Het renovatiedeel omvat voornamelijk winkelfuncties (retail), kantoorfuncties en bijeenkomstfuncties.

Rapport Lid NLingenieurs ISO 9001 gecertificeerd Betreft: Rapportnummer: Forum Coolsingel Rotterdam Bepaling equivalente daglichtoppervlakte GB 16081-5-RA Datum: 10 november 2011 Ref.: PW/DS/CJ/GB 16081-5-RA 1. Inleiding In opdracht van Multi Vastgoed BV is de equivalente daglichtoppervlakte bepaald van de maatgevende verblijfsruimten c.q. verblijfsgebieden in het project Forum Coolsingel te Rotterdam. In onderhavig rapport worden de rekenresultaten weergegeven en getoetst aan de betreffende eisen uit het Bouwbesluit. Bij het onderzoek is gebruik gemaakt van de tekeningen zoals verstrekt door OMA Architecten ten behoeve van de aanvraag omgevingsvergunning d.d. 3 november 2011. 2. Situatie Onderhavige berekeningen en rapportage betreffen zowel het nieuwbouwgedeelte (in hoofdzaak bestaande uit een volume met een kubusvormige buitenomtrek en enige extra volumes op de lagere verdiepingen en kelderlagen) als het renovatiedeel (ook aangeduid als het monument). Het nieuwbouwdeel omvat onder andere retailfuncties, logiesfuncties, kantoorfuncties, bijeenkomstfuncties en woningfuncties. Een deel van deze functies grenst aan een met glas overdekte buitenruimte, verder ook aangeduid als atrium. Het renovatiedeel omvat voornamelijk winkelfuncties (retail), kantoorfuncties en bijeenkomstfuncties. De aansluiting tussen renovatiedeel en nieuwbouwdeel is eveneens met glas overdekt en wordt verder ook aangeduid als Klerkenplein. Peutz bv Paletsingel 2, Postbus 696 2700 AR Zoetermeer Tel. (079) 347 03 47 Fax (079) 361 49 85 info@zoetermeer.peutz.nl Lindenlaan 41, Molenhoek Postbus 66, 6585 ZH Mook Tel. (024) 357 07 07 Fax (024) 358 51 50 info@mook.peutz.nl L. Springerlaan 37 Postbus 7, 9700 AA Groningen Tel. (050) 520 44 88 Fax (050) 526 31 78 info@groningen.peutz.nl Montageweg 5 6045 JA Roermond Tel. (0475) 324 333 info@roermond.peutz.nl www.peutz.nl Peutz GmbH Düsseldorf, Bonn, Berlin info@peutz.de www.peutz.de Peutz SARL Paris, Lyon Info@peutz.fr www.peutz.fr Peutz bv London info@peutz.co.uk www.peutz.co.uk Daidalos Peutz bvba Leuven Info@daidalospeutz.be www.daidalospeutz.be Peutz Sevilla info@peutz.es www.peutz.es Köhler Peutz Geveltechniek bv Zoetermeer Info@gevel.com www.gevel.com Opdrachten worden aanvaard en uitgevoerd volgens De Nieuwe Regeling 2011 BTW identificatienummer NL004933837B01 KvK: 12028033

3. Normstelling 3.1. Eisen In het Bouwbesluit, artikels 3.133 en 3.134, worden voor nieuwbouw eisen gesteld aan de equivalente daglichtoppervlakte in verblijfsruimten c.q. verblijfsgebieden van diverse gebruiksfuncties. In het Bouwbesluit, artikels 3.135 en 3.136, worden voor bestaande bouw eisen gesteld aan de equivalente daglichtoppervlakte van verblijfsruimten (hierbij wordt geen eis gesteld ten aanzien van verblijfsgebieden). De vereiste equivalente oppervlakte Aeq kan voor de onderhavige situatie als volgt worden samengevat: Woonfuncties: nieuwbouw: minimaal 0,5 m² per verblijfsruimte en 10% van GBO per verblijfsgebied Kantoorfuncties nieuwbouw: minimaal 0,5 m² per verblijfsruimte en 2,5% van GBO per verblijfsgebied bestaande bouw: minimaal 0,5 m² per verblijfsruimte Bijeenkomstfuncties: geen eisen Logiesfuncties: nieuwbouw: minimaal 0,35 m² per verblijfsruimte en 7% van GBO per verblijfsgebied Winkelfuncties: geen eisen 3.2. Bepalingswijze equivalente daglichtoppervlakte 3.2.1. Volgens NEN 2057 Voor de nieuwbouwsituaties is de bepalingsmethode volgens NEN 2057 gevolgd. Voor de bepaling van de equivalente daglichtoppervlakte wordt in het Bouwbesluit 2003 verwezen naar de verkorte bepalingsmethode volgens NEN 2057:2001 Daglichtopeningen van gebouwen. Dit betreft een vereenvoudigde handrekenmethode op basis van enkele op normatieve wijze te bepalen belemmeringshoeken en een in de norm opgenomen tabel met correctiefactoren. Uitgangspunt is de netto doorlaatoppervlakte A d in de daglichtopeningen, binnen bepaalde begrenzingen en rekening houdende met belemmeringen op het eigen perceel. De equivalente daglichtoppervlakte A e wordt volgens NEN 2057 gevonden uit de GB 16081-5-RA 2

