Uitkomsten peiling inwonersp nwonerspanel Langedijk Juni 2011 Samenvatting Begin mei is een nieuwe peiling van het inwonerspanel van de gemeente Langedijk uitgevoerd. Bijna 800 inwoners zijn uitgenodigd om hun mening te geven over kunst en cultuur in de gemeente Langedijk en over de LangedijkerPas. In totaal hebben 266 inwoners meegedaan aan de peiling; een respons van 34%. Het panel is zo samengesteld dat de leden (na weging) een representatieve afspiegeling vormen van de bevolking van de gemeente. Cultuur in Langedijk De associatie die de Langedijkers hebben met hun woongemeente is overwegend positief. De gemeente wordt in verband gebracht met woorden zoals water, groen, dorp(s) en landelijk, maar ook gezellig en gemoedelijk. Hoewel de gemeente niet direct wordt gekoppeld aan kunst en culturele activiteiten, vindt de meerderheid van de Langedijkers de aanwezigheid hiervan wel (zeer) belangrijk. Kunst en cultuur creërt volgens de inwoners saamhorigheid, biedt de mogelijkheid om andere dorpsbewoners te ontmoeten en draagt zorg voor de identiteit van een dorp. Het aanbod aan cultureel erfgoed, amateurkunst en festivals in Langedijk is volgens de meeste inwoners voldoende. Toch mist ongeveer de helft bepaalde culturele activiteiten. Het gaat dan vooral om activiteiten op het gebied van muziek en voor kinderen en jongeren. Ook de hoeveelheid kunst in openbare ruimtes en het aantal professionele optredens kan volgens vier op de tien inwoners beter. Ruim een derde van de inwoners is actief deelnemer aan culturele activiteiten. De meeste van hen zijn lid van een vereniging, club of gezelschap. De passieve deelname ligt hoger: acht op de tien inwoners hebben de afgelopen 12 maanden een evenement bezocht in de gemeente. Het aandeel bezoekers aan festivals, toneel-, cabaret-, musical- en dansuitvoeringen in de gemeente ligt een stuk lager. De belangrijkste reden voor de inwoners om niet deel te nemen aan culturele activiteiten is omdat men er niet in is geïnteresseerd. De Langedijkers zijn duidelijk voorstanders van cultuureducatie in het primair onderwijs. Ook een maatschappelijke stage ziet men als een goede manier om jongeren deel te laten nemen aan culturele activiteiten. Hetzelfde geldt voor muziekonderwijs via de muziekverenigingen. Wel kan de samenwerking tussen het onderwijs en culturele verenigingen (nog) beter volgens de meeste inwoners. LangedijkerPas Ruim de helft van de inwoners geeft aan (waarschijnlijk wel) gebruik te gaan maken van de LangedijkerPas als deze er komt. Bijna een kwart twijfelt nog. De meeste inwoners (72%) zijn bereid tussen de 1 en 25 euro voor de pas neer te leggen. De LangedijkerPas zou men vooral gebruiken om musea, theater en film te bezoeken. Ook voor sport, de bibliotheek en muziek is er belangstelling om de kaart in te zetten. Bijna driekwart van de inwoners vindt dat er een gezamenlijke pas met aanbod in zowel Langedijk, Alkmaar als Heerhugowaard moet komen. 1
1. Cultuur in Langedijk De gemeente Langedijk wil graag weten welke culturele activiteiten in de gemeente haar inwoners bezoekt en hoe zij het culturele aanbod in Langedijk waardeert. Bij cultuur kan gedacht worden aan cultureel erfgoed (bijvoorbeeld monumenten, bezienswaardige gebouwen, volksgewoonten), beeldende kunsten, theater, musea en festivals. Maar ook amateurkunstbeoefening zoals tekenen, schilderen, zingen, dansen, en het maken van muziek vallen onder cultuur. Onderdeel van cultuur is ook cultuureducatie waarbij kinderen (vaak op school) of volwassenen kennismaken met of zich bekwamen in culturele activiteiten. Langedijk is waterrijk, landelijk, dorps en gezellig De gemeente Langedijk wordt door haar