MASTER KUNST- EN CULTUURWETENSCHAPPEN wo master begeleid 2014 2015 Open Universiteit www.ou.nl
2
Over de opleiding In de wo-masteropleiding Kunst- en cultuurwetenschappen begeleid worden u de grondbeginselen aangereikt om u te ontwikkelen tot een zelfstandig opererend, kritisch onderzoeker. De master is bedoeld voor studenten die een verwante wo- of hbo-bacheloropleiding succesvol hebben afgerond. In veel gevallen moet eerst een schakelprogramma worden voltooid voordat u tot de master wordt toegelaten. Na de brede algemene opleiding in de bachelor gaat u zich in de master Kunst- en cultuurwetenschappen specialiseren. U specialiseert zich in één of twee van de vier constituerende cultuurwetenschappelijke disciplines: cultuurgeschiedenis, kunstgeschiedenis, letterkunde of filosofie. Hoe u zich specialiseert en in welke mate, is sterk afhankelijk van uw vooropleiding. Die bepaalt welke mate van vrijheid u hebt in de keuze van de onderwerpen die u in de master bestudeert. Studeren naast uw baan Bij de Open Universiteit studeert u in deeltijd. Zo combineert u uw studie flexibel met werk en privéleven. Onze masteropleidingen kenmerken zich door een gestructureerd programma, persoonlijke begeleiding, en cursussen waarbij de studeerbaarheid voorop staat. Hierdoor is het goed mogelijk uw masterdiploma in twee jaar in deeltijd af te ronden. Past het tweejarig standaardprogramma niet goed bij uw persoonlijke omstandigheden, dan wordt in overleg een persoonlijk studiepad met u opgesteld. U studeert groepsgewijs volgens een afgesproken studieplanning en neemt met uw medestudenten deel aan een aantal bijeenkomsten, online of in een studiecentrum. Startmomenten De masteropleiding Kunst- en cultuurwetenschappen kent twee startmomenten: september en februari. Kenmerken van de opleiding In het eerste studiejaar volgt u vier cursussen uit een aanbod van tien. Vanuit elke discipline worden twee cursussen aangeboden, daarnaast zijn er twee cursussen met een sterk interdisciplinair karakter. Alle cursussen hebben het karakter van onderzoekspractica: u moet zich inhoudelijke kennis eigen maken, analyseren en er vervolgens mondeling en schriftelijk over rapporteren. De grootste vrijheid in het kiezen van mastercursussen hebt u als u een bachelor Algemene cultuurwetenschappen hebt als vooropleiding. Voor studenten met een verwante vooropleiding (bijvoorbeeld een bachelor geschiedenis, taal en cultuur, kunstgeschiedenis of filosofie) bepaalt de grootte van het schakelprogramma de vrijheid die u hebt in het inhoudelijk invullen van uw master. Online leren Bij de Open Universiteit studeert u online en door middel van groepsbijeenkomsten. Toegang tot het studiemateriaal en het indienen van opdrachten verloopt veelal via onze digitale leeromgeving. Dit is ideaal om op afstand en op een zelf gekozen tijdstip te kunnen studeren. Tijdens de groepsbijeenkomsten wordt gediscussieerd over de bestudeerde stof, worden presentaties gegeven door studenten, en worden onderdelen van de cursus toegelicht. www.ou.nl/studieaanbod/makc 3
Opbouw van de opleiding De opleiding Kunst- en cultuurwetenschappen bestaat uit cursussen die in totaal studiepunten (60 EC) opleveren. De opleiding is verdeeld over twee academische jaren die elk in principe bestaan uit vier kwartielen en een zomerstop. Een kwartiel is een cursusblok van tien weken met een tentamenweek. In het eerste jaar van de master Kunst- en cultuurwetenschappen strekken de aangeboden cursussen zich uit over twee kwartielen (= één semester). U volgt per semester twee cursussen parallel. In het tweede jaar bestudeert