West-Vlaamse wekelijkse markten. Onderzoek Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten

Vergelijkbare documenten
Grafische sector vooral actief op as Brugge-Roeselare-Kortrijk

Relatiebeheerders Land- en Tuinbouw Provincie West Vlaanderen Gemeente Relatiebeheerder Adres

BDO-BENCHMARK GEMEENTEN 2016 vs PROVINCIE WEST-VLAANDEREN

BDO-BENCHMARK GEMEENTEN vs PROVINCIE WEST-VLAANDEREN

Organisatie & aanpak toebedelingsproces i.k.v. Vlaams Reservepakket bedrijventerreinen. Toelichting economische actoren

Foto van de lokale arbeidsmarkt

Natuurkerngebieden. Herziening PRS-WV. mariene natuur natte natuurkerngebieden. droge natuurkerngebieden

Oplaadpunten in West-Vlaanderen

Regionale woningmarkten West-Vlaanderen SumResearch Urban Consultancy

Digitale Economische Kaart

Hoe veilig is uw gemeente?

Alveringem WoonWinkel West Sint-Rijkersstraat 19 T 058/ Woensdag van 8.45 uur tot uur

OVERZICHTSLIJST VAN DE OPGENOMEN TABELLEN

OVERZICHTSLIJST VAN DE OPGENOMEN TABELLEN

West-Vlaanderen Ontcijferd Sociaal-economisch profiel van de provincie

OVERZICHTSLIJST VAN DE OPGENOMEN TABELLEN

OVERZICHTSLIJST VAN DE OPGENOMEN TABELLEN

West-Vlaanderen Ontcijferd. Sociaaleconomisch profiel van de provincie - editie deel 2

demografie deel 2 West-Vlaanderen sociaaleconomisch Cijfers

15. Over de interactie tussen de lokale Ouderenadviesraad en het WOAS

nr. 478 van GRETE REMEN datum: 30 maart 2017 aan PHILIPPE MUYTERS OCMW s - Samenwerking met Dyzo

Van braindrain naar braingain?

BRUGGE Aantal private gezinnen en gemiddelde gezinsgrootte op 1 januari 2004 Aantal private gezinnen

6497_deel 1_Feiten_2016_v04.indd 2 29/07/16 11:34

West-Vlaanderen Ontcijferd

Brugge-Oostende. bestemmingsplan. situering. Provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan Solitaire vakantiewoningen - Brugge-Oostende.

Van braindrain naar braingain?

WEST-VLAANDEREN SOCIAALECONOMISCH - FEITEN EN CIJFERS EDITIE 2008 TABELLEN

Uw belastingaangifte invullen? Onze experten helpen u graag

West-Vlaanderen Ontcijferd

NULMETING MEI 2016 VOOR DE DAGPRIJZEN WOONZORGCENTRA - ALLE KAMERTYPES

Ontstaan en organisatie. Voorstelling organisatie. Integrale toegankelijkheid. Ontstaan en organisatie. Integrale toegankelijkheid

Organisatie & aanpak toebedelingsproces i.k.v. Vlaams Reservepakket bedrijventerreinen. Algemene toelichting gemeenten

METING MEI 2017 VOOR DE DAGPRIJZEN WOONZORGCENTRA - ALLE KAMERTYPES West-Vlaanderen

nr. 440 van GRETE REMEN datum: 16 maart 2017 aan PHILIPPE MUYTERS Zelfstandigen in nood - Ondersteuning door Dyzo

BURGERPANEL MOERDIJK OVER LEVENDIGE CENTRA

Een campagne waar je niet kon naast kijken

Infomoment RTH-DOP Welzijnsconsortium Zuid W-VL Vzw Dienst Ondersteuningsplan West-Vlaanderen

Alveringem WoonWinkel West Sint-Rijkersstraat 19 T 058/ Woensdag van 8.45 uur tot uur

Van braindrain naar braingain?

Uw belastingaangifte invullen? Onze experten helpen u graag

VERWELKOMING SANDER LOONES, NATIONAAL ONDERVOORZITTER

waardige levenseindezorg JONG OF MINDER JONG TIJDIG NADENKEN EN PLANNEN OMTRENT EEN GOED IDEE LevensEinde InformatieForum

NADENKEN EN PLANNEN OMTRENT

Totaal 1e+2e gr. # lln 2e graad Vrouw. # lln 1e graad Vrouw. Naam school Instellingscode Gemeente Provincie # lln 1e graad Man. # lln 1e graad Totaal

NADENKEN EN PLANNEN OMTRENT

1 november Jong Volksche Front. bijlage 20. Werkgroep Altijd Jarig KSA NOORDZEEGOUW

Info De Lijn 19 mei- Dienstverlening verstoord. impact Geen impact

De klimaatproblematiek zette Vlaanderen in beweging

Detailhandel in West-Vlaanderen in volle evolutie

Aanvangsbegeleiding schooljaar

Info staking De Lijn

Situering van de gemeente Kaart 2: Vleteren ten tijde van Ferraris Datum April 2000 verschaald

Nombre de cabines de distribution dans la localité par tranche de délestage Aantal af te schakelen distributiecabines in de deelgemeente per schijf

Sep dec Jan juni 2017

West-Vlaanderen Ontcijferd in een oogopslag

Hoeveel werkzoekenden telt uw gemeente?

