Van Ostadestraat 233 Amsterdam. Bezonningsstudie en daglichtonderzoek

Transcriptie

1 Van Ostadestraat 233 Amsterdam Bezonningsstudie en daglichtonderzoek Rapportnummer O RA-002 d.d. 22 november 2013

2 Van Ostadestraat 233 Amsterdam Bezonningsstudie en daglichtonderzoek opdrachtgever G e m e e n t e A ms t e r d a m / S t a d s d e e l Z u i d rapportnummer O RA-002 datum 22 november 2013 referentie MvB/MvB/CJ/O RA-002 verantwoordelijke ir. M. van Beek opsteller ir. M. van Beek m.vanbeek@peutz.nl peutz bv, postbus 696, 2700 ar zoetermeer, , info@peutz.nl, opdrachten volgens 'De nieuwe regeling 2011' (DNR 2011) ingeschreven kvk onder nummer lid NL-ingenieurs, iso-9001:2008 gecertificeerd mook zoetermeer groningen düsseldorf dortmund berlijn leuven parijs lyon sevilla O RA-002 2

3 Inhoudsopgave 1 Conclusies 4 2 Inleiding 7 3 Wet en regelgeving Bouwbesluit Bezonning Daglichttoetreding Richtlijnen in het kader van een goede ruimtelijke onderbouwing Bezonning Daglichttoetreding 9 4 Bezonningsstudie Onderzoeksmethode Resultaten Vigerend bestemmingsplan De Pijp D e N i e u we Fa b r i e k ( ve rg e l i j k i n g m e t b e s t a a n d e s i t u a t i e) D e N i e u we Fa b r i e k ( ve rg e l i j k i n g m e t v i g e re n d b e s t e m m i n g s p l a n ) Conclusie 5 Daglichtonderzoek Onderzoeksmethode Beschouwde woningen Resultaten Conclusie 26 O RA-002 3

4 1 Conclusies Stadsdeel Zuid van de gemeente Amsterdam is voornemens de locatie Van Ostadestraat 233 (gedeeltelijk) te herontwikkelen. Hiervoor is een nieuw bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek gemaakt dat meer bouwmassa mogelijk gaat maken dan op grond van het vigerende bestemmingsplan De Pijp 2005 is toegestaan. Het nieuwe gebouw mag aan de voorzijde (tot 13 meter uit de gevel) maximaal vijftien meter hoog worden en de diepe achterzijde van het gebouw mag maximaal zeven meter hoog worden, met een goothoogte van 4 meter. De grotere bouwmassa kan invloed hebben op de bezonning en de daglichttoetreding van de omliggende bebouwing. Teneinde te bepalen in welke mate dit het geval is, zijn een bezonningsstudie en een daglichtonderzoek uitgevoerd. In beide onderzoeken worden drie situaties beschouwd en met elkaar vergeleken, te weten: 1. de feitelijke bebouwing aan de Van Ostadestraat 233 en de feitelijke omliggende bebouwing; 2. de bebouwing aan de Van Ostadestraat 233 zoals in het vigerende bestemmingsplan De Pijp 2005 mogelijk wordt gemaakt en de feitelijke omliggende bebouwing; 3. de bebouwing aan de Van Ostadestraat 233 zoals in het nieuwe bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek mogelijk wordt gemaakt en de feitelijke omliggende bebouwing. De feitelijke bebouwing is hierbij ter referentie onderzocht, maar is niet relevant voor het in kaart brengen van de invloed van het wijzigen van het bestemmingsplan. Conform opgaaf overweegt de gemeente nog om in het nieuwe bestemmingsplan op te nemen om een bouwvolume toe te staan met aan de achterzijde een maximale goothoogte van 3,5 meter (in plaats van 4 meter). De invloed van een dergelijk bouwvolume op de bezonning en de daglichttoetreding is geringer dan de invloed van de onderzochte variant. Conclusie bezonningsstudie Voor onderhavige situatie is voor de toetsing van de bezonning uitgegaan van de gangbare lichte TNO-norm. Hierbij geldt een criterium van 2 mogelijke bezonningsuren per dag in de periode van 19 februari tot en met 21 oktober. Teneinde het praktisch mogelijk te maken de bezonningssituatie voor de drie verschillende bebouwingssituaties bij een groot aantal individuele woningen te beoordelen is hiervoor qua onderzoeksmethode uitgegaan van de Haagse methode met meetpunten, waarbij het aantal onderzoeksdata is uitgebreid om de hele periode van de lichte TNO-norm te beslaan. O RA-002 4