inwoners vooral geassocieerd met woorden zoals water, wonen, landelijk, dorp(s), gezellig en groen. Ook denkt men bij de gemeente Langedijk aan voorzieningen, eilanden, kool en gemoedelijkheid. Onderstaande wordcloud toont de associaties die door de inwoners naar voren zijn gebracht. Hoe groter de woorden, des te meer deze term is genoemd. Figuur 1 Meest genoemde woorden bij beantwoording van de vraag: "Als u denkt aan de gemeente Langedijk, welke woorden komen er dan in u op?" Cultuur vooral voor de inwoners zelf De inwoners van Langedijk zijn van mening dat cultuur vooral een belangrijke rol speelt bij het ontmoeten van dorpsgenoten en bij de saamhorigheid in een dorp. Cultuur is volgens de inwoners minder van belang als het gaat om het aantrekken van nieuwe inwoners, bedrijven of industrie. 2
Figuur 2 Stelling: Cultuur speelt een belangrijke rol bij: het ontmoeten van andere dorpsgenoten 77% 18% 5% de saamhorigheid in een dorp 74% 21% 4% de identiteit van een dorp 74% 21% 6% een veelzijdige woonomgeving 73% 20% 8% het aantrekken van toeristen 57% 32% 11% het aantrekken van nieuwe inwoners 48% 36% 16% het aantrekken van bedrijven/industrie 30% 43% 28% (helemaal) mee eens neutraal (helemaal) mee oneens Ruime meerderheid vindt cultuur in gemeente belangrijk Zeven op de tien Langedijkers vinden de aanwezigheid van kunst en culturele activiteiten in de gemeente (zeer) belangrijk. Een lokaal cultureel aanbod bevordert volgens hen de saamhorigheid, binding en ontwikkeling van de Langedijkers. Daarnaast bepaalt het mede de uitstraling van de gemeente en het woonplezier. Verder ervaart men kunst en cultuur als een belangrijke vorm van ontspanning en ontmoeting. Enkele inwoners aan het woord: - Kunst en culturele activiteiten moeten een onderdeel van de samenleving zijn. Niet iedereen is geïnteresseerd in sport of kan sporten. Het bevordert het breder denken. - Ik vind het belangrijk dat mijn kinderen in hun eigen gemeente kunnen deelnemen aan culturele activiteiten, zoals muziekonderwijs en tekenen. - Het verhoogt de waarde van het woonplezier en bevordert de saamhorigheid. - Het biedt de bewoners mogelijkheid tot ontwikkeling en/of ontspanning. - Cultuur ontwikkelt mensen en brengt mensen samen. - Bezienswaardigheden en kunst in de gemeente vind ik belangrijk voor de uitstraling van de gemeente en daarmee ook het woonplezier. - De culturele activiteiten vind ik belangrijk omdat je ook in je buurt, op de fiets, een avondje uit moet kunnen of een hobby moet kunnen uitoefenen. Het is ook leuk om medebewoners te ontmoeten met dezelfde interesse en zeer belangrijk voor de kinderen en ouderen in onze gemeente om dichtbij leuke activiteiten te kunnen doen. Een klein aandeel (5%) hecht geen of weinig waarde aan culturele activiteiten in de gemeente. Redenen hiervoor zijn dat men uitwijkt naar andere plaatsen om deel te nemen aan culturele activiteiten of er gewoonweg geen belangstelling voor heeft. 3
Enkele inwoners aan het woord: - Ons gezin heeft niets met kunst en culturele activiteiten. - Voor culturele activiteiten wijk ik uit naar de gemeente Alkmaar, daar is het aanbod groter en is het goed te combineren met uiteten e.d. - Weinig mensen komen tegenwoordig nog op kunst af. Alleen Indian Summer is belangrijk voor Langedijk qua culturele activiteiten. - Te weinig tijd of interesse. En als we aan cultuur doen is dit meestal in bv Alkmaar of Amsterdam. Figuur 3 In hoeverre vindt u de aanwezigheid van kunst en culturele activiteiten belangrijk in uw gemeente? 