Technische fiche Naam activiteit Doel Duur Werkvorm Materiaal Voorstelling van ILvA en de ladder van Lansink De leerlingen kunnen uitleggen waarvoor IlvA staat en kunnen vertellen wat de ladder van Lansink betekent. Ze kennen de verschillende trappen van de ladder van Lansink en kunnen er voorbeelden bij geven. 50 minuten Begrijpend Lezen Werkblaadjes, grote ladder aan bord met vijf naamkaartjes, woordenboeken, telefoongids, streekkaart regio 1 Vragen aan de leerlingen Je deelt de werkbladen uit en vraagt de leerlingen aan de hand van het voorblad waarover ze denken dat deze les zal gaan. Hierop staat het logo en de afkorting ILvA. 2 Verklaring van enkele moeilijke woorden Symbolisch Selectief inzamelen Flacon = als waarneembaar teken of voorwerp, beeldt iets abstracts uit, we proberen de hoogste trede van de ladder te bereiken, nl. dat iedereen afval voorkomt. = afzonderlijk inzamelen, daarvoor moet je je afval selecteren, bijv. de drankkartons apart verzamelen. = fles met stop, gemaakt uit redelijk hard materiaal, bijv. een shampoofles of een knijpfles ketchup. Hiervan kan je een voorbeeld tonen.
Technische fiche 3 De leerlingen lezen de tekst Wie gedaan heeft met lezen, zoekt één woord op in het woordenboek of herleest de tekst. als alle leerlingen de tekst hebben gelezen, hang je de vijf naamkaartjes van de ladder aan de laddertreden. 4 Enkele vragen ter verduidelijking Zijn er nog moeilijke woorden, woorden die je niet begrijpt? Wie is volgens jullie de schrijver van de tekst? Wat wil de schrijver ons vertellen? Wat is de bedoeling van deze tekst? Het is een informatieve tekst. IlvA schreef deze tekst om ons een heleboel zaken te leren over afval en hoe je afval het beste verwerkt. IlvA vertelt ons onder andere dat afval verbranden slechter is dan recycleren. Antwoorden voor de leerkracht 1. Zoek op de voorpagina wat het letterwoord ILvA betekent. (Intergemeentelijk samenwerkingsverband Land van Aalst) 2. kwam je dit letterwoord nog tegen? Waar? (Op zakken, GFT-container, krant) 3. Geef de juiste kleuren aan het logo. (Groen en zwart) 4. Zoek het woord intergemeentelijk op in je woordenboek. Noteer de betekenis in een zin. (Intergemeentelijk = samenwerking van gemeenten) (Zo is ILvA een samenwerking tussen de gemeenten Aalst, Lede, Denderleeuw Welke nog? 5. Zoek in de telefoongids van Aalst of via het internet het adres van ILvA op. (Industrielaan 18, 9320 Aalst (Erembodegem)
Intergemeentelijk samenwerkingsverband Land van Aalst
Zoek je mee? 1. Zoek op de voorpagina wat het letterwoord ILvA betekent. 2. Ben je dit letterwoord nog al tegengekomen? Waar? 3. Geef de juiste kleuren aan het logo. 4. Zoek het woord intergemeentelijk op in je woordenboek. Noteer de betekenis in een zin. 5. Zoek in de telefoongids van Aalst of via het internet het adres van ILvA op.
Wie of wat is ILvA? ILvA verzamelt huishoudelijk afval van meer dan 13 verschillende gemeenten 1. Dit is goedkoper omdat hiervoor minder vrachtwagens en personeel nodig zijn. Je leerkracht heeft een kaart van de streek. Zoek de 13 verschillende gemeenten op waar IlvA de inzamelingen verzorgt. ILvA is de beheerder van 13 containerparken, een stortplaats te Vlierzele en een composteringsinstallatie te Schendelbeke. Wisten jullie dat ILvA ook actief is op vlak van afvalvoorkoming, door onder andere de verdeling van brooddozen, drinkwaterfonteintjes, draagtassen en compostvaten? ILvA werkt nauw samen met de aangesloten gemeenten en geeft vooral raad aan de gemeentebesturen. Eén van onze bedoelingen is de mensen inzicht te laten krijgen in wat men noemt: De ladder van Lansink. Waarschijnlijk denken jullie: Wat heeft een ladder met afval te maken? Niets natuurlijk, op het eerste gezicht Het beeld van de ladder met zijn treden gebruiken we om een onderverdeling te maken tussen de verschillende mogelijkheden van afvalverwerking. 1 De 13 ILvA-gemeenten in 2010 zijn: Aalst; Denderleeuw, Erpe-Mere, Geraardsbergen, Haaltert, Herzele, Kluisbergen, Lede, Liedekerke, Ninove, Oosterzele, Sint- Lievens-Houtem en Zottegem.
Werkingsgebied
Op deze ladder willen wij zo hoog mogelijk klimmen. Hoe hoger de ladder, hoe beter voor het milieu. De bovenste trede is de beste. Op die trede voelen we ons het best. Eens we die bereiken en dus voldoende ons afval kunnen beperken en voorkomen, is het doel van de lessen geslaagd. We bekijken de ladder van Lansink eens van naderbij. Kan jij de 5 verschillende treden invullen? Je kan kiezen uit: recycleren, voorkomen, storten, hergebruiken en verbranden.
