Graydon Kwartaalmonitor. incl Kwartaal 4

Vergelijkbare documenten
Graydon Kwartaalmonitor. incl Kwartaal 4

Graydon Kwartaalmonitor

Graydon Kwartaalmonitor. Kwartaal

Graydon Kwartaalmonitor Q3 2017

Eerste helft 2018 & Q Graydon kwartaal monitor

Eerste helft 2017 & Q Graydon kwartaal monitor

Graydon Kwartaalmonitor. Kwartaal

Graydon Kwartaalmonitor Q1 2018

Graydon Kwartaalmonitor

Graydon Kwartaalmonitor Q3 2018

Graydon Kwartaalmonitor. Kwartaal

Graydon Kwartaal Monitor. Kwartaal

Kwartaalmonitor Q

Graydon Barometer. Graydon Barometer Betaalgedrag

Betaalgedrag Nederlands bedrijfsleven Graydon Studie

Nederlands bedrijfsleven. Graydon Barometer Betaalgedrag

Nederlands bedrijfsleven. Graydon Barometer Betaalgedrag. Eerste helft 2018

Graydon Barometer. Betaalgedrag Nederlands bedrijfsleven. Graydon Barometer Betaalgedrag

Graydon Barometer. Graydon Barometer Betaalgedrag

Graydon studie Betaalgedrag Nederlands bedrijfsleven 2016 Graydon Studie Q3, 2016

Graydon studie Betaalgedrag Nederlands bedrijfsleven 2016 Graydon Studie Q1, 2016

Graydon Barometer. Graydon Barometer Betaalgedrag

Graydon studie Betaalgedrag Nederlands bedrijfsleven 2016 Graydon Studie Q2, 2016

Graydon studie: Betaalgedrag Nederlands bedrijfsleven 2015.

Graydon studie. Betaalgedrag Nederlands bedrijfsleven Q

Inleiding. Met vriendelijke groet, Frans van den Heuvel Specialist Research and Learning bij Graydon. 2 Graydon kwartaalmonitor

Graydon studie: Betaalgedrag Nederlands bedrijfsleven Q

Figuur 1: Ontwikkeling aantal leerlingen Figuur 2: Prognose aantal leerlingen (index: 2011 = 100) (index: 2016 = 100)

Figuur 1: Ontwikkeling aantal leerlingen Figuur 2: Ontwikkeling aantal leerlingen (index: 2009 = 100) (index: 2014 = 100)

FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009

Allochtonen op de arbeidsmarkt

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Sterke stijging werkloosheid

Markt starters. Trendanalyse. Demografisch. Trendanalyse 14/04/ april Elles Derrez manager MKB Rabobank Westelijke Mijnstreek.

Stijging werkloosheid vlakt af door terugtrekken jongeren

Werkloosheid toegenomen

KvK-Bedrijvendynamiek

Sterkste groei vacatures in Zeeland

Werkloosheid in juli verder gedaald

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Forse toename werkloosheid in maart Lichte stijging aantal WW-uitkeringen

Basisscholen in krimpgebieden in schooljaar 2017/2018

KvK-Bedrijvendynamiek

Conjunctuurenquête Nederland. Vierde kwartaal 2015

Werkloosheid gedaald

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid in augustus licht gestegen

Werkloosheid gedaald, maar minder mensen aan het werk

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Februari 2008

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid gestegen naar 7 procent

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid verder opgelopen

Nieuwsflits Arbeidsmarkt juli 2013

Werkloosheid daalt opnieuw

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid in mei verder opgelopen

KvK-Bedrijvendynamiek. Jaaroverzicht 2017

KvK-Bedrijvendynamiek. Eerste drie kwartalen 2017

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid verder toegenomen. Anderhalf jaar stijgende lijn werkloosheid

Persbericht. Kleine toename werkloosheid

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid opnieuw toegenomen

Aantal werklozen in december toegenomen

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Opnieuw forse stijging werkloosheid

Aantal werkzoekenden en aantal WWuitkeringen

Aantal werkzoekenden en WW-uitkeringen verder gestegen in februari

Aantal werkzoekenden en WW-uitkeringen opnieuw toegenomen

Persbericht. Werkloosheid daalt

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid licht gestegen

DATA OVER DE BEDRIJVENDYNAMIEK. 2019, 1e kwartaal

Werkloosheid verder toegenomen

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid verder toegenomen. Minder WW-uitkeringen aan jongeren, meer aan ouderen

