SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 26 van CHRIS JANSSENS datum: 7 oktober 2016 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Nieuwkomers - Opleiding Als antwoord op mijn schriftelijke vraag nummer 255 bezorgde minister Muyters me een indicatieve beroepenlijst van de asielzoekers die in 2015 werden geregistreerd. De minister verklaarde tevens dat 60% van deze nieuwkomers een professioneel perspectief heeft binnen het inburgeringstraject en dat het zijn doelstelling was om 10.000 extra inburgeraars aan het werk te helpen. De minister vermeldde eveneens dat er vanaf maart 2016 een substantieel verhoogde instroom bij de VDAB verwacht werd. Voor meer informatie met betrekking tot de beroepenlijst of een uitsplitsing naar herkomstland, verwees de minister mij door naar het agentschap Inburgering en Integratie. 1. Kan de minister, aansluitend op het antwoord op mijn vraag nr. 255, een geactualiseerd overzicht bezorgen van de indicatieve beroepenlijst van asielzoekers. 2. Kan de minister daarbij uitsplitsen per herkomstland? 3. Kan de minister eveneens meedelen over welk diploma deze asielzoekers beschikken? Hoeveel van hen beschikken niet over een diploma? 4. De minister gaf in voormeld antwoord op vraag nr. 255 aan dat hij voor deze groep nieuwkomers wilde afstappen van het lineaire inburgeringstraject en voluit wil gaan voor het principe integratie door werk. a) Kan de minister een overzicht bezorgen van de opleidingen die er momenteel gevolgd worden door deze nieuwkomers (asielzoekers, erkend vluchtelingen en subsidiair beschermden)? b) Kan de minister meedelen hoeveel van deze nieuwkomers al effectief aan het werk zijn? Hoe verhoudt dit aantal zich tot het totaal? Kan de minister een overzicht bezorgen van de beroepen die deze nieuwkomers uitoefenen? 5. Kan de minister een overzicht bezorgen van de opleidingen die er door deze nieuwkomers (asielzoekers, erkend vluchtelingen en subsidiair beschermden) gevolgd worden?
6. Hoeveel van deze nieuwkomers zijn er tot dusver gedispatcht naar respectievelijk loopbaanoriëntatie, (geïntegreerde) taal- en werkervaringstrajecten of specifieke projecten? 7. Hoeveel van deze nieuwkomers volgen thans geen enkele opleiding? Kan u daarbij uitsplitsen per herkomstland? 8. Kan de minister meedelen hoeveel van deze nieuwkomers al ingestroomd zijn bij de VDAB? In welke mate verwacht de minister op korte termijn nog een bijkomende instroom van asielzoekers, erkende vluchtelingen en subsidiair beschermden? 9. Om de instroom van deze nieuwkomers op te vangen, zouden 35 extra consulenten met een contract van twee jaar aangeworven worden bij de VDAB. Is dat inderdaad gebeurd? Zijn er nog verdere aanwervingen geweest of gepland? 10. Heeft de minister nog bijkomende initiatieven genomen of gepland met betrekking tot de opleiding en/of begeleiding van asielzoekers, erkend vluchtelingen of subsidiair beschermden? Deze vraag werd gesteld aan de ministers Liesbeth Homans (40) en Philippe Muyters (26).
PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT GECOÖRDINEERD ANTWOORD op vraag nr. 26 van 7 oktober 2016 van CHRIS JANSSENS 1. Hiervoor dient men beroep te doen op het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen. De lijst van het CGVS is bovendien indicatief en niet voldoende gedetailleerd voor matching. VDAB heeft wel cijfers over de beroepen die aangeduid zijn in de dossiers van asielzoekers die zich als werkzoekende inschreven. De beroepen geven aan naar welke job zij op zoek zijn, die niet noodzakelijk de professionele ervaring weerspiegelt. VDAB beschikt niet over het verblijfsstatuut van haar cliënten en kan hierdoor geen cijfers geven over aantal de asielzoekers, erkend vluchtelingen en subsidiair beschermden. VDAB rapporteert daarom over