vermenigvuldiging van het doorlaatoppervlakte A d met de belemmeringsfactor C b en de uitwendige reductiefactor C u ofwel: A e = A d x C b x C u De belemmeringsfactor C b wordt op basis van de per gevelopening te berekenen belemmeringshoek α (voor belemmeringen niet zijnde overstekken) en belemmeringshoek β (voor overstekken) afgelezen in tabel 1 uit NEN 2057. De belemmeringshoeken α en β worden bepaald binnen een horizontale kijkhoek van 30 aan weerszijden van de normaal op (de middellijn van) de daglichtopening, ofwel een totale horizontale zichthoek van 60. Deze totale zichthoek is zoals in NEN 2057 is voorgeschreven in segmenten van 10 verdeeld en voor elk segment is vervolgens de belemmeringshoek α bepaald, waaruit vervolgens de rekenkundig gemiddelde waarde α is berekend. Verder stelt het Bouwbesluit en het wijzigingsblad van NEN 2057 dat voor de belemmeringshoek α altijd ten minste 25 moet worden aangehouden, zodat conform tabel 1 uit NEN 2057 de belemmeringsfactor C b niet hoger kan zijn dan 0,86. De uitwendige reductiefactor C u is bedoeld om de invloed van extra afschermende uitwendige scheidingsconstructies te verdisconteren. In onderhavig project is de Cu factor gebruikt om de invloed van het glazen dak van het atrium (bij aangrenzende nieuwbouw kantoor- en logiesfuncties) en van het glazen dak van het Klerkenplein (bij de aangrenzende kantoorruimten in het monument) in de berekeningen mee te nemen. De reductiefactor Cu is gedefinieerd als het oppervlakte-aandeel van de lichtdoorlatende delen in de extra afschermende uitwendige scheidingsconstructie, bezien binnen de begrenzingen van het zogenaamde α-vlak en β-vlak en twee verticale vlakken overeenkomend met een (horizontale) kijkhoek van 45 aan weerszijden van de normaal op (de middellijn van) de daglichtopening (totale horizontale zichthoek van 90 ). 3.2.2. Gelijkwaardigheidsbenadering volgens casus 2.28 De achtergevel van het monument (aan de zijde van het Klerkenplein) ondervindt een dusdanige afscherming door het kubusvormige nieuwbouwvolume dat de equivalente daglichtoppervlakte van de verblijfsruimten in het monument niet meer op adequate wijze met de verkorte bepalingsmethode volgens NEN 2057 kan worden bepaald. Derhalve is voor de betreffende verblijfsruimten de gelijkwaardigheidsbenadering gehanteerd, zoals beschreven in casus 2.28 van de publicatie Gelijkwaardige oplossingen, opgesteld door de Werkgroep Gelijkwaardigheid. Bovengenoemde gelijkwaardigheidsbenadering sluit qua methodiek in principe aan bij de in NEN 2057 omschreven bepalingsmethode maar houdt wel rekening met het zijdelings invallende licht (afkomstig van segmenten buiten de horizontale kijkhoek van 60 volgens NEN 2057, zij het gecorrigeerd voor de hogere reflectie van glas bij scherende inval) evenals met enige reflectie van daglicht via tegenoverliggende belemmeringen. Voor een gedetailleerde toelichting bij deze bepalingsmethode zij verwezen naar de publicatie Gelijkwaardige oplossingen. GB 16081-5-RA 3