70% 25% 5% (zeer) belangrijk neutraal (zeer) onbelangrijk Voldoende cultureel erfgoed e en amateurkunst in Langedijk In Langedijk worden tal van culturele activiteiten georganiseerd. Daarvan is het Indian Summer Festival een voorbeeld. De meerderheid van de Langedijkers is van mening dat er in de gemeente voldoende aanbod op het gebied van cultureel erfgoed, amateurkunsten en festivals is. Circa een derde is tevreden over de hoeveelheid kunst in openbare ruimtes en het aantal professionele optredens in de gemeente. Een relatief groot aandeel heeft geen uitgesproken mening over het aanbod aan cultuureducatie. Figuur 4 Vindt u dat er in de gemeente Langedijk voldoende aanbod is op het gebied van.. cultureel erfgoed (bv musea, bezienswaardige gebouwen, archieven, galerie) 71% 1% 18% 11% amateurkunsten (bv toneelverenigingen, musicals) 61% 4% 10% 26% festivals en evenementen 59% 1% 30% 10% kunst in openbare ruimtes (bv kunst in plantsoenen, rotondes, straten en pleinen) 34% 4% 37% 25% professionele optredens (bv toneel, klassieke muziek, popmuziek, lezingen/poëzie) 31% 2% 41% 27% cultuureducatie 27% 4% 22% 48% ja, het is voldoende nee, het is te veel nee, het is te weinig weet niet/geen mening 4
Voldoende culturele activiteiten voor ouderen en volwassen, minder voor de jeugd In Langedijk is er voldoende te doen voor ouderen en volwassenen, zo vindt de helft van de inwoners. Dit aandeel is kleiner als het gaat om voorzieningen en activiteiten voor kinderen tussen de 12 jaar en 18 jaar; 15% vindt dat er in Langedijk voor deze groep voldoende te doen is. Ook als het gaat om activiteiten voor kinderen tot 12 jaar, is er volgens een derde van de inwoners nog ruimte voor verbetering. Figuur 5 In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? In Langedijk is er genoeg te doen voor ouderen 53% 34% 14% volwassenen 48% 33% 20% kinderen tot 12 jaar 36% 31% 34% jongeren tussen 12 en 18 jaar 15% 31% 54% (helemaal) mee eens neutraal (helemaal) mee oneens Vooral behoefte aan (meer) muzikale activiteiten Een meerderheid van de inwoners (53%) mist geen activiteiten of voorzieningen op het gebied van cultuur in de gemeente. Degenen die wel een gemis ervaren, hebben vooral behoefte aan meer activiteiten. Met name in de muziek zien veel Langedijkers kansen om meer activiteiten te genereren, bijvoorbeeld in de vorm van festivals, optredens en concerten. Men benadrukt ook de mogelijkheden die CEC De Binding biedt. Sommige inwoners zien De Binding als een mogelijke Langedijkse Vest. Verder ziet men graag dat er meer activiteiten komen voor de jeugd en ouderen. Meerderheid geen uitgesproken mening over culturele onderscheidendheid Langedijk Circa een derde van de inwoners is tevreden over de inrichting van de openbare ruimtes. Hiermee wordt de kunst en cultuurhistorie in plantsoenen, rotondes, straten en pleinen bedoeld. Een vergelijkbaar percentage vindt dat de gemeente zich voldoende weet te onderscheiden van omliggende gemeenten als het gaat om kunst, cultuur en cultuurhistorie. Figuur 6 Kunt u aangeven in welke mate u tevreden bent over de volgende zaken? De inrichting van de openbare ruimtes 31% 41% 28% De mate waarin Langedijk zich onderscheid ten opzichte van omliggende gemeenten als het gaat om kunst, cultuur en cultuurhistorie 31% 47% 22% (zeer) tevreden neutraal (zeer) ontevreden 5