de volledige instroom van inwerkers en inburgeraars. Inburgeraars zijn werkzoekenden die ook een inburgeringstraject gestart zijn bij het Agentschap Integratie en Inburgering, inwerkers zijn oud- en nieuwkomers die rechtstreeks bij VDAB terechtkomen. Van de 11.565 inwerkers en inburgeraars die zich ingeschreven hebben bij de VDAB tussen januari 2015 en eind september 2016 zien we dat ze 544 verschillende beroepen aangeduid hebben. Ze hier allemaal opsommen is een onmogelijke zaak. Bij vraag 2 hebben we de top 10 van beroepen opgenomen. Er worden vaak meerdere beroepen in een dossier aangeduid om de arbeidsmarktkansen te verhogen. 2. Asielzoekers komen uit een waaier van herkomstlanden. In onderstaande tabel wordt de top 10 van beroepen weergegeven bij enerzijds alle inburgeraars en inwerkers, en anderzijds wie afkomstig is uit Afghanistan, Irak en Syrië, de drie belangrijkste herkomstlanden van vluchtelingen in Vlaanderen. 9 van de 10 beroepen komen in beide groepen overeen. De volgorde is iets anders. Enkel bij inburgeraars en inwerkers afkomstig uit Afghanistan, Irak en Syrië staat schilder-decorateur op nr. 10 en valt schoonmaker bij mensen thuis uit de top 10. Bij de jobdoelwitten in de dossiers vinden we over het algemeen uitvoerende jobs terug, mogelijks heeft dit te maken met de werkervaring in het thuisland, maar ook met het feit dat diploma s vaak niet erkend worden en werkzoekenden genoodzaakt zijn hun loopbaanperspectief bij te sturen. Instroom uit Afghanistan, Irak en Alle instroom Syrië Beroep Aantal Aandeel Aantal Aandeel Schoonmaker van ruimten en lokalen 2.644 23% 211 10% Verpakker 2.146 19% 291 14% Schoonmaker bij mensen thuis 1.613 14% 58 3% Productiemedewerker 1.502 13% 226 11% Keukenmedewerker 1.148 10% 255 13% Magazijnmedewerker 971 8% 124 6% Afwasser 956 8% 206 10%
Productieoperator voeding 676 6% 123 6% Winkelmedewerker 602 5% 110 5% Handlanger bouw 544 5% 75 4% Totaal 11.565 100% 2.014 100% 3. In onderstaande tabel wordt gerapporteerd op het studieniveau. Instroom uit Afghanistan, Irak en Alle instroom Syrië Studieniveau Aantal Aandeel Aantal Aandeel Laaggeschoold 5.017 43% 994 49% Middengeschoold 3.811 33% 547 27% Hooggeschoold 2.737 24% 473 23% Totaal 11.565 100% 2.014 100% 4. a) De volgende tabel geeft aan in welke mate dat inwerkers en inburgeraars, die zich in 2015 en 2016 bij VDAB inschreven, intussen doorgestroomd zijn naar onze dienstverlening. Jaar instroom Aantal instromers Bemiddeling naar werk Screening & oriënterin g Opleiding * Werkplekleren** 2015 6.381 73% 52% 22% 5% 2016 5.184 54% 33% 9% 1% Totaal 11.565 65% 43% 16% 3% * Oriënterende opleiding, beroepsgerichte (doorstroom)opleiding, algemene arbeidsmarktcompetenties, Nederlands voor anderstaligen. ** Beroepsverkennende stage, opleidingsstage, opleidingsproject met bedrijven, IBO, instapstage en BIO. In de realiteit is er voorlopig nog een duidelijk overwicht van lineaire inburgeringstrajecten. Werkplekleren voor anderstaligen in het kader van snelle activering en een geïntegreerde aanpak is een proces in opbouw. Het gaat niet alleen om het model en aanpak, maar ook om het vinden van geschikte werkplekken. We verwachten nog een verhoging in het najaar 2016. De meeste mogelijkheden tot werkplekleren situeren zich normaal gezien tussen 01/01 en 30/06 en tussen 01/09 en 31/12 (buiten vakantieperiodes). Welke opleiding precies gevolgd wordt, wordt besproken in het antwoord op vraag 5. b) De uitstroom naar werk wordt op diverse tijdstippen na het instroommoment gemeten. Voor de instroom van 2015 en 2016 is het nog vrij vroeg om resultaten te meten. Zo is maar voor een minderheid de uitstroom naar werk op 6 en 12 maand te berekenen. De volgende tabel geeft de beschikbare cijfers weer (toestand eind september 2016).
