... Geluidmaskering Ruimteakoestiek Experts in Noise Control Solutions
Geluidmaskering... Verbeteren van akoestisch klimaat Spraakgeluid in een open kantooromgeving (of in aparte kantoorruimten met dunne wanden) wordt geregeld als storend ervaren. Daarnaast is er weinig spraakprivacy. Oplossingen als scheidingswanden of andere geluidabsorberende maatregelen zijn vaak kostbaar en gaan geregeld niet samen met de beoogde architectuur van het gebouw. Geluidmaskering is een bewezen technologie die op een eenvoudige, economische en vrijwel onzichtbare manier het akoestisch klimaat verbeterd. Basisprincipe geluidmaskering Verstoring van het werk van kantoorpersoneel door geluid is niet zozeer gerelateerd aan het geluidniveau op zich, maar juist aan de verschillen tussen geluidniveaus en het achtergrondgeluid. Het is belangrijk dat het achtergrond-geluidniveau niet te laag mag worden. Dit geldt in het bijzonder voor de spraakfrequenties van circa 400 Hz tot 4 KHz, aangezien vormen van lawaai dan als extra storend worden ervaren. Het natuurlijke achtergrondgeluid veroorzaakt door bijvoorbeeld kantoorventilatie en pc s is te onvoorspelbaar en te tonaal om deze functie te vervullen. Geluidmaskering voorziet in een ideaal achtergrond geluidniveau door (meestal boven een verlaagd plafond) verborgen speakers. Via deze speakers wordt in kantoorruimtes elektronisch gegenereerde ruis toegevoegd die een achtergrondgeluid met laag volume produceren. Het verhoogt niet het niveau van piekgeluiden in de ruimte, maar vult op effectieve wijze de diepe dalen daartussen in. Het achtergrondgeluid is niet opdringerig aanwezig en wordt door de aanwezigen makkelijk geaccepteerd, waarbij de werkomgeving als aanmerkelijk prettiger ervaren wordt. Het geluidmaskeersysteem wordt na installatie eenvoudig ingeregeld om optimale achtergrondgeluidmaskering voor elke zone in het kantoor te realiseren. (fig 1) Belangrijkste kenmerken 1. Verbeterde spraakprivacy en geluidscomfort 2. Voorkomen van ongewenst meeluisteren 3. Geen afbreuk aan de opzet van een open kantoortuin 4. Lage kosten in verhouding tot andere akoestische maatregelen 5. Maskering van ongewenst geluid 6. Geconcentreerder en efficiënter werken leidt tot minder fouten 7. Geluidniveaus per zone naar wens variabel in te stellen 8. Speakers eenvoudig te verplaatsen bij herziening van de kantoorindeling 9. Laag energieverbruik 10. Eenvoudige installatie en minimaal onderhoud 11. Te combineren met oproep- of public address systeem 12. Te combineren met achtergrondmuziek
Het systeem Een typisch Alara-Lukagro geluidmaskeersysteem bestaat uit de volgende componenten: a. EEN CENTRALE CONTROLE UNIT, ontwikkeld is om de totale te behandelen ruimtes te regelen. Deze unit kan op elke geschikte plek opgesteld worden en heeft slechts een laag-vermogen één-fase 230V stroomvoorziening nodig. Er is daarbij geen geregeld onderhoud nodig. b. ZONE CONTROLE UNITS (optioneel). Van deze kleine controle units wordt er normaal 1 per verdiepingsvloer geplaatst, nabij de kantoorruimtes. Ze bieden de mogelijkheid om het achtergrondgeluid per deelgebied aan te passen aan de optimale omstandigheden voor die zone. Het Alara-Lukagro geluidmaskeersysteem voorziet in grote mate van operationele vrijheid zonder noodzakelijke aanpassing van de separate luidspreker units. De zone bediening units hebben geen eigen voeding nodig. c. LUIDSPREKER UNITS. Hoge impedantie distributie systeem met gebruik van speciaal ontwikkelde speaker units voor verborgen opstelling binnen plenumruimtes. De luidsprekers kunnen vanaf het bouwkundig plafond worden afgehangen of eenvoudig bovenop de systeemplafondtegels geplaatst worden. Een variant voor ruimtes zonder systeemplafond en plenum is eveneens leverbaar. De gebruikte materialen voldoen aan de relevante brandveiligheidsnormen. Geluidspectrum Deze grafiek toont een typisch geluidspectrum voor achtergrondgeluid in kantoren dat overeenkomt met een NCwaarde van 34 en rijk is aan laagfrequent geluid. Geluidmaskering voorziet hier in een 20 db maskeergeluidspectrum in de spraakfrequenties. Dit verhoogt de NC-waarde tot slechts 36, maar veroorzaakt wel een veel prettiger akoestische omgeving met grote toename van de spraakprivacy. Specificaties van een kenmerkende opstelling CENTRALE CONTROLE UNIT Behuizing In een 19 rack met afsluitbare deur die ongeautoriseerde aanpassingen voorkomt. Voeding 230 volt wisselstroom, 50 Hz (1 fase). Verbruikt vermogen Afhankelijk van het systeemontwerp varieert het verbruikte vermogen, maar een typerend voorbeeld is een verbruik van 300W voor een oppervlak van 10.000m². Belangrijke onderdelen Elektronische ruisgenerator, meervoudig octaafbandfilter, versterkers. ZONE CONTROLE UNIT De zone controle unit kan in de behuizing van de centrale controle unit opgenomen zijn of in een aparte behuizing voor wandmontage nabij de kantoorzone. Afhankelijk van het gebruik per zone (grootte, aard van activiteiten en aantal personen) instelbaar niveau, aanpasbaar over een bereik van 20 db. Stroomvoorziening vanuit de centrale regel unit.