5 Bij een deel van de woningen aan de Tweede Sweelinckstraat en aan de Van Ostadestraat is in de bestaande bebouwingssituatie op onderzoeksdatum 19 februari minder dan twee uur zon mogelijk. De bezonning voldoet bij deze woningen in de huidige situatie niet aan de normstelling. Met de bebouwing zoals mogelijk in het vigerende bestemmingsplan De Pijp 2005 is bij diverse woningen in de directe omgeving sprake van een afname van de bezonning ten opzichte van de bestaande bebouwing. Aan de Tweede Sweelinckstraat nummer 16 is op datum 19 februari sprake van een afname van de bezonningsduur van 10 minuten. Hierbij wordt opgemerkt dat in de bestaande situatie reeds niet wordt voldaan aan het criterium. Op de overige toetsingsdata is wel voldoende zon mogelijk. In de geplande bebouwingssituatie volgens bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek treedt dezelfde situatie aan de Tweede Sweelinckstraat nummer 16 op. Bij de vergelijking tussen het bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek en het bestemmingsplan De Pijp 2005 wordt er voor deze woning geen afname van de bezonning gevonden. Bij de naastgelegen woningen op de nummers 12 en 14 komt de bezonningsduur onder de grenswaarde van 2 uur als gevolg van de geplande bebouwing. Op de overige onderzoeksdata is er voldoende zon mogelijk. Op het dakterras van de belendende woning aan de Van Ostadestraat 241 halveert de bezonningsduur in de geplande situatie. Ondanks deze wezenlijke afname blijft de absolute bezonningsduur op de onderzochte posities meer dan 2 uur. Een verdere beoordeling kan gezien het ontbreken van een toetsingskader voor dakterrassen in de TNO-richtlijn niet worden gegeven. Bij diverse overige woningen in de directe omgeving is een zekere mate van schaduw te verwachten. Dit leidt echter bij geen van de overige woningen tot een situatie waarbij de bezonningsduur onder de grenswaarde van 2 uur komt als gevolg van de geprojecteerde bebouwing. Daarnaast wordt bij een groot aantal woningen geen invloed op de bezonning gevonden. Conclusie daglichtonderzoek De daglichttoetreding wordt in het Bouwbesluit beschouwd door middel van het bepalen van de equivalente daglichtoppervlakte. Dit is de oppervlakte van de aanwezige ramen in een vertrek gecorrigeerd voor de aanwezige belemmeringen (middels de belemmerings factor Cb). Bij het bepalen van de equivalente daglichtoppervlakte blijven conform het Bouwbesluit 2012 bouwwerken en daarmee gelijk te stellen belemmeringen, die op een ander perceel liggen, buiten beschouwing (artikel 3.78 lid 2a). Tevens worden daglichtopeningen in een uitwendige scheidingsconstructie, die op een loodrecht op het projectievlak van de openingen gemeten afstand van minder dan 2 m vanaf de perceelsgrens of het hart van de openbare weg liggen, niet beschouwd (artikel 3.78 lid 2b). O RA-002 5

6 De wijziging van het bestemmingsplan heeft invloed op de toegestane bebouwing op een ander perceel dan waarop de omliggende bebouwing is gelegen. Derhalve heeft deze wijziging geen invloed op de equivalente daglichtoppervlakte, zoals volgens het Bouwbesluit bepaald dient te worden, van de omliggende bebouwing. Ten behoeve van een goede ruimtelijke onderbouwing is bepaald in welke mate de equivalente daglichtoppervlakte afneemt ten gevolge van de nieuwe ontwikkeling, waarbij hetgeen omschreven in artikel 3.78 lid 2a en lid 2b niet wordt aangehouden. Hiermee wordt inzicht verkregen in de mate waarin de bebouwing die is toegestaan na wijziging van het bestemmingsplan de daglichttoetreding in de omliggende bebouwing beïnvloed. Uit het onderzoek komt naar voren dat de in het voorgestelde nieuwe bestemmingsplan toegestane nieuwbouw invloed heeft op de daglichttoetreding in de woningen gelegen aan de overzijde van de Van Ostadestraat. De grootste invloed wordt gevonden voor woning 274. De belemmeringsfactor neemt voor deze woning af van 0,74 naar 0,61. De invloed van de nieuwbouw op de daglichttoetreding van de in deze rij gelegen woningen daalt naarmate de woning verder van de Van Ostadestraat 233 zijn gelegen. Vanaf woning 280 heeft het nieuwe bestemmingsplan geen invloed meer op de belemmeringsfactor. Wel is in de mogelijke toekomstige situatie de belemmeringsfactor voor de woningen 274, 276 en 278 iets gunstiger dan de belemmeringsfactor van woning 280 in de huidige situatie. Verder geldt dat de woningen over voldoende glasoppervlak in de gevel beschikken om ten minste een equivalente daglichtoppervlakte van 0,5 m² (eis voor bestaande bouw zoals gesteld in het Bouwbesluit 2012) in de aan de gevel gelegen verblijfsruimten te hebben. De in het voorgestelde nieuwe bestemmingsplan toegestane nieuwbouw heeft daarnaast invloed op de equivalente daglichttoetreding door de laag gelegen ramen in de oostgevel van de woning aan de Van Ostadestraat 215. De belemmeringsfactor daalt van 0,57/0,60 naar 0,41. Hiermee blijft wel een zekere equivalente daglichtoppervlakte via dit raam beschikbaar. Voor de ramen in de noordgevel wordt nagenoeg geen invloed gevonden. De ramen in de zuidgevel worden geheel niet beïnvloed door de mogelijke nieuwbouw. Verder wordt opgemerkt dat het raam in de oostgevel zich op minder dan 2 m van de erfgrens bevindt. Ramen die zich dermate dicht bij de erfgrens bevinden dienen conform het Bouwbesluit buiten beschouwing gelaten te worden bij de bepaling voor de equivalente daglichtoppervlakte. Voor de woningen gelegen aan de Tweede Sweelinckstraat en aan het Sarphatipark blijkt dat de mogelijke nieuwbouw (nagenoeg) geen invloed heeft op de daglichttoetreding in de woningen. De belemmeringsfactor daalt voor de ramen aan de achterzijde van de woningen aan de Tweede Sweelinckstraat maximaal 3% en er is geen afname voor de woningen aan het Sarphatipark. O RA-002 6

