Maastrichts Expositie & Congresscentrum MECC Maastricht

P R O G R A M M A 1 0-1 1 m e i 2 0 1 2 Maastrichts Expositie & Congresscentrum MECC Maastricht

INLEIDING Geachte Collegae, De dagen worden weer wat langer en de vorst is al weer een tijdje verdwenen. Tijd voor de lente en dus tijd voor de Anesthesiologendagen 2012! Wederom zullen zij dit jaar in het Maastrichtse Expositie en Congrescentrum (MECC) plaatsvinden op 10 en 11 mei. Het Organiserend Comité heeft dit jaar als thema Solo en Samen gekozen. Daar waar mogelijk zal dit thema door het programma verweven zijn waarbij iedere sectie, commissie of spreker zijn eigen interpretatie hieraan mag geven. Tijdens deze Anesthesiologendagen vraagt het bestuur u ook om mee te discussiëren over actuele onderwerpen die ons als anesthesioloog direct aangaan. Na de plenaire sessies op donderdag en vrijdag is er tijd en ruimte om in debat te gaan met experts en elkaar. Het hele programma is toegankelijk voor alle deelnemers. De Problem Based Learning Discussions (PBLD) zijn slechts voor een maximum aantal deelnemers toegankelijk. Voor dit onderdeel is mede daarom voorinschrijving noodzakelijk. Daarnaast wordt de casuïstiek op de NVA website geplaatst zodat u zich kunt voorbereiden op uw PBLD. De Professor Vermeulen-Cranch lezing wordt uitgesproken door dr. R. Stienstra op donderdagochtend en prof.dr. F.J.P.M. Huygen verzorgt de State of the Art Lecture op vrijdagochtend. De wetenschappelijke secties en de verschillende commissies leveren alle een bijdrage gericht op hun specifieke aandachtsgebied. Zoals reeds in de vooraankondiging vermeld, wordt dit jaar vanaf 21.30 uur een feest in het centrum van Maastricht georganiseerd zonder diner vooraf. U kunt dan uw eigen dinerplannen maken en elkaar daarna weer treffen in de Bonbonnière. Zo kunt u toch intiem dineren met (oud) collega s en daarna met velen groots feesten tot na middernacht. Op het feest kunt u dansen en naar muziek luisteren maar er is ook gelegenheid om op een rustigere locatie bij te praten onder het genot van een drankje en borrelhapje. Voor dit feest kunt u vooraf kaarten bestellen. Daarna kunt u ook nog aan de deur kaarten kopen maar dan geldt een hoger tarief. Het Organiserend Comité Anesthesiologendagen is wederom dankbaar voor de belangstelling vanuit de industrie. Mede door hun steun is het mogelijk om u een informatief en wetenschappelijk programma aan te bieden. Bestuur, Concillium en Organiserend Comite verheugen zich op uw komst naar de Anesthesiologendagen 2012!! Elise Sarton Marco Marcus Jan Willem Kallewaard Voorzitter Organiserend Comité Voorzitter Concilium Voorzitter Bestuur NVA Anesthesiologendagen 2012 Anaesthesiologicum 3

ORGANISEREND COMITÉ ANESTHESIOLOGENDAGEN 2012 mw.dr. E.Y. Sarton, voorzitter mw. M.M.H. Bolman dr. P.L. Houweling J.W. Kallewaard prof.dr. S.A. Loer prof.dr. M.A.E. Marcus mw. B.M.A. Pieters R.B. Sie dr. M.M.J. Snoeck PRESIDIUM CONCILIUM ANAESTHESIOLOGICUM mw.dr. A.W.M.M. Koopman van Gemert M. Kuijpers prof.dr. M.A.E. Marcus dr. J.S. Pöll prof.dr. G.J. Scheffer NEDERLANDSE VERENIGING VOOR ANESTHESIOLOGIE Informatie wetenschappelijk programma: Mw. drs. P.L.T. Liem Postbus 20063 3502 LB Utrecht telefoon 030 282 38 55 fax 030 282 38 56 e-mail nva@anesthesiologie.nl CONGRESSECRETARIAAT Informatie registratie, abstracthandling en expositie ondersteunende bedrijven: Congress & Meeting Services Holland (CMSH) Postbus 957 5600 AZ Eindhoven telefoon 040 213 22 24 fax 040 213 40 10 e-mail anesthesiologendagen@congresservice.nl bankrekening nr 19 82 43 154 Congress & Meeting Services Holland inzake Anesthesiologendagen 2012 IBAN nr NL20 RABO 0198243154 BIC code RABONL2U 4

ALGEMENE INFORMATIE Datum donderdag 10 en vrijdag 11 mei 2012 Locatie MECC Maastricht Forum 100 6229 GV Maastricht tel 043 383 8383 www.mecc.nl Inschrijving Inschrijving voor de Anesthesiologendagen vindt elektronisch plaats via het openbare gedeelte van de website van de NVA (www.anesthesiologie.nl). In het uitzonderlijke geval dat u hier geen gebruik van kunt of wilt maken, kunt het congressecretariaat verzoeken u een deelnameformulier toe te zenden. Deelname aan het congres is pas definitief na registratie en ontvangst van het verschuldigde inschrijfgeld. Plaatsing voor de problembased learning discussion sessies geschiedt op volgorde van binnenkomst. Een bevestiging met toegangsbadge wordt na ontvangst van uw betaling toegezonden. Na 8 mei 2012 kunt u zich uitsluitend aan de registratiebalie inschrijven. Indien u zich ter plaatse inschrijft wordt 50 aan administratiekosten extra in rekening gebracht. Om de wachttijden bij de registratiebalie te voorkomen, adviseren wij u om tijdig in te schrijven via de website. Registratiekosten Inschrijvingen vanaf 24 februari 2012 do 10 mei 2012 vrij 11 mei 2012 gehele congres Leden 175 175 275 Aiosleden 110 110 175 Oud leden 110 110 175 (Incl. programmaboek, abstractboek, koffie, thee, frisdrank, lunches en aperitief) Voorinschrijving problem based learning discussion sessies U kunt zich voor maximaal twee problem based learning discussion sessies (pbld) inschrijven. Inschrijven is mogelijk vanaf begin april 2012. Neemt u a.u.b. kennis van de sessies die parallel lopen aan de sessie van uw keuze, u kunt niet ter plaatse uw keuze wijzingen. Indien u inschrijft voor deze sessies, wordt een actieve participatie van u verwacht. Via het openbare gedeelte van de website van de NVA (www.anesthesiologie.nl) kunt u de desbetreffende casus medio april 2012 downloaden. Feestavond Voor het Anesthesiologendagenfeest op donderdagavond in Maastricht kunt u zich aanmelden via de website. De bijdrage in de kosten is 29,75 per persoon voor drank, entertainment en hapjes. Indien u aan de deur een entreekaartje koopt zullen de kosten 33,50 zijn. Het feest is alleen toegankelijk voor NVA leden (geen partners). Tijdens de feestavond is er een band en een DJ. Ook is er gelegenheid elkaar in een rustigere omgeving te spreken of zelfs een gokje te wagen in het casino. De aanvangstijd van het feest is 21.30 uur. Het Organiserend Comité nodigt u uit voor een fileborrel als informele afsluiting op vrijdagmiddag. De fileborrel vindt plaats in het MECC café. 5