Luidsprekers Luidspreker units van hoge kwaliteit, ontwikkeld om aan alle systeemvereisten te voldoen, voorzien van breed gerichte geluidafstraling. Optimale frequentiegevoeligheid en minimale vervorming en resonanties. Luidspreker vermogen: 10 Watt. Bandbreedte: 15 15.000 Hz Gevoeligheid: 90dB(A) W/M Conusdiameter: 205 mm Compleet met geïntegreerde 100 volt lijntransformator. Ontwerp en constructiematerialen van de aluminium luidsprekerbehuizing in overeenstemming met brandveiligheidsnormen. Toepassingen Open kantooromgeving, call centers en helpdesks, privacyscheiding spreekkamers/wachtruimtes, privacy bij balies en receptieruimtes en restaurants. Alara-Lukagro verzorgt Ontwerp, installatie, inregelen en service. Referenties Ten aanzien van referenties voor de geluidmaskering; wij leveren dit product in hechte samenwerking met de Britse producent, die wij op het continent vertegenwoordigen. Veel referenties zijn dan ook nog in de UK. We noemen enkele belangrijke projecten daar en een aantal door ons uitgevoerde projecten. Vodafone World HQ, Newbury UK (>3500 maskeer speakers); Exxon Mobile European HQ, Leatherhead, UK (>1100 speakers); AstraZeneca, Alderley Park, UK (>1100 speakers); Ralph Lauren European HQ, Geneve; Ralph Lauren UK; Procter & Gamble: meerdere grote gebouwen in Brussel en Geneve, verder in Warschau, Istanbul, Parijs en Madrid, meest variërend van ca. 400 tot ca. 800 speakers; Diverse Rabobank filialen, met name in Noord-Brabant; Tientallen vestigingen van de Lloyds TSB Bank, UK; Groene Hart Ziekenhuis, Gouda (polikliniek balie); BDO Stoy Hayward Accountancy, British HQ London (grote accountancy firma, meermalen gekozen tot beste werkgever); Swiss Re, Londen. Swiss Re is de werelds grootste herverzekeraar. In London gebruiken zij verdieping 1 t/m 18 en de 2 bovenste verdiepingen van een beroemd gebouw beter bekend als The Gherkin (de augurk). Al deze verdiepingen zijn van ons maskeersysteem voorzien; Human Capital Care, Son (bij Eindhoven); overspraak probleem tussen verschillende onderzoekskamers van ARBO artsen. P.O. Box 15 2964 ZG Groot-Ammers The Netherlands T +31 (0) 184 661 700 E info@alara-lukagro.com I www.alara-lukagro.com
Achtergrond informatie geluidmaskering... Naast vormen van passieve geluidbeheersing (geluidisolatie, geluidabsorptie, ontdreuning en trillingdemping) bestaan er ook vormen van actieve geluidbeheersing. Antigeluid is daarvan de bekendste, maar moet niet verward worden met geluidmaskering. Bij antigeluid wordt bij een geluidsgolf een identieke golf in tegenfase geproduceerd, wat tot uitdemping van de geluidsenergie leidt. Dit werkt echter op bepaalde berekende punten en kan dus op zijn best ter plaatse van een demperuitlaat, in een koptelefoon of vlak bij de oren van 1 persoon die vrijwel niet beweegt gerealiseerd worden. Op andere plaatsen in een grotere ruimte zullen de geluidgolf en de antigeluidgolf immers niet met elkaar in tegenfase zijn en daardoor juist tot extra lawaai leiden. Antigeluid zonder hulpmiddelen als een speciale koptelefoon is dus in bijvoorbeeld een kantooromgeving of op andere grotere werkvloeren uitgesloten. Bij geluidmaskering is er ook sprake van extra geluidproductie. Dit lijkt in tegenspraak met de wens tot lawaaibeheersing, waarbij we traditioneel leren dat het stiller moet worden. Als we geluid toevoegen kan het afgezien van de specifieke golfknooppunten bij antigeluid nooit stiller worden. Waarom zou geluidmaskering dan bijdragen aan een beter werkklimaat? De menselijke zintuigen zijn primair ingesteld op het waarnemen van verandering in de prikkels. Of het nu om licht, geur, geluid, tast of smaak gaat; we nemen primair de veranderingen daarin waar. Dit betekent dat we vele prikkels na enige tijd negeren als ze constant blijven en beneden een bepaald alarmniveau. Iedereen kent dit fenomeen bijvoorbeeld bij onaangenaam geurende ruimtes, maar ook als u een zandzakje van een kilo op uw onderarm legt en de arm op het