Storten Het gaat over stortplaatsen van categorie 2: stortplaatsen voor niet gevaarlijke huishoudelijke en daarmee vergelijkbare afvalstoffen. Het afval wordt in een grote put gedumpt. Zomaar afval in een put gooien zou veel problemen veroorzaken. Een stortplaats moet voldoen aan een heel aantal wettelijke voorwaarden. Wanneer een nieuwe stortplaats wordt gemaakt, wordt eerst de bodem beschermd met een plastic afsluitlaag, een laag waar het water niet doorkan. Deze voorkomt vervuiling van bodem of grondwater tengevolge van uitloging van verontreinigende stoffen uit de gestorte afvalstoffen. Het stortgas wordt verwijderd en gebruikt als brandstof (om elektriciteit op te wekken of water te verwarmen). Als dat niet mogelijk is wordt het stortgas verbrand. De stortplaats kan na verloop van tijd met aarde bedekt worden. Ook als de stortplaats niet meer gebruikt wordt, moet ze nog gecontroleerd worden en is het terrein voor lange tijd onbruikbaar. Bedoeling van storten is het afval op een gecontroleerde manier en voor onbepaalde tijd op te slagen in de bodem. Verbranden Dit gebeurt in een verbrandingsinstallatie. In deze installatie wordt het afval verbrand aan een zeer hoge temperatuur. De rookgassen worden gezuiverd voor ze door de schoorsteen in de lucht belanden. Er gebeurt ook energierecuperatie: stoom wordt omgezet in energie. Na het verbrandingsproces blijft er nog één vierde over als assen. Daarvan wordt nog de helft gerecupereerd of gerecycleerd. Bijvoorbeeld het schroot gaat terug naar de staalindustrie (om gesmolten te worden) en de bodemassen kunnen als secundaire grondstof gebruikt worden in de bouwsector. De rest van het verbrandingsresidu (o.a. vliegassen) worden gestort op een klasse 1-stortplaats (= stortplaats voor gevaarlijke afvalstoffen). Recycleren Veel afvalsoorten bevatten grondstoffen die opnieuw kunnen gebruikt worden. (afval = grondstof). Iedere keer dat je iets weggooit, gooi je dus ook grondstoffen weg! Wanneer we daarentegen sorteren, kunnen we de grondstoffen opnieuw in omloop brengen. De afvalstoffen worden gewassen en klaargemaakt om weer als grondstof dienst te doen.we maken er iets nieuw van. Dat heet recycleren.
Recycleren gaat het makkelijkst wanneer het om zuivere grondstoffen gaat. Bijvoorbeeld allemaal glas van dezelfde soort. Wanneer het afval uit verschillende soorten materiaal bestaat (bijvoorbeeld brik, verschillende soorten plastic), moeten die eerst van elkaar gescheiden worden. Hergebruiken Hergebruiken wil gewoon zeggen dat je iets opnieuw gebruikt in plaats van het in de vuilnisbak te gooien. Soms moet het voorwerp hersteld worden voor je het opnieuw kan gebruiken. Zo moet je een kapotte leren boekentas laten repareren. Dat kost minder dan een nieuwe kopen. Soms moet het product gepoetst worden alvorens het voor hergebruik geschikt is. Zo moeten flessen met statiegeld schoongemaakt worden. Het is niet altijd de eerste gebruiker die een product opnieuw gebruikt. Je kan spullen die je niet meer nodig hebt aan vrienden of familie geven, of naar een kringwinkel brengen.een voorwerp dat niet nieuw is, noem je tweedehands. Het verschil tussen hergebruiken en recycleren. Hergebruiken wil zeggen dat we het product in z n geheel en in zijn oorspronkelijke functie opnieuw gebruiken. Het enige wat soms moet gebeuren is een schoonmaakbeurt, herstelling of opfrissing. Recycleren wil zeggen dat we het materiaal waaruit het product is gemaakt (en niet het product zelf) opnieuw gebruiken om een nieuw product van te maken. Je ziet het oorspronkelijke product niet meer in het gerecycleerde product. In een trui zie je geen plastic flessen zitten. Voorkomen Afval voorkomen wil zeggen dat we ervoor zorgen dat we geen afval hebben. Er zijn tal van mogelijkheden om afval te vermijden. Je moet alleen maar goed nadenken en slim kopen. Het gaat er om alternatieven te vinden voor producten die afval met zich meebrengen. Voor veel wegwerpproducten bestaat er een duurzaam alternatief. Soms is dat duurder in aankoop. Als je het op langere termijn bekijkt, komt het vaak toch goedkoper uit! Ziezo we zijn de ladder afgedaald. De bovenste trede is en blijft de belangrijkste en zoals gezegd, daar kunnen we het meest aan doen.
Vraagjes bij de leestekst: Mogen wij ons even voorstellen? 1. Samenwerking tussen gemeenten is voordelig. Geef twee voordelen. 2. Kleur op de kaart van het werkingsgebied van ILvA Vlierzele en Schendelbeke en teken er zelf een legende bij: de stortplaats en de GFT-composteringsinstallatie.
3. Lansink is: een man die ladders maakt de bedenker van de beste volgorde van afvalbehandeling een Chinees milieuactivist de schrijver van de leesles 4. Waarom staat storten op de laagste trede van de ladder? Geef twee redenen. 5. Waarom staat verbranden laag op de ladder? Waarom moeten we proberen deze oplossing te vermijden? 6. Recycleren is belangrijk! Noem twee voordelen. 7. Leg in je eigen woorden uit wat hergebruiken is? 8. Hoe kan je afval voorkomen? Geef zelf enkele voorbeelden.