4. Berekeningen en beoordeling De berekeningen zijn uitgevoerd voor de op basis van afscherming, gevelopening(en) en afmetingen als maatgevend beschouwde verblijfsruimten c.q. verblijfsgebieden. Voor de gunstiger gesitueerde verblijfsruimten c.q. verblijfsgebieden, met een geringere afscherming en/of ruimere gevelopening(en) in relatie tot het betreffende vloeroppervlak, zal de equivalente daglichtoppervlakte groter zijn en daarmee dan ook voldaan worden aan de Bouwbesluit-eisen. 4.1. Woonfuncties (nieuwbouw) De woonfuncties bevinden zich op de lagen 11 t/m 16 (en dus geheel boven het glazen atriumdak). De oostgevel van de woonfuncties ondervindt wel belemmering van het tegenoverliggende kantoorvolume. Derhalve zijn de laagstgelegen woonfuncties (laag 11) als maatgevend beschouwd. Op laag 11 bevinden zich 8 woningen, welke door de symmetrische indeling van deze woonlaag twee-aan-twee gelijkaardig zijn qua indeling en gevelverdeling. Derhalve zijn de berekeningen verricht voor 4 woonfuncties en wordt voor de andere 4 woonfuncties verwezen naar de vergelijkbare woningen. De berekeningen zijn opgenomen in de bijlage bij dit rapport. Opgemerkt zij dat in woning 4 en woning 5 het totale oppervlak aan verblijfsgebied in geringe mate is gereduceerd (middels de zogenaamde krijtstreepmethode in de beide woonkamers) zodanig dat voldaan wordt aan de eisen uit het Bouwbesluit. Uit de aldus opgestelde berekeningen blijkt dat aan de daglichteisen uit het Bouwbesluit wordt voldaan. De berekeningen zijn toegevoegd aan bijlage I. 4.2. Logiesfuncties (nieuwbouw) De logiesfuncties bevinden zich op de lager gelegen verdiepingen (t/m laag H10) en een deel van de hotelkamers zijn aan het atrium gesitueerd. Voor deze hotellaag zijn de volgende maatgevende ruimten beschouwd: kamer H10.00 (gelegen aan het atrium en in een hoeksituatie) kamer H26.00 (gelegen aan buitengevel met fractioneel groter vloeroppervlak) kamer H01.00 (afwijkende grote hotelkamer gelegen aan buitengevel) In hotelkamer H10.00 is de invloed van het glazen atriumdak verdisconteerd middels de Cu factor. Hierbij is uitgegaan van tenminste 80% netto glasoppervlak in het glasdak. Hotelkamers aan buitengevels hebben een daglichtopening met een kleiner doorlaatoppervlak dan hotelkamers aan de atriumgevel. Kamer H26.00 heeft een fractioneel groter vloeroppervlak dan de standaard hotelkamer en kan derhalve als maatgevend worden beschouwd voor het merendeel van de aan buitengevels gelegen hotelkamers. GB 16081-5-RA 4

Voor de afwijkende grote hotelkamer H01.00 is uitgegaan van een gereduceerd oppervlak van het verblijfsgebied (krijtstreepmethode) zodat ook in deze situatie aan de vereiste equivalente daglichtoppervlakte wordt voldaan. Volgens de berekeningen wordt in de beschouwde situaties aan de vereiste equivalente daglichtoppervlakte volgens het Bouwbesluit voldaan. Voor hotelkamers op een hoger gelegen verdieping aan de atriumzijde zal de afscherming geringer zijn en daardoor de daglichttoetreding gunstiger dan in kamer H10.00. Voor hotelkamers met standaard afmetingen aan de buitengevel bedraagt het vloeroppervlak 14 m², hetgeen fractioneel kleiner is dan in kamer H26.00, en zal derhalve eveneens aan de daglichteis uit het Bouwbesluit worden voldaan. De berekeningen zijn toegevoegd aan bijlage I. 4.3. Kantoorfuncties (nieuwbouw) De kantoorfuncties in de nieuwbouw grenzen op de lagen 5 t/m 9 deels aan het atrium doch voor het overige (merendeels dus) direct aan buitengevels. De kantoren op laag 5 aan de atriumzijde ondervinden de grootste afscherming door de omringende gebouwvolumes evenals daglichtreductie door het glazen atriumdak. Derhalve is een kantoor op laag 5 in een hoeksituatie (maximale afscherming) als maatgevend beschouwd voor de kantoren aan de atriumzijde. Ter vergelijking is tevens een kantoorruimte aan de buitengevel (zuidgevel) berekend. Aangezien kantoren in principe vrij indeelbaar zijn, is zowel voor de op tekening aangegeven kantoorzone aan de atriumzijde als de kantoorzone aan de buitengevel een berekening verricht voor het totale aangegeven verblijfsgebied. Uit de berekeningen blijkt dat zowel voor de nieuwbouwkantoorfuncties aan de atriumzijde als aan de buitengevels aan de Bouwbesluiteisen inzake de equivalente daglichtoppervlakte in verblijfsruimten en verblijfsgebieden wordt voldaan. De berekeningen zijn toegevoegd aan bijlage I. 4.4. Kantoorfuncties (monument) De kantoorfuncties in het renovatiedeel grenzen deels aan een glasoverdekt tussengebied (Klerkenplein) en voor het overige direct aan buitengevels. De kantoorruimten gelegen aan de achtergevel ondervinden de grootste afscherming als gevolg van het kubusvormige nieuwbouwvolume. Deze afscherming varieert afhankelijk van de beschouwde ruimte, mede omdat de tussenafstand tussen achtergevel van het monument en de gevellijn van de kubus varieert. De betreffende ruimten op de lagen 3 en 4 ondervinden tevens daglichtreductie door het glasdak boven het Klerkenplein. De kantoren op laag 5 aan de achtergevel bevinden zich boven het dakniveau van het Klerkenplein maar ondervinden nog wel afscherming door het nieuwbouwvolume en hebben bovendien kleinere gevelopeningen. GB 16081-5-RA 5