TEWERKSTELLINGSINITIATIEVEN VOOR KANSENGROEPEN IN WEST-VLAANDEREN, CIJFERBIJDRAGE 2013

[Geef tekst op] [CIJFERS]

Netwerk event Raad Lokale Economie

Betrokkene gemeente Sint-Kruis Totaal kantoor :

Gem. Alveringem - St. Rijkersstraat Alveringem Jan Declercq T boskoffer: 2 - kabouterpad:1 - landschapskoffer: 1

Werkgroep DIENSTENSECTOR, tertiare, quartaire, toerisme en recreatie 07 maart

Omgevingsanalyse Oostende Ifv nieuwe locatie kinderdagverblijf In opdracht van CM Oostende

01/04/2019. Provinciaal mobiliteitsbeleid. Werken aan duurzame mobiliteit. Waarom duurzame mobiliteit? noodzakelijk voor: milieu en klimaat

Jaarboek van het personenvervoer over de weg in Vlaanderen

de Eikelmuis In deze brochure: Handige tips om de zeldzame Eikelmuis te helpen

Conventiecentra: aanpak in de praktijk

5.3 Omzet en investeringen Evolutie van omzet en investeringen (in miljoen euro), West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, (a). p.

Toekomstplannen van NMBS-Groep in de Westhoek

Lijnnr. Beschrijving lijn Starthalte Start Eindhalte 15 Kortrijk - Kooigem - Spiere Kortnjk Station 12:30 12:53 Spiere Kerk 20 Diksmuide - Merkem -

Provincie West-Vlaanderen

Situering Wat biedt het Meetinstrument Centrumbeheer (MICB)? Concrete toepassing van het meetinstrument Uitvoering: rol gemeente en rol RESOC MWVL

Verkiezingen 2012 Het rapport van West-Vlaanderen

Uw gemeente in cijfers: Alveringem

Uw gemeente in cijfers: Diksmuide

De bouwsector in West-Vlaanderen

Hoofdstuk 8 Binnenstad van Leiden

Hoeveel starters telt úw gemeente?

Hoofdstuk 10 Parkeren

Handelaarsenquête De Pinte. i.s.m. gemeentebestuur De Pinte, Ugent en Economische Raad voor Oost-Vlaanderen September 2018

Van braindrain naar braingain?

Agentschap Innoveren en Ondernemen - Structureel partnerschap met Dyzo vzw

Bus Diksmuide 8u45 12u10 16u30. Bus Houthulst 8u35 12u10 16u30. Bus Ichtegem Eernegem 8u35 12u05 16u30. Bus Ieper 8u35 12u10 16u30

Meest interessante vastgoedprijzen in Zuid-West-Vlaanderen

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN

Huizen van het Kind. Gezinnen ondersteunen in hun kracht Stand van zaken 19 mei 2015

Gestella vzw. Vereniging voor familiekunde, geschiedenis, heemkunde en. volkskunde van Gistel en de parochies van het vroegere Ambacht-Gistel

Deze bedragen zijn louter informatief en er kunnen geen rechten aan ontleend worden.

Vervoergebied Roeselare

Beherende entiteit West-Vlaanderen

West-Vlaanderen Ontcijferd. Sociaaleconomisch profiel van de provincie - editie deel 1

Regierol SE Westhoek

PEILING INWONERSPANEL: EDE CENTRUM

VERGADERING PC

Resultaten enquête marktlocatie:

Overzicht aan te besteden ritten Openbare Aanbesteding d.d. 28 april Beschikbaarheid (van - tot) 's morgens 's avonds woensdagmid

Indien u aanvullingen of opmerkingen heeft over deze lijst dan kan u dit laten weten via mail:

data plaats afstand uur criterium of website opmerking

Transcriptie:

goed Ik lig markt! in de West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek 2010 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 1

West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek 2010 De Provincie West-Vlaanderen werkte voor deze studie samen met alle West-Vlaamse gemeenten en de Onafhankelijke Orde van de West-Vlaamse marktkramers 2 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 3

Inhoudstafel 1. Inleiding 1. Inleiding 5 2. Methodologie en resultaten 6 2.1. Methodologie 6 2.2. Vergelijking met resultaten marktonderzoek 2008 8 3. Aandachtspunten bij de organisatie van de wekelijkse markt 9 3.1. In concessie geven van de markt 9 3.2. Verplaatsen van de markt 10 3.3. Parkeerbeleid 11 3.4. Marktreglement 12 3.5. Marktcomité 12 3.6. Plaatsmeester 13 4. Klanten-enquête: Enkele bevindingen 14 5. Conclusies en aanbevelingen 16 6. Provinciale promotieactie wekelijkse markten 17 7. Bijlagen: Enquêteformulieren 18 In de eerste helft van 2010 organiseerde de Provincie West-Vlaanderen in samenwerking met de Onafhankelijke Orde van de West-Vlaamse marktkramers (OOWVM) een onderzoek naar de organisatie van de West-Vlaamse wekelijkse markten. Dit onderzoek is een vervolg op de studie uit 2008, uitgevoerd door de OOWVM. Aan de basis van beide onderzoeken ligt de bezorgdheid voor het goed functioneren van de wekelijkse markten. De wekelijkse markt biedt de organiserende gemeente immers zowel financiële als sociale voordelen. De financiële voordelen liggen voor de hand: het innen van het standgeld is een bron van inkomsten voor de gemeente. De sociale voordelen zijn minstens even belangrijk: de wekelijkse markt verbetert de sociale contacten, is een hoogdag voor de lokale horeca en versterkt het centrum van een gemeente of stad. Het onderzoek uit 2008 toonde aan dat enkele aspecten met betrekking tot de organisatie van de wekelijkse markt voor verbetering vatbaar zijn. De bedoeling van het huidige marktonderzoek is de werking van de markten opnieuw te onderzoeken en eventueel verbetervoorstellen te formuleren. Het is zeker niet de bedoeling om in dit onderzoek enkel kritiek te uiten op bepaalde markten. Voor de organiserende gemeente is het immers niet altijd gemakkelijk om in te schatten op welke wijze de werking van de markt verbeterd kan worden en welke aandachtspunten belangrijk zijn. Ook is het voor de gemeente niet altijd mogelijk om aan alle organisatorische aspecten van de markt even goed te voldoen omwille van de ligging van de markt alsook de situering van het stads- of gemeentecentrum zelf. Het OOWVM biedt dan ook aan om, naar aanleiding van dit onderzoek, samen te zitten met de verschillende gemeenten om samen een oplossing uit te werken voor eventuele verbeterpunten. Voor het onderzoek enquêteerde de Provincie West-Vlaanderen de drie (meest) betrokken groepen: de gemeenten die de markten organiseren, de marktkramers en de marktklanten. Deze laatste groep kreeg een vragenlijst waarbij vooral gepeild werd naar klantentevredenheid. Het marktonderzoek 2010 kwam mede tot stand dankzij de uitstekende medewerking van alle betrokken steden en gemeenten. Met deze publicatie wil de Provincie West-Vlaanderen aantonen dat zij belang hecht aan het goed functioneren van de wekelijkse openbare markten in West-Vlaanderen. Marleen Titeca-Decraene, gedeputeerde voor Economie 4 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 5