Bijna 30% van de starters stopt na het eerste jaar Met name cafetaria s en restaurants worden na één jaar weer opgeheven

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Maart 2013

Graydon Studie. Diversiteit in de Boardroom

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Januari 2008

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Opnieuw meer werklozen

(* *) (* WAARDEN GEVEN AAN VARIABELEN DIE NODIG ZIJN BIJ BEREKENEN DYNAMIEK LTV (GEBEURT IN MODEL) *) (* *)

Werkloosheid gedaald

Persbericht. Groei vacatures ten einde. Centraal Bureau voor de Statistiek

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Mei 2007

Werkloosheid nauwelijks veranderd

Tabel B.1 Gevoeligheid van de organisatie voor schommelingen in de economische conjunctuur naar sector, 2013 (in procenten van het aantal bedrijven)

Ontwikkeling werkgelegenheid in % 2 1,7 1,5 1,1 0,5 -0,5 -1,5 -1,4. -2 Totaal banen Grote banen Kleine banen

De arbeidsmarkt klimt uit het dal

Werkloosheid daalt verder in september

Conjunctuurenquête Nederland. Tweede kwartaal Ondernemersvertrouwen voor derde kwartaal op rij gestegen

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Oktober 2017

Woningtransacties per kwartaal Nederland

Afname banen in 2002 in Groot-Amsterdam

Persbericht. Werkloosheid in alle provincies gedaald

Monitor Economie 2018

Werkloosheid in augustus gedaald

Conjunctuurenquête Nederland. Vierde kwartaal 2017

Aantal werkzoekenden daalt in augustus met 8.400

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Arbeidsmarkt: verschil tussen Utrecht en Noorden van het land blijft groot

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Augustus 2017

Leenonderzoek Verbouwingen De cijfers 2016 vs 2015

Grote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025

Persoonlijke gegevens raadsleden

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. December 2012

Zzp er: werknemer nieuwe stijl

Conjunctuurenquête Nederland. Tweede kwartaal Bedrijfsleven onveranderd positief

Werkloosheid opnieuw gestegen

(65%) Totaal Mannen Vrouwen. Totaal jaar jaar

Aantal werkzoekenden en aantal WWuitkeringen

Transcriptie:

Graydon kwartaal monitor incl Kwartaal 4 1

Inhoud Inleiding 3 Persbericht 4 Per branche Overzicht Q2, Q3 en Q4 8 Starters per branche 9 Opheffingen per branche 1 Faillissementen per branche 11 Netto-Groei per branche 12 Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 13 Starters per branche 14 Opheffingen per branche 15 Faillissementen per branche 16 Netto-Groei per branche 17 Overzicht 214, 215 en 18 Starters per branche 19 Opheffingen per branche 2 Faillissementen per branche 21 Netto-Groei per branche 22 Overzicht per provincie Overzicht Q2, Q3 en Q4 23 Starters per provincie 24 Opheffingen per provincie 25 Failliete bedrijven naar provincie 26 Netto-Groei per provincie 27 Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 28 Starters naar provincie 29 Opheffingen per provincie 3 Faillissementen per provincie 31 Netto-Groei per provincie 32 Overzicht 214, 215 en 33 Starters per provincie 34 Opheffingen per provincie 35 Failliete bedrijven naar provincie 36 Netto-Groei per provincie 37 Algemeen overzicht 38 Conclusie 39 2