7 2 Inleiding Stadsdeel Zuid van de gemeente Amsterdam is voornemens de locatie Van Ostadestraat 233 (gedeeltelijk) te herontwikkelen. Hiervoor is een nieuw bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek gemaakt dat meer bouwmassa mogelijk gaat maken dan op grond van het vigerende bestemmingsplan De Pijp 2005 is toegestaan. Het nieuwe gebouw mag aan de voorzijde (tot 13 meter uit de gevel) maximaal vijftien meter hoog worden en de diepe achterzijde van het gebouw mag maximaal zeven meter hoog worden, met een goothoogte van 4 meter. Indien een grotere bouwmassa wordt gerealiseerd kan dit invloed hebben op de bezonning en op de daglichttoetreding van de omliggende bebouwing. In voorliggende rapportage wordt uiteengezet in welke mate dit het geval is. Hiertoe is een bezonningsstudie en een daglichtonderzoek uitgevoerd. In beide onderzoeken worden drie situaties beschouwd en met elkaar vergeleken, te weten: 1. de feitelijke bebouwing aan de Van Ostadestraat 233 en de feitelijke omliggende bebouwing; 2. de bebouwing aan de Van Ostadestraat 233 zoals in het vigerende bestemmingsplan De Pijp 2005 mogelijk wordt gemaakt en de feitelijke omliggende bebouwing; 3. de bebouwing aan de Van Ostadestraat 233 zoals in het nieuwe bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek mogelijk wordt gemaakt en de feitelijke omliggende bebouwing. De feitelijke bebouwing is hierbij ter referentie onderzocht, maar is niet relevant voor het in kaart brengen van de invloed van het wijzigen van het bestemmingsplan. Conform opgaaf overweegt de gemeente nog om in het nieuwe bestemmingsplan op te nemen om een bouwvolume toe te staan met aan de achterzijde een maximale goothoogte van 3,5 meter (in plaats van 4 meter). De invloed van een dergelijk bouwvolume op de bezonning en de daglichttoetreding is geringer dan de invloed van de onderzochte variant. Daarmee zijn de conclusies van het onderzoek voor beide varianten van toepassing. O RA-002 7

8 3 We t e n r e g e l g e v i n g 3.1 B o u w b e s l u i t B e z o n n i n g Met betrekking tot bezonning zijn geen eisen in het Bouwbesluit 2012 opgenomen D a g l i c h t t o e t r e d i n g Met betrekking tot daglichttoetreding stelt artikel 3.77 uit het Bouwbesluit 2012 dat een bestaand bouwwerk zodanig dient te zijn dat daglicht in voldoende mate kan toetreden. Voor bestaande woningen geldt dat er sprake is van een voldoende mate van daglichttoetreding indien elke verblijfsruimte een volgens NEN 2057 bepaalde equivalente daglichtoppervlakte van ten minste 0,5 m² heeft. Hierbij is aangegeven dat bij het bepalen van de equivalente daglichtoppervlakte: a) bouwwerken en daarmee gelijk te stellen belemmeringen, die op een ander perceel liggen, buiten beschouwing blijven; b) daglichtopeningen in een uitwendige scheidingsconstructie, die op een loodrecht op het projectievlak van die openingen gemeten afstand van minder dan 2 m vanaf de perceelsgrens liggen, buiten beschouwing blijven, waarbij, indien het perceel waarop de gebruiksfunctie ligt, grenst aan een openbare weg, openbaar water of openbaar groen, de afstand wordt aangehouden tot het hart van de weg, het openbaar groen of het openbaar water, en c) de in rekening te brengen belemmeringshoek α, bedoeld in NEN 2057 voor elk te onderscheiden segment niet kleiner is dan 25. De wijziging van het bestemmingsplan heeft invloed op de toegestane bebouwing op een ander perceel dan waarop de omliggende bebouwing is gelegen. Derhalve heeft deze wijziging geen invloed op de equivalente daglichtoppervlakte, zoals volgens het Bouwbesluit bepaald dient te worden, van de omliggende bebouwing. 3.2 R i c h t l i j n e n i n h e t k a d e r v a n e e n g o e d e r u i m t e l i j k e o n d e r b o u w i n g Zoals aangegeven zijn er geen wettelijke eisen en richtlijnen met betrekking tot bezonning en daglichttoetreding waaraan de wijziging van het bestemmingsplan getoetst dient te worden. Vanuit een goede ruimtelijke onderbouwing van de voorgestelde wijziging van het bestemmingsplan worden de hierna beschreven richtlijnen aangehouden. O RA-002 8