Overnachtingen Overnachtingen kunt u reserveren via het openbare gedeelte van de website www.anesthesiologie.nl, klik op de regel hotelreserveringen online. Bij uw inschrijving kunt u uw wensen kenbaar maken. Tijdig reserveren is gewenst. Aanmeldingen worden in volgorde van binnenkomst behandeld. Indien u, eventueel met partner, na afloop van de Anesthesiologendagen nog een nacht in Maastricht wilt blijven kunt u tegen een gereduceerd tarief een extra hotelovernachting boeken. Voor deze extra overnachting dient u dan per e-mail contact op te nemen Maastricht Booking Services, e-mail: mbs@mecc.nl. Assistentenborrel Inmiddels een goede gewoonte: praat en drink bij met je collega-aios uit het land op de avond voorafgaand aan de Anesthesiologendagen. Hapjes en drankjes als vanzelfsprekend verzorgd. Komt allen, dan ben je weer helemaal op de hoogte! CAGA Borrel 2012, woensdag 9 mei 2012 vanaf 21.00 uur in Cafe Forum. Betaling Incasso vindt plaats d.m.v. het afgeven van een éénmalige machtiging. De betaling wordt geboekt op bankrekening 19.82.43.154 CMSH inzake Anesthesiologendagen onder vermelding van uw registratienummer. Annulering Annuleren kan uitsluitend schriftelijk. Bij annulering na 1 april 2012 zijn de kosten van de aangegeven opties volledig verschuldigd. Wel kan eventueel een vervanger worden aangemeld. PARKEREN MECC Maastricht beschikt over een parkeergarage (P5) met een capaciteit voor 915 auto s. Tevens zijn er 7 parkeerterreinen met een capaciteit van 1300 parkeerplaatsen. Openbaar vervoer NS Station Maastricht-Randwijck ligt op 4 minuten lopen van MECC Maastricht. Op vertoon van uw badge van de Anesthesiologendagen kunt u op donderdag 10 en vrijdag 11 mei gratis gebruik maken van de stadsbussen in Maastricht. Bagage U kunt uw bagage afgeven bij de bewaakte garderobe van MECC Maastricht. Naambadge U wordt verzocht gedurende het hele congres uw naambadge te dragen aangezien dit uw toegangsbewijs is tot de sessies en de Expofoyer. Een week tevoren wordt de badge u toegezonden, mits u het registratiegeld heeft betaald. Bij binnenkomst in MECC Maastricht ontvangt u het badgekoord en hoeft u zich niet meer te melden bij de registratiebalie. Presentaties Sprekers worden verzocht hun presentatie uiterlijk 4 mei 2012 te mailen naar anesthesiologendagen@ congresservice.nl, zodat alles van tevoren in de juiste volgorde kan worden gezet. Tijdens het congres is een previewkamer tot uw beschikking. 6

Zalen Plenaire sessies: Auditorium 1 (ingang op level 1 en level 2) Parallelsessies: Auditorium 2-0.4, 0.5 (level 0) - 2.1 (level 2) Problem based learning discussion sessies: 0.8, 0.9 (level 0) Previewruimte 1.3 (level 1) Congressecretariaatskamer 1.2 (level 1) Internet Er zijn computers met internetverbinding beschikbaar in MECC Maastricht. Mededelingen Bij de congresbalie en bij de ingang van de Expofoyer staan eventuele berichten voor deelnemers vermeld op een flip-over. Expositie De expositie vindt plaats in de Expofoyer. In deze foyer bevinden zich vier terrassen met cateringpunten. Uw bezoek aan de stands wordt zeer op prijs gesteld. De openingstijden zijn: donderdag 10 mei: 08.30 19.00 uur vrijdag 11 mei: 08.30 17.00 uur Naast de expositieruimte vindt u de informatiestand van het bureau van de NVA. Koffie/thee/frisdranken/lunches Op beide dagen staan verschillende koffie/theebuffetten opgesteld in de Expofoyer. Rookbeleid Zoals gebruikelijk zijn de Anesthesiologendagen rookvrij. Wij verzoeken u hier rekening mee te houden. De ruimten van MECC Maastricht waar wel kan worden gerookt, zijn buiten naast Auditorium 2. Evaluatieformulier Bij de organisatie van de Anesthesiologendagen 2012 is dankbaar gebruik gemaakt van de suggesties uit de evaluatieformulieren 2011. Uw medewerking aan het invullen van deze formulieren wordt wederom zeer op prijs gesteld. Tegen inlevering van uw evaluatieformulier ontvangt u een lot. Uit alle loten die zijn uitgegeven worden dit jaar een ipad3 verloot. Het winnende lot zal via de NVA website bekend worden gemaakt. Prijsuitreikingen Op vrijdag 11 mei worden diverse prijzen uitgereikt: Uitreiking prijs beste voordacht aios in 2012 Toekenning Young Investigator Grant 2012 Uitreiking prijs beste artikel in Nederlands Tijdschrift voor Anesthesiologie in 2011 NVA Abbott Proefschrift Award 2012 Accreditatie De Anesthesiologendagen zijn geaccrediteerd voor 6 uur per dag. Een bewijs van deelname wordt alleen voor aios op voorhand afgedrukt. De presenties worden verwerkt in GAIA. Op verzoek kunnen leden ook een aanwezigheidsformulier ontvangen. Volgende Anesthesiologendagen Donderdag 30 en vrijdag 31 mei 2013 Donderdag 22 en vrijdag 23 mei 2014 Donderdag 28 en vrijdag 29 mei 2015 7