u in het eerste kwartiel twee kleine cursussen. De rest van het jaar (een deel van het tweede kwartiel en kwartiel 3 en 4) bent u bezig met uw afstudeeronderzoek en het schrijven van uw masterscriptie. De standaard programmering is gebaseerd op 30 EC per jaar, waardoor u de opleiding in twee jaar kunt afronden. Laten uw persoonlijke omstandigheden dit niet toe, dan wordt in overleg met de studieadviseur een persoonlijk studiepad op maat opgesteld. Curriculum KWARTIEL 1 EN KWARTIEL 2 (semester 1) Twee cursussen kiezen uit vijf Filosofie: Darwins filosofische erfenis. De evolutie van cognitie, cultuur en moraal 7,5 EC Kunstgeschiedenis: Kunst en identiteit in het interbellum 7,5 EC Cultuurgeschiedenis: Volop vertier! Vrije tijd en stedelijke cultuur 1870-2010 7,5 EC Letterkunde: De 19e-eeuwse roman (beschikbaar vanaf 1 september 2015) 7,5 EC Interdisciplinair: De koloniale ervaring vanuit letterkundig en cultuurhistorisch perspectief 7,5 EC Elke cursus start op 1 september 2014 en eindigt op 31 januari 2015 KWARTIEL 3 EN KWARTIEL 4 (semester 2) Twee cursussen kiezen uit vier Filosofie: Hedendaagse cultuuranalyses en cultuurkritieken 7,5 EC Kunstgeschiedenis: Kunsthistorisch ordenen: orde en rangorde in geschiedschrijving en 7,5 EC museale presentatie Cultuurgeschiedenis: Staats- en natievorming in Europa sinds de Verlichting 7,5 EC Letterkunde: De eeuw van de lezers. Publiekscultuur in de 20e eeuw 7,5 EC Elke cursus start op 1 februari en eindigt op 30 juni 2015 KWARTIEL 5 EN EENDERDE DEEL VAN KWARTIEL 6 Twee cursussen kiezen uit drie (waarvan één verplicht) Cursus De verlichting als veelzijdig fenomeen (interdisciplinair) 5 EC of Masterclass De roem van de Florentijnen Leeslijst en scriptieplan (verplicht) 5 EC 5 EC - Cursus en masterclass starten op 1 september en eindigen op 20 december 2015 - Aan leeslijst en scriptieplan wordt parallel gewerkt. KWARTIEL 6 (TWEEDERDE DEEL), KWARTIEL 7 EN KWARTIEL 8 Masterscriptie 20 EC TOTAAL 60 EC 4
Tentamen Elke cursus uit het eerste jaar van de masteropleiding wordt in de tentamenweek van het tweede of het vierde kwartiel afgesloten met een schriftelijk werkstuk dat in veel gevallen ook mondeling gepresenteerd moet worden. Alle cursussen kennen tussentoetsen waarin de kennis van de aangeboden literatuur getoetst wordt of onderzoeksplannen moeten worden ingeleverd. Meestal is een voldoende hier noodzakelijk om verder te mogen gaan met het maken van het eindwerkstuk. Voor het eindcijfer voor de cursus tellen de tussentijdse toetsen en mondelinge presentaties mee. Het cursus-eindresultaat kan twee keer herkanst worden: in de tentamenweek van het volgend kwartiel en in de herkansingsweek in de zomervakantie. Snelle feedback op ingeleverde opdrachten en werkstukken wordt alleen binnen de periode waarin de cursus wordt aangeboden, gegarandeerd. Accreditatie De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) heeft de masteropleiding Kunst- en cultuurwetenschappen geaccrediteerd op basis van het beoordelingsrapport van de Quality Assurance Netherlands Universities (QANU). De NVAO waarborgt de kwaliteit van het hoger onderwijs in Nederland en Vlaanderen. Beoordeling De masteropleiding Kunst- en cultuurwetenschappen scoort de afgelopen jaren continu hoog in de Keuzegids Universiteiten en in de keuzegids Deeltijd en Duaal. www.ou.nl/studieaanbod/makc 5