2. Methodologie en resultaten Vierde klasse (Voor verbetering vatbaar) Anzegem, Avelgem, Dentergem, Nieuwpoort, Meulebeke, Oostende en Oostrozebeke. 2.1. Methodologie Vijfde klasse (Sterk voor verbetering vatbaar) Knokke-Heist en Koksijde (oude markt). Voor het onderzoek enquêteerde de Provincie West-Vlaanderen in de eerste helft van 2010 de drie (meest) betrokken groepen: de gemeenten die de markten organiseren, de marktkramers en de marktklanten. Bij de gemeenten werd het enquêteformulier ingevuld door de verantwoordelijke schepen, de verantwoordelijke ambtenaar of de plaatsmeester. De marktklanten ontvingen een vragenlijst waarbij vooral gepeild werd naar klanten tevredenheid. Op basis van de input uit de enquêteformulieren, werd aan alle markten een score toegekend. Deze score werd berekend door aan elke vraag een gewichtsfactor toe te kennen. Op deze manier konden elementen die belangrijker zijn dan andere elementen zwaarder doorwegen in de uiteindelijke score. Voor elk element werd ook een gemiddelde score en een standaardafwijking berekend. Dit laat toe na te gaan hoe goed de gemiddelde markt scoort op een bepaald element. Door ook van de standaardafwijking gebruik te maken, kan men nagaan of de markten onderling nog sterk van elkaar verschillen voor dit aspect. De markten die niet in de rangschikking werden opgenomen, zijn de markten die slechts over een beperkt aantal kramen beschikken. Voor de organiserende gemeente van een kleine markt is het immers niet altijd haalbaar om even nauw betrokken te zijn als bij een grote markt. Het betreft de markten van Wingene, Zedelgem, Damme, Ruiselede en Lo-Reninge. Als bij deze markten dezelfde criteria gebruikt worden als bij de grotere, scoren deze markten beduidend lager. Ze leveren echter een belangrijke maatschappelijke meerwaarde, zodat ze hier zeker ook vermeld moeten worden. Kaart: Resultaten marktonderzoek per gemeente Door verwerking van de resultaten kan er een soort van rangschikking opgemaakt worden (zie kaart)1. Aangezien sommige punten heel dicht bij elkaar liggen en aangezien er altijd een soort van subjectiviteit in de quotering ligt (onder andere het toekennen van de verschillende gewichten aan de criteria) wordt er net zoals bij het vorige marktonderzoek geen exacte rangschikking gegeven, maar wordt er gewerkt met een classificatie in vijf klassen. Eerste klasse (Zeer goed) Gullegem (Wevelgem), Harelbeke, Izegem, Koksijde (vernieuwde markt), Kortemark, Kuurne, Langemark-Poelkapelle, Poperinge, Roeselare, Torhout, Tielt en Wevelgem (woensdagmarkt). Tweede klasse (Goed) Beernem, Brugge, De Haan, De Panne, Diksmuide, Gistel, Houthulst, Ichtegem, Ieper, Ingelmunster, Koekelare, Kortrijk, Lichtervelde, Menen, Waregem, Wervik en Zwevegem. Derde klasse (Behoorlijk) Bredene, Blankenberge, Heuvelland, Middelkerke, Oudenburg, Staden en Veurne. 1 Situatie eerste helft 2010 6 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 7