Derhalve zijn de volgende ruimten doorgerekend en als maatgevend beschouwd: een drietal ruimten op laag 3 aan de zijde van het Klerkenplein; een drietal ruimten op laag 5 aan de achtergevel. De kantoorfuncties op lagen 3 en 4 aan de buitengevels hebben vergelijkbare (grote) gevelopeningen doch ondervinden geen extra belemmering. Derhalve is de equivalente daglichtoppervlakte in deze ruimten vele malen groter dan in de kantoren aan de achtergevel en wordt in kantoren aan de buitengevel (mits deze over tenminste 1 gevelopening beschikken) ruimschoots aan de vereiste equivalente daglichtoppervlakte voldaan. Voor de kantoren aan de zijde van het Klerkenplein zijn berekeningen verricht middels een gelijkwaardigheidsbenadering zoals beschreven in casus2.28 van de publicatie Gelijkwaardige oplossingen van de Werkgroep Gelijkwaardigheid. De berekeningen zijn toegevoegd in bijlage II bij dit rapport. Uit de berekeningen blijkt dat in de beschouwde ruimten aan de volgens het Bouwbesluit minimaal vereiste equivalente daglichtoppervlakte per verblijfsruimte in bestaande bouw wordt voldaan, mits elke kantoorruimte tenminste 3 à 5 gevelopeningen bevat, een en ander afhankelijk van de locatie in de plattegrond. In de op tekening aangegeven indeling wordt hieraan voldaan. 5. Samenvatting en conclusie In het kader van de aanvraag van de omgevingsvergunning voor het project Forum Coolsingel te Rotterdam is voor een aantal als representatief respectievelijk maatgevend beschouwde verblijfsruimten en verblijfsgebieden (met een woonfunctie, kantoorfunctie of logiesfunctie) de equivalente daglichtoppervlakte bepaald en getoetst aan de betreffende eisen in het Bouwbesluit voor nieuwbouw respectievelijk bestaande bouw (afhankelijk van de situering van de betreffende ruimten). Uit de berekeningen blijkt dat in de beschouwde ruimten aan de daglichteisen wordt voldaan. Voor de overige situaties met een gunstiger ligging (minder afscherming) en/of ruimere daglichtopeningen c.q. kleinere vloeroppervlakken zal derhalve eveneens aan de daglichteisen worden voldaan. Wel wordt gememoreerd dat in een beperkt aantal uitzonderingssituaties bij de daglichtberekeningen is uitgegaan van een gereduceerd vloeroppervlak van het verblijfsgebied (zogenaamde krijtstreepmethode ) zodat ook in deze situaties aan de vereiste equivalente daglichtoppervlakte wordt voldaan. Dit rapport bestaat uit: 6 pagina's. Bijlage I bevat 4 pagina's (daglichtberekeningen nieuwbouwgedeelte). Bijlage II bevat 7 pagina's (daglichtberekeningen renovatiedeel). Zoetermeer, GB 16081-5-RA 6

BIJLAGE I Daglichtberekeningen nieuwbouwgedeelte GB 16081-5-RA-BY1 I.1

Woning 1 laag 11 is vergelijkbaar met woning 8 laag 11 Woning 2 laag 11 tussen assen N-O en assen 11-13 (1 verblijfsgebied) Bouwbesluit-eis Aeq VR / VG Ad alfa beta Cb Cu opening VR oppervlakte eis Aeq woonkamer (loggia) westgevel 8,04 25 66 0,37 0,69 2,05 m² 12,27 m² 46 m² 0,5 m² noordgevel 11,88 25 0 0,86 1 10,22 m² Slaapkamer 1 noordgevel 3,96 25 0 0,86 1 3,41 m² 6,22 m² 16 m² 0,5 m² oostgevel 3,96 34 0 0,71 1 2,81 m² Slaapkamer 2 oostgevel 3,96 34 57 0,3 1 1,19 m² 1,19 m² 16 m² 0,5 m² totaal VG 19,67 m² 78 m² 7,8 m² woning 3 laag 11 tussen assen M-N en assen 12-13 (1 verblijfsgebied) Bouwbesluit-eis Aeq VR / VG Ad alfa beta Cb Cu opening VR oppervlakte eis Aeq woonkamer westgevel 2,94 25 23 0,69 1 2,03 m² 2,91 m² 30 m² 0,5 m² westgevel 1,02 25 0 0,86 1 0,88 m² Slaapkamer 1 (loggia) westgevel 6,47 25 66 0,37 0,58 1,39 m² 1,39 m² 10 m² 0,5 m² Slaapkamer 2 westgevel 2,94 25 23 0,69 1 2,03 m² 2,91 m² 16 m² 0,5 m² 1,02 25 0 0,86 1 0,88 m² totaal VG 7,20 m² 56 m² 5,6 m² woning 4 laag 11 tussen assen L-M en assen 12-13 (1 verblijfsgebied) Bouwbesluit-eis Aeq VR / VG Ad alfa beta Cb Cu opening VR oppervlakte eis Aeq woonkamer westgevel 2,94 25 23 0,69 1 2,03 m² 2,91 m² 34 m² 0,5 m² westgevel 1,02 25 0 0,86 1 0,88 m² Slaapkamer 1 (loggia) westgevel 6,47 25 66 0,37 0,58 1,39 m² 1,39 m² 16 m² 0,5 m² Slaapkamer 2 westgevel 2,94 25 23 0,69 1 2,03 m² 2,91 m² 22 m² 0,5 m² 1,02 25 0 0,86 1 0,88 m² Opmerking: in de woonkamer is het oppervlak VR beperkt tot 34 m². totaal VG 7,20 m² 72 m² 7,2 m² De verhouding VG/GBO bedraagt 74% en voldoet aan het Bouwbesluit. Woning 5 is vergelijkbaar met woning 4 Woning 6 is vergelijkbaar met woning 3 Woning 7 is vergelijkbaar met woning 2 woning 8 laag 11 tussen assen I-K en assen 11-13 (1 verblijfsgebied) Bouwbesluit-eis Aeq VR / VG Ad alfa beta Cb Cu opening VR oppervlakte eis Aeq woonkamer (loggia) westgevel 8,04 25 66 0,37 0,69 2,05 m² 2,92 m² 58 m² 0,5 m² oostgevel 3,96 38 57 0,22 1 0,87 m² Slaapkamer 1 oostgevel 3,96 38 0 0,61 1 2,42 m² 2,42 m² 16 m² 0,5 m² Slaapkamer 2 oostgevel 3,96 38 0 0,61 1 2,42 m² 2,42 m² 11 m² 0,5 m² Slaapkamer 3 oostgevel 3,96 38 0 0,61 1 2,42 m² 2,42 m² 11 m² 0,5 m² totaal VG 10,17 m² 96 m² 9,6 m² GB 16081-5-RA-BY1 I.2