Inleiding Begin dit jaar maakte Graydon al bekend dat we konden afsluiten met een daling van het aantal faillissementen. Dat kunnen we vandaag aanvullen met het goede nieuws dat de Nederlandse bedrijvigheid in het afgelopen jaar is toegenomen. In is de bedrijfspopulatie met 72.46 entiteiten gegroeid. Het aantal actieve bedrijven steeg in het afgelopen jaar met 2,5 procent. De groei zet zich door, maar minder hard dan in het verleden. Vooral de onderliggende redenen stemmen tot optimisme. Niet alleen de eerder genoemde faillissementsdaling, maar vooral ook de stijging van het aantal starters in. De afgelopen drie jaar kenden we een continue afname van het aantal starters. Dat duidt erop dat ondernemers er weer voldoende vertrouwen in hebben om nieuwe activiteiten te beginnen. De meeste starters zien we terug in de Zakelijke Dienstverlening. In deze sector werden in 4.115 nieuwe bedrijven gestart, dat zijn er wel minder in vergelijking met een jaar eerder. Graydon noteert een grote toename in de Transport en Logistiek. In deze sector verdubbelde het aantal starters bijna in vergelijking met een jaar eerder. In deze Graydon Kwartaalmonitor hebben we ons vooral gefocust op het volledige jaar. U kunt uiteraard ook alle cijfers terugvinden over het vierde kwartaal. Ik hoop dat de inzichten uit deze studie u helpen om te weten waar voor uw bedrijf de meeste kansen liggen om goed zaken te kunnen doen. Met vriendelijke groet Mattijs van de Weijer Group director Risk & Compliance van Graydon Om ook in 217 een stijging van onze bedrijvigheid te kunnen laten zien, is het belangrijk dat deze trend zich doorzet. Zoals we al eerder berichten ziet Graydon het aantal faillissementen nog steeds dalen, maar minder hard dan we in het verleden hebben waargenomen. Als het aantal starters zich positief blijft ontwikkelen, dan blijft het Nederlandse bedrijvenlandschap groeien. 3

Nederlandse bedrijfspopulatie groeit in, ondanks toename van het aantal opheffingen. Graydon Kwartaalmonitor: Nederlandse bedrijvigheid in toegenomen met 72.46 nieuwe bedrijven, een groei van 2,5 procent. Amsterdam, 3 februari - In nam de Nederlandse bedrijvigheid toe met 2,5 procent. In totaal groeide het bedrijfsleven het afgelopen jaar met 72.46 entiteiten. Dat blijkt uit de jongste Kwartaalmonitor van bedrijfsinformatiespecialist Graydon. De groei laat zich vooral verklaren door de daling van het aantal faillissementen (-16,7%) en een lichte stijging van het aantal starters (+,7%). Het aantal opheffingen is in gestegen (+1,2%). De bedrijfspopulatie is in gegroeid, maar procentueel wel minder hard dan het jaar ervoor. De bedrijvigheid is ook het afgelopen jaar toegenomen, zegt Mattijs van de Weijer van Graydon. De afname van het aantal faillissementen is nog steeds een gunstig teken, maar vooral ook dat het aantal starters voor het eerst in drie jaar tijd weer is gestegen. Dat duidt erop dat ondernemers er weer voldoende vertrouwen in hebben om nieuwe activiteiten te beginnen. De netto-groei wordt door Graydon berekend door het aantal starters te verminderen met het aantal opheffingen en faillissementen. Voor de stijging van de netto-groei in is vooral de afname van het aantal faillissementen verantwoordelijk (-16,7%). In tegenstelling tot een jaar eerder, is in het aantal starters toegenomen. In totaal zijn er in 221.29 nieuwe bedrijven gestart, dat zijn er 1.527 meer dan in 215. Daarnaast zijn er in 1.746 bedrijven meer opgeheven dan in het jaar ervoor. Financiële Instellingen en Zakelijke Dienstverlening groeimotoren Nederlandse bedrijvigheid Drie sectoren zijn verantwoordelijk voor ruim de helft van de netto-groei van de Nederlandse bedrijvigheid. De Financiële Instellingen (21%), de Zakelijke Dienstverlening (19%) en de Gezondheid- en Welzijnszorg (13%) stuwen de 4

bedrijvigheid. Alle overige sectoren zijn wel in omvang toegenomen, behalve de sectoren (semi)overheid (-13 bedrijven) en Winning van Delfstoffen (-4 bedrijven). Noord-Holland en Zuid-Holland nemen het meest in bedrijvigheid toe Naast de gedetailleerde cijfers per branche bevat de Kwartaalmonitor van Graydon ook cijfers per regio. In kende elke Nederlandse provincie een netto-groei. De bedrijfspopulatie nam het meest toe in de provincies Noord-Holland (+17.72 nieuwe bedrijven), Zuid-Holland (+16.251 nieuwe bedrijven) en Noord-Brabant (+9.536 nieuwe bedrijven). De netto-groei bij koploper Noord-Holland was in wel minder groot dan in het jaar ervoor. De bedrijfspopulatie in de provincie Zeeland groeide (+ 91 nieuwe bedrijven) harder dan vorig jaar, maar in absolute zin wel het minst van alle Nederlandse provincies. Top 3 Sectoren met meeste groei in Top 3 Provincies met meeste groei in Aandeel sectoren in groei totale Nederlandse bedrijfsleven in 38,3 Dagen 15.35 38,49 Dagen 13.764 1 39,7 Dagen 9.193 2 3 44,6 Dagen 17.72 43,82 Dagen 16.251 1 42,94 Dagen 9.536 2 3 13% 21% 19% Financiele instellingen Zakelijke Gezondheids- en welzijnszorg Zakelijke Financiele instellingen Gezondheidsen welzijnszorg Zuid-Holland Noord-Holland Noord-Brabant Bron: Graydon Nederland 5