De helft van de Langedijkers is van mening dat de dorpen een eigen identiteit hebben. Verder vindt een ruime meerderheid het een goed idee dat de karakteristieke huizen in de gemeente monumenten worden. Figuur 7 In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? Ik vind het een goed idee dat de karakteristieke huizen in Langedijk monumenten worden. 72% 18% 10% Ieder dorp in de gemeente Langedijk heeft haar eigen culturele identiteit. 50% 27% 23% (helemaal) mee eens neutraal (helemaal) mee oneens Meer passieve dan actieve deelname aan cultuur Ruim een derde van de inwoners (34%) is actief deelnemer aan culturele activiteiten. De meeste zijn lid van een vereniging, club of gezelschap (exclusief sportvereniging of club). Verder staat vijftien procent (ook) ingeschreven bij een instelling voor kunstzinnige vorming. Tabel 1 Actieve cultuurparticipatie (meerdere antwoorden mogelijk) Ingeschreven bij instelling voor kunstzinnige vorming (muziekschool, creativiteitscentrum e.d.) Lid van vereniging, club of gezelschap (excl. sportvereniging of club) 26% 15% De meeste inwoners hebben de afgelopen 12 maanden een evenement (bijvoorbeeld beddenrace en kunstmarkt) bezocht in de gemeente. De helft van de inwoners is bij de bibliotheek langs geweest. Dit geldt ook voor musea en bezienswaardige gebouwen. Festivals, toneel-, cabaret-, musical- en dansuitvoeringen in de gemeente zijn minder vaak bezocht. Tabel 2 Bezoek culturele activiteiten minstens 1 keer bezocht Evenementen (bv. beddenrace, kunstmarkt) 79% Bibliotheek 50% Musea, bezienswaardige gebouwen, galerie (bv. Museum Broeker veiling) 48% Concert (bv. van lokale fanfare of koor) 38% Toneel-, cabaret-, musical- of een dansuitvoering 32% Festivals (bv. Indian Summer festival) 26% 6
Gebrek aan interesse belangrijkste reden voor niet-deelname culturele activiteiten De belangrijkste reden voor de inwoners om niet deel te nemen aan culturele activiteiten is omdat men er niet in is geïnteresseerd. Eén op de tien inwoners ervaart de activiteiten voor zichzelf als te kostbaar of te tijdrovend. Andere genoemde redenen zijn dat men naar elders gaat voor culturele activiteiten, men andere hobby s of bezigheden heeft of vanwege persoonlijke omstandigheden zoals ziekte niet kan deelnemen. Figuur 8 Wat is voor u de belangrijkste reden om niet deel te nemen aan culturele activiteiten? ik ben er niet in geinteresseerd 42% het kost me te veel tijd het kost me te veel geld 9% 12% ik kan niet van huis weg ik ken niemand die er ook naar toe gaat ik voel me bij het publiek niet thuis 1% 3% 6% anders 27% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% Minderheid vindt culturele activiteiten duur De meeste van de inwoners heeft geen uitgesproken mening over de hoogte van de kosten van de culturele activiteiten in Langedijk. Een kwart vindt de activiteiten duur. Ruim de helft ziet een taak voor de gemeente weggelegd om inwoners met een laag inkomen in staat te stellen deel te nemen aan culturele activiteiten. Figuur 9 In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? Deelnemen aan culturele activiteiten in Langedijk is duur 25% 58% 17% De gemeente moet inwoners met een laag inkomen in staat stellen aan culturele activiteiten deel te nemen 55% 29% 16% (helemaal) mee eens neutraal (helemaal) mee oneens Meer bekendheid geven aan culturele activiteiten in gemeente Aan de inwoners is gevraagd of zij ideeën of suggesties hebben over hoe de gemeente Langedijk ervoor kan zorgen dat meer inwoners gaan deelnemen aan culturele activiteiten in de gemeente. Veelvuldig wordt het meer bekendheid geven aan het aanbod genoemd. Ook het beter afstemmen van de activiteiten op verschillende doelgroepen is volgens de inwoners een aandachtspunt. Verder stellen sommige inwoners voor om een cultuurpas te introduceren voor huishoudens met lagere inkomens of de deelnameprijzen van culturele activiteiten laag te houden. 7