9 3.2.1 B e z o n n i n g Er zijn zoals aangegeven geen wettelijke eisen gesteld aan de bezonning van woningen of andere bouwwerken. Gemeenten zijn dus vrij om hun eigen eisen te stellen aan de bezonning. Wel bestaan er de zogeheten TNO-richtlijn, waarin criteria zijn opgenomen. TNO richtlijn Met betrekking tot bezonning is door TNO een richtlijn geformuleerd (afgeleid uit het rapport Woningwaardering, opgesteld door TNO, 1962). Hierin zijn zogeheten lichte en strenge normen voor voldoende bezonning in de woonkamer opgenomen. Volgens de lichte TNO-norm is er sprake van een voldoende bezonning bij ten minste 2 mogelijke bezonningsuren/dag in de periode van 19 februari tot en met 21 oktober (gedurende 8 maanden) ter plaatse van het midden van de vensterbank aan de binnenkant van het raam. Volgens de strenge TNO-norm is er sprake van een goede bezonning bij ten minste 3 mogelijke bezonningsuren per dag in de periode 21 januari t/m 22 november (gedurende 10 maanden) ter plaatse van het midden van de vensterbank aan de binnenkant van het raam. Er zijn ons geen gemeenten bekend die de strenge TNO-norm hanteren. Gemeenten met eigen eisen hebben deze meestal gebaseerd op de lichte TNO-norm. Haagse Methode In de gemeente Den Haag wordt gebruik gemaakt een eigen norm, gebaseerd op de lichte TNO-norm. De bezonningssituatie dient te worden getoetst op 19 februari, met een minimale zonshoogte van 10. De meetpositie bevindt zich op 0,75 meter hoogte in het midden van de voor- en achtergevel van de onderste woonlaag van de bestaande woningen (t.o.v. vloerniveau). De bezonningsduur aan voor- en achterzijde mag bij elkaar worden opgeteld. Als woningen in de bestaande situatie al minder dan 2 uur zon kunnen ontvangen, geldt als uitgangspunt dat de bezonning er niet op achteruit mag gaan. De onderzoeksresultaten dienen per woningen te worden vastgelegd in tabelvorm D a g l i c h t t o e t r e d i n g Bij het bepalen van de equivalente daglichtoppervlakte blijven conform het Bouwbesluit 2012 bouwwerken en daarmee gelijk te stellen belemmeringen, die op een ander perceel liggen, buiten beschouwing (artikel 3.78 lid 2a). Tevens worden daglichtopeningen in een uitwendige scheidingsconstructie, die op een loodrecht op het projectievlak van de openingen gemeten afstand van minder dan 2 m vanaf de perceelgrens of het hart van de openbare weg liggen, niet beschouwd (artikel 3.78 lid 2b). Om inzicht te krijgen in de mate waarin de bebouwing die is toegestaan na wijziging van het bestemmingsplan de daglichttoetreding in de omliggende bebouwing beïnvloed, wordt voorgesteld te bepalen in welke mate de equivalente daglichtoppervlakte afneemt ten gevolge van de nieuwe ontwikkeling, waarbij hetgeen omschreven in artikel 3.78 lid 2a en lid 2b niet wordt aangehouden. O RA-002 9

10 4 Bezonningsstudie 4.1 O n d e r z o e k s m e t h o d e Voor onderhavige situatie is voor de toetsing van de bezonning uitgegaan van de gangbare lichte TNO-norm. Teneinde het praktisch mogelijk te maken de bezonningssituatie voor de drie verschillende bebouwingssituaties bij een groot aantal individuele woningen te beoordelen is hiervoor qua onderzoeksmethode uitgegaan van de Haagse methode met meetpunten, waarbij het aantal onderzoeksdata is uitgebreid om de hele periode van de lichte TNO-norm te beslaan. Het onderzoek is gebaseerd op de rekenkundige bezonning van 3D-modellen van de drie bebouwingssituaties. In de figuren f4.1 tot en met f4.3 wordt een overzicht gegeven van de gehanteerde modellen. In de modellen zijn de verschillende peilhoogten van maaiveld/straatniveau meegenomen. Om een duidelijk beeld te verkrijgen van de invloed van de geplande bebouwing op de bezonning bij de omliggende woningen is de aanwezige begroeiing niet in het model meegenomen. Daarnaast wordt opgemerkt dat niet alle toegestane bebouwing op het binnenterrein in het onderzoek is meegenomen. De toegestane bouwhoogte van deze bebouwing is dermate beperkt dat deze geen invloed op de resultaten van het onderzoek heeft. f4.1 Overzicht 3D-rekenmodel bestaande situatie. O RA

11 f4.2 Overzicht 3D-rekenmodel met vigerend bestemmingsplan t.p.v. Van Ostadestraat 233. f4.3 Overzicht 3D-rekenmodel geplande situatie bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek. Met behulp van binnen Peutz ontwikkelde programmatuur binnen het softwarepakket Radiance is de bezonningsduur alsmede de afname van de bezonning op de gevels grafisch vastgesteld. In de figuren f4.4 en f4.5 is de aldus vastgestelde afname van de bezonning als gevolg van de geplande bebouwing weergegeven voor twee data. Op basis van deze afbeeldingen is vastgesteld welke gevels van de bestaande woningen in aanmerking komen voor een nadere toetsing met meetpunten. Het dakterras van het belendende pand aan de Van Ostadestraat 241 valt buiten het toetsingskader maar is gezien de te verwachten invloed meegenomen in de nadere berekeningen. De berekening van de bezonningsduur ter plaatse van de meetpunten is eveneens met eigen programmatuur binnen Radiance uitgevoerd. O RA

12 f4.4 Afname bezonning als gevolg van bebouwing bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek op 19 februari. f4.5 Afname bezonning als gevolg van bebouwing bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek op 21 juni. Op de aangegeven posities zijn meetpunten in het 3D-model geplaatst alwaar de bezonning conform de Haagse methode nader is getoetst. Op deze wijze is onderzoek verricht naar de bezonningssituatie op de data 19 februari, 21 april en 21 juni (langste dag). Doordat de zonnebaan in de tweede jaarhelft in omgekeerde volgorde vrijwel gelijk is aan die in de eerste jaarhelft (met verschuiving van een uur door de zomertijd) zijn de resultaten van het onderzoek van april eveneens representatief voor augustus en die van februari voor oktober. De onderzoeksresultaten geven derhalve met een interval van 2 maanden een beeld van de bezonningssituatie gedurende een groot deel van het jaar, overeenkomend met de periode volgens de lichte TNO-norm. De bezonningssituatie in het grootste deel van de winterperiode wordt, overeenkomend met de lichte TNO-norm, niet in het onderzoek meegenomen. Deze periode is qua bezonning minder relevant. O RA