Cursussen Darwins filosofische erfenis. De evolutie van cognitie, taal, cultuur en moraal Hoe kunnen wij vanuit een evolutionair perspectief het ontstaan van ethische normen verklaren? Is de evolutie van coöperatief en sociaal gedrag compatibel met het mechanisme van biologische evolutie? Hoe kan de wederzijdse invloed tussen cognitieve evolutie en de evolutie van taal en cultuur worden verklaard? Allemaal vragen die in deze cursus historisch en systematisch worden behandeld. Aandacht wordt besteed aan zowel de theorieën van Darwin en zijn tijdgenoten, als aan het hedendaagse filosofisch debat. Kunst en identiteit in het interbellum Kunst en architectuur, maar ook moderne media zoals fotografie en film, hebben in de jaren twintig en dertig in belangrijke mate bijgedragen aan de constructie en verspreiding van collectieve beelden en aan de identiteitsvorming van sociale, politieke en religieuze groepen. In deze cursus leren studenten om die artistieke identiteiten op te sporen, te beschrijven, te analyseren en tevens te positioneren binnen het wetenschappelijk discours. Er is aandacht voor de identiteit van grote gemeenschappen - socialisten, communisten, katholieken, nationalisten -, maar ook voor die van kleinere groepen zoals antroposofen en vrijmetselaars. Volop vertier! Vrije tijd en stedelijke cultuur 1870-2010 Vrijetijdsbesteding is een belangrijk en karakteristiek onderdeel van de moderne stedelijke massacultuur. Het is een onderwerp dat overal om ons heen zichtbaar is, dat veel mogelijkheden biedt voor (lokaal) onderzoek en dat door zijn inhoud en breedte recht doet aan de cultuurwetenschappelijke benadering. Aan de hand van een reader verwerft u kennis van en inzicht in de historische ontwikkeling van vrijetijdscultuur in Nederland en andere westerse landen; de belangrijkste ontwikkelingen in de historiografie; en de vragen, concepten en bronnen die u kunt inzetten voor een eigen (lokaal)historisch onderzoek. De negentiende-eeuwse roman Deze cursus is ontworpen om uw plezier in en begrip van de 19e-eeuwse roman te vergroten. U bestudeert een zorgvuldige selectie romans uit Groot-Brittannië, Frankrijk en de Verenigde Staten. De nadruk ligt op de tekst in zijn context, omdat de roman in de negentiende eeuw zich nadrukkelijk bezighield met de gebeurtenissen en opvattingen van zijn tijd. De romans worden chronologisch besproken, maar er is ook aandacht voor thema s zoals de weergave van het platteland en de grote stad, misdaad, de heldin, het fin de siècle en de wereld van uitgevers en lezers. De koloniale ervaring vanuit letterkundig en historisch perspectief Een leven in de kolonie was voor veel mensen een ingrijpende gebeurtenis. Velen voelden dan ook de behoefte om hun persoonlijke verhalen en ervaringen vast te leggen in romans, verhalen, fotoalbums, reisverhalen, films, oral history of autobiografieën, binnen de cultuurwetenschappen gebruikelijk aangeduid als egodocumenten. In deze cursus staat het egodocument over het leven in de kolonie centraal. U maakt kennis met het egodocument als literair genre en als cultuurhistorische bron. We nemen recente cultuurwetenschappelijke debatten onder de loep en beantwoorden vragen als: Hoe onthullen egodocumenten informatie over het individu? Over het leven in de koloniale cultuur? Over het (post)koloniale erfgoed? 6