17 procent minder faillissementen in. Graydon prognose 217: daling van het aantal faillissementen zet door, maar minder hard Amsterdam, 1 januari 217 Afgelopen jaar zijn in Nederland 5.287 bedrijven failliet gegaan, een daling van 17 procent ten opzichte van 215. In gingen 1.44 bedrijven minder failliet dan een jaar eerder. Dat blijkt uit gegevens van bedrijfsinformatiespecialist Graydon. De Groot- en Detailhandel kende als sector de meeste faillissementen, maar de sectoren (Afval)water en Horeca werden naar omvang het hardst getroffen. In Flevoland vonden verhoudingsgewijs de meeste faillissementen plaats. De verwachting van Graydon is dat de daling zich in dit nieuwe jaar zal doorzetten, weliswaar minder hard, maar in 217 kan de bodem van crisisjaar 28 worden doorbroken. De afname van het aantal faillissementen heeft ons teruggebracht net boven het niveau dat we in 28 kenden, zegt Frans van den Heuvel van Graydon. Eigenlijk zijn we zelfs al weer terug bij het niveau dat we kenden voor de crisis, aangezien de bedrijvigheid sinds die tijd ook is toegenomen. Meeste faillissementen in Groot-en Detailhandel Net als in 215 kent de Groot- en Detailhandel het grootste aantal faillissementen. In deze sector gingen 1.184 bedrijven failliet op een totaal van 265.898 bedrijven (,4%). Financiële instellingen en de Zakelijke vullen de top drie aan als het gaat om het aantal faillissementen. De Bouw is uit de top drie verdwenen. Meer faillissementen in Gezondheid- en Welzijnszorg Ten opzichte van het vorig jaar ziet Graydon in nagenoeg alle sectoren een afname van het aantal faillissementen. Alleen in de Gezondheid- en Welzijnszorg (+4%) en het Onderwijs (+3%) nam het aantal faillissementen juist toe in vergelijking met een jaar eerder. Grootste daling aantal faillissementen in Cultuur, sport en recreatie De grootste afname van het aantal faillissementen in vergelijking met 215 noteert Graydon in de sectoren (Afval)water (-47%) en Cultuur, sport en recreatie (-47%). Ook in de Energiebranche (-33%), Landbouw (-31%), IT & Communicatie (-3%) en Bouw (-3%) nam het aantal faillissementen af. 6

Als we het relateren aan de branche-omvang dan zien we dat de (Afval)watersector het meest getroffen is door faillissementen, daarna volgen de Horeca en de Transport en Logistiek en de Industrie. In deze laatste twee sectoren nam het aantal faillissementen in vergelijking met vorig jaar met 5 procent af. In de (Afval) watersector halveerde het aantal faillissementen in vergelijking met een jaar eerder. Behalve in Friesland, in elke provincie minder faillissementen Op regionaal niveau zien we dat in de provincie Zuid-Holland de meeste bedrijven (1.23) failliet gingen. In elke provincie ziet Graydon een afname van het aantal faillissementen, behalve in de provincie Friesland (+37%). In 215 was de daling in deze provincie nog het grootst. In de provincies Flevoland (-44%), Groningen (-41%) en Drenthe (-32%) vonden de grootste dalingen plaats in vergelijking met een jaar eerder. Overijssel en Friesland meest geraakt door faillissementen De provincies Overijssel en Friesland zijn in het zwaarst door faillissementen getroffen; daar gingen,26 procent van de bedrijven failliet. De provincie Groningen heeft naar omvang relatief het minst te lijden onder faillissementen. In deze provincie gingen slechts,14 procent van de actieve bedrijven failliet. Prognose 217 Bedrijfsinformatiespecialist Graydon ziet dat de dalende trend zich doorzet in het nieuwe jaar. Weliswaar daalt het aantal faillissementen steeds minder hard, maar we kunnen in 217 de bodem van het aantal faillissementen wat we zagen in 28 (4.95 faillissementen) doorbreken. Deze prognose wordt mede versterkt door de toenemende financiële gezondheid van het Nederlandse bedrijfsleven. Top 5 Sectoren naar faillissementsratio 215 / Aantal faillissementen per jaar Water- en afvalverwerking Horeca Transport en logistiek,61%,5%,53%,48%,54% 1,7% 12. 1. 8. 6. 4.841 8.271 7.55 7.473 9.71 1.19 8.82 6.291 5.252,48% Industrie,58%,4% Groot- en detailhandel,5% 215,%,2%,4%,6%,8% 1,% 1,2% 4. 2. 28 29 21 211 212 213 214 215 Bron: Graydon Nederland 7