Centrum A2 A79 W Randwycksingel Z N O Duboisdomein Johan Willem Beyenlaan Busbaan P7 Itersondomein 15 16 17 P8 14 13 Zuidhal 11 12 10 uro Centre uro Passage Westhal Noordhal 9 8 7 6 P5 Paul-Henri Spaaklaan Kennedysingel 5 Expo Foyer Catering 4 Maastricht Passage P Ziekenhuis AZM Johan Willem Beyenlaan 20 18 19 Congrescentrum Forum Entree Forum Passage P3 Hoofd- Entree P4 Maastricht Entree Kennedysingel P2 P1 Hotel Forum NH Maastricht Hotel Euro Business Centre P6 Gaetano Martinolaan Gaetano Martinolaan P0 Universiteitssingel Robert Schuman Domein Paul-Henri Spaaklaan Joseph Bechlaan Endepolsdomein 9 juli. 2004 R.Schols MECC Endepolsdomein 0m 50m Schaal Universiteitssingel 8 A2 A79 NS-Station Maastricht-Randwyck

OVERZICHT PROGRAMMA - DONDERDAG 10 MEI 2012 08.30 09.30 Inschrijving en koffie Trajectum / Expofoyer 09.30 09.35 Opening Auditorium 1 09.35 10.05 Plenaire sessie: Professor Vermeulen-Cranch Lezing Auditorium 1 10.05 11.05 Parallelsessies: Debat; Sedatie in het ziekenhuis Auditorium 1 Refresher course lecture Auditorium 2 11.05 11.25 Koffiepauze Expofoyer 11.25 11.55 Ledenbijeenkomst Auditorium 1 11.55 12.45 Parallelsessies: Kieskring vergaderingen Auditorium 1 en 2, Zalen 2.1 en 0.5 12.45 13.45 Lunch Trajectum / Expofoyer 12.45 13.45 Lunchseminar Eurocept Zaal 0.4 13.45 14.45 Parallelsessies: Refresher course lecture Auditorium 1 Sectie Pijngeneeskunde Auditorium 2 Ned. Gezelschap voor Neuroanesthesiologie Zaal 2.1 Vrije voordrachten de beste 4 Zaal 0.5 Problem based learning discussion sessies Zalen 0.8 en 0.9 14.50 15.50 Parallelsessies: Sectie Cardio-Anesthesiologie Auditorium 2 Commissie Wetenschap Auditorium 1 Vrije voordrachten klinisch 1 Zaal 0.5 Commissie voor Anesthesieonderwijs in derdewereldlanden Zaal 2.1 Problem based learning discussion sessies Zalen 0.8 en 0.9 15.50 16.15 Theepauze Expofoyer 16.15 17.15 Parallelsessies: Invited speaker lecture Auditorium 1 Sectie Obstetrische Anesthesie Zaal 2.1 Sectie Urgentiegeneeskunde Zaal 0.4 Vrije voordrachten pijn Zaal 0.5 Commissie Geschiedenis van de Anesthesiologie Auditorium 2 17.15 18.15 Afsluitende Borrel 21.30 Feest in Bonbonnière 9

OVERZICHT PROGRAMMA - VRIJDAG 11 MEI 2012 08.30 09.15 Inschrijving en koffie Trajectum / Expofoyer 09.15 10.00 Plenaire sessie: State of the Art Lecture Auditorium 1 10.00 10.15 Prijsuitreikingen Auditorium 1 10.15 11.15 Parallelsessies: Debat; De paramedicus de in domein van de Auditorium 1 anesthesioloog Refresher course lecture Auditorium 2 11.15 11.40 Koffiepauze Expofoyer 11.40 12.40 Parallelsessies: Concilium Anaesthesiologicum Zaal 2.1 Actualiteiten Auditorium 1 en Auditorium 2 Commissie Juridische Zaken Zaal 0.5 Vrije voordrachten case reports Zaal 0.4 Problem based learning discussion sessies Zalen 0.8 en 0.9 12.40 13.40 Lunch Trajectum / Expofoyerr 12.40 13.40 Parallelsessie: CASA Auditorium 2 13.40 14.40 Parallelsessies: Actualiteit Auditorium 1 BBC Auditorium 2 Commissie kwaliteit Zaal 2.1 Vrije voordrachten PACU/IC Zaal 0.5 Vrije voordrachten apparatuur Zaal 0.4 Problem based learning discussion sessies Zalen 0.8 en 0.9 14.45 15.45 Parallelsessies: Refresher course lecture Auditorium 1 Sectie Kinderanesthesiologie Zaal 2.1 Vrije voordrachten basaal Zaal 0.4 Vrije voordrachten Klinisch 2 Zaal 0.5 Commissie Richtlijnen en Indicatoren Auditorium 2 15.45 16.05 Theepauze Expofoyer 16.05 17.05 Parallelsessies: Refresher course lecture Auditorium 1 Sectie Intensive Care Auditorium 2 Visitatiecommissie Zaal 2.1 Vrije voordrachten cardiovasculair Zaal 0.4 17.05 Fileborrel MECC Café 10

PROGRAMMA DONDERDAG 10 MEI 2012 08.30 09.30 Inschrijving en koffie Trajectum / Expofoyer 09.30 09.35 Opening: Auditorium 1 M.A.E. Marcus, voorzitter Concilium Anaesthesiologicum 09.35 10.05 Plenaire sessie I: Professor Vermeulen-Cranch Lezing Auditorium 1 voorzitter: M.A.E. Marcus Ontwikkelingen in de Regionale Anesthesie R. Stienstra 10.05 11.05 Parallelsessie 1: debat Auditorium 1 voorzitter: J.T.A. Knape Sedatie in het ziekenhuis Mw. F.G. Keuter, Senior-inspecteur voor de Gezondheidszorg; IGZ-Noordwest, Amsterdam Dr. P.L.J.M. Leroy, Kinderarts-intensivist, MUMC+, Maastricht R. Treffers, Bestuurslid, NVZ, Utrecht 10.05 11.05 Parallelsessie 2: refresher course lecture Auditorium 2 voorzitter: M.C. Haanschoten 11.05 11.25 Koffiepauze Expofoyer Haemodynamische Monitoring P.B.W. Cox en M.D. Lancé 11.25 11.55 Ledenbijeenkomst: De NVA nu en in de toekomst: Auditorium 1 de voorzitter over het strategisch meerjarenplan 11.55 12.45 Parallelsessie 3: Kieskringvergadering vrij gevestigd Auditorium 1 11.55 12.45 Parallelsessie 4: Kieskringvergadering academisch zaal 2.1 11.55 12.45 Parallelsessie 5: Kieskringvergadering loondienst zaal 0.5 11.55 12.45 Parallelsessie 6: Kieskringvergadering aios Auditorium 2 11