2.2. Vergelijking met resultaten marktonderzoek 2008 In vergelijking met het vorige onderzoek liggen de punten gemiddeld heel wat hoger. De eerste klasse scoort rond de 80%; enkel de laatste klasse scoort punten net onder of boven de 50%. Enerzijds is dit te verklaren door het aangepaste scoringssysteem, waardoor de quotering niet volledig meer te vergelijken is. Anderzijds moet ook gewezen worden op de verbeteringen die sinds het vorige marktonderzoek gerealiseerd zijn. Als we de resultaten immers vergelijken met de resultaten van het vorige onderzoek, stellen we vast dat geen enkele markt significant gedaald is in punten. Sommige markten scoren maximum twee procent minder, maar deze score is niet significant en heeft waarschijnlijk meer te maken met de nieuwe quoteringswijze. Enkele markten daarentegen scoren daadwerkelijk beter. De markt van Poperinge, de vernieuwde markt van Koksijde en de markt van Kortrijk zijn hier dan ook zeker vermeldenswaardig door de grote sprong vooruit die ze gemaakt hebben sinds het laatste onderzoek. Ook de markten van Meulebeke, Oostende, Torhout, Koekelare en Gistel hebben de voorbije twee jaar enkele stappen voorwaarts gezet. Sommige scoorden twee jaar geleden al heel goed, zodat ze nu bij de absolute top horen inzake marktorganisatie. Zoals reeds in de inleiding vermeld, is het niet enkel de bedoeling om een rangschikking op te stellen van de markten, maar eerst en vooral om advies te geven en verbetervoorstellen te formuleren. Het is niet de bedoeling om in dit rapport op de gemeenten en de markten afzonderlijk in te zoomen. Wel bespreken we de meest frequent voorkomende aandachtspunten bij de organisatie van een wekelijkse markt en reiken we enkele verbetervoorstellen aan. 3. Aandachtspunten bij de organisatie van de wekelijkse markt 3.1. In concessie geven van de markt Het overgrote deel van de markten (90%) wordt door de gemeenten zelf georganiseerd (zie grafiek 1). Grafiek 1: In concessie geven van de markt 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 betrokkenheid stad punten voor standgeld busvervoer score concessie gn concessie Het percentage gemeenten dat de markt in concessie beheert is sinds het vorige marktonderzoek licht gedaald; twee gemeenten die de markt voordien in concessie gaven organiseren de markt nu zelf. De OOWVM adviseert de gemeenten om hun markten niet in concessie te geven, maar deze zelf uit te baten. Volgens de resultaten van de enquête (zie grafiek 1) leidt het in concessie geven van de markt aan een concessiehouder heel vaak tot een verminderde betrokkenheid van de stad of gemeente en tot een verhoging van de standgeldprijzen (dit blijkt uit het feit dat de gemeenten die hun markt in concessie geven gemiddeld minder punten krijgen wegens de verhoogde prijs van het standgeld). De organisatie van de markt (parkeerbeleid, regeling openbaar vervoer, ) verloopt ook minder vlot. Het is logisch dat het in concessie geven van de markt leidt tot hogere standgelden. De enige inkomsten van de concessiehouder bestaan immers uit de standgelden van de marktkramers. Als daarentegen de gemeente de markt zelf organiseert heeft zij naast de inkomsten uit het standgeld ook nog andere (al dan niet financiële) voordelen. Zo zorgt het marktgebeuren bijna altijd voor een topdag voor de horeca. 8 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 9

3.2. Verplaatsen van de markt Uit grafiek 2 blijkt dat ruim 80% van de markten niet of heel weinig wordt verplaatst, ongeveer 10% van de markten meer dan 10 keer per jaar, en een klein percentage (minder dan 10%) wordt ongeveer 5 keer per jaar verplaatst. In vergelijking met het vorige marktonderzoek is hier weinig tot geen vooruitgang op te merken. Het is nochtans belangrijk om erop te wijzen dat het verplaatsen van markten altijd tot een (veel) lagere opkomst en verkoop leidt. Naast dit economische aspect mag men ook het sociale effect dat een verplaatsing met zich mee brengt niet uit het oog verliezen. De alternatieve locatie van de markt is dikwijls voor de vaste klanten veel moeilijker te bereiken. Op deze locatie is het vaak ook niet mogelijk om het marktbezoek te combineren met een horecabezoek of een gezellige babbel op een rustige plaats. Het verplaatsen van de markt betekent voor de marktkramer verlies aan inkomsten. De gemeente kan dit gedeeltelijk compenseren door het standgeld aan te passen. Er moet echter duidelijk gesteld worden dat deze aanpassing nooit voldoende kan opwegen tegen het economische verlies dat een marktkramer lijdt door het verplaatsen van de markt. Bij het verplaatsen van een markt is ook de communicatie tussen de gemeente en de marktkramers van groot belang. Als de marktkramers hierover tijdig ingelicht worden bij het verplaatsen van de markt, kunnen zij de nodige maatregelen treffen in verband met personeel enz.. Grafiek 2: Het verplaatsen van de markt 90,00% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% meer dan 10 keer ongeveer 5 keer bijna niet 3.3. Parkeerbeleid Het merendeel (90%) van de gemeenten past het parkeerbeleid niet aan tijdens de marktdag, een kleine 10% is iets toleranter of minder snel met het uitdelen van boetes, en één gemeente controleert intensief tijdens de marktdag (zie grafiek 3). Het parkeerprobleem hangt nauw samen met het feit dat de markt plaats heeft in het centrum van de gemeente. Het verplaatsen van de markt naar de periferie van de gemeente biedt weinig soelaas: uit de resultaten blijkt dat de bezoekersaantallen en de algemene tevredenheid van de klanten sterk dalen bij het verplaatsen van de markt. Als volgt formuleren we enkele suggesties om het parkeerprobleem bij een centraal gelegen markt aan te pakken: Voldoende fietsstalling voorzien (uit de klanten-enquêtes blijkt dat het merendeel van de klanten in de nabijheid van de markt woont); Het inleggen van een pendeldienst vanuit een grote parkeerplaats naar de markt en vice versa; Het parkeerbeleid tijdens de marktdag versoepelen alsook de parkeervoorwaarden (bv. tijdelijk parkeren op een berm, parkeren waar het normaal niet is toegelaten, ); Een brochure verspreiden met info over de beschikbare parkeerplaatsen. Grafiek 3: Het parkeerbeleid tijdens de markt 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 meer controle ongewijzigd toleranter 10 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 11