bureau rust, is dit na verloop van korte tijd niet meer waarneem-baar mits de arm absoluut niet wordt bewogen.ook bij geluid werkt dit principe, zelfs in enige mate bij geluiden die niet helemaal constant zijn. Zo horen veel mensen met een staartklok in hun woonkamer deze vrijwel nooit tikken; de hersenen filteren dit geluid als irrelevant weg uit de bewuste waarneming. Kijken we naar een open kantoor, waarbij langs een lange wand bureaus staan in groepjes van 4, dan zijn in de uitgangssituatie vaak gesprekken van collega s twee groepjes verderop nog woordelijk te verstaan. In dit voorbeeld geeft dat 19 verstaanbare collega s, wat enorm afleidt. Bovendien is spraakprivacy ver te zoeken en daarnaast gaan veel van die mensen stemmen verdraaien en luider spreken. De aanwezigen ervaren dit als zeer negatief en hebben o.a. last van fouten door verminderde concentratie en onderlinge irritatie. Bij een geluidmaskeersysteem wordt neutrale ruis, zonder enige herkenbare toon of repeterend karakter in een ruimte gebracht en wel zo dat het vrijwel overal in die ruimte nagenoeg even luid is. Door speakers in een plenumruimte boven een systeemplafond te stoppen komt het geluid bijvoorbeeld zeer gelijkmatig door de plafondtegels gezakt. (Dit geeft direct aan dat men bij zo n systeem moet opletten voor bijvoorbeeld openingen in het plenum zoals voor afzuigroosters bij plenumventilatie).
In de ruimte daaronder ontstaat dus een constante achtergrondruis van bijvoorbeeld 40 db. In de hierboven geschetste voorbeeldsituatie is dan bij gesprekken van rond de 50 à 60 db de direct naast u zittende collega binnen dat groepje van 4 bureaus nog te verstaan; daar is ook zonder stemverheffing nog een gesprek mee te voeren. De collega s verderop echter, die op deze afstand nog een gemiddeld geluid van rond de 35 db veroorzaken, verdwijnen volledig in de ruis. Het blijkt dat mensen niet zozeer gehinderd worden door een bepaald geluidniveau in db, maar veel eerder door variaties in de dynamiek daarvan, zowel qua volume als qua toonhoogte. Geluidmaskering brengt een dekentje van achtergrondgeluid aan dat niet meer opvalt door het neutrale karakter. Tegelijkertijd vermindert het de dynamiek van de overige aanwezige geluiden enorm, doordat alle zachtere geluiden in het basisniveau de ruis verdwijnen. Dit is dus het principe van geluidmaskering in een notendop; door het instellen van een nieuw 0-niveau in de geestelijke waarneming wordt minder variatie in volumes waargenomen. Gesprekken en geluiden op afstand leiden niet meer af en privacy wordt herwonnen. Vanzelfsprekend is het belangrijk dat een dergelijk systeem wel gelijkmatig, bijvoorbeeld over een hele verdiepingsvloer, wordt toegepast om sterke overgangen te voorkomen. Mede vanwege het lage energieverbruik worden geluidmaskeersystemen dan ook nooit uitgeschakeld; ze horen bij de ruimte en hoe deze ervaren wordt. Het systeem van geluidmaskering is echter niet alleen in kantoortuinen toepasbaar. Ook bij gespreksruimtes met slechte akoestische scheidingsconstructies, wat tot (al dan niet bewust) afluisteren van gesprekken leidt. Denk hierbij aan situaties van artsen naar wachtkamers, verhoorruimtes bij opsporingsdiensten, balies van banken, postkantoren of apotheken, het kantoor van de manager bij een functioneringsgesprek, spreek-kamers, etcetera. Degene die in de kamer ernaast zit of wordt verzocht om achter de streep te wachten màg het gesprek gewoon niet waarnemen! Geluidmaskering wordt inmiddels al meer dan 25 jaar toegepast en leidt tot ronduit spectaculaire klanttevredenheid. Personeel dat dit systeem in delen van het pand mist, komt over het akoestisch klimaat van niet-behandelde ruimtes klagen. Een goede inregeling is daarbij vanzelfsprekend wel cruciaal. Het door Alara-Lukagro geleverde systeem is bij een groot aantal relaties over honderdduizenden P.O. Box 15 2964 ZG Groot-Ammers The Netherlands T +31 (0) 184 661 700 E info@alara-lukagro.com I www.alara-lukagro.com