13 In het onderzoek wordt uitgegaan van de theoretisch mogelijke bezonning. In figuur f4.6 wordt het theoretisch mogelijke en het ten gevolge van bewolking gemiddelde werkelijke aantal uren zonneschijn per dag voor 2 meteostations weergegeven. f4.6 Aantal bezonningsuren op twee meteostations. 4.2 R e s u l t a t e n In bijlage I zijn visualisaties opgenomen van de schaduwwerking op de hele uren. De afbeeldingen geven inzicht in het schaduwverloop gedurende de dag. Zo kan worden vastgesteld op welk deel van de dag sprake is van een eventuele afname van de bezonning. Voor de verdere beoordeling van de bezonning wordt uitgegaan van de berekende bezonningsduur op de meetpunten in de 3D-modellen V i g e r e n d b e s t e m m i n g s p l a n D e P i j p In figuur f4.7 is een situatietekening opgenomen van de bestaande bebouwingssituatie met een overzicht van de meetpunten bij de omliggende bebouwing. De nummering van de meetpunten komt niet overeen met de huisnummers. De huisnummer zijn eveneens in de tekening weergegeven. Een dergelijke situatietekening van de bebouwingssituatie zoals mogelijk volgens het vigerende bestemmingsplan De Pijp 2005 is opgenomen in figuur f4.8. O RA

14 f4.7 Situatietekening bestaande bebouwingssituatie met meetpunten. De onderzoeksresultaten in de bestaande bebouwingssituatie en in de situatie zoals volgens het vigerende bestemmingsplan op de Van Ostadestraat 233 mogelijk is, zijn vastgelegd in de tabellen t4.1 tot en met t4.3. O RA

15 In de tabellen wordt voor respectievelijk 19 februari, 21 april en 21 juni per woning een beoordeling van de bezonningssituatie gegeven. Deze vergelijking is ter referentie weergegeven, maar is niet relevant voor het in kaart brengen van de invloed van het wijzigen van het bestemmingsplan. De resultaten laten zien dat bij een deel van de woningen aan de Tweede Sweelinckstraat en aan de Van Ostadestraat in de huidige bebouwingssituatie op onderzoeksdatum 19 februari minder dan twee uur zon mogelijk is. Met de bebouwing zoals mogelijk in het vigerende bestemmingsplan is bij diverse woningen in de directe omgeving sprake van een afname van de bezonning. De mate van invloed varieert gedurende het jaar. Bij de woningen aan de Tweede Sweelinckstraat nummer 16 is als gevolg van de mogelijke bebouwing volgens het vigerende bestemmingsplan op deze datum een afname van de bezonning te verwachten. Opgemerkt wordt dat in de bestaande situatie reeds niet wordt voldaan aan het criterium. Het gaat hierbij om een afname van 10 minuten. Op de overige toetsingsdata is wel voldoende zon mogelijk. Doordat de bebouwing volgens het vigerende bestemmingsplan niet hoger is dan de bestaande bebouwingssituatie wijzigt de bezonningssituatie ter plaatse van het dakterras van de belendende woning aan de Van Ostadestraat 241 niet. t4.1 Bezonningsduur situatie vigerend bestemmingsplan versus huidige bebouwingssituatie op 19 februari O RA

16 t4.2 Bezonningsduur situatie vigerend bestemmingsplan versus huidige bebouwingssituatie op 21 april t4.3 Bezonningsduur situatie vigerend bestemmingsplan versus huidige bebouwingssituatie op 21 juni O RA

17 4.2.2 D e N i e u w e Fa b r i e k ( v e r g e l i j k i n g m e t b e s t a a n d e s i t u a t i e ) Analoog aan het onderzoek voor het vigerende bestemmingsplan is in de tabellen t 4.4 tot en met t4.6 de bezonningssituatie vastgelegd en beoordeeld voor de geplande situatie zoals weergegeven in de figuur f4.9, waarbij een vergelijking is gemaakt met de bestaande situatie. Deze vergelijking is eveneens ter referentie weergegeven, maar is niet relevant voor het in kaart brengen van de invloed van het wijzigen van het bestemmingsplan. f4.9 Situatietekening geplande situatie bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek met meetpunten Uit de resultaattabellen blijkt dat op datum 19 februari een dusdanige toename van schaduw te verwachten is dat de bezonningsduur bij de woningen aan de Tweede Sweelinckstraat nummer 12 en 14 onder de grenswaarde van 2 uur komt. Er is sprake van een afname van de bezonningsduur van 1:45 respectievelijk 1:05 uur. Op de overige onderzoeksdata nemen de bezonningsmogelijkheden bij deze woningen toe en neemt de schaduwduur af. De bezonningsduur komt daarmee boven de grens van 2 uur. Bij de woningen aan de Tweede Sweelinckstraat nummer 16 wordt in de bestaande situatie op datum 19 februari niet voldaan aan het criterium en is er als gevolg van de geplande bebouwing sprake van een verdere afname van de bezonning. De afname is gelijk aan die in de situatie met het vigerende bestemmingsplan, 10 minuten. Bij diverse overige woningen in de directe omgeving is een zekere mate van schaduw te verwachten. Dit leidt echter bij geen van de overige woningen tot een situatie waarbij de bezonningsduur onder de grenswaarde van 2 uur komt als gevolg van de geprojecteerde bebouwing. Daarnaast wordt bij een groot aantal woningen geen invloed op de bezonning gevonden. O RA

