Driemaandelijks tijdschrift van het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten www.iec-iab.be Nr. 2 / 2014 Beroep Algemene vergadering van 26 april 2014 Vennootschapsrecht Nieuwe norm fusies en splitsingen gepubliceerd Daniël Maes Fiscaal recht Fiscale aspecten van correctie van de balans: begrip materiële vergissing in de balans Pierre-François Coppens Beroep Inzet op regionaal vlak: concrete stap voor het beroep! Stéphane De Bremaeker Trends Negatieve rente om deflatie te vermijden? Amid Faljaoui samen met Pierre-Henri Thomas AFGIFTEKANTOOR: 3000 LEUVEN I P608443 IEC-IAB E. Jacqmainlaan 135/2 BE-1000 BRUSSEL Algemene vergadering van 26 april 2014
Inhoud Accountancy&Tax Driemaandelijks tijdschrift van het IAB nr. 2 / 2014 ADMINISTRATIE EN REDACTIE IAB, Emile Jacqmainlaan 135/2, 1000 Brussel Tel.: +32 2 543 74 90 Fax: +32 2 543 74 91 E-mail: info@iec-iab.be REDACTIEcoördinator Stéphane De Bremaeker E-mail: S.DeBremaeker@iec-iab.be REDACTIECOMITÉ E. Basso, P.-F. Coppens, J. De Blay, A. Faljaoui, J.-L. Kilesse, R. Lassaux, D. Maes, E. Steghers, B. Van Coile, B. Vanderstichelen UITGEVERS Intersentia, Groenstraat 31, 2640 Mortsel www.intersentia.be Anthemis, Place Albert I 9, 1300 Limal www.anthemis.be ILLUSTRATOR COVER Rosemarie De Vos VERANTWOORDELIJKE UITGEVER B. Vanderstichelen, Emile Jacqmainlaan 135/2, 1000 Brussel ISSN 1375-9876 MEDEDELING VOOR DE LEZERS De auteurs, het redactiecomité en de uitgever streven naar betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor ze echter niet aansprakelijk kunnen worden gesteld. De opinieartikelen vertegenwoordigen de inzichten en mening van auteurs en dus niet noodzakelijk die van het Instituut of van het redactiecomité. Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten (IAB) Opgericht bij wetten van 21 februari 1985 en 22 april 1999 3 Editoriaal Onze inzet! 7 Beroep Algemene vergadering van 26 april 2014 16 Vennootschapsrecht Nieuwe norm fusies en splitsingen gepubliceerd Daniël Maes 32 Fiscaal recht Fiscale aspecten van correctie van de balans: begrip materiële vergissing in de balans Pierre-François Coppens 38 Beroep Inzet op regionaal vlak: concrete stap voor het beroep! Stéphane De Bremaeker 41 Trends Negatieve rente om deflatie te vermijden? Amid Faljaoui samen met Pierre-Henri Thomas 44 IAB in t kort 44 Wetgeving 46 IAB-info flashback 50 Vakliteratuur UITVOEREND COMITÉ Voorzitter: B. Vanderstichelen Ondervoorzitter: B. Van Coile Secretaris-penningmeester: J.-L. Kilesse Secretaris: J. De Blay Leden: E. Degrève, J. De Coster RAAD Voorzitter: B. Vanderstichelen Ondervoorzitter: B. Van Coile Leden: D. Bauwens, L. Ceulemans, P. Cuvelier, J. De Blay, J. De Coster, E. Degrève, V. Delvaux, J.-L. Kilesse, A. Mons delle Roche, G. Schelfhaut, J. Van Hecke, H. Vandelanotte ALGEMEEN DIRECTEUR E. Steghers
editoriaal Onze inzet! De afgelopen tien jaar werden en worden we dagelijks geconfronteerd met ingrijpende veranderingen, zowel binnen als buiten het beroep. Met allerlei gevolgen van dien! De economische, financiële en sociale crisissen die nota bene nauw met elkaar verbonden zijn maar ook de klimatologische en maatschappelijke uitdagingen en de daaruit voortvloeiende wetsinflatie hebben de behoeften en verwachtingen van onze cliënten drastisch gewijzigd. Door de nieuwe technologie de grootste uitdaging voor de efficiëntie van de kantoren werden het productieproces, de wijze van gegevensuitwisseling en de relaties met onze cliënten en de overheid (zelfs de communicatie en de relaties tussen de functies binnen de kantoren zelf) grondig herschikt. En dan zouden we de recente evolutie van onze eigen deontologie, de publiciteit, de openstelling van het kapitaal van onze professionele vennootschappen en de kwaliteitstoetsing nog vergeten! Al deze factoren zijn vandaag medebepalend bij de uitvoering en de verzilvering van onze