Per branche Overzicht Q2, Q3 en Q4 8

Starters per Branche Overzicht Q2, Q3 en Q4 12. 1. 8. 6. 4. 2. Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen Q2 Q3 Q4 6.675 9.267 4.6 7.221 4.159 3.916 2.783 2.686 562 2.799 2.472 1.48 1.836 84 1.492 68 121 4-5.521 8.733 3.538 6.13 4.225 3.547 2.686 2.522 372 2.523 2.724 1.212 1.585 736 1.343 51 8 6 2 1.418 9.545 4.714 6.745 3.851 3.533 1.954 2.561 472 2.581 2.397 1.335 1.737 1.512 1.517 32 94 7 23 9

Faillissementen per branche Overzicht Q2, Q3 en Q4 35 3 25 2 15 1 5 Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen Q2 Q3 Q4 25 152 28 298 4 148 3 39 11 84 16 84 89 27 58 9 1 - - 153 149 21 244 37 14 14 39 12 67 18 84 85 4 51 4 3-1 214 127 38 268 53 132 7 4 1 79 12 96 73 33 68 1 1 - - 1

Opheffingen per branche Overzicht Q2, Q3 en Q4 9. 8. 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen Q2 Q3 Q4 2.282 4.899 1.856 4.712 1.779 2.24 1.584 1.662 615 1.41 1.36 745 962 463 86 39 32 15 3 2.46 7.12 1.97 5.519 1.679 2.158 2.79 2.432 46 1.543 1.542 81 1.52 428 77 32 54 7 1 5.835 8.428 2.949 6.591 2.696 3.87 1.359 2.422 676 2.37 1.59 1.127 1.145 84 1.18 2 41 5 22 11

Netto-Groei per branche Overzicht Q2, Q3 en Q4 5. 4. 3. 2. 1. - 1. Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen Q2 Q3 Q4 4.188 4.216 2.176 2.211 234 1.564 1.169 985-64 1.35 1.42 579 785 35 574 2 88-11 -3 2.962 1.572 1.547 367 259 1.249 593 51-46 913 1.164 327 448 268 522 15 23-1 4.369 99 1.727-114 112 314 588 99-214 465 795 112 519 639 341 11 52 2 1 12

Per branche Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 13

Starters per branche Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 12. 1. 8. 6. 4. 2. Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen Q4 214 Q4 215 Q4 8.61 9.339 4.465 7.31 7.251 3.294 2.272 2.642 814 2.354 1.961 1.259 1.559 97 1.112 84 64 12 2 9.154 9.946 4.378 6.941 3.937 3.452 2.565 2.775 452 2.638 2.29 1.355 1.69 1.35 1.26 77 79 11-1.418 9.545 4.714 6.745 3.851 3.533 1.954 2.561 472 2.581 2.397 1.335 1.737 1.512 1.517 32 94 7 23 14

Faillissementen per branche Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 45 4 35 3 25 2 15 1 5 Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen Q4 214 Q4 215 Q4 34 195 42 419 61 23 25 56 24 118 29 119 122 45 88 4 2 - - 244 147 12 316 56 215 32 48 16 99 15 92 14 41 53 4 1 - - 214 127 38 268 53 132 7 4 1 79 12 96 73 33 68 1 1 - - 15