3.4. Marktreglement Bij het opstellen van het marktreglement (na voorafgaand overleg met het marktcomité) heeft ruim 55% van de gemeenten weinig tot geen advies gevraagd aan de marktkramers, 30% heeft de marktkramers matige inspraak gegeven, en een kleine 15% veel inspraak. Het marktreglement is sinds 2006 wettelijk verplicht. Het reglement biedt zowel de marktkramer als de organiserende gemeente rechtszekerheid. Het is aan te raden om het marktreglement op te stellen in samenspraak met alle betrokkenen: de plaatsmeester, de marktkramers, de gemeente... 3.5. Marktcomité Voor het goed functioneren van de wekelijkse markt is het marktcomité van groot belang. Het marktcomité is bij voorkeur samengesteld uit een representatief aantal vertegenwoordigers van de marktkramers, de plaatsmeester en een vertegenwoordiger uit het gemeentebestuur (burgemeester of schepen). Het marktcomité komt eerder ad hoc samen naargelang de omstandigheden, maar het is toch aan te raden dat het comité minstens eenmaal per jaar vergadert op initiatief van de gemeente of van de marktkramers. Het marktcomité vertegenwoordigt de marktkramers en heeft twee doelstellingen. De eerste doelstelling is advies verstrekken aan de organiserende gemeente. In tegenspraak tot deze doelstelling, blijkt uit de enquête dat 53% van de gemeenten het marktcomité geen tot weinig inspraak geeft, bijna 40% van de gemeenten geeft de marktkramers veel tot heel veel inspraak en een kleine 10% geeft matige inspraak aan de marktkramers (zie grafiek 4). De tweede doelstelling bestaat in het op touw zetten van acties, het helpen bij en het ondersteunen van acties ter promotie van de wekelijkse markt,... Het tijdig en gepast inschakelen van het marktcomité zorgt ervoor dat acties veel efficiënter georganiseerd worden en succesvoller verlopen. 3.6. Plaatsmeester Bij de opbouw van de markt speelt de plaatsmeester een uiterst belangrijke rol. Het is de plaatsmeester die plaatsen kan toewijzen aan losse marktkramers, eventuele problemen oplost en het centrale aanspreekpunt vormt voor de marktkramers. Uit de enquête blijkt dat in ongeveer de helft van de gemeenten de plaatsmeester enkel tijd bij de opstart van de markt mag reserveren om deze te organiseren en te begeleiden. Bij 90% van de markten is de plaatsmeester wel steeds telefonisch bereikbaar, bij ongeveer 50% is de plaatsmeester af en toe tot vaak aanwezig op de markt zelf. Voor een vlot verloop van de organisatie van de markt is het uiterst belangrijk dat de plaatsmeester minstens telefonisch bereikbaar is en dat hij aanwezig is bij de opbouw van de markt. Voor de grotere markten is het aangewezen dat de plaatsmeester ook fysiek aanwezig is. Grafiek 4: Inspraak marktcomité 60 50 40 30 20 10 00 12 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 13

4. Klanten-enquête: enkele bevindingen Grafiek 5: Selectie resultaten klanten-enquête 6 5 4 3 2 1 0 leeftijd parkeermogelijkheden afstand Regelmatigheid regelmatigheid Het is opvallend dat een heel belangrijk deel van de klanten 50-plussers zijn (zie grafiek 5). Dit is deels te verklaren door de dag waarop de markt plaats heeft. De gemiddelde leeftijd van de klanten is op weekdagen immers hoger; in het weekend is de leeftijdsspreiding groter. Dit betekent dat er gemiddeld jongere mensen de markt bezoeken in het weekend en dat de leeftijdsverschillen onderling tijdens het weekend ook groter zijn. Grosso modo kan dus gesteld worden dat vooral ouderen de markt bezoeken tijdens de week. In het weekend wordt deze groep aangevuld met een grote groep marktbezoekers jonger dan 60 jaar. mensen. Dit kan erop wijzen dat oudere mensen meer functioneel winkelen (bijvoorbeeld voor hun dagelijkse aankopen) of meer kiezen voor de markt in de eigen gemeente dan jongere mensen. Dit fenomeen kan ook verklaard worden door het feit dat jongere mensen die in het weekend de markt willen bezoeken dit niet altijd in eigen gemeente kunnen doen. Uit de klanten-enquêtes blijkt dat er een negatief verband bestaat tussen de regelmatigheid waarmee klanten een markt bezoeken en de afstand die ze ernaartoe afleggen. Klanten trekken voor hun dagelijkse aankopen naar een dichtbij gelegen markt. Voor specifieke aankopen bezoekt men een verder gelegen markt. Deze laatste markt wordt weliswaar minder frequent bezocht. Een verband tussen de regelmatigheid van het bezoek en het soort aankopen staat in relatie tot het hierboven besproken verband. Uit de enquête blijkt dat klanten die enkel voeding kopen op meer regelmatige basis de markt bezoeken dan klanten die enkel nietvoeding kopen. Uit de enquête blijkt ook dat er grote verschillen bestaan wat de gemiddelde afstand betreft die een bezoeker naar die markt aflegt. Grosso modo trekt een grotere markt meer bezoekers aan die van ver komen dan een kleinere markt. Er spelen echter ook nog andere factoren mee zoals de nabijheid van andere wekelijkse markten, de algemene aantrekkelijkheid van de markt zelf en de uitgestrektheid van een gemeente. Inwoners van een uitgestrekte, maar relatief dunbevolkte gemeente leggen vaker grotere afstanden af om de wekelijkse markt te bezoeken. Dit heeft dan niets te maken met de aantrekkingskracht van de markt op inwoners van andere gemeenten, maar enkel met de uitgestrektheid van de gemeente. Uit een ander gegeven uit de enquête blijkt dat de appreciatie die de klanten hebben voor de parkeermogelijkheden rechtstreeks in tegengesteld verband staat met de regelmatigheid van het marktbezoek (hoe minder regelmatig de klant komt, hoe slechter hij de parkeermogelijkheden beoordeelt). Een verklaring hiervoor is dat een klant de markt minder vaak zal bezoeken als de parkeermogelijkheden beperkt zijn. Anderzijds bestaat er ook een verband tussen regelmatigheid en afstand. Aangezien de meeste marktbezoekers zich met de auto verplaatsen als ze meer dan 5 kilometer moeten afleggen, betekent dit dus dat er net parkeerproblemen zijn omdat er meer bezoekers met de auto komen i.p.v. de fiets en niet (enkel) omdat de parkeerfaciliteiten minder goed zijn dan op andere markten. Een feit hieraan gerelateerd, is dat de afgelegde afstand in het weekend groter is dan tijdens de week. Jongere mensen bezoeken vaker een iets verder gelegen markt dan oudere 14 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 15