prestaties. Bovendien wettigen ze ons doel om ons van onze concurrenten te onderscheiden, uiteraard met behoud van onze waarden en onze ethiek. Twee perspectieven Met de verdere internationalisering en de grotere concurrentie in het achterhoofd, moet ons beroep zich blijven aanpassen en dus evolueren. Wij zitten immers niet in een ivoren toren! Om doeltreffend te zijn, moet elke speculatie over onze toekomst zelfs als het nog moeilijk is om alle geheimen ervan te ontsluieren gepaard gaan met een dubbele voorafgaande analyse. Aan de ene kant naar de behoeften en verwachtingen van onze cliënten/ondernemingen (de bouwstenen van het bedrijfsleven). Wij vervullen een centrale rol in het ondernemerschap. Het gaat erom de ondernemers zo efficiënt mogelijk te begeleiden, onze bevoorrechte vertrouwensrelatie te bestendigen door duidelijk in te zetten op onze uitmuntende reputatie en onze taak als bevoorrecht adviseur te versterken door constant te blijven ijveren voor een verbetering van de kwaliteit. Aan de andere kant naar de aspecten van de maatschappelijke opdracht van het beroep (die verder reikt dan de economische taak). Hier komen we terecht in de grote maatschappelijke uitdagingen: bijv. de strijd tegen de fiscale fraude en het witwassen van geld. De (elektronische) relaties die wij met de overheid en bij uitbreiding de fiscale administratie onderhouden, dragen bij tot deze logica, waarbij de wederzijdse opdrachten en verwachtingen winnen bij een constructieve dialoog en een win-winaanpak. Krachtlijnen Zoals u ziet, is deze dualiteit onafwendbaar als we in de verre of nabije toekomst kijken. Bij het ter perse gaan van dit editoriaal zijn de akkoorden tussen de meerderheidspartijen (die na de laatste federale en regionale verkiezingen werden gevormd) nog niet in een beleidsverklaring gegoten. Voorts kwam de overdracht van de nieuwe bevoegdheden naar de gefedereerde entiteiten nog maar weinig ter sprake. Dat belet niet dat iedereen het erover eens is dat de komende jaren bepalend zullen zijn voor de keuzes die moeten worden gemaakt. Keuzes die geloofwaardige en billijke antwoorden moeten inhouden op de economische, sociale, klimatologische en maatschappelijke uitdagingen, en dat er grote hervormingen moeten doorgevoerd en budgettaire beslissingen moeten worden genomen. Als economische beroepsbeoefenaar, als partner van de overheid, maar ook als vertrouwenspersoon van onze cliënten willen we ons aldus met volle overgave en met een geest van toenadering, aan de zijde van de Staat en ten dienste van de ondernemingen, inzetten in alle domeinen waarin onze competenties, onze meerwaarde kostbare troeven zijn, waarin onze waarden en onze ethiek kunnen dienen en het verschil maken. Drie sterke ideeën die nauw aansluiten bij de strategische oriëntaties, de duidelijke en afgekondigde doelstellingen van de Raad van het Instituut voor de jaren 2013-2016, bepalen de structuur van onze aanpak. De strategische ondersteuning van de ondernemingen, die momenteel verscheurd worden tussen beheer, risiconeming en onverklaarbare kosten, maar ook met het oog op de overname ervan. Dat is de eerste, grote uitdaging voor het beroep! Deze dagelijkse verbintenis, ter ondersteuning van de maatregelen van de federale Staat en de gewesten, zullen wij nakomen met bedachtzaam advies, een ruim aanbod aan oplossingen, concrete antwoorden en een hoog kwaliteitsniveau. In het bijzonder in de cruciale fasen 2014/2 3
