen 31% 33% Indien bereid: gemiddeld bedrag 2,34 3,79 De bereidheid om te betalen voor thuis bezorgen neemt af: 2012 2013 Niet bereid hiervoor te betalen 39% 35% Wel bereid hiervoor te betalen 61% 65% Indien bereid: gemiddeld bedrag 3,83 3,93 Indien een goed verdienmodel kan worden ontwikkeld is exponentiële groei waarschijnlijk ten koste van de omzet van supermarkten. Druk op volume heeft grote negatieve impact op de exploitatie. 15
Vernieuwing in de branche zet door Gebruik zelfscan Biedt uw supermarkt zelfscanmethodes aan? 40% 38% 35% 35% 37% 33% 30% 28% 27% 25% 23% 20% 2011 2012 2013 16
Onderwerpen Omzet, het fundament Winkellandschap Impact crisis op consumentengedrag Vernieuwing in de branche zet door Rapport Deloitte 17
Rapport Deloitte http://actueel.deloitte.nl/branches/consumentenmarkt/bedrijfsvergelijking-2013
Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee, and its network of member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.nl/about for a detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms. Deloitte provides audit, tax, consulting, and financial advisory services to public and private clients spanning multiple industries. With a globally connected network of member firms in more than 150 countries, Deloitte brings world-class capabilities and high-quality service to clients, delivering the insights they need to address their most complex business challenges. Deloitte has in the region of 200,000 professionals, all committed to becoming the standard of excellence. This communication contains general information only, and none of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, its member firms, or their related entities (collectively, the Deloitte Network ) is, by means of this publication, rendering professional advice or services. Before making any decision or taking any action that may affect your finances or your business, you should consult a qualified professional adviser. No entity in the Deloitte Network shall be responsible for any loss whatsoever sustained by any person who relies on this communication.