Enkele inwoners aan het woord: - Zorgen dat de prijzen in De Binding voor de verenigingen betaalbaar zijn zodat een kinderoperettevereniging uit Noord-Scharwoude niet zijn uitvoeringen hoeft te geven in de Geist in Sint Pancras. - Zeker niet bezuinigen op Atelier6. - Voor ouderen is het - met name s avonds - niet te doen als er geen vervoer is. Mogelijk een soort pendelbus op dergelijke avonden. Voor hen die het zich niet kunnen veroorloven gratis kaartjes geven. Scholen uitnodigen op dergelijke activiteiten. - Toegangskaartjes prijstechnisch toegankelijk maken voor iedereen en leuke activiteiten organiseren! - Ik merk weinig van culturele dingen. Bijvoorbeeld de beddenrace zie je overal staan waardoor dit mijn nieuwsgierigheid opwekt en daardoor ga ik er een keer heen. En als het bevalt en leuk is, ga ik vaker. Maar ik zou niet weten wat er allemaal te doen is in Langedijk. - Cultuurkrantje uitbrengen! Dat zou ik heel graag willen. - Activiteiten aanbieden die voor een breed publiek zijn bestemd. - Aanbod interessanter maken, cultuurpas invoeren, meer promotionele activiteiten, risico's durven nemen in het aanbod. Bijna tweederde van de inwoners van Langedijk vindt dat de gemeente meer bekendheid moet geven aan het culturele en cultuurhistorische aanbod in de gemeente. Dit kan volgens de inwoners onder meer door de inzet van communicatiemiddelen zoals aanplakbiljetten/posters, presentaties op scholen, advertenties in plaatselijke media en gemeentekrant, meldingen via sociale media, open dagen en het uitbrengen van een cultuurgids of cultuurkrant. Figuur 10 Vindt u dat de gemeente Langedijk meer bekendheid moet geven aan het culturele en cultuurhistorische aanbod in de gemeente? 64% 19% 17% ja nee weet niet/geen mening 8
Enkele inwoners aan het woord: - De krant "uit in Noord-Holland" vind ik een goed voorbeeld van hoe het zou kunnen voor Langedijk. Alle bezienswaardigheden, evenementen etc. vermeld per maand, in een krant die je kunt bewaren. Hierin kunnen ook de activiteiten van verenigingen, clubs, musea etc opgenomen worden. Een kwartaalblad is dan misschien handig omdat dan de verenigingen kunnen laten weten wanneer ze iets organiseren. Sommige dingen staan natuurlijk lang van tevoren vast, maar andere niet. Mensen kunnen zelf ook zien wanneer er een activiteit is en hier rekening mee houden. Het is nu eenmaal zo dat de agenda's van veel mensen steeds voller worden. - De pas zou een begin kunnen zijn, indien hier een bepaald voordeel aan gekoppeld wordt zal hier veel animo voor zijn. - Niet alleen voor scholieren toegankelijk maken, maar ook voor andere inwoners door hen bijvoorbeeld gewoon eens uit te nodigen. Bij een historische rondleiding door ons dorp of juist door het moderne aanbod. Daar wordt te weinig belangstelling voor getoond en velen kennen het niet. - Een cultuursite van de gemeente waar meer in staat dan de veiling. Deze site promoten in de bladen. Mensen van "buiten" die de veiling bezoeken, verleiden om eens verder te kijken in Langedijk. De wijngaard, de zuurkoolfabriek, de zuivelboerderij enz. zouden best trekpleisters kunnen zijn. Draagvlak voor cultuureducatie op scholen en bij culturele verenigingen Cultuureducatie laat inwoners kennismaken met kunst en cultuur en ontwikkelt het cultureel bewustzijn. Cultuureducatie omvat onderwijs over bijvoorbeeld het cultureel erfgoed, kunst en muziek in de gemeente. Dit onderwijs kan op school plaatsvinden, maar ook daarbuiten. Een ruime meerderheid van de Langedijkers is voorstander van lessen over de culturele historie van Langedijk in het primair onderwijs. Ook zijn zeven op de tien inwoners van mening dat een maatschappelijke stage een goede manier is om jongeren van 12 tot 18 jaar deel te laten nemen aan culturele activiteiten. Een andere manier om cultuureducatie te stimuleren is via de muziekverenigingen, zo blijkt. Acht op de tien vindt het een goed idee om muziekonderwijs aan te bieden