HOTELKAMER LAAG H5 KAMER H10.00 Opmerking: worst case hotelkamer omdat deze zich aan de atriumzijde bevindt op de onderste hotellaag en in hoeksituatie direct naast de aangrenzende binnengevel van atrium. hotelkamer oppervlak verblijfsgebied 14 m² daglichteis volgens Bouwbesluit (7%) 0,98 m² Aeq gevelopening aan atriumzijde doorlaatoppervlak hoger dan 600 mm boven vloer Ad 2,96 m² belemmeringshoeken Alfa (gemiddelde 6 sectoren) 57 Beta 0 reductiefactoren Cb 0,53 Cu 0,64 (80% glasoppervlak in atriumdak) resulterende equivalente daglichtoppervlakte Aeq 1,00 m² HOTELKAMER LAAG H5 KAMER H26.00 Opmerking: worst case hotelkamer omdat deze zich aan de atriumzijde bevindt op de onderste hotellaag en in hoeksituatie direct naast de aangrenzende binnengevel van atrium. hotelkamer oppervlak verblijfsgebied 16 m² daglichteis volgens Bouwbesluit (7%) 1,12 m² Aeq gevelopening noordgevel doorlaatoppervlak hoger dan 600 mm boven vloer Ad 2,2 m² belemmeringshoeken Alfa (gemiddelde 6 sectoren) 25 Beta 0 reductiefactoren Cb 0,86 Cu 1 resulterende equivalente daglichtoppervlakte Aeq 1,89 m² HOTELKAMER LAAG H5 KAMER H01.00 Opmerkingen: gevelopening onder overstek woningen is buiten beschouwing gelaten. Oppervlak verblijfsgebied en verblijfsruimte is gereduceerd tot 27 m² (krijtstreepmethode) hotelkamer oppervlak verblijfsgebied 27 m² daglichteis volgens Bouwbesluit (7%) 1,89 m² Aeq gevelopening westgevel doorlaatoppervlak hoger dan 600 mm boven vloer Ad 2,2 m² belemmeringshoeken Alfa (gemiddelde 6 sectoren) 25 Beta 0 reductiefactoren Cb 0,86 Cu 1 resulterende equivalente daglichtoppervlakte Aeq 1,89 m² GB 16081-5-RA-BY1 I.3