Hedendaagse cultuuranalyses en cultuurkritieken Cultuurkritiek is even oud als onze cultuur. Van oudtestamentische profeten tot de grote arts van de cultuur Nietzsche en hedendaagse denkers als Zizek, Gray en Sloterdijk: altijd is onze cultuur door filosofen en literatoren becommentarieerd en bekritiseerd. Het oordeel valt daarbij vaak niet erg gunstig uit; vele auteurs omschrijven het Westen als een cultuur in crisis. Als manifestaties daarvan noemen zij de neergang van het onderwijs, de milieuvervuiling, de overwaardering van rationaliteit en technologie, de kloof tussen arm en rijk, de geestelijke armoede van de media, de commercialisering en het consumentisme en het ontbreken van enig kompas in het leven van de moderne westerse mens. In deze cursus maakt u kennis met een aantal belangrijke hedendaagse westerse cultuurcritici. Kunsthistorisch ordenen. Orde en rangorde in geschiedschrijving en museale presentatie Wie een kunsthistorisch handboek leest of een museum bezoekt, verwacht met bijzondere objecten te zullen worden geconfronteerd. Objecten die zich op die plek onderscheiden van alledaagse voorwerpen en in deze hoedanigheid in een samenhangende, begrijpbare ordening worden gepresenteerd. Aan dit verwachtingspatroon liggen twee fundamentele vooronderstellingen ten grondslag. Ten eerste dat de objecten een verwantschap bezitten, aangeduid met de term kunst, en ten tweede dat deze verwantschap het beste tot uiting komt, wanneer de objecten onderling worden gerangschikt met inachtneming van hun overeenkomsten en verschillen. Het kunsthistorisch ordenen is aan verandering onderhevig en kent wat dat betreft een eigen geschiedenis. Deze cursus gaat over dat ordenen en presenteren in woord en beeld van kunstvoorwerpen van 1800 tot heden. Staats- en natievorming in Europa sinds de verlichting Vanaf het eind van de 18e eeuw speelt het begrip natie een centrale rol in Europa. Waren veel staten voordien nog multinationaal en multicultureel, vanaf deze tijd werd getracht eenheidsstaten te creëren, die recht zouden doen aan het vermeende nationale karakter van de bevolking (de natiestaat ). Na een kennismaking met recente ontwikkelingen en debatten in het (cultuur)historisch onderzoek naar nationalisme en staats- en natievorming, kiest u voor het thema Vervlochten naties (hoe zijn moderne staten tot stand gekomen en hoe verliep het proces van nationale identiteitsvorming), of voor het thema Rampen en natiestaten, waarin u de perceptie en de omgang van natiestaten met grootschalige natuurrampen onderzoekt en de gevolgen daarvan voor het proces van natievorming. www.ou.nl/studieaanbod/makc 7
De eeuw van de lezers. Publiekscultuur in de 20e eeuw De 20e eeuw is de eeuw van de lezers. Vanaf 1900 groeide het lezerspubliek en werd gaandeweg een sterke, invloedrijke factor in het literaire veld. Het literaire aanbod veranderde daardoor: de titelproductie steeg, de oplagen groeiden en er was steeds meer vraag naar boeken die niet alleen interessant waren voor de elite, maar die het grote lezerspubliek wisten aan te spreken. Dit hele terrein van publieksgerichte teksten, actoren en praktijken wordt tegenwoordig wel aangeduid als middlebrow. Met deze term doelt men op het grote culturele segment tussen de hoge, officiële literatuur (highbrow) en de lage, commerciële massacultuur (lowbrow). In deze cursus richten we de schijnwerpers op dit grote, veelvormige culturele middengebied (de publiekscultuur ). Afwisselend wordt het accent gelegd op de lezers (leescultuur), de teksten die ze lazen (bestsellers) en de bemiddelaars tussen literatuur en publiek. De verlichting als veelzijdig fenomeen De duiding van de Verlichting verhit nog altijd de gemoederen. Sommigen zien de Verlichting als de bakermat van onze beschaving, omdat waarden als tolerantie, emancipatie en democratie er hun oorsprong zouden vinden. Volgens anderen zouden verlichtingsideeën als cultuurrelativisme, vernieuwingsdrang en technocratie juist de ondergang van de beschaving hebben ingeluid. Het lijkt soms wel alsof historici, filosofen en opiniemakers niet over dezelfde