PROGRAMMA DONDERDAG 10 MEI 2012 12.45 13.45 Lunch Expofoyer/ Trajectum 12.45 13.45 Lunchsymposium Eurocept Zaal 0.4 voorzitter: M.W. Hollmann Ketanest ter preventie en behandeling van chronische pijn Dr. N.T. van Dasselaar, Afdeling Anesthesie Reinier de Graaf Groep, Delft Post-operative continuous peripheral nerve blocks improves patient outcome Prof. Xavier Capdevilla, Montpellier University Hospital Post-operative pain management by telemedicine Dr. Philippe Macaire, Rashid University Hospital Dubai UAE 13.45 14.45 Parallelsessie 7: refresher course lecture Auditorium 1 voorzitter: M. van Kleef Highlights literatuur A. Dahan 13.45 14.45 Parallelsessie 8: Sectie Pijngeneeskunde Auditorium 2 voorzitter: M.A.M.B. Terheggen Neural Targets and Mechanisms of Spinal Cord Stimulation Prof. R. Levy, Professor and Chairman of the Department of Neurosurgery and Co-Director of the Shands Jacksonville Neuroscience Institute at the University of Florida College of Medicine in Jacksonville, Florida, USA. New Techniques in Spinal Cord Stimulation A.L. Liem 13.45 14.45 Parallelsessie 9: Nederlands Gezelschap voor Neuro-Anesthesiologie zaal 2.1 voorzitter: A.R. Absalom Antihypotensiva R.V. Immink Antihypertensiva M. Klimek 12

PROGRAMMA DONDERDAG 10 MEI 2012 13.45 14.45 Parallelsessie 10: vrije voordrachten de beste 4 zaal 0.5 voorzitters: S.A. Loer en mw. K.M. Szadek Does hyperglycaemia (and redox status) influence the Hypoxic Pulmonary O 1 Vasoconstriction and the Hypoxic Ventilatory Response? M.M.H. Bolman, D.R.S.C.R. Lindeman, M.C.A. Boom, L.J.S.M. Teppema, L.P.H.J. Aarts, A. Dahan LUMC, Leiden IL-1β processing in ventilator induced lung injury O 2 S.E.I. van der Wal, K. Timmermans, M. Vaneker, M. Kox, G.J.J. Braak, P.A.W.M. van der Laak, M.G. Netea, J.G. van der Hoeven, L.A.B. Joosten, G.J. Scheffer UMC St. Radboud, Nijmegen Kwaliteit postoperatieve overdracht O 3 M. Platenkamp, E.L.J. van Rensen, Y. van der Tuijn, E.S. Thieme Groen, B. de Vries, C.J. Kalkman UMC Utrecht, Utrecht Cortical processing of pain is modulated by state and trait depression O 4 in chronic low back pain patients C.J. Vossen, M.A.E. Marcus, J. van Os, R. Lousberg MUMC+, Maastricht 13.45 14.45 Parallelsessie 11: problem based learning discussion sessie zaal 0.8 moderatoren: M.D. Lancé en A.A.J. van Zundert (voorinschrijving) Een simpele standaard procedure of hoe men zich vergist... 13.45 14.45 Parallelsessie 12: problem based learning discussion sessie zaal 0.9 moderator: C.T. Favoccia (voorinschrijving) Anesthesie buiten de comfort-zone 14.50 15.50 Parallelsessie 13: Sectie Cardio-Anesthesiologie Auditorium 2 voorzitter: J. van Klarenbos Mechanische ondersteuning van de circulatie: een toenemend verschijnsel Cardiac output uit het stopcontact D. van Dijk Steunhartpatiënt: van IC tot bed en breakfast Mw. E. Sukkel, nurse practitioner, CTC, UMC Utrecht Anesthesie bij steunhart: kan dat zomaar? J. van Klarenbosch 13

PROGRAMMA DONDERDAG 10 MEI 2012 14.50 15.50 Parallelsessie 14: Commissie Wetenschap Auditorium 1 moderatoren: mw. C. Boer en E.G. Mik 14 Nieuwe medische devices: Validatie en implementatie Validatie van nieuwe medische devices Mw.dr. l.m. Peelens, Post-doc researcher, Epidemiology, Julius centrum voor Health Sience and Primary Care, UMC Utrecht Implementatie van nieuwe medische devices T.W.L. Scheeren 14.50 15.50 Parallelsessie 15: vrije voordrachten klinisch 1 zaal 0.5 voorzitters: D.J.F. Nieuwenhuijs en mw. A.P.I. Houwink Ongekruist bloed in de prehospitale setting: Ervaringen van het helikopter O 5 MMT Nijmegen en outcome van 2007 tot heden R.A.B. van der Wal, dr. N. Hoogerwerf UMC St Radboud, Nijmegen Mortality and affecting factors in hip fracture surgery patients in a O 6 peripheral hospital L.M. Saenen, J.P.C. Sonneveld, J.K.G. Wietasch, S. Schiere UMC Groningen, Groningen Taakverschuiving en kwaliteit van zorg in de praktijk: AIOS versus O 7 Physician Assistants op de preoperatieve polikliniek Anesthesiologie R.C. Tromp Meesters, G.J. Scheffer Diakonessenhuis Utrecht, Utrecht Ventilation after bariatric surgery O 8 D.J.F. Nieuwenhuijs, J. Houte van St. Antonius ziekenhuis, Nieuwegein 14.50 15.50 Parallelsessie 16: Commissie Anesthesie-onderwijs in Derdewereldlanden zaal 2.1 voorzitter: P.M.J. Rosseel Beleid CADW P.M.J. Rosseel Regionale technieken in de Derdewereld R.J. Steur 14.50 15.50 Parallelsessie 17: problem based learning discussion sessie zaal 0.8 moderatoren: C. Keijzer en E.J. Pasman (voorinschrijving) Go with the flow