KANTOORRUIMTE LAAG H5 IN HOEKSITUATIE TUSSEN ASSEN 10-11 EN H-I Opmerking: worst case kantoorruimte omdat deze zich aan de atriumzijde bevindt op de onderste kantoorlaag en in hoeksituatie direct naast de aangrenzende binnengevel van atrium. kantorruimte oppervlak verblijfsruimte 19 m² daglichteis volgens Bouwbesluit 0,5 m² Aeq gevelopening aan atriumzijde doorlaatoppervlak hoger dan 600 mm boven vloer Ad 4,4 m² belemmeringshoeken Alfa (gemiddelde 6 sectoren) 57 Beta 0 reductiefactoren Cb 0,53 Cu 0,64 (80% glasoppervlak in atriumdak) resulterende equivalente daglichtoppervlakte Aeq 1,49 m² Aeq VERBLIJFSGEBIED KANTOORRUIMTE LAAG 5 AAN ATRIUMZIJDE kantoor oppervlak verblijfsgebied 147 m² daglichteis volgens Bouwbesluit (2,5%) 3,68 m² Aeq Worst case gevelopening aan atriumzijde (hoeksituatie) doorlaatoppervlak hoger dan 600 mm boven vloer Ad 4,4 m² belemmeringshoeken Alfa (gemiddelde 6 sectoren) 57 Beta 0 reductiefactoren Cb 0,53 Cu 0,64 (80% glasoppervlak in atriumdak) aantal gevelopeningen in verblijfsgebied 8 stuks resulterende equivalente daglichtoppervlakte Aeq 11,94 m² Aeq BEOORDELING VOLDOET KANTOORRUIMTE LAAG 5 AAN ZUIDGEVEL kantoor oppervlak verblijfsgebied 19 m² daglichteis volgens Bouwbesluit (2,5%) 0,5 m² Aeq gevelopening in zuidgevel doorlaatoppervlak hoger dan 600 mm boven vloer Ad 4,4 m² belemmeringshoeken Alfa (gemiddelde 6 sectoren) 25 Beta 0 reductiefactoren Cb 0,86 Cu 1 aantal gevelopeningen in verblijfsgebied 1 stuks resulterende equivalente daglichtoppervlakte Aeq 3,78 m² Aeq BEOORDELING VOLDOET VERBLIJFSGEBIED KANTOORRUIMTE LAAG 5 AAN BUITENGEVEL kantoor oppervlak verblijfsgebied 468 m² daglichteis volgens Bouwbesluit (2,5%) 11,7 m² Aeq Gevelopeningen aan buitenzijde zijn onbelemmerd. Gevelopeningen onder overstek van woningen en hotel zijn buiten beschouwing gelaten. gevelopening aan buitengevelzijde doorlaatoppervlak hoger dan 600 mm boven vloer Ad 4,4 m² belemmeringshoeken Alfa (gemiddelde 6 sectoren) 25 Beta 0 reductiefactoren Cb 0,86 Cu 1 aantal gevelopeningen in verblijfsgebied 26 stuks resulterende equivalente daglichtoppervlakte Aeq 98,38 m² Aeq BEOORDELING VOLDOET GB 16081-5-RA-BY1 I.4

BIJLAGE II Daglichtberekeningen renovatiedeel GB 16081-5-RA-BY2 II.1

BEPALING EQUIVALENTE DAGLICHTOPPERVLAKTE OP BASIS VAN GELIJKWAARDIGE OPLOSSING 2.28 (CONFORM PUBLICATIE GELIJKWAARDIGE OPLOSSINGEN VAN WERKGROEP GELIJKWAARDIGHEID kantoor laag 3 op circa 16 m van symmetrie-as (tussen assen K-L) aan gevel Klerkenplein BELEMMERINGEN A B C AxBxC SEGMENT hoogte afstand alfa beta Cb onbelemmerd fglas 2 14,7 5,2 70,52 0 0,1 1 0,007 0,07% 3 14,7 11 53,19 0 0,56 1 0,026 1,46% 4 14,7 16,2 42,22 0 0,64 0,2 0,047 0,60% 5 57,7 11,6 78,63 0 0,1 1 0,064 0,64% 6 57,7 11 79,21 0 0,1 1 0,077 0,77% 7 57,7 10,4 79,78 0 0,1 1 0,088 0,88% 8 57,7 10,1 80,07 0 0,1 1 0,094 0,94% 9 57,7 9,8 80,36 0 0,1 1 0,097 0,97% 10 57,7 9,4 80,75 0 0,1 1 0,097 0,97% 11 57,7 9 81,13 0 0,1 1 0,094 0,94% 12 57,7 8,6 81,52 0 0,1 1 0,088 0,88% 13 57,7 8,2 81,91 0 0,1 1 0,077 0,77% 14 57,7 7,7 82,4 0 0,1 1 0,064 0,64% 15 57,7 7,2 82,89 0 0,1 1 0,047 0,47% 16 57,7 6,1 83,97 0 0,1 1 0,026 0,26% 17 57,7 4,3 85,74 0 0,1 1 0,007 0,07% TOTAAL: 11,33% Minimaal 4 ramen netto doorlaatoppervlakte Ad 8,92 m² LTA glas atriumdak 0,8 netto glasaandeel atriumdak 0,8 equivalente daglichtoppervlakte 0,65 m² Aeq vereiste waarde voor bestaande bouw 0,5 m² Aeq GB 16081-5-RA-BY2 II.2