Opheffingen per branche Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 12. 1. 8. 6. 4. 2. Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen Q4 214 Q4 215 Q4 9.982 8.953 2.743 7.564 2.879 3.481 1.942 2.435 787 2.228 1.577 1.241 1.289 843 1.125 31 33 11 2 6.743 9.379 2.518 7.628 2.86 3.193 2.86 2.674 748 2.119 1.685 1.315 1.221 93 1.121 46 52 12 8 5.835 8.428 2.949 6.591 2.696 3.87 1.359 2.422 676 2.37 1.59 1.127 1.145 84 1.18 2 41 5 22 16

Netto-Groei per branche Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 5. 4. 3. 2. 1. - 1. - 2. - 3. Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen Q4 214 Q4 215 Q4-2.225 191 1.68-682 4.311-417 35 151 3 8 355-11 148 19-11 49 29 1 2.167 42 1.848-1.3 1.21 44 447 53-312 42 59-52 365 64 86 27 26-1 - 8 4.369 99 1.727-114 1.12 314 588 99-214 465 795 112 519 639 341 11 52 2 1 17

Per branche Overzicht 214, 215 en 18

Starters per branche Overzicht 214, 215 en 45. 4. 35. 3. 25. 2. 15. 1. 5. Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen 214 215 25.322 4.84 17.48 31.981 2.582 15.947 11.74 11.421 4.261 1.145 9.569 5.458 6.784 3.165 4.955 278 271 41 7 26.41 41.526 17.72 29.988 17.581 16.987 11.186 11.461 3.41 1.789 9.87 5.841 7.66 3.364 4.795 316 272 42 12 28.85 4.115 17.27 29.4 17.932 16.288 1.964 11.337 2.34 11.379 11.88 5.765 7.21 4.51 6.96 255 35 29 26 19

Faillissementen per branche Overzicht 214, 215 en 2. 1.8 1.6 1.4 1.2 1. 8 6 4 2 Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen 214 215 1.292 869 163 1.774 23 1.68 16 238 14 528 11 577 443 188 366 27 9-1 1.1 691 97 1.367 186 847 134 233 81 398 63 414 335 16 258 27 9-5 796 62 118 1.176 195 585 69 162 55 331 65 358 316 15 243 21 6 2-2

Opheffingen per branche Overzicht 214, 215 en 3. 25. 2. 15. 1. 5. Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen 214 215 18.793 21.574 8.84 2.528 8.58 9.854 5.755 6.35 1.957 6.249 4.264 3.71 4.66 1.87 3.361 18 74 36 1 15.11 22.676 8.5 21.172 8.24 9.83 6.74 6.628 1.851 5.955 4.561 3.28 4.22 2.13 3.234 121 118 43 19 12.74 25.749 9.12 21.469 8.544 9.674 6.67 7.983 2.14 6.317 5.31 3.361 4.65 2.19 3.618 121 137 4 29 21

Netto-Groei per branche Overzicht 214, 215 en 2. 15. 1. 5. - 5. Financiële instelling Zakelijke Overige Groot- en detailhandel Gezondheids- en welzijnszorg Bouwnijverheid Cultuur, sport en recreatie IT en Communicatie Landbouw en visserij Leasebedrijven Onderwijs Industrie Horeca Vastgoed Transport en Logistiek Water- en Afvalverwerking Energie bedrijven (semi)overheid Winning van delfstoffen 214 215 5.237 18.361 8.441 9.679 12.294 5.25 5.213 5.148 2.2 3.368 5.195 1.81 2.275 1.17 1.228 143 188 5-4 1.398 18.159 8.475 7.449 9.155 7.57 4.978 4.6 1.469 4.436 5.246 2.219 2.79 1.191 1.33 168 145-1 - 7 15.35 13.764 7.87 6.359 9.193 6.29 4.288 3.192 145 4.731 5.722 2.46 2.82 1.792 3.99 113 27-13 - 4 22

Per provincie Overzicht Q2, Q3 en Q4 23

Starters per provincie Overzicht Q2, Q3 en Q4 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2. GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND Q2 Q3 Q4 1.453 1.442 1.51 1.341 2.912 5.762 4.311 12.331 11.484 6.95 2.458 839 1.35 1.187 926 1.16 2.514 5.241 4.8 11.274 1.561 6.352 2.178 748 1.43 1.434 1.6 1.335 2.814 5.835 4.656 12.962 12.232 7.718 2.556 9 24