5. Conclusies en aanbevelingen 6. Provinciale promotieactie wekelijkse markten De wekelijkse markt is in de eerste plaats een sociaal gebeuren. Uit de klanten-enquête blijkt dat het sociale aspect de belangrijkste reden is om de wekelijkse markt te bezoeken. Het financiële aspect (zoals de goedkopere prijs van de producten aangeboden op de markt) scoort bij de klanten lager. In een tijd waarin het sociale verkeer tussen mensen uit een zelfde wijk en gemeente minder frequent wordt en vereenzaming en verzuring een steeds vaker voorkomend gegeven is, lijkt het duidelijk dat de wekelijkse markt een aanzienlijke meerwaarde kan betekenen. Ook het winkelen in de open lucht, de gezellige sfeer en het ruime, verse en kwaliteitsvolle aanbod van de producten zijn belangrijke troeven van de wekelijkse markten. Een groot deel van de klanten die de markt bezoeken zijn 50-plussers. Voor een vlotte organisatie van de wekelijkse markt, zijn er volgende aanbevelingen: Het beheer van de markt niet in concessie geven; Indien mogelijk de markt niet verplaatsen (bij het noodgedwongen verplaatsen van de markt de marktkramers tijdig inlichten); Het parkeerbeleid versoepelen tijdens de marktdag en acties ondernemen om het parkeerprobleem aan te pakken; In juni 2009 werd de actie Ik lig goed in de markt voor de promotie van de West-Vlaamse wekelijkse markten op touw gezet. De actie was een initiatief van de Provincie West- Vlaanderen, de Onafhankelijke Orde van de West-Vlaamse Marktkramers en 27 West- Vlaamse steden/gemeenten. De actie bestond uit een imagocampagne en een draagtassenactie: Bij elke aankoop ontving de marktbezoeker een stempel. Bij een volle spaarkaart (12 stempels) kon hij deze inruilen voor een prachtige herbruikbare tas. De actie kende een groot succes, ook al omdat de actie op bovengemeentelijk niveau werd georganiseerd. Dit zorgde voor een vlotte, gestroomlijnde actie die overal tegelijkertijd op de markten van de deelnemende gemeenten plaatsvond. Door de spaaractie voor de tas bezochten klanten soms al eens een andere markt en werd er meer over de wekelijkse markt gesproken. De draagtassen worden bovendien nog vaak gebruikt door marktbezoekers om naar de markt te gaan en zorgen hierdoor voor een blijvende herkenning. Omwille van het grote succes van deze promotieactie zijn alle West-Vlaamse gemeenten (op één uitzondering na) bereid om deel te nemen aan een eventuele volgende provinciale actie. Het marktreglement opstellen met alle betrokkenen: de plaatsmeester, de marktkramers en de gemeente; Het marktcomité bij voorkeur samenstellen uit een representatief aantal vertegenwoordigers van de marktkramers, de plaatsmeester en een vertegenwoordiger uit het gemeentebestuur (burgemeester of schepen). Voor een goede werking is het aan te raden dat het marktcomité minstens eenmaal per jaar vergadert; Een belangrijke rol toekennen aan de plaatsmeester. 16 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 17

7. Bijlagen: Enquêteformulieren A. Enquêteformulier Gemeenten 1. Organiseert uw stad/gemeente een (wekelijkse) markt? Ja Nee, dan is deze enquête verder niet van toepassing. 2. Organiseert u deze zelf of wordt die in concessie gegeven? 4 punten Al altijd zelf Vroeger in concessie, maar nu zelf (indien ja: bent u nu tevreden? ) Zelf, maar we overwegen om het in concessie te geven Vroeger zelf, maar nu in concessie (indien ja: bent u nu tevreden? ) Al altijd in concessie 3. Onder welke dienst is uw wekelijkse markt ondergebracht? Bv. dienst economie, technische dienst, Dienst 4. Wat zijn de coördinaten van die dienst? Diensthoofd: Telefoon: E-mail: 5. Wie is de plaatsmeester die op de markt zelf het toezicht houdt? Naam: Telefoon: GSM: E-mailadres: Algemeen 6. Hoeveel inwoners telt uw stad/gemeente? 7. Hoeveel bezoekers komen er ongeveer tijdens de volledige duur naar de markt? 8. Hoeveel marktkramers hebben momenteel een vast abonnement? 9. Wat is het standgeld per meter marktkraam voor een marktkramer met een vaste plaats(abonnement)? 3 punten 10. Wat is het standgeld per meter voor losse marktkramers per meter? 1 punten (als los duurder is dan vast: positief) 11. Hoeveel lopende meters bedraagt de markt (beschikbaar voor marktkramers)? 12. Hoeveel beschikbare meters zijn er momenteel niet bezet op uw wekelijkse markt? Organisatie van de wekelijkse markt 13. Hoe centraal in de stad ligt de plaats waarop de wekelijkse markt plaatsvindt (bv. de marktplaats of een buitenwijk)? 4 punten Helemaal niet centraal Centraal Niet centraal Heel centraal Redelijk centraal 14. Hoe sterk is het stadsbestuur/gemeentebestuur zelf betrokken bij de organisatie van de markt? 2 punten Helemaal niet betrokken Niet echt betrokken Betrokken Nauw betrokken Heel nauw betrokken 15. Hoe systematisch wordt er een aanwezigheidslijst van de marktkramers bijgehouden? 1 punten Af en toe (een kwart van de keren) Soms (de helft van de keren) Vaak Altijd 16. Wordt de markt vaak verplaatst voor een andere activiteit (bv. Kermis of ijspiste)? 4 punten Meer dan 10 keer per jaar Tussen 10 en 5 keer per jaar Ongeveer 5 keer per jaar Minder dan 5 keer per jaar 17. Hoeveel wordt het standgeld aangepast bij verplaatste markten? 1 punten Niet 10% vermindering 25% vermindering 50% vermindering Meer dan 50% vermindering 18. Wordt het busvervoer van en naar de markt extra gestimuleerd tijdens de marktdag? 3 punten Vermindering van busdiensten Geen wijziging Contact genomen met De Lijn, maar zonder resultaat Extra buslijnen of grotere bussen Gratis busvervoer 19. Hoe tolerant is het parkeerbeleid tijdens het marktgebeuren? 2 punten Extra controles Geen verschil Minder snel uitdelen van boetes Tolerantere parkeervoorwaarden Speciale parkeerplaatsen voorzien 20. In hoeverre werd er bij het opstellen van het marktreglement inspraak gegeven of advies gevraagd aan de marktkramers als rechtstreeks betrokken personen? 1 punten Geen Weinig Matig Veel Consensus 21. Worden de marktkramers (via bv. een marktcomité of een andere adviesorgaan) betrokken bij het marktgebeuren? (bv. advies bij organisatie, promotieactie opzetten, ) 4 punten Niet Zelden Soms Vaak Altijd 18 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 19