Alle instroom Instroom uit Afghanistan, Irak en Syrië Aantal instromers 11.565 2.014 Uitstroom naar werk op eind van instroommaand 6,2% 2,2% Aantal instromers min. 6 maand ingestroomd 7.726 742 Uitstroom naar werk 6 maand na instroom 26,7% 18,7% Aantal instromers min. 12 maand ingestroomd 5.100 436 Uitstroom naar werk 12 maand na instroom 36,5% 35,3% 5. VDAB rapporteert over de gestarte opleidingen bij inburgeraars en inwerkers sinds januari 2015, het is mogelijk dat sommige reeds eerder bij VDAB inschreven. Om geen te uitgebreide tabellen te construeren, wordt er gerapporteerd op sectorniveau. Hieronder per sector de unieke inburgeraars/inwerkers die een opleiding hebben gevolgd, gerangschikt van groot naar klein. Zoals eerder aangegeven, gaat het hier niet enkel over asielzoekers, vluchtelingen en subsidiair beschermden. Opleidingssector Aantal unieke cursisten TAALONDERSTEUNING 2.691 SCHOONMAAK EN ONDERHOUD 488 SOCIAL PROFIT 456 PERSOONSGERICHTE ONDERSTEUNING 299 RETAIL 159 RUWBOUW 138 HORECA 129 AFWERKING BOUW 105 DOELGROEPSPECIFIEKE ONTWIKKELTRAJECTEN 97 VERSPANINGSTECHNIEKEN 97 BUSINESS SUPPORT 92 VOEDING 67 WEGTRANSPORT 65 GOEDERENBEHANDELING 61 INFORMATIE- EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE 46 INSTALLATIE EN ELEKTRICITEIT BOUW 46 LASTECHNIEKEN 38 BOUWLOGISTIEK 26 INDUSTRIËLE ONDERHOUDS- EN PRODUCTIETECHNIEKEN 19 LOGISTIEKE COÖRDINATIE 19 ONDERHOUDSELEKTRICITEIT 18 CONFECTIE 15 INDUSTRIËLE ELEKTROTECHNIEK 14 VOERTUIGONDERHOUD 13 METAALCONSTRUCTIE 12 PLAATWERK EN KOETSWERK 10 WEGENBOUW 10 ONTWERP EN VORMGEVING 8
HVAC TECHNIEKEN 5 ONDERWIJS 4 PRINTMEDIA 3 TOEZICHT EN VEILIGHEID 3 PRIMAIRE SECTOR 2 AMBACHTELIJKE TECHNIEKEN 1 MEDIA EN CULTUUR 1 TOERISME, VRIJE TIJD EN SPORT 1 Eindtotaal 4.201 6. In vraag 4 werd reeds aangegeven hoe de werkzoekenden doorstromen naar de dienstverlening. Loopbaanoriëntatie zit vervat in de rubriek screening en oriëntering. Taal- en werkervaringstrajecten horen bij werkplekleren. Specifieke projecten kunnen van allerlei aard zijn en zitten afhankelijk van de inhoud vervat zitten in bemiddeling naar werk, opleiding of werkplekleren. Er worden heel wat diverse instrumenten en projecten ingezet om deze doelgroep te bereiken, vandaar dat de keuze gemaakt is om inhoudelijk te rapporteren in plaats van op projectniveau. 7. De competenties van inburgeraars/inwerkers worden altijd versterkt, via de diverse soorten dienstverlening en ook tijdens het inburgeringstraject. 8. VDAB kan enkel rapporteren over de werkzoekenden die zich hebben ingeschreven en heeft geen zicht op de totale potentiële doelgroep. De samenwerkingsovereenkomsten tussen VDAB en de Agentschappen Integratie en Inburgering en tussen VDAB en Fedasil zijn nu definitief rond. Deze overeenkomsten bevatten duidelijke afspraken met betrekking tot de activering en toeleiding naar VDAB van inburgeraars met een professioneel perspectief. Dus verwachten we op korte termijn een stijging van de instroom. VDAB verwacht dus dat deze partners de samenwerkingsovereenkomst snel operationeel krijgen en actief meestappen in de versnelde activering en toeleiding naar VDAB. Een stijging van de instroom voor de komende periode is dan een logisch gevolg. 9. De 35 consulenten voor de opvang van nieuwkomers zijn sedert april 2015 in dienst met een contract van 2 jaar. Er zijn geen andere personen aangeworven, noch gepland. 10. Het VDAB programmateam vluchtelingen ging onlangs over tot het oprichten van een taskforce Technische screening voor anderstaligen. Deze werkgroep heeft als doelstelling om versnelde technische screenings voor anderstaligen nieuwkomers - vluchtelingen te ontwikkelen in het kader van een versnelde activering. Waar mogelijk voorziet men samenwerking met werkgevers i.f.v vacatures of stages. De technische screenings dienen er voor te zorgen dat meer opleidingen op maat kunnen ontwikkeld worden. Deze opleidingen kunnen dan doorgaan op de werkvloer door middel van werkplekleren, of anders bij de VDAB competentiecentra en/of in samenwerking met erkende partners. De mogelijkheid van maximale inzet van Nederlands op de opleidingsvloer of werkvloer wordt voorzien. Deze aanpak is ook typisch voor het AMIF-project voor hoogopgeleide anderstaligen