18 Op het dakterras van de belendende woning aan de Van Ostadestraat 241 is in de geplande situatie een wezenlijke afname van de bezonning te verwachten. Op het terras zijn in totaal 6 meetpunten op vloerniveau aangebracht. Gemiddeld over deze meetpunten is op alle onderzoeksdata een halvering van de bezonningsmogelijkheden vastgesteld. Aan de zijde van de geprojecteerde nieuwbouw is de afname wat groter, voor de gevel wat minder. Op geen van de meetpunten bedraagt de bezonningsduur ondanks de afname minder dan 2 uur. Een verdere beoordeling kan gezien het ontbreken van een toetsingskader voor dakterrassen in de TNO-richtlijn niet worden gegeven. t4.4 Bezonningsduur bebouwingssituatie De Nieuwe Fabriek versus huidige bebouwingssituatie op 19 februari O RA

19 t4.5 Bezonningsduur bebouwingssituatie De Nieuwe Fabriek versus huidige bebouwingssituatie op 21 april. t4.6 Bezonningsduur bebouwingssituatie De Nieuwe Fabriek versus huidige bebouwingssituatie op 21 juni. O RA

20 4.2.3 D e N i e u w e Fa b r i e k ( v e r g e l i j k i n g m e t v i g e r e n d b e s t e m m i n g s p l a n ) Tevens is een vergelijking gemaakt tussen de bezonningssituatie in de vigerende bestemmingsplan en in het voorgenomen bestemmingsplan. De resultaten zijn weergegeven in de tabellen t4.7 tot en met t4.9. Uit de resultaattabellen blijkt dat op datum 19 februari ook ten opzichte van het vigerende bestemmingsplan een dusdanige toename van schaduw te verwachten is dat de bezonningsduur bij de woningen aan de Tweede Sweelinckstraat nummer 12 en 14 onder de grenswaarde van 2 uur komt. Er is sprake van een afname van de bezonningsduur van 1:05 respectievelijk 0:30 uur. Op de overige onderzoeksdata nemen de bezonnings mogelijkheden bij deze woningen toe en neemt de schaduwduur af. De bezonningsduur komt daarmee boven de grens van 2 uur. In de vergelijking tussen het bestemmingsplan de Nieuwe Fabriek en het vigerende bestemmingsplan wordt geen afname van de bezonning voor woning aan de Tweede Sweelinckstraat nummer 16 gevonden. De overige resultaten zijn gelijk aan de resultaten in de vergelijking tussen het bestemmingsplan de Nieuwe Fabriek en de bestaande situatie. Voor de volledigheid worden deze conclusies hierna wederom weergegeven. Bij diverse overige woningen in de directe omgeving is een zekere mate van schaduw te verwachten. Dit leidt echter bij geen van de overige woningen tot een situatie waarbij de bezonningsduur onder de grenswaarde van 2 uur komt als gevolg van de geprojecteerde bebouwing. Daarnaast wordt bij een groot aantal woningen geen invloed op de bezonning gevonden. Op het dakterras van de belendende woning aan de Van Ostadestraat 241 is in de geplande situatie een wezenlijke afname van de bezonning te verwachten. Op het terras zijn in totaal 6 meetpunten op vloerniveau aangebracht. Gemiddeld over deze meetpunten is op alle onderzoeksdata een halvering van de bezonningsmogelijkheden vastgesteld. Aan de zijde van de geprojecteerde nieuwbouw is de afname wat groter, voor de gevel wat minder. Op geen van de meetpunten bedraagt de bezonningsduur ondanks de afname minder dan 2 uur. Een verdere beoordeling kan gezien het ontbreken van een toetsingskader voor dakterrassen in de TNO-richtlijn niet worden gegeven. O RA

21 t4.7 Bezonningsduur bebouwingssituatie De Nieuwe Fabriek versus vigerend bestemmingsplanop 19 februari t4.8 Bezonningsduur bebouwingssituatie De Nieuwe Fabriek versus vigerend bestemmingsplan op 21 april. O RA

22 t4.9 Bezonningsduur bebouwingssituatie De Nieuwe Fabriek versus vigerend bestemmingsplan op 21 juni. 4.3 C o n c l u s i e Voor onderhavige situatie is voor de toetsing van de bezonning uitgegaan van de gangbare lichte TNO-norm. Hierbij geldt een criterium van 2 mogelijke bezonningsuren per dag in de periode van 19 februari tot en met 21 oktober. Teneinde het praktisch mogelijk te maken de bezonningssituatie voor de drie verschillende bebouwingssituaties bij een groot aantal individuele woningen te beoordelen is hiervoor qua onderzoeksmethode uitgegaan van de Haagse methode, waarbij het aantal onderzoeksdata is uitgebreid om de hele periode van de lichte TNO-norm te beslaan. Voor het onderzoek zijn 3D-computermodellen van de verschillende bebouwingssituaties vervaardigd. In deze modellen zijn meetpunten aangebracht op 0,75 meter hoogte van de onderste woonlaag van de omliggende bebouwing (t.o.v. vloerniveau). Tevens zijn enkele meetpunten geplaatst op het dakterras van de belendende woning. Met behulp van binnen Peutz ontwikkelde programmatuur binnen het softwarepakket Radiance is de bezonningsduur ter plaatse van meetpunten berekend. O RA