22. Indien er een marktcomité bestaat, hoeveel keer komt het dan samen? 2 punten Enkel op aanvraag 1 maal per jaar 1 maal per kwartaal Maandelijks 23. Wat is de volledige samenstelling van dit marktcomité (coördinaten)? 24. Is er extra controle op gauwdiefstallen tijdens de markt? 1 punten Heel af en toe Soms Vaak Wekelijks Plaatsmeester 25. Hoeveel tijd mag de plaatsmeester reserveren om de wekelijkse markt te organiseren en te begeleiden? 2 punten 1 dag per week Halve dag per week Enkel bij de start van de markt 26. Hoeveel tijd is de plaatsmeester aanwezig tijdens de wekelijkse markt? 1 punten Bij de opbouw Af en toe Bijna altijd Altijd aanwezig 27. Is de plaatsmeester telefonisch bereikbaar? 1 punten Enkel tijdens de marktdag, in de kantooruren Heel de week, tijdens de kantooruren Tijdens de marktdag, vanaf 5.30u Heel de week in de kantooruren, tijdens marktdag vanaf 5.30u Promotie i.v.m. de wekelijkse markt 30. Hoeveel publiciteit maakt u voor uw wekelijkse markt, bv. in vergelijking met andere evenementen die regelmatig in uw stad/gemeente plaatsvinden? 2 punten Geen Veel minder Minder Evenveel Meer 31. Hoe vaak heeft uw stad/gemeente in het verleden (los van de provinciale actie) reeds een promotieactie gevoerd om de wekelijkse markt te promoten? 2 punten Bij de opstart Jaarlijks Vier keer per jaar Maandelijks 32. Welk budget is er voorzien om acties op en rond de markt te financieren? 2 punten 33. Is er een aparte website of een aparte pagina op de gemeentelijke website voorzien om de markt te promoten? 1 punten Niets, zelfs geen vermelding op de site Het is de bedoeling om binnenkort iets op internet te zetten Er wordt naar de markt verwezen via bv. een kalender Er is een aparte pagina op de website Er is een volledige website aan gewijd Tip: u kunt de link naar uw website vermelden op onze website: www.oowvm.be 34. Deed u mee aan de provinciale actie van de draagtassen? 35. Zou u in de toekomst aan een eventuele provinciale actie in 2012 deelnemen? (na tijdig overleg over concept) 28. Hoe regelmatig controleert de plaatsmeester de losse marktkramers om na te gaan of zij in orde zijn met hun leurkaart en ondernemingsnummer? 2 punten Jaarlijks Vierjaarlijks Maandelijks Wekelijks Zijn er zaken in verband met de wekelijkse markt die u hieronder nog wilt vermelden? 29. Hoe regelmatig controleert de plaatsmeester de vaste marktkramers om na te gaan of zij in orde zijn met hun leurkaart en ondernemingsnummer? 1 punten Jaarlijks Vierjaarlijks 20 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 21

B. Enquêteformulier Marktkramers 1. Voor welke gemeente vult u deze enquête in? 2. Op welke dag gaat deze markt door? (indien er meerdere markten per week plaatsvinden mag voor iedere markt een nieuwe enquête ingevuld worden) 3. Uw leeftijd is: 0-20 21-44 44-59 60+ 4. Op hoeveel verschillende markten bent u aanwezig als marktkramer? 1 2 3 4 5 5+ 5. Wordt deze markt door de gemeente zelf georganiseerd of wordt die in concessie gegeven? Al altijd door gemeente Vroeger in concessie, maar nu door gemeente Door gemeente, maar ze overwegen om het in concessie te geven Vroeger door gemeente, maar nu in concessie Al altijd in concessie Algemeen 6. Hoeveel bezoekers komen er ongeveer tijdens de volledige duur naar de markt? 7. Wat is het standgeld per meter marktkraam voor een marktkramer met een vaste plaats? 8. Wat is het standgeld per meter voor losse marktkramers? 9. Hoeveel standplaatsen van bv. gemiddeld 6 meter zijn er momenteel niet bezet op de wekelijkse markt? Organisatie van de wekelijkse markt 10. Hoe centraal in de stad ligt de plaats waarop de wekelijkse markt plaatsvindt (bv. de marktplaats of een buitenwijk)? Helemaal niet centraal Niet centraal Redelijk centraal Centraal Heel centraal 11. Hoe sterk is het stadsbestuur/gemeentebestuur zelf betrokken bij de organisatie van de markt? Helemaal niet betrokken Niet echt betrokken Betrokken Nauw betrokken Heel nauw betrokken 12. Hoe systematisch wordt er een aanwezigheidslijst van de marktkramers bijgehouden? Af en toe (een kwart van de keren) Soms (de helft van de keren) Vaak Altijd 13. Wordt de markt vaak verplaatst voor een andere activiteit (bv. kermis of ijspiste)? Meer dan 10 keer per jaar Tussen 10 en 5 keer per jaar Ongeveer 5 keer per jaar Minder dan 5 keer per jaar 14. Hoeveel wordt het standgeld aangepast bij verplaatste markten? Niet 10% vermindering 25% vermindering 50% vermindering Meer dan 50% vermindering 15. Wordt het busvervoer van en naar de markt extra gestimuleerd tijdens de marktdag? Vermindering van busdiensten Geen wijziging Contact genomen met De Lijn, maar zonder resultaat Extra buslijnen of grotere bussen Gratis busvervoer 16. Hoe tolerant is het parkeerbeleid tijdens het marktgebeuren? Extra controles Geen verschil Minder snel uitdelen van boetes Tolerantere parkeervoorwaarden Speciale parkeerplaatsen voorzien 22 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 23