Faillissementen per provincie Overzicht Q2, Q3 en Q4 3 25 2 15 1 5 GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND Q2 Q3 Q4 34 5 24 24 85 182 96 24 242 218 89 3 26 29 27 31 71 152 72 27 224 216 87 18 19 92 46 29 132 134 73 195 277 188 46 2 25

Opheffingen per provincie Overzicht Q2, Q3 en Q4 12. 1. 8. 6. 4. 2. GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND Q2 Q3 Q4 797 785 686 884 1.465 2.893 2.523 7.322 6.636 3.922 1.456 554 93 944 736 1.23 1.794 3.266 3.32 8.684 8.87 4.29 1.442 535 1.16 1.24 1.34 1.357 2.56 4.89 3.855 9.916 9.59 6.34 2.368 83 26

Netto-Groei per provincie Overzicht Q2, Q3 en Q4 6. 5. 4. 3. 2. 1. -1. GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND Q2 Q3 Q4 622 67 341 433 1.362 2.687 1.692 4.769 4.66 2.765 913 255 349 214 163 16 649 1.823 94 2.383 2.25 1.927 649 195 224 12-74 - 51 176 892 728 2.851 2.365 1.226 142 5 27

Per provincie Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 28

Starters per provincie Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2. GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND Q4 214 Q4 215 Q4 1.433 1.439 1.186 1.344 3.196 6.63 4.847 12.295 11.938 7.871 2.718 1.18 1.334 1.48 1.181 1.33 2.827 5.756 4.741 12.61 11.951 7.445 2.595 95 1.43 1.434 1.6 1.335 2.814 5.835 4.656 12.962 12.232 7.718 2.556 9 29

Faillissementen per provincie Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 4 35 3 25 2 15 1 5 GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND Q4 214 Q4 215 Q4 47 81 69 42 142 24 117 271 335 379 133 28 36 28 43 59 111 174 94 242 343 24 9 35 19 92 46 29 132 134 73 195 277 188 46 2 3

Opheffingen per provincie Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2. GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND Q4 214 Q4 215 Q4 1.438 1.532 1.29 1.365 2.877 5.731 4.736 11.812 11.54 7.51 2.769 882 1.471 1.652 1.38 1.186 2.88 5.477 4.383 1.336 1.679 7.44 2.61 911 1.16 1.24 1.34 1.357 2.56 4.89 3.855 9.916 9.59 6.34 2.368 83 31

Netto-Groei per provincie Evolutie Q4 afgelopen drie jaren 3.5 3. 2.5 2. 1.5 1. 5-5 GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND Q4 214 Q4 215 Q4-52 - 174-92 - 63 177 92-6 212 99-9 - 184 18-173 - 272-17 85-92 15 264 2.23 929-199 - 15-41 224 12-74 - 51 176 892 728 2.851 2.365 1.226 142 5 32

Per provincie Overzicht 214, 215 en 33

Starters per provincie Overzicht 214, 215 en 6. 5. 4. 3. 2. 1. GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND 214 215 6.285 6.624 4.859 5.67 12.575 23.876 19.853 49.987 48.247 3.7 1.826 3.857 5.913 6.481 4.713 5.516 11.987 23.29 18.927 5.972 48.5 29.368 1.338 3.666 5.984 5.946 4.543 5.422 11.794 23.782 18.555 51.623 49.33 29.93 1.325 3.569 34

Faillissementen per provincie Overzicht 214, 215 en 1.6 1.4 1.2 1. 8 6 4 2 GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND 214 215 263 251 251 223 717 1.2 542 1.26 1.519 1.419 56 125 17 161 21 196 474 847 58 961 1.271 1.33 378 96 99 219 136 19 421 663 353 91 1.23 91 39 91 35

Opheffingen per provincie Overzicht 214, 215 en 35. 3. 25. 2. 15. 1. 5. GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND 214 215 4.57 4.353 3.33 3.952 7.841 15.37 12. 32.68 31.641 19.694 7.48 2.652 4.28 4.569 3.426 3.73 8.131 14.975 11.655 3.613 3.526 2.144 7.121 2.732 3.779 3.943 3.188 4.117 7.675 14.717 11.89 32.993 31.759 19.457 7.15 2.577 36