23 De resultaten van het onderzoek zijn vastgelegd in tabelvorm waarbij bezonningsduur in de bebouwingssituatie volgens het vigerende bestemmingsplan alsmede in de geplande situatie volgens bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek per onderzochte woning zijn beoordeeld in relatie tot die in de bestaande bebouwingssituatie. Dat wil zeggen dat naast een toetsing van de absolute bezonningsduur de eventuele afname van de bezonning wordt bepaald alsmede wordt vastgesteld of in situaties waarbij de bezonning in de bestaande situatie niet aan de grenswaarde van 2 uur voldoet sprake is van een verdere afname. Daarnaast is de bezonningsduur in de situatie van het bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek vergeleken met die in de situatie van het vigerende bestemmingsplan. Uit de resultaten van het onderzoek kunnen de volgende conclusies getrokken worden: Bij een deel van de woningen aan de Tweede Sweelinckstraat en aan de Van Ostadestraat is in de bestaande bebouwingssituatie op onderzoeksdatum 19 februari minder dan twee uur zon mogelijk. De bezonning voldoet bij deze woningen niet aan de normstelling. Met de bebouwing zoals mogelijk in het vigerende bestemmingsplan De Pijp 2005 is bij diverse woningen in de directe omgeving sprake van een afname van de bezonning. Aan de Tweede Sweelinckstraat nummer 16 is op datum 19 februari sprake van een afname van de bezonningsduur van 10 minuten. Hierbij wordt opgemerkt dat in de bestaande situatie reeds niet wordt voldaan aan het criterium. Op de overige toetsingsdata is wel voldoende zon mogelijk. In de geplande bebouwingssituatie volgens bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek treedt dezelfde situatie aan de Tweede Sweelinckstraat nummer 16 op. Bij de vergelijking tussen het bestemmingsplan De Nieuwe Fabriek en het bestemmingsplan De Pijp 2005 wordt er voor deze woning geen afname van de bezonning gevonden. Bij de naastgelegen woningen op de nummers 12 en 14 komt de bezonningsduur onder de grenswaarde van 2 uur als gevolg van de geplande bebouwing. Op de overige onderzoeksdata is er voldoende zon mogelijk. Op het dakterras van de belendende woning aan de Van Ostadestraat 241 halveert de bezonningsduur in de geplande situatie. Ondanks deze wezenlijke afname blijft de absolute bezonningsduur op de onderzochte posities meer dan 2 uur. Een verdere beoordeling kan gezien het ontbreken van een toetsingskader voor dakterrassen in de TNO-richtlijn niet worden gegeven. Bij diverse overige woningen in de directe omgeving is een zekere mate van schaduw te verwachten. Dit leidt echter bij geen van de overige woningen tot een situatie waarbij de bezonningsduur onder de grenswaarde van 2 uur komt als gevolg van de geprojecteerde bebouwing. Daarnaast wordt bij een groot aantal woningen geen invloed op de bezonning gevonden. O RA

24 5 Daglichtonderzoek 5.1 O n d e r z o e k s m e t h o d e De equivalente daglichtoppervlakte is de oppervlakte van de aanwezige ramen in een vertrek gecorrigeerd voor de aanwezige belemmeringen (middels de belemmeringsfactor Cb). Daarnaast gelden nog enkele reductiefactoren (C u en CLTA), maar deze zijn in onderhavige situatie niet van toepassing) Aeq = Cb x Cu x CLTA x Ad waarin Ae equivalente daglichtoppervlakte [m²] Cb belemmeringsfactor van de doorlaat [ ] Cu uitwendige reductiefactor van de doorlaat [ ] CLTA reductiefactor voor lichtdoorlatende materialen met een LTA < 0,60 [-] Ad oppervlakte van de doorlaat [m²] Met betrekking tot daglicht is voor verschillende bestaande woningen omliggend aan het project De Nieuwe Fabriek onderzocht in hoeverre de belemmeringsfactor (C b) verslechtert ten opzichte van de huidige situatie. De belemmeringsfactor is bepaald conform NEN 2057, zoals aangewezen in het Bouwbesluit Van de vier omliggende rijen woningen is afzonderlijk onderzocht in welke mate de belemmeringsfactor (Cb) verslechterd. Per rij is in eerste instantie de maatgevende woning beschouwd. Indien bij een maatgevende woning een significante verlaging in de belemmeringsfactor is geconstateerd, zijn ook de aangrenzende woningen onderzocht. De belemmeringsfactor is afhankelijk van de belemmering in de directe omgeving, de zogeheten belemmeringshoek α, alsmede van eventueel aanwezige overstekken (bijvoorbeeld balkons), belemmeringshoek β. In de berekeningen is aangehouden dat er geen belemmering door overstekken optreedt. In die situatie heeft een eventuele vergroting van belemmeringshoek α de grootste invloed op de belemmeringsfactor. 5.2 B e s c h o u w d e w o n i n g e n Figuur f5.1 geeft een overzicht van de positionering van woningrijen 1, 2, 3 en woning 4 ten opzichte van het pand. In de figuur is tevens aangegeven voor welke (maatgevende) woningen de invloed op de belemmeringsfactor is berekend. Hierbij zijn steeds de gevels beschouwd waarop de voorgenomen wijziging invloed heeft. O RA