PROGRAMMA DONDERDAG 10 MEI 2012 14.50 15.50 Parallelsessie 18: problem based learning discussion sessie zaal 0.9 moderatoren: mw. F.B. Venema en mw. M.H. Yntema (voorinschrijving) HELLP, hoe MOET dat nu? 15.50 16.15 Theepauze Expofoyer 16.15 17.15 Parallelsessie 19: Invited speaker lecture Auditorium 1 voorzitter: L.P.H.J. Aarts Obesitas: Bariatrische Chirurgie en Zwangeren Prof.dr. M. Van de Velde, Anesthesioloog/afdelingshoofd, Afdeling Anesthesiologie, UZ Leuven, België 16.15 17.15 Parallelsessie 20: sectie Obstetrische Anesthesie zaal 2.1 voorzitters: mw. N.M.A.A. Engel en mw. A.M.J.V. Schyns-van den Berg Biologische effecten van lachgas, feiten en mythen M.W. Hollmann 16.15 17.15 Parallelsessie 21: sectie Urgentiegeneeskunde zaal 0.4 voorzitter: M.G.M. Scot Samenwerken op de SEH, anesthesioloog en SEH-arts: 1 + 1 = 3? Dr. P.W.B. Nanayakkara, internist, aandachtsgebied vasculaire en acute geneeskunde, opleider SEH-arts VU Medisch Centrum Anesthesiologiestage voor SEH-arts i.o., een landelijk voorstel M.G.M. Scot Samenwerking met wie?samenwerking in de praktijk door interactieve bespreking casuïstiek E.J. Pasman en M.G.M. Scot 15

PROGRAMMA DONDERDAG 10 MEI 2012 16.15 17.15 Parallelsessie 22: vrije voordrachten pijn zaal 0.5 voorzitters: N.T. van Dasselaar en M. Jansen Evaluatie van het gebruik van remifentanil tijdens de partus O 9 J.A. Hakse, H.J. Lourens, M.J.N. Weinans, D.G. Snijdelaar UMC Utrecht, Utrecht The Effect of Ketamine on Resting-state Magnetic Resonance Imaging O 10 in Healthy Volunteers M. Niesters, N. Khalili-Mahani, C.H. Martini, S. Rombouts, E.Y. Sarton, A. Dahan LUMC, Leiden The effect of placebo, morphine and ketamine on conditioned pain O 11 modulation (CPM) and pain adaptation in neuropathic pain patien M. Niesters, E. Hoitsma, L. Aarts, E.Y. Sarton, A. Dahan LUMC, Leiden No correlation between minimal electrical charge at the tip of the O 12 stimulating catheter and the efficacy of the PNB catheter for brachial plexus block K.P.W. Schoenmakers, P.J.C. Heesterbeek, N.T.M. Jack, R. Stienstra Sint Maartenskliniek, Nijmegen 16.15 17.15 Parallelsessie 23: Commissie Geschiedenis van de Anesthesiologie Auditorium 2 voorzitter: J.S. Pöll The most kissed girl on Earth Dr. D.J. Wilkinson, Ret. Anaesthetist, Historian, editor history section European Journal of Anaesthesia, Formerly Boyle Dept. of Anaesthesia Bartholomew s Hospital, London, UK 17.15 18.15 Afsluitende borrel 21.30 Feestavond Bonbonnière 16

PROGRAMMA VRIJDAG 11 MEI 2012 08.30 09.15 Inschrijving en koffie Trajectum / Expofoyer 09.15 10.00 Plenaire sessie II: State of the Art Lecture Auditorium 1 voorzitter M.A.E. Marcus The end of the beginning F.J.P.M. Huygen 10.00 10.15 Prijsuitreikingen Auditorium 1 10.15 11.15 Parallelsessie 24: debat Auditorium 1 voorzitter: J.W. Kallewaard De paramedicus in het domein van de anesthesioloog: Taakverschuiving en taakherschikking Mr. D.Y.A. van Meersbergen, jurist KNMG, Utrecht C.J. van Oort 10.15 11.15 Parallelsessie 25: refresher course lecture Auditorium 2 voorzitter: mw. C. Boer Hyperglycaemie J. Hermandines 11.15 11.40 Koffiepauze Expofoyer 11.40 12.40 Parallelsessie 26: Concilium Anaesthesiologicum Zaal 2.1 voorzitter: M.A.E. Marcus Van meester naar opleidingsgroep: educational governance anno 2012 J.K.G. Wietasch The downside of Optimism Mw.dr. A. de Bruin, Afdeling Onderwijsontwikkeling en Onderwijs Research, Universiteit Maastricht 11.40 12.40 Parallelsessie 27: actualiteit Auditorium 1 voorzitter: C.J. van Oort De inspectie en de anesthesioloog Mw. A. Ansink, Hoofdinspecteur Curatieve Gezondheidszorg, IGZ, Utrecht 17

PROGRAMMA VRIJDAG 11 MEI 2012 11.40 12.40 Parallelsessie 28: actualiteit Auditorium 2 voorzitter: C. Heringhaus Human factors C. Frerk, Consultant Anaesthetist, Northampton General Hospital, Cliftonville, Engeland mw. R.A.J. Janss 11.40 12.40 Parallelsessie 29: Commissie Juridische Zaken zaal 0.5 voorzitter: mw. L.E. Garmers U wilt toch ook niet aangeklaagd worden? Mw. B. Kop, J.E. Kal, P.E. Lee Kong, M.P. Verburg 11.40 12.40 Parallelsessie 30: vrije voordrachten case reports zaal 0.4 voorzitters: C. Keizer en T.J. van den Berg Fatal Neuroleptic Malignant-like Syndrome in a Patient with O 13 Severe Parkinson s Disease M. Tolsma, A.J.W.J. van der Lely, A.L. Diederik, A.J. Meinders Sint Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein Ook bij koude CRPS kan er sprake zijn van inflammatie O 14 M.S. Vereen, F.J.P.M. Huygen, M. Dirckx, J.G. Groeneweg Erasmus MC, Rotterdam Unilateral flushing and sweating following thoracic epidural analgesia: O 15 Case report A. van der Wolk, K. van Loon, G.H.P. Vissia, J.T.A. Knape UMC Utrecht, Utrecht Effects of ventilation weaning on skin conductance: two case examples O 16 J.H. Volders, R. Schellaars, V.A.R. Aarts, L.J. Huijbregt, M.T. Johnson, M. van Lieshout, M. Ouwerkerk, H. Weda, D.H.T. Tjan Gelderse Vallei, Ede 11.40 12.40 Parallelsessie 31: problem based learning discussion sessie zaal 0.8 moderatoren: C. Keijzer en E.J. Pasman (voorinschrijving) Go with the flow 11.40 12.40 Parallelsessie 32: problem based learning discussion sessie zaal 0.9 moderatoren: M.D. Lancé en A.A.J. van Zundert (voorinschrijving) Een simpele standaard procedure of hoe men zich vergist... 18