editoriaal van het leven van de onderneming: de kwestie van de financiering die nooit ver weg is, de detectie en de beheersing van moeilijkheden en de belangrijke fase van de overgang, met name de overdracht of de overname. Niet alleen wat de boekhoudkundige en fiscale verplichtingen betreft, maar ook alle strategische beslissingen die een weerslag kunnen hebben op de financiële toestand en de groeistrategie van de onderneming. De dialoog met de overheid aanzwengelen om er zo veel mogelijk uit te halen! Zonder al te veel in detail te treden, zal de uitbreiding van de duurzame tax-cificatie om het vertrouwen tussen de administratie, de onderneming en de economische beroepsbeoefenaars te verhogen, en die nu al geconcretiseerd wordt door de oprichting van vier werkgroepen de hoofdas van deze dynamiek vormen: a) vertegenwoordiging van de belastingplichtige en begrip te goeder trouw ; b) strijd tegen het witwassen van geld en de financiering van terrorisme (strijd tegen de oneerlijke beroepsbeoefenaars en werkbare definitie van het begrip ernstige fiscale fraude, al dan niet georganiseerd als aanwijzing tot nakoming van de verplichting tot melding bij de CFI); c) de elektronische applicaties (de gebrekkige uitrusting en middelen waar de fiscale administratie over beschikt op het vlak van de aangifteverplichtingen, leidt tot een ontregeling van onze kantoren en tot een gebrek aan rechtszekerheid voor de ondernemingen); d) de fiscale termijnen en de uitvoerbaarheid van de fiscale wetten. De modernisering van het beroep en de totstandbrenging van optimale voorwaarden voor de ontwikkeling ervan zullen onze voornaamste prioriteiten zijn. Door ons initiatief tot hervorming van de stage en de examens en door in te zetten op de verspreiding van ons merk, werken we elke dag aan de modernisering en de aantrekkelijkheid van ons beroep. Dit prioritaire aspect omvat alleszins een prospectieve gedachtewisseling over de modernisering van het boekhoudrecht en van de drempel en de draagwijdte van de opdrachten inzake de wettelijke audit. Krachtige dialoog In plaats van naar oude gewoonte een memorandum aan te bieden, hebben wij ervoor gekozen om onze voorstellen persoonlijk en mondeling te onderbouwen, toe te lichten en te verdedigen via een meer efficiënte en voorkomende methode: overleg. Zodra de bevoegde ministers zijn aangesteld, zullen wij ze vragen en voorstellen om een constructieve, relevante en permanente dialoog op te bouwen. Wij zullen er zeker voor zorgen dat onze eisen, voor alle thema s waarover overleg zal worden gevoerd, behoorlijk onderbouwd en genuanceerd zijn, zodat er minstens positief over gedebatteerd zal worden, mochten ze niet aanvaard en verwezenlijkt worden. Desgevallend zullen wij onze voorstellen in gezamenlijk overleg met de drie Instituten voordragen. Concrete, billijke, ambitieuze en federatieve voorstellen, die, tijdens een evenwichtig overleg alleen nog duidelijk geformuleerd, verdedigd en uitgewerkt moeten worden! Bart Van Coile Ondervoorzitter Benoît Vanderstichelen Voorzitter 4 2014/2
6 oktober 2014 S A V E T H E D A T E! Het eerste event voor de accountant, de belastingconsulent en zijn/haar medewerkers BRUSSELS EXPO (HEIZEL) AUDITORIUM 2000 & AANGRENZENDE ZALEN BRUSSEL Be Excellent is meer dan alleen iets groens dragen! Is kwaliteit ook voor u én uw kantoor belangrijk? Noteer 6 oktober alvast in uw agenda (vanaf 13.30 u). U zult niet ontgoocheld zijn! EEN PROGRAMMA OP MAAT Presentatie kwaliteitsaanpak IAB 12 praktische workshops Infodesks Goed voor 4 uur permanente vorming U ontvangt bovendien uw kwaliteitskit! MANUAL CONFRATERNITY PROCESS EXCELLENCE EFFICIENCY WORKSHOPS BRAND DOCUMENTATION TIME SAVING ORGANISATION MANAGEMENT QUALITY INSCHRIJVING EN VOLLEDIG PROGRAMMA WELDRA OP: www.beexcellent.be
beroep 6 2014/2