Netto-Groei per provincie Overzicht 214, 215 en 25. 2. 15. 1. 5. GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE FLEVOLAND OVERIJSSEL GELDERLAND UTRECHT NOORD-HOLLAND ZUID-HOLLAND NOORD-BRABANT LIMBURG ZEELAND 214 215 1.965 2.2 1.278 1.495 4.17 7.486 7.311 16.659 15.87 8.957 2.84 1.8 1.715 1.751 1.86 1.617 3.382 7.468 6.764 19.398 16.28 8.191 2.839 838 2.16 1.784 1.219 1.196 3.698 8.42 6.312 17.72 16.251 9.536 2.911 91 37

Algemeen overzicht 214-215 - Faillisementen Opheffingen Starters Netto groei 25. 2. 15. 1. 5. 214 215 38

Conclusies In groeide de Nederlandse bedrijvigheid met 2,5 procent. Het aantal bedrijven nam het afgelopen jaar met 72.46 entiteiten toe. Deze netto-groei, berekend door de starters te verminderen met de opheffingen en faillissementen, laat zich vooral verklaren door de daling van het aantal faillissementen (-16,7%) en een lichte stijging van het aantal starters (+,7%). Het aantal opheffingen is in gestegen (+1,2%). De bedrijfspopulatie is in gegroeid, maar de toename is wel minder groot in vergelijking met 215. werd afgesloten met 2.68.84 actieve bedrijven. Branches De Financiële Instellingen en de Transport en Logistiek zijn de enige twee sectoren die in de meeste netto-groei is te zien in de sector Financiële instellingen. Deze sector is in met 15.35 nieuwe entiteiten toegenomen, de sector groeit daarmee zelfs harder dan in 215. De Zakelijke Dienstverlening komt met 13.764 nieuwe entiteiten op de tweede plaats. Deze sector neemt wel minder hard toe dan het jaar ervoor. Drie sectoren zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor ruim de helft van de netto-groei van de Nederlandse bedrijvigheid: de Financiële Instellingen (21%), de Zakelijke Dienstverlening (19%) en de Gezondheid- en Welzijnszorg (13%). Alle overige sectoren zijn wel in omvang toegenomen, behalve de sectoren (semi)overheid (-13 bedrijven) en Winning van Delfstoffen (-4 bedrijven). Deze sectoren zijn in in omvang afgenomen. 45% meer starters in de Transport en Logistiek De meeste starters zien we terug in de Zakelijke Dienstverlening. In deze sector werden in 4.115 nieuwe bedrijven gestart, dat zijn er wel minder in vergelijking met een jaar eerder (-3%). Ook de Groot- en Detailhandel kent een kleine afname in het aantal starters, maar staat met 29.4 nieuwe bedrijven nog steeds op de tweede plaats. Graydon noteert een grote toename in de Transport en Logistiek. In deze sector verdubbelde het aantal starters bijna in vergelijking met een jaar eerder. De grootste procentuele afname van het aantal starters is te zien bij de Landbouw en Visserij. In deze branche nam in het aantal starters met een derde af. Provincies In kende elke Nederlandse provincie een netto-groei. De bedrijfspopulatie nam het meest toe in de provincies Noord-Holland (+17.72 nieuwe bedrijven), Zuid- Holland (+16.251 nieuwe bedrijven) en Noord-Brabant (+9.536 nieuwe bedrijven). De netto-groei bij koploper Noord-Holland was in wel minder groot dan in het jaar ervoor. De bedrijfspopulatie in de provincie Zeeland groeide (+ 91 nieuwe bedrijven) harder dan vorig jaar maar in absolute zin het minst van alle Nederlandse provincies. Friesland kent grootste afname aantal starters In de provincie Noord-Holland zijn ook de meeste nieuwe bedrijven gestart gedurende. Net als in het jaar ervoor is deze provincie koploper als het gaat om starters. Bij de nummer twee, Zuid-Holland, steeg in vergelijking met 215 het aantal starters van alle provincies het meest. De provincie met de grootste afname in het aantal starters is Friesland. In deze provincie waren er in 535 starters minder dan in het jaar ervoor (-8,3%). 39

Nog vragen? Graydon Nederland BV Hullenbergweg 25 111 BV Amsterdam Gerd De Smyter Corporate Communications Graydon Telefoon: 2 567 9971 E-mail: g.de.smyter@graydon.nl 4