PROGRAMMA VRIJDAG 11 MEI 2012 12.40 13.40 Parallelsessie 33: CASA Auditorium 2 voorzitter: J.W. Hol Op het scherp van de snede, op het heetst van de naald! Mw. A. Enquist, schrijfster 13.40 14.40 Parallelsessie 34: actualiteit Auditorium 1 voorzitter: C.J. Kalkman Why do researchers lie? M.W. Hollmann 13.40 14.40 Parallelsessie 35: BBC Auditorium 2 voorzitter: J.W. Kallewaard Anesthesiologie, op weg naar transparantie R.B. Sie 13.40 14.40 Parallelsessie 36: Commissie Kwaliteit zaal 2.1 voorzitter: C. Keijzer De ontwikkeling van een risicomodel voor de anesthesiologie Inleiding A.P. Wolff Complicatieregistratie B.J. van Praagh Pre-operatieve screening M.J.L. Bucx Schade en claimcultuur in de anesthesiologie C. Keijzer Conclusie en discussie A.P. Wolff 19

PROGRAMMA VRIJDAG 11 MEI 2012 13.40 14.40 Parallelsessie 37: vrije voordrachten PACU/ IC zaal 0.5 voorzitters: mw. A.W.M.M. Koopman-van Gemert en mw. K. Feddes Comorbidity and complications in patients undergoing bariatric surgery: O 21 the value of ICU admission criteria N.M.I. Meijer, M. de Quelerij, C. van Velzen, R.L. Luitwieler, R.P.M. Gadiot, J. van der Voet, J.M. van der Klooster, P.W. de Feiter, G.H.H. Mannaerts, S.J.C. Verbrugge Erasmus MC, Rotterdam The effect of pre-operative training on the incidence of postoperative pneu- O 22 monia and hospital LOS in oncological patients undergoing a laparotomy L. Hulshoff, C. Idenburg, H. van de Poel, K. Ariese NKI-AVL, Amsterdam Instruments to measure family satisfaction with intensive care, O 23 a systematic review J.M. van den Broek, M.S. Arbous, E. de Jonge LUMC, Leiden A new patient mobilization scoring system in the ICU, what is the degree of O 24 similarity in scores between assessors in daily use? M. Vogel, C.W. Casteleijn, A.J.M. Meinders, P. Bruins St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein 13.40 14.40 Parallelsessie 38: vrije voordrachten apparatuur zaal 0.4 voorzitters: P.L. Houweling en J. Hermanides Adequate minute volume ventilation through a 100 cm long, O 25 3 mm inner diameter (ID) airway exchange catheter by expiratory ventilation assistance (EVA) E.M. Dias, A.E.W. Hamaekers, P.A.J. Borg, D. Enk MUMC+, Maastricht A randomized trial of internal jugular vein cannulation performed by O 26 an anesthesiology trainee: the ultrasound technique versus the landmark technique M.J. Bos, T.S. Schmitt, E.J.M. Erik, M.G.A. Willemsen, L. Muntinga, E. Dias, A.A.J. van Zundert MUMC+, Maastricht Can the Computer Help You to Learn Ultrasound-Guided Regional O 27 Anesthesia? C.T. van Doorn, J.H. Eshuis, M.W. Hollmann, B. Preckel, M.F. Stevens, J.T. Wegener AMC, Amsterdam 20 The Respir8TM, a new device to measure respiratory frequency in the O 28 postoperative period E.C. Bartels, M. Niesters, L. Aarts, E. Sarton, A. Dahan LUMC, Leiden

PROGRAMMA VRIJDAG 11 MEI 2012 13.40 14.40 Parallelsessie 39: problem based learning discussion sessie zaal 0.8 moderator: C.T. Favoccia (voorinschrijving) Anesthesie buiten de comfort-zone 13.40 14.40 Parallelsessie 40: problem based learning discussion sessie zaal 0.9 moderatoren: mw. F.B. Venema en mw. M.H. Yntema (voorinschrijving) HELLP, hoe MOET dat nu? 14.45 15.45 Parallelsessie 41: refresher course lecture Auditorium 1 voorzitter: M. Klimek Neuroanesthesia Update Prof.dr.med. C. Werner, voorzitter afdeling Anesthesiologie, University Medical Center Johannes Gutenberg-Universität Mainz,Duitsland Bescherming of toxisch? C.J. Kalkman 14.45 15.45 Parallelsessie 42: Sectie Kinderanesthesiologie zaal 2.1 voorzitter: mw. A. Gonzalez Candel Complicatieregistratie kinderen zinvol of niet? B. Molenbuur 14.45 15.45 Parallelsessie 43: vrije voordrachten basaal zaal 0.4 voorzitters: mw. E.Y. Sarton en mw. E.L.A. van Dorp Repetitive small skin breaking procedures in the neonatal rat prolongs O 26 adult post-operative pain: Plasticity of the spinal nociceptive network L. Knaepen, J. Patijn, D. Tibboel, E.A.J. Joosten Universiteit Maastricht, Maastricht Comparison of pulse contour versus pulmonary artery thermodilution cardiac O 27 output in patients undergoing elective open abdominal aortic aneurysm repair L.J. Montenij, S.A. de Jong, E.E.C. de Waal, W.F. Buhre UMC Utrecht, Utrecht Vasomotor reactivity is underestimated when carbogen is used instead of O 28 carbon dioxide enriched air E.A.J.G. Koolen, J.J. van Lieshout, R.V. Immink UMC Utrecht, Utrecht 21