25 f5.1 Overzicht beschouwde woningen Bij bepaling van de belemmeringsfactoren per woning zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: in woningrij 1 en 3 ligt de onderkant van de ramen 1.0 m boven straatniveau; in woningrij 2 ligt de onderkant van het raam 2.2 m boven straatniveau; in woning 4 ligt de onderkant van de ramen 4.0 m boven straatniveau; De woningen aan de Van Ostadestraat en aan de tweede Sweelinckstraat zijn niet nader onderzocht, aangezien de belemmeringsfactoren voor deze woningen ten gevolge van de wijziging van het bestemmingsplan niet veranderen. 5.3 R e s u l t a t e n Onderstaande tabel geeft de berekende belemmeringsfactoren voor de ramen op de begane grond weer voor de onderzochte woningen. t5.1 Belemmeringsfactor (Cb) per woning voor de ramen op de begane grond [-] Huidige situatie Bestemmingsplan Oud Woningrij 1 gelegen aan de ' overzijde' van de Van Ostadestraat R274 0,74 0,74 R276 0,68 0,68 R278 0,65 0,65 R280 0,60 0,60 Woningrij 2 gelegen aan de Tweede Sweelinckstraat R18 0,71 0,71 Woningrij 3 gelegen aan het Sarphatipark R128 0,74 0,74 Woning 4 gelegen aan de Van Ostadestraat 215 R215-N 0,77 0,76 R215-O 0,60 0,57 Bestemmingsplan Nieuw 0,61 0,61 0,61 0,60 0,70 0,74 0,76 0,41 O RA

26 5.4 C o n c l u s i e Naar voren komt dat de in het voorgestelde nieuwe bestemmingsplan toegestane nieuwbouw invloed heeft op de daglichttoetreding in de woningen gelegen aan de overzijde van de Van Ostadestraat. De grootste invloed wordt gevonden voor woning 274. De belemmeringsfactor neemt voor deze woning af van 0,74 naar 0,61. De invloed van de nieuwbouw op de daglichttoetreding van de in deze rij gelegen woningen daalt naarmate de woning verder van de Van Ostadestraat 233 zijn gelegen. Vanaf woning 280 heeft het nieuwe bestemmingsplan geen invloed meer op de belemmeringsfactor. Wel is in de mogelijke toekomstige situatie de belemmeringsfactor voor de woningen 274, 276 en 278 iets gunstiger dan de belemmeringsfactor van woning 280 in de huidige situatie. Verder geldt dat de woningen over voldoende glasoppervlak in de gevel beschikken om ten minste een equivalente daglichtoppervlakte van 0,5 m² (eis voor bestaande bouw zoals gesteld in het Bouwbesluit 2012) in de aan de gevel gelegen verblijfsruimten te hebben. De in het voorgestelde nieuwe bestemmingsplan toegestane nieuwbouw heeft daarnaast invloed op de equivalente daglichttoetreding door de laag gelegen ramen in de oostgevel van de woning aan de Van Ostadestraat 215. De belemmeringsfactor daalt van 0,57/0,60 naar 0,41. Hiermee blijft wel een zekere equivalente daglichtoppervlakte via dit raam beschikbaar. Voor de ramen in de noordgevel wordt nagenoeg geen invloed gevonden. De ramen in de zuidgevel worden geheel niet beïnvloed door de mogelijke nieuwbouw. Verder wordt opgemerkt dat het raam in de oostgevel zich op minder dan 2 m van de erfgrens bevindt. Ramen die zich dermate dicht bij de erfgrens bevinden dienen conform het Bouwbesluit buiten beschouwing gelaten te worden bij de bepaling voor de equivalente daglichtoppervlakte. Voor de woningen gelegen aan de Tweede Sweelinckstraat en aan het Sarphatipark blijkt dat de mogelijke nieuwbouw (nagenoeg) geen invloed heeft op de daglichttoetreding in de woningen. De belemmeringsfactor daalt voor de ramen aan de achterzijde van de woningen aan de Tweede Sweelinckstraat maximaal 3% en er is geen afname voor de woningen aan het Sarphatipark. Tot slot wordt nogmaals benadrukt dat de wijziging van het bestemmingsplan invloed heeft op de toegestane bebouwing op een ander perceel dan waarop de omliggende bebouwing is gelegen en dat deze wijziging derhalve geen invloed heeft op de equivalente daglichtoppervlakte, zoals volgens het Bouwbesluit bepaald dient te worden, van de omliggende bebouwing. Zoetermeer, Dit rapport bevat 26 pagina's en 1 bijlage. O RA

27 Bijlage 1 Afbeeldingen schaduwwerking behorende bij het bezonningsonderzoek O RA

28 BIJLAGE I Afbeeldingen schaduwwerking Van Ostadestraat 233 O RA-BY1 I.1

29 BIJLAGE I Afbeeldingen schaduwwerking Van Ostadestraat 233 O RA-BY1 I.2

30 BIJLAGE I Afbeeldingen schaduwwerking Van Ostadestraat 233 O RA-BY1 I.3

31 BIJLAGE I Afbeeldingen schaduwwerking Van Ostadestraat 233 O RA-BY1 I.4

32 BIJLAGE I Afbeeldingen schaduwwerking Van Ostadestraat 233 O RA-BY1 I.5

33 BIJLAGE I Afbeeldingen schaduwwerking Van Ostadestraat 233 O RA-BY1 I.6

34 BIJLAGE I Afbeeldingen schaduwwerking Van Ostadestraat 233 O RA-BY1 I.7