17. In hoeverre werd er bij het opstellen van het marktreglement inspraak of advies gevraagd aan de marktkramers als rechtstreeks betrokken personen? Geen Weinig Matig Veel Consensus 18. Worden de marktkramers (via bv. een marktcomité of een andere adviesorgaan) betrokken bij de organisatie van de markt? (bv. advies bij organisatie, promotieactie opzetten, ) Niet Zelden Soms Vaak Altijd 19. Indien er een marktcomité bestaat, hoeveel keer komt het dan samen? Enkel op aanvraag 1 maal per jaar 1 maal per kwartaal Maandelijks 20. Wat is de volledige samenstelling van dit marktcomité (coördinaten)? Plaatsmeester 21. Hoeveel tijd mag de plaatsmeester reserveren om de wekelijkse markt te organiseren en te begeleiden? 1 dag per week Halve dag per week Enkel bij de start van de markt 22. Hoeveel tijd is de plaatsmeester aanwezig tijdens de wekelijkse markt? Bij de opbouw Af en toe Bijna altijd, zeker telefonisch Altijd aanwezig 23. Is de plaatsmeester telefonisch bereikbaar? Enkel tijdens de marktdag, in de kantooruren Heel de week, tijdens de kantooruren Gedurende de marktdag, vanaf 5.30u Heel de week tijdens de kantooruren, gedurende de marktdag vanaf 5.30u 24. Hoe regelmatig controleert de plaatsmeester de losse marktkramers of zij in orde zijn met hun leurkaart en ondernemingsnummer? Jaarlijks Vierjaarlijks Maandelijks Wekelijks 25. Hoe regelmatig controleert de plaatsmeester de vaste marktkramers of zij in orde zijn met hun leurkaart en ondernemingsnummer? Vierjaarlijks Jaarlijks Promotie i.v.m. de wekelijkse markt 26. Hoeveel publiciteit maakt de gemeente voor de wekelijkse markt, bv. in vergelijking met andere evenementen die regelmatig in de stad/gemeente plaatsvinden? Geen Veel minder Minder Evenveel Meer 27. Hoe vaak heeft de stad/gemeente in het verleden (los van de provinciale actie) reeds een promotieactie gevoerd om de wekelijkse markt te promoten? Bij de opstart Jaarlijks Vier keer per jaar Maandelijks 28. Is er een aparte website of een aparte pagina op de gemeentelijke website voorzien om de markt te promoten? Niets, zelfs geen vermelding op de site Het is de bedoeling om binnenkort iets op internet te zetten Er wordt naar de markt verwezen via bv. een kalender Er is een aparte pagina op de website Er is een volledige website aan gewijd 29. Deed de markt mee aan de provinciale actie van de draagtassen? Zijn er zaken in verband met de wekelijkse markt die u hieronder nog wilt vermelden? 24 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 25

C. Enquêteformulier Klanten Colofon Stad/gemeente: Leeftijd klant: Geslacht klant: 1. Hebt u voldoende keuze op deze markt? Ja Nee, ik mis dit soort kraam/artikel: 2. Hoe zijn de parkeermogelijkheden tijdens de markt? Parkeren is een groot probleem Parkeren vergt een beetje zoekwerk Onvoldoende parking, maar reglementering is minder strikt waardoor het toch voldoende wordt (bv. parkeren in berm, tijdsbeperking minder strikt, ) Voldoende parking, maar te strikte parkeerreglementen (bv. door heel veel controles) Voldoende parking 3. Hoe ver ligt deze markt van uw woonplaats? Verder dan 15km Tussen 10 en 15 km Tussen 5 en 10 km Tussen 1 en 5 km Minder dan 1 km 4. Wat koopt u zoal op de markt? Enkel voeding Vooral voeding Enkel niet-voeding Vooral niet-voeding Voeding én niet-voeding Voor info over de studie West-Vlaamse wekelijkse markten - Onderzoek 2010 : Dienst Economie T 050 407 187 E economie@west-vlaanderen.be www.west-vlaanderen.be/economie Voor info over de Provincie West-Vlaanderen Provinciaal Informatiecentrum Tolhuis Jan Van Eyckplein 2 8000 Brugge T 0800 20021 E provincie@west-vlaanderen.be www.west-vlaanderen.be Grafische vormgeving en druk Provincie West-Vlaanderen, Grafische dienst Wettelijk depot D/2010/0248/33 5. Hoe vaak komt u naar de markt? 1 à 2 keer per jaar Meerdere keren per jaar Maandelijks Wekelijks 6. Waarom bezoekt u de markt? (mogelijkheid meerdere in te vullen) Sociaal contact (combinatie markt met bv. terrasje doen) Gezelligere sfeer in vergelijking met grootwarenhuis Inkopen doen in de buitenlucht Goedkopere prijs Ruim aanbod 26 Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten Onderzoek West-Vlaamse wekelijkse markten 27