PROGRAMMA VRIJDAG 11 MEI 2012 De farmacodynamische interactie tussen propofol en midazolam met O 29 betrekking tot sedatie en hemodynamiek E.G. Kaasschieter, E.R.I. Olofsen, S.B.A. Lichtenbelt, S.F.R. Engbers, D. Struys, A. Dahan, J.A.A. Vuyk LUMC, Leiden 14.45 15.45 Parallelsessie 44: vrije voordrachten klinisch 2 zaal 0.5 voorzitters: R.J. Stolker en J.W. Hol Opioid-Induced Respiratory Depression: A Review of Thirty Years O 30 of Case Reports G.H.W. Janssen, A. Dahan, L.P.H.J. Aarts, M.C.A. Boom, M. Niesters LUMC, Leiden Premedicatie met lorazepam heeft een negatief effect op de kwaliteit van O 31 het postoperatief herstel bij patiënten die in dagbehandeling worden geopereerd M. Klimek, H. Mijderwijk, H.J. Duivenvoorden, S. van Beek, F. Grüne, R.J. Stolker Erasmus MC, Rotterdam Preventive methods using lidocaine for reduction of pain associated with O 32 propofol injection: a double-blind randomized controlled trial J.M. Dortangs, M.W. Niesten, F.H.J. van Loon, A. van Zundert MUMC+, Maastricht Subcutaneous adipose tissue and serum concentrations of cefazolin in O 33 morbidly obese patients undergoing laparoscopic gastric bypass surgery A.P.I. Houwink, M.J.E. Brill, S. Schmidt, H.P.A. van Dongen, B. van Ramshorst, C.A.J. Knibbe St Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein 14.45 15.45 Parallelsessie 45: Commissie Richtlijnen & Indicatoren Auditorium 2 voorzitter: mw. A. Schuurhuis 15.45 16.05 Theepauze Expofoyer Levend(ig)e richtlijn, maar een dood(s) protocol? Mw. A. Schuurhuis, mw. A.W.M.M. Koopman-van Gemert en T.A. Brouwer 16.05 17.05 Parallelsessie 46: refresher course lecture Auditorium 1 voorzitter: H.P.A. van Dongen Introperatieve hypotensie J.B. Bijker 22

PROGRAMMA VRIJDAG 11 MEI 2012 16.05 17.05 Parallelsessie 47: Sectie Intensive Care Auditorium 2 voorzitter: R. Tepaske Pluriformiteit op de intensive care S. Rigter Communicatie in de geneeskunde en de intensive care L.P.H.J. Aarts 16.05 17.05 Parallelsessie 48: Visitatiecommissie zaal 2.1 voorzitter: C.T.J.M. Doreleijers Eigen verantwoordelijkheid centraal in kwaliteitsvisitatie C.T.J.M. Doreleijers en H. van Breugel 16.05 17.05 Parallelsessie 49: vrije voordrachten cardiovasculair Zaal 0.4 voorzitters: G.J. Scheffer en W.J. Schellekens 17.05 Fileborrel MECC Café Effect of Helium induced pre- and postconditioning on myocardial O 34 enzymes in patients subjected to Coronary artery bypass graft (CABG) surgery K.F. Smit, D. Brevoord, M.W. Hollmann, W.S. Schlack, S.G. de Hert, A.H. Driessen, B.A. de Mol, N.C. Weber, B. Preckel AMC, Amsterdam Cerebral Autoregulation does not Improve in the first days after Treatment O 35 of Malignant Hypertension E. ter Hofstede, B.J.H. van der Born, W.J. Stok, Y.S. Kim, J.J. van Lieshout, R.V. Immink UMC Utrecht, Utrecht Anesthesiologisch beloop bij de thoracoscopische correctie van O 36 oesophagus atresie bij neonaten R. Schoonderwoerd, S.H. Tytgat, D.B.M. Vd Werff, D.C. Vd Zee, J.C. de Graaff UMC Utrecht, Utrecht Use of fibrinogen concentrate in cardiac surgery; it s effectiveness and O 37 safety. A retrospective study S. Bilecen, L.M. Peelen, C.J. Kalkman, A.J. Spanjersberg, K.G.M. Moons, A.P. Nierich UMC Utrecht, Utrecht 23

UITGENODIGDE SPREKERS, NIET-ANESTHESIOLOGEN / NIET-LEDEN NVA Mw. A. Ansink Hoofdinspecteur Curatieve Gezondheidzorg IGZ Postbus 2680 3500 GT Utrecht Mw.dr. A. de Bruin Afdeling Onderwijsontwikkeling en Onderwijs Research Universiteit Maastricht Universiteitssingel 60 6229 ER Maastricht Mw. A. Enquist Schrijfster C. Frerk Consultant Anaesthetist Northampton General Hospital Northampton NN1 5BD Cliftonville, Engeland Mw. F.G. Keuter Arts IGZ Noordwest Kabelweg 79-81 1014 BA Amsterdam Dr. P.L.J.M. Leroy Kinderarts-intensivist MUMC+ Postbus 5800 6202 AZ Maastricht Prof. R. Levy Professor and Chairman of the Department of Neurosurgery and Co-Director of the Shands Jacksonville Neuroscience Institute at the University of Florida College of Medicine in Jacksonville Florida, USA Mr. D.Y.A. van Meersbergen Jurist KNMG Mercatorlaan 1200 3528 BL Utrecht 24 Dr. P.W.B. Nanayakkara Internist VU Medisch Centrum De Boelelaan 1117 1081 HV Amsterdam Dr. L.M. Peelens Julius Center for Health Sciences and Primary Care University Medical Center Utrecht Stratenum 7.111 Heidelberglaan 100 3584 CX Utrecht Mw. E. Sukkel Nurse practitioner, CTC UMC Utrecht Postbus 85500 3508 GA Utrecht R. Treffers NVZ Oudlaan 4 3515 GA Utrecht Prof.dr.med. C. Werner Voorzitter afdeling Anesthesiologie University Medical Center Johannes Langenbeckstrasse 1 55131Gutenberg-Universitat Mainz, Duitsland Prof.dr. M. Van de Velde Anesthesioloog/afdelingshoofd, Afdeling Anesthesiologie UZ Leuven Herestraat 49 3000 Leuven, België Dr. D.J. Wilkinson Ret. Anaesthetist, Historian Editor history section European Journal of Anaesthesia Formerly Boyle Dept. of Anaesthesia Bartholomew s Hospital West Smithfield EC1A 7BE London, Engeland

Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie 9e WETENSCHAPSDAG A N E S T H E S I O L O G I E Gastspreker: Lars Eriksson vrijdag 28 september 2012 De Reehorst, Ede Presentatie van actuele klinische en fundamentele wetenschap binnen Nederlandse ziekenhuizen Deadline indienen abstracts: maandag 4 juni 2012 www.anesthesiologie.nl tel.: 030 28 23 270

N.U. PLATTEGROND EXPOSITIE ANESTHESIOLOGENDAGEN 21 N.U. Terras + Buffet 7 N.U. N.U. N.U. N.U. NVA Entree Lobby Internetcorner

SPONSOREN EN EXPOSANTEN De Anesthesiologendagen 2012 worden mede mogelijk gemaakt door de ondersteuning van: Standnummer Standnummer 3M 7 Laerdal Benelux BV 57 3W Informed 21 Maquet Netherlands 34 Abbott BV 42 Masimo Nederland 11 Ambu 14 MC Europe B.V. 8 Astellas Pharma 52 Medeco BV 61 Astra Tech Benelux B.V. 55 Medical Discovery 9 B. Braun Medical BV 54 Medica Europe 10 Becton Dickinson 27 Medical Technology Transfer bv 32 B-K Medical Benelux 30 Medtronic Trading NL B.V. 29 Cair 37 Mindray Medical 41 ChipSoft 44 Mölnlycke Health Care BV 28 CoMedical B.V. 40 MSD 35 Covidien Nederland 48 Novo Nordisk B.V. 49 CSLbehring 5 Nycomed bv 38 Den Medical 28a Orion Pharma 37a Dräger Medical Netherlands B.V. 62 Pfizer 39 Edwards Lifesciences BV 3 Plastimed Benelux B.V. 31 Equip Medikey 69 Prelum 17 Esaote Benelux B.V. 36 ProStrakan Pharma B.V. 26 Eurocept Pharmaceuticals 43 Sandoz 50 Fresenius Kabi Nederland B.V. 19 Secma 51 GE Healthcare 1 Smith Medical Nederland 64 Genzyme Nederkand 45 Sorin Group NV 23 Grunenthal BV 68 St. Jude Medical Nederland B.V. 20 Heinen + Löwenstein 60 Teleflex Medical BV 16 HemoCue Diagnostics 24 TEM International 6 Hospira Benelux 59 Terumo Europe 58 Hospitera 4 The Surgical Company 63 IPO Medical B.V 47 Therabel Pharma Nederland 26a Itemedical BV 56 Verathon Medical 65 Janssen 67 Vygon Nederland BV 33 Joymed 46 27

N2 A2 A2 AKEN ROUTEKAARTJE MAASTRICHT EXHIBITION AND CONGRESS CENTRE Part of Amsterdam RAI 6229GV Maastricht Nederland MECC BV Forum 100 EINDHOVEN - AMSTERDAM LANAKEN-MAASEIK MAASTRICHT-AACHEN AIRPORT RING NOORDERBRUG CABERGERWEG PRESIDENT ROOSEVELTLAAN MAAS CENTRAAL STATION WILHELMINABRUG CENTRUM WYCK ST SERVAASBRUG E25 RING RING HASSELT HOGEBRUG TONGERSEWEG RING KENNEDYBRUG ANTWERPEN - BRUSSEL Westhal P8 uro Centre P5 Noordhal Euro Passage Zuidhal P7 Catering Expo Foyer P4 P3 Forum Passage Per auto Direct bij het naderen van Maastricht is MECC Maastricht aangegeven op ANWBborden, deze wijzen u de weg tot aan de parkeerterreinen van MECC Maastricht. Vanuit Amsterdam-Eindhoven neemt u de afrit 55 (Randwyck-MECC) en vanuit Parijs-Luik neemt u de afrit 56 (Gronsveld-MECC). Per bus Gemiddeld iedere vijf minuten pendelt de stadsbus van Maastricht tussen het centrum, Maastricht CS en MECC Maastricht (halte Forum). Congrescentrum Per trein N278 N278 RANDWYCK Kantoren entree STATION RANDWYCK ZIEKENHUIS MAASTRICHT UNIVERSITY GOUVERNEMENT Hoofd entree Maastricht entree LUIK-PARIJS P1 P2 Forum P6 NH Maastrich t Euro Business Centre Station Maastricht-Randwyck ligt op 250 meter afstand van MECC Maastricht en is aangesloten op een internationaal spoorwegennet. Bovendien is er een regelmatige verbinding met Maastricht C.S., dat is aangesloten op het (inter)nationaal spoorwegennet. LIEGE BIERSET AIRPORT Gaetano Martinolaan T +31(0)43 383 83 83 F +31(0)43 383 83 00 E info@mecc.nl I www.mecc.nl KvK 14618316 BTW 3041815B01 Bank 57 60 30 325 IBAN NL96ABNA0576030325 BIC ABNANL2A Per vliegtuig Op 10 km van MECC Maastricht ligt Maastricht-Aachen Airport, vanwaar MECC Maastricht per auto, taxi en bus binnen 15 minuten bereikbaar is. Adres MECC Maastricht (hoofdingang) Forum 100 6229 GV Maastricht Bezoekers kantoren MECC Maastricht De kantoren van de medewerkers van MECC Maastricht bevinden zich in het uro Centre (Duboisdomein 5a). Volg de bewegwijzering parkeerplaats P4. In de hoofdentree kunt u zich melden bij de receptioniste. Handige links - www.9292ov.nl voor al het openbaar vervoer in Nederland voor bus, trein, tram, metro 28

PLATTEGROND LEVEL 0 (KELDER) 29

PLATTEGROND LEVEL 1 (BEGANE GROND) PLATTEGROND LEVEL 2 (EERSTE VERDIEPING) 30

Congressecretariaat Anesthesiologiedagen Informatie registratie, abstracthandling en expositie ondersteunende bedrijven. Congress & Meeting Services Holland Postbus 957 6500 AZ Eindhoven T 040 213 22 24 F 040 213 40 10 E anesthesiologendagen@congresservice.nl I www.anesthesiologie.nl