Opdeling Datalink Laag Telematica LANs Hoofdstuk 15 4Logical Link Control: n Error handling n Flow Control 4Medium Access Control: n Framing n Access Control n Addressing LLC en MAC sublagen MAC 4Medium Access Control n Sublaag verantwoordelijk voor toegang tot het medium n Meerdere stations kunnen tegelijk op het medium proberen te verzenden n Als dit gebeurt dan is er een conflict n MAC sublaag regelt de oplossing van dit conflict n Ook adressering (welk van de aangesloten stations moet het bericht ontvangen) MAC address Verzenden Botsing PC PC PC PC1 PC2 PC3 tijd tijd botsing 1
Signalen Oplossing 1 4CSMA/CD: Carrier Sense Multiple Access with Collission Detection n Voor een station gaat verzenden controleert het of er geen signaal is n Als er een signaal is wacht tot het kanaal leeg is n Tijdens het verzenden blijven controleren of er geen botsing optreedt n Bij een botsing stoppen met verzenden n Na een botsing een random tijd wachten voor opnieuw te zenden n Wanneer dan weer een botsing de wachttijd verdubbelen (tot een maximum) Nadeel CSMA/CD 4De botsing kan optreden tot 2 maal de transmissietijd door het medium NA het begin van de transmissie 4Dus moet er een minimum framelengte en een maximum kabellengte zijn 4Door de hertransmissies is er geen gegarandeerde aflevertijd: n Dit is slecht voor real-time werk (fabrieksautomatisering) Ethernet 4Ethernet is gebaseerd op CSMA/CD 4Standaard IEEE 802.3 4Op 10 Mbps: maximaal 500 m per segment en max 4 repeaters achter elkaar (max 2500 m) 4Frame lengte minimaal 512 bits (64 bytes) 4100 Mbps: segmenten maximaal 100 m (totaal max 200 m) 41 Gbps: minimale framegrootte 640 bytes. Bekabeling 1 4Bekabeling terminologie n 10Base-T: n 10 = 10 Mbps n Base = Baseband n T = Twisted-pair n F = Fiber (glasvezel) 4Baseband n bits worden zonder modulatie op het medium gezet 4Broadband n Bits worden gemoduleerd op een draaggolf (vb. TV kabel) 4100Base-T4: Bekabeling 2 n 100 Mbps over mindere kwaliteit kabel (Cat 3) n Gebruikt 4 paren i.p.v. 2 n Voor verzenden 3 paren (3 bits tegelijk) n Twee paren worden omgeschakeld bij omgekeerde transmissie 4100Base-FX: n Gebruikt 2 glasvezels (voor elke richting 1) 2
Gigabit Ethernet 41 Gbps (=1000Mbps) 4Vooral van belang voor backbone LANs 4Twisted pair (4 paren Cat5) tot 100 m (1000BASE-T) 4Speciale shielded Twisted pair tot 25 m (1000BASE-CX) 4Glasvezel, afhankelijk van soort tot 5km (1000BASE-LX, 1000BASE-SX) Glasvezel Multimode fiber: hier kan licht verschillende wegen gaan Single-mode fiber: is zo dun dat het licht alleen rechtdoor kan (dikte ongeveer de golflengte van het gebruikte licht) Token ring (802.5) Token 1 4Bij een token ring netwerk een ringvormige structuur 4Er draait een token (toegangskaartje) rond in de ring als er geen activiteit is 4Een station dat wil zenden moet wachten tot het token voorbij komt 4Het vervangt het token door het te verzenden frame 4Het frame draait helemaal rond (controle) 4Na afloop wordt het frame vervangen door een nieuw token Token 2 Frame lengte 4Past een frame op de token ring? 4De snelheid van electrisch signaal is 200.000 km/sec = 200 m per µsec. 4Bij een ring van 100 m is het frame rond in 0,5 µsec. 4Bij een bitsnelheid van 10 Mbps kost elke bit 0,1 µsec 4Dus passen 5 bits op de ring 4Elk station geeft nog een extra bitvertraging (inspectie of het een token is) 3
Token ring MAC 4Station mag zenden als het token pakt 4In principe komen ze één voor één aan de beurt 4Een station mag een beperkt aantal frames tegelijk zenden 4Prioriteiten mogelijk 4Token onderhoud: als het token kwijt is wordt dit ontdekt door een `master' station 4Als `master' uitvalt kiezen de stations een nieuwe `master' DTR 4Dedicated Token Ring: n Ster-topologie n Kan als token ring functioneren n Maar ook als layer 2 switch (zonder token) 4IEEE 802.5: n 4/16/100/1000 Mbps n Maximum frame 4550/18200 octets n Bij 100Mbps alleen DTR Glasvezelnetwerken Fibre Channel 4Ring netwerk (token ring) n FDDI = Fiber Distributed Data Interface n Kan voor grote netwerken (200 km) n Vanwege de grote afstand meer dan 1 token nodig 4Fibre Channel: n Sternetwerk met glasvezel switch n Geen MAC problemen Fibre Channel karakteristieken Fibre Channel `fabric' 4Gebruikt methoden van I/O channels (bijv. Aansluiting van harde schijven) n Hoge doorvoersnelheid n Hardware controle n Geen logical link control 4En de flexibiliteit van netwerken n Multiplexing van verbindingen n Connecties tussen elk paar punten n Connecties naar andere netwerken n Ook mogelijk met Twisted pair/coax 4
Draadloos LAN 4Geen bekabeling nodig 4Handig voor mobiele stations (laptops) 4Wordt zelfs voor lange afstand gebruikt (WDSL) 4Bij meerdere cellen moeten verschillende frequenties gebruikt worden 4Veiligheid kan groot probleem zijn 4802.11 standaard 4WiFi is keurmerk 4Concurrentie met UMTS?? Multi-cel structuur Ad hoc netwerk 5