beroep Algemene vergadering van 26 april 2014 Verslag door Eric Basso Adviseur juridische dienst Op 26 april 2014, om 9 uur, opende voorzitter Benoît Vanderstichelen de 28ste algemene vergadering van het Instituut. Voor deze gelegenheid begaven meer dan 500 leden zich naar Auditorium 2000 in Brussels Expo (Heizel). Hieronder vindt u het verslag van deze vergadering. Bureau Het bureau was samengesteld uit Benoît Vanderstichelen, voorzitter, Bart Van Coile, ondervoorzitter, Jean-Luc Kilesse, secretaris-penningmeester, Jos De Blay, secretaris, bijgestaan door Eric Steghers, algemeen-directeur. Activiteitenverslag Duotoespraak door Benoît Vanderstichelen en Bart Van Coile Voorzitter Benoît Vanderstichelen en ondervoorzitter Bart Van Coile brachten samen verslag uit over de activiteiten van het afgelopen jaar. Hierbij lichtten ze afwisselend de grote beleidslijnen van de strategische raad toe: de business opportunities met onder andere het mandaat van onafhankelijk bestuurder de inzet op federaal en regionaal vlak, de kwaliteit en de aantrekkelijkheid van het beroep. In de eerste plaats gaf Benoît Vanderstichelen extra toelichting bij de vijfdaagse vorming voor externe leden die het mandaat van extern of onafhankelijk bestuurder willen uitoefenen. Aan de hand van deze vorming kunnen de deelnemers makkelijker toelating krijgen om het mandaat uit te oefenen, mits ze aan de voorwaarden voldoen. De voorzitter benadrukte dat het Instituut op federaal niveau steevast gereageerd heeft wanneer de economische beroepsbeoefenaars door politici gestigmatiseerd of verdacht werden van het aanzetten tot fiscale fraude. Om die reden wil het Instituut blijven strijden tegen de fiscale fraude en het witwassen van geld. Maar het is en blijft de rol van de administratie om de beroepsbeoefenaars bij te staan, zodat de belastingplichtingen de juiste belasting betalen. Overigens vragen de vertegenwoordigers van het Instituut, die aan de werkgroepen deelnemen, dat de taak van de accountants en de belastingconsulenten bij het vertegenwoordigen van de belastingplichtigen bij de administratie vergemakkelijkt wordt. Benoît Vanderstichelen ijvert er trouwens voor dat de interne beroepsbeoefenaars dezelfde rechten krijgen als de bedrijfsjuristen, met name met betrekking tot de geheimhouding van vertrouwelijke mededelingen van de werkgevers. Benoît Vanderstichelen en Bart Van Coile hielden samen een duotoespraak. Vervolgens bracht ondervoorzitter Bart Van Coile de enquête (gelanceerd door het Instituut) over een eventuele oprichting van de consultatiedienst, ter sprake. Een derge- 2014/2 7
beroep het witwassen van geld. Jos De Blay vertegenwoordigt het Instituut. V.l.n.r.: Denise Bauwens, Johan De Coster, Aurore Mons delle Roche en Emmanuel Degrève hielden ieder om beurten een uiteenzetting over een thema dat hen na het hart lag. lijk initiatief bestaat al bij de notarissen en bij onze Franse en Nederlandse confraters. Meer dan 2 500 leden hebben op die enquête geantwoord! Een nog nooit geziene reactie op een IAB-enquête. Bart Van Coile bedankte de leden nogmaals en beloofde een grondige analyse van de resultaten. Ook zal er rekening worden gehouden met de wensen en opmerkingen van de leden. Hoe dan ook zal het Instituut zijn leden op de hoogte houden van de vooruitgang. Benoît Vanderstichelen gaf op zijn beurt aan dat er drie werkgroepen werden ingericht in het kader van een overlegplatform met de minister van Financiën en zijn administratie. De administratie wordt vertegenwoordigd door Adjunct Administrateur-Generaal Carlos Six (overleden in mei 2014). In dit kader heeft het Instituut al een aantal concrete resultaten behaald: Versoepeling van de aangiftetermijnen; Versoepeling van de termijnen in het kader van artikel 537 WIB; Herziening van de geheime commissielonen. De voorzitter gaf toe dat dit slechts een begin is, maar beloofde dat er binnenkort nog meer resultaten zullen worden behaald. De eerste werkgroep voorgezeten door Carlos Six houdt zich bezig met de vertegenwoordiging van de belastingplichtigen en het begrip te goeder trouw. Benoît Vanderstichelen, Bart Van Coile en Eric Steghers vertegenwoordigen het Instituut. Bedoeling is om de exclusieve vertegenwoordiging van ondernemingen die hun fiscaliteit (btw en Venn.B.) uitbesteden, te bemachtigen. Mocht dit niet lukken, zal de voorzitter trachten die