BEPALING EQUIVALENTE DAGLICHTOPPERVLAKTE OP BASIS VAN GELIJKWAARDIGE OPLOSSING 2.28 (CONFORM PUBLICATIE GELIJKWAARDIGE OPLOSSINGEN VAN WERKGROEP GELIJKWAARDIGHEID kantoor laag 3 nabij inwendige hoek van plattegrond (tussen assen N-O) aan gevel Klerkenplein BELEMMERINGEN A B C AxBxC SEGMENT hoogte afstand alfa beta Cb onbelemmerd fglas 2 10,6 0,7 86,22 0 0,1 1 0,007 0,07% 3 10,6 1,5 81,95 0 0,1 1 0,026 0,26% 4 10,6 2,4 77,24 0 0,1 1 0,047 0,47% 5 10,6 3,4 72,22 0 0,1 1 0,064 0,64% 6 10,6 4,5 67 0 0,1 1 0,077 0,77% 7 10,6 6 60,49 0 0,47 1 0,088 4,14% 8 10,6 8,1 52,61 0 0,56 1 0,094 5,26% 9 10,6 12 41,46 0 0,65 0,25 0,097 1,58% 10 57,7 14,5 75,89 0 0,1 1 0,097 0,97% 11 57,7 13,9 76,46 0 0,1 1 0,094 0,94% 12 57,7 13,3 77,02 0 0,1 1 0,088 0,88% 13 57,7 12,7 77,59 0 0,1 1 0,077 0,77% 14 57,7 11,9 78,35 0 0,1 1 0,064 0,64% 15 57,7 11 79,21 0 0,1 1 0,047 0,47% 16 57,7 9,5 80,65 0 0,1 1 0,026 0,26% 17 57,7 7,1 82,99 0 0,1 1 0,007 0,07% TOTAAL: 18,19% Minimaal 3 ramen netto doorlaatoppervlakte Ad 6,69 m² LTA atriumdak 0,8 netto glasaandeel atriumdak 0,8 equivalente daglichtoppervlakte 0,78 m² Aeq vereiste waarde voor bestaande bouw 0,5 m² Aeq GB 16081-5-RA-BY2 II.3

BEPALING EQUIVALENTE DAGLICHTOPPERVLAKTE OP BASIS VAN GELIJKWAARDIGE OPLOSSING 2.28 (CONFORM PUBLICATIE GELIJKWAARDIGE OPLOSSINGEN VAN WERKGROEP GELIJKWAARDIGHEID kantoor laag 3 aan linkerzijde van centrale trap tussen assen G-H (maximale afscherming door nieuwbouwkubus) BELEMMERINGEN A B C AxBxC SEGMENT hoogte afstand alfa beta Cb onbelemmerd fglas 2 57,7 > 65 0 0,1 1 0,007 0,07% 3 57,7 > 65 0 0,1 1 0,026 0,26% 4 57,7 > 65 0 0,1 1 0,047 0,47% 5 57,7 > 65 0 0,1 1 0,064 0,64% 6 57,7 > 65 0 0,1 1 0,077 0,77% 7 57,7 > 65 0 0,1 1 0,088 0,88% 8 57,7 > 65 0 0,1 1 0,094 0,94% 9 57,7 > 65 0 0,1 1 0,097 0,97% 10 57,7 > 65 0 0,1 1 0,097 0,97% 11 57,7 > 65 0 0,1 1 0,094 0,94% 12 57,7 > 65 0 0,1 1 0,088 0,88% 13 57,7 > 65 0 0,1 1 0,077 0,77% 14 57,7 > 65 0 0,1 1 0,064 0,64% 15 57,7 > 65 0 0,1 1 0,047 0,47% 16 57,7 > 65 0 0,1 1 0,026 0,26% 17 57,7 > 65 0 0,1 1 0,007 0,07% TOTAAL: 10,00% Minimaal 5 ramen netto doorlaatoppervlakte Ad 11,15 m² doorlaatfactor atriumdak 0,8 netto glasaandeel atriumdak 0,8 equivalente daglichtoppervlakte 0,71 m² Aeq vereiste waarde voor bestaande bouw 0,5 m² Aeq GB 16081-5-RA-BY2 II.4

BEPALING EQUIVALENTE DAGLICHTOPPERVLAKTE OP BASIS VAN GELIJKWAARDIGE OPLOSSING 2.28 (CONFORM PUBLICATIE GELIJKWAARDIGE OPLOSSINGEN VAN WERKGROEP GELIJKWAARDIGHEID kantoor laag 5 op circa 16 m van symmetrie-as (tussen assen K-L) boven dak Klerkenplein kamerbreedte 7,2 m BELEMMERINGEN A B C AxBxC SEGMENT hoogte afstand alfa beta Cb onbelemmerd fglas 2 5,7 5,2 47,63 28 0,47 1 0,007 0,33% 3 5,7 11 27,39 28 0,75 1 0,026 1,95% 4 5,7 16,2 25 28 0,67 0,2 0,047 0,63% 5 48,7 11,6 76,6 28 0,1 1 0,064 0,64% 6 48,7 11 77,27 28 0,1 1 0,077 0,77% 7 48,7 10,4 77,95 28 0,1 1 0,088 0,88% 8 48,7 10,1 78,28 28 0,1 1 0,094 0,94% 9 48,7 9,8 78,62 28 0,1 1 0,097 0,97% 10 48,7 9,4 79,08 28 0,1 1 0,097 0,97% 11 48,7 9 79,53 28 0,1 1 0,094 0,94% 12 48,7 8,6 79,99 28 0,1 1 0,088 0,88% 13 48,7 8,2 80,44 28 0,1 1 0,077 0,77% 14 48,7 7,7 81,02 28 0,1 1 0,064 0,64% 15 48,7 7,2 81,59 28 0,1 1 0,047 0,47% 16 48,7 6,1 82,86 28 0,1 1 0,026 0,26% 17 48,7 4,3 84,95 28 0,1 1 0,007 0,07% TOTAAL: 12,11% Minimaal 4 ramen netto doorlaatoppervlakte Ad 5 m² LTA glas atriumdak n.v.t. netto glasaandeel atriumdak n.v.t. equivalente daglichtoppervlakte 0,61 m² Aeq vereiste waarde voor bestaande bouw 0,5 m² Aeq GB 16081-5-RA-BY2 II.5