via de muziekverenigingen. Om het cultuuronderwijs zo effectief mogelijk te laten zijn, is samenwerking tussen verschillende partijen zoals het onderwijs en culturele verenigingen en instelling van belang. Dit kan volgens zeven op de tien Langedijker nog beter. Tabel 3 In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? (helemaal) mee eens neutraal (helemaal) mee oneens Ik vind het goed dat kinderen in het primair onderwijs les krijgen over de culturele historie van Langedijk Ik vind het een goed idee om muziekonderwijs aan te bieden via de muziekverenigingen Een maatschappelijke stage is een goede manier om jongeren van 12 tot 18 jaar deel te laten nemen aan culturele activiteiten Ik vind dat scholen en culturele verenigingen en instellingen (denk aan amateurverenigingen, musea en bibliotheek) beter kunnen samenwerken op het gebied van kunst en cultuur 85% 10% 5% 79% 13% 7% 71% 18% 11% 70% 27% 3% 9
2. Langedijker erpas De gemeente Langedijk overweegt de LangedijkerPas te introduceren. Met deze pas kunnen inwoners korting krijgen op producten, diensten, activiteiten en voorzieningen op alles wat Langedijk te bieden heeft, bijvoorbeeld korting op een museumkaartje, korting bij de sportschool, in het theater of op een abonnement bij de bibliotheek. Het idee is dat alle inwoners uit Langedijk de pas zouden moeten kunnen kopen en daarmee deelname aan maatschappelijke en culturele activiteiten in Langedijk gestimuleerd wordt. Mensen met een laag inkomen zouden dezelfde pas gratis of tegen een gering bedrag moeten kunnen krijgen. Meerderheid verwacht LangerdijkerPas aan te schaffen Ruim de helft van de inwoners geeft aan (waarschijnlijk wel) gebruik te gaan maken van de LangedijkerPas als deze er komt. Acht procent geeft aan de pas niet te gaan kopen. Een gelijk percentage wil niet voor de pas betalen. De meeste (mogelijk) geinteresseerden (72%) zijn bereid tussen de 1 en 25 euro voor de pas neer te leggen. Zeventien procent weet nog niet welke kosten men acceptabel vindt. Figuur 11 Zou u gebruik maken van een LangedijkerPas? 25% 32% 22% 14% 8% Ja Waarschijnlijk wel Misschien Waarschijnlijk niet Nee Tabel 4 Welk bedrag bent u bereid te betalen voor een LangedijkerPas? niets 10% 1 tot 5 euro 14% 5 tot 10 euro 28% 10 tot 25 euro 30% 25 40 euro 2% Weet ik nog niet 17% 10
Inzet LangedijkerPas voor muziek, theater en film De LangedijkerPas zou men vooral gebruiken om musea, theater en film te bezoeken. Ook voor sport, de bibliotheek en muziek wil de ruime meerderheid de kaart gaan benutten. Tabel 5 Waar zou u de LangedijkerPas voor gebruiken? Musea/theater/ film 73% Sport 66% Muziek 60% Bibliotheek 58% Horeca 58% Recreatie/uitjes 58% Winkelen 57% Persoonlijke verzorging/kapper/sauna 48% Veel draagvlak voor regionale pas Drie procent van de inwoners bezit op dit moment een AlkmaarPas. Opvallend is dat bijna driekwart van de inwoners voorstander is van een gezamenlijke pas met aanbod in zowel Langedijk, Alkmaar als Heerhugowaard. Figuur 12 Bent u voorstander van een gezamenlijke pas met aanbod in zowel Langedijk, Alkmaar als Heerhugowaard? 73% 16% 11% ja nee weet niet Vier procent van de inwoners maakt op dit moment gebruik van inkomensondersteunende voorzieningen van de gemeente Langedijk (bijvoorbeeld: bijstandsuitkering, jeugdsportfonds, langdurigheidtoeslag, participatieregeling, scholierenvergoeding, kwijtschelding van belastingen). Figuur 13 Maakt u gebruik van inkomensondersteunende voorzieningen van de gemeente Langedijk? 4% 96% ja nee 11
Uitgave: I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn tel. (0229) 282555 Nummer: concept Opdrachtgever: Gemeente Langedijk Redactie: Drs. Bianca de Haan 12