Verlichting spreken. Om kritisch te kunnen reflecteren op de vraag wat de Verlichting ons heeft gebracht, is het van belang het fenomeen zelf in al zijn verscheidenheid te bestuderen: denkers, teksten en ideeën, maar ook de politieke, religieuze, economische, culturele en wetenschappelijke ontwikkelingen van de 18e eeuw. De roem van de Florentijnen 19e-eeuwse visies op de Italiaanse renaissance De wereldwijde belangstelling voor Florence is van relatief recente datum. Vóór 1800 hadden geletterde en kunstminnende Italiëreizigers hun aandacht voornamelijk gericht op Rome, ter bestudering van de kunst en cultuur van de klassieke oudheid en de hoogrenaissance. Serieuze interesse voor wat er aan die laatste bloeiperiode vooraf was gegaan gedurende de late middeleeuwen en vroegrenaissance ontstond pas in de 19e eeuw. Na 1850 kreeg deze belangstelling snel een internationaal karakter met Florence als middelpunt. De masterclass richt zich op die 19e-eeuwse ontginning van de vroegrenaissance, die voornamelijk het werk was van buitenlandse geleerden en kunstenaars. 8
Studiebegeleiding Bijeenkomsten Per cursus vinden standaard drie verplichte bijeenkomsten plaats. Op deze bijeenkomsten wordt onder leiding van de examinator(en) gediscussieerd over de bestudeerde stof, worden presentaties gegeven door studenten en worden onderdelen van de cursus toegelicht. De student die een bijeenkomst mist, krijgt een extra opdracht. Elke bijeenkomst duurt vijf tot zes uur. Studiebegeleiding De docenten zijn het gezicht van de cursus en verantwoordelijk voor de inhoud en de kwaliteitsbewaking. Zij bewaken aan de hand van opdrachten en (zelf)toetsen uw voortgang binnen de cursus. Een mentor volgt de voortgang van uw persoonlijke studiepad over cursussen heen, en fungeert als uw persoonlijk aanspreekpunt voor vragen en mogelijke problemen rondom studieaanpak en planning. MijnOU en de elektronische leeromgeving Als student heeft u toegang tot een groot aantal online diensten die u nodig heeft tijdens uw studie. Deze zijn bereikbaar via MijnOU, uw persoonlijke online werkplek bij de Open Universiteit. Hier heeft u o.a. toegang tot onze elektronische leeromgeving Studienet, tentamenroosters, en onze uitgebreide digitale bibliotheek. Studienet is uw persoonlijke werkplek in de online leeromgeving van de Open Universiteit. Hier vindt u uw cursus(sen), communities, studietaken, discussiegroepen en aanvullende informatie vanuit de faculteit. Studienet is een omgeving waar u contact heeft met medestudenten en docenten. U kunt er bestanden plaatsen om zo online informatie uit te wisselen. Studienet kunt u ook als app installeren op uw tablet of smartphone. Hiermee heeft u waar u maar bent, toegang tot uw studiewerkplek. De Open Universiteit beschikt over een uitgebreide digitale bibliotheek. Als student kunt u hier een groot aantal digitale bronnen raadplegen. De collectie bestaat onder meer uit EBSCOhost, Google wetenschap en WorldCat. www.ou.nl/studieaanbod/makc 9
Kosten Voor het volgen van de masteropleiding wordt collegegeld in rekening gebracht. Volgens de wet op het hoger onderwijs wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk- en instellingscollegegeld. Kijk op onze website welk collegegeld voor u van toepassing is. Gespreid betalen is mogelijk. Bij het OU-collegegeld is het studiemateriaal en het tentamen (inclusief twee herkansingen) inbegrepen. Om studenten met een laag inkomen tegemoet te komen hanteert de Open Universiteit in bepaalde situaties een kortingsregeling op het cursusgeld (KCOU). Heeft u een (gezamenlijk) belastbaar inkomen tot 110% van het minimumloon en geen voordeel uit sparen en beleggen, dan kunt u aanvragen of u hiervoor in aanmerking komt. Fiscale aftrekbaarheid Wanneer u uw studie nodig heeft voor uw huidige of toekomstige baan dan kunt u mogelijk uw studiekosten aftrekken van uw inkomstenbelasting. Kijk voor de exacte regelgeving hiervoor op de website van de Belastingdienst. Studieadvies? Heeft u een vraag over de masteropleiding of wilt u graag meer informatie voor het maken van de juiste studiekeuze? Neem dan gerust contact met ons op via E info@ou.nl of via T + 31 (0) 45-576 28 88 (ma-vrij: 10.00-16.30 uur). Praktische informatie Aanvragen adviesgesprek Om te kunnen starten met de masteropleiding kunt u via onze website een adviesgesprek aanvragen middels een aanmeldformulier. Aansluitend wordt u dan uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek waarbij uw voorkennis en studiedoel ter sprake komen en wordt gekeken wat uw wensen zijn ten aanzien van de invulling van uw masteropleiding. Op basis van uw vooropleiding wordt een indicatie gegeven of een schakelprogramma noodzakelijk is om toegelaten te worden tot de master, en hoe groot dat ongeveer zal zijn. Ook wordt stilgestaan bij de studiekosten. Van het adviesgesprek wordt een verslag gemaakt. Toelating en inschrijving Wilt u de masteropleiding Kunst- en Cultuurwetenschappen gaan volgen, dan is formele toelating vereist. Rechtstreeks toegelaten wordt u alleen als u in het bezit bent van een wo-bachelordiploma Algemene cultuurwetenschappen. Onder bepaalde voorwaarden geldt rechtstreekse toelating ook voor studenten die in het bezit zijn van een wo-bachelor of -masterdiploma van een verwante opleiding. Als verwant gelden de opleidingen: geschiedenis, Nederlands of een andere taalopleiding, filosofie en kunstgeschiedenis. Wie beschikt over een diploma van een verwante hboopleiding, moet altijd rekening houden met een schakelprogramma. In enkele gevallen leiden ook diploma s van niet-verwante opleidingen tot toelating tot de master, altijd door middel van een schakelprogramma. 10
Wat levert de opleiding u op? Competenties Tijdens de masteropleiding Kunst- en cultuurwetenschappen krijgt u de grondbeginselen aangereikt waarmee u zich kunt ontwikkelen tot een zelfstandig opererend, kritisch onderzoeker. U ontwikkelt een academisch denk- en werkniveau op hoog niveau. In feite staat het hele masterprogramma in het teken van een verdiepende academische vorming, waarin het ontwikkelen van het vermogen om problemen zelfstandig en kritisch te analyseren en, zo mogelijk op te lossen, centraal staat. Arbeidsperspectief Met de masteropleiding Kunst- en cultuurwetenschappen wordt beoogd de student dusdanige kennis en vaardigheden en een zodanig inzicht bij te brengen op het desbetreffende vakgebied, dat u in staat bent op zelfstandige en professionele wijze een functie uit te oefenen op een gevorderd academisch niveau. U kunt ook doorstromen naar een educatieve master Nederlands, Geschiedenis, Filosofie of CKV. Daarnaast beschikt u over de competenties die een voorwaarde zijn om te worden toegelaten tot een promotietraject. Internationale titel Na afronding van de opleiding ontvangt u het getuigschrift Masteropleiding Kunst- en cultuurwetenschappen. Als afgestudeerde mag u dan de titel Master of Arts (MA) voeren. Deze titel is internationaal erkend. www.ou.nl/studieaanbod/makc 11
Open Universiteit Valkenburgerweg 177 6419 AT Heerlen Postbus 2960 6401 DL Heerlen T +31 (0)45 576 2888 E info@ou.nl www.ou.nl/directcontact Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. 6514121_april 2014_BD101