BEPALING EQUIVALENTE DAGLICHTOPPERVLAKTE OP BASIS VAN GELIJKWAARDIGE OPLOSSING 2.28 (CONFORM PUBLICATIE GELIJKWAARDIGE OPLOSSINGEN VAN WERKGROEP GELIJKWAARDIGHEID kantoor laag 5 nabij inwendige hoek van plattegrond (tussen assen N-O) boven dak Klerkenplein kamerbreedte 5,4 m BELEMMERINGEN A B C AxBxC SEGMENT hoogte afstand alfa beta Cb onbelemmerd fglas 2 5,7 0,7 83 28 0,1 1 0,007 0,07% 3 5,7 1,5 75,26 28 0,1 1 0,026 0,26% 4 5,7 2,4 67,17 28 0,1 1 0,047 0,47% 5 5,7 3,4 59,18 28 0,17 1 0,064 1,09% 6 5,7 4,5 51,71 28 0,35 1 0,077 2,70% 7 5,7 6 43,53 28 0,53 1 0,088 4,66% 8 5,7 8,1 35,13 28 0,59 1 0,094 5,55% 9 5,7 12 25,41 28 0,67 0,25 0,097 1,62% 10 48,7 14,5 73,42 28 0,1 1 0,097 0,97% 11 48,7 13,9 74,07 28 0,1 1 0,094 0,94% 12 48,7 13,3 74,72 28 0,1 1 0,088 0,88% 13 48,7 12,7 75,38 28 0,1 1 0,077 0,77% 14 48,7 11,9 76,27 28 0,1 1 0,064 0,64% 15 48,7 11 77,27 28 0,1 1 0,047 0,47% 16 48,7 9,5 78,96 28 0,1 1 0,026 0,26% 17 48,7 7,1 81,71 28 0,1 1 0,007 0,07% TOTAAL: 21,42% Minimaal 3 ramen netto doorlaatoppervlakte Ad 3,75 m² LTA glas atriumdak n.v.t. netto glasaandeel atriumdak n.v.t. equivalente daglichtoppervlakte 0,803 m² Aeq vereiste waarde voor bestaande bouw 0,5 m² Aeq GB 16081-5-RA-BY2 II.6

BEPALING EQUIVALENTE DAGLICHTOPPERVLAKTE OP BASIS VAN GELIJKWAARDIGE OPLOSSING 2.28 (CONFORM PUBLICATIE GELIJKWAARDIGE OPLOSSINGEN VAN WERKGROEP GELIJKWAARDIGHEID kantoor laag 5 aan linkerzijde van centrale trap tussen assen G-H (maximale afscherming door nieuwbouwkubus) kamerbreedte 7,2 m BELEMMERINGEN A B C AxBxC SEGMENT hoogte afstand alfa beta Cb onbelemmerd fglas 2 48,7 0,7 89,18 28 0,1 1 0,007 0,07% 3 48,7 1,5 88,24 28 0,1 1 0,026 0,26% 4 48,7 2,4 87,18 28 0,1 1 0,047 0,47% 5 48,7 3,4 86,01 28 0,1 1 0,064 0,64% 6 48,7 4,5 84,72 28 0,1 1 0,077 0,77% 7 48,7 6 82,98 28 0,1 1 0,088 0,88% 8 48,7 8,1 80,56 28 0,1 1 0,094 0,94% 9 48,7 12 76,16 28 0,1 1 0,097 0,97% 10 48,7 14,5 73,42 28 0,1 1 0,097 0,97% 11 48,7 13,9 74,07 28 0,1 1 0,094 0,94% 12 48,7 13,3 74,72 28 0,1 1 0,088 0,88% 13 48,7 12,7 75,38 28 0,1 1 0,077 0,77% 14 48,7 11,9 76,27 28 0,1 1 0,064 0,64% 15 48,7 11 77,27 28 0,1 1 0,047 0,47% 16 48,7 9,5 78,96 28 0,1 1 0,026 0,26% 17 48,7 7,1 81,71 28 0,1 1 0,007 0,07% TOTAAL: 10,00% Minimaal 4 ramen netto doorlaatoppervlakte Ad 5 m² LTA glas atriumdak n.v.t. netto glasaandeel atriumdak n.v.t. equivalente daglichtoppervlakte 0,500 m² Aeq vereiste waarde voor bestaande bouw 0,5 m² Aeq GB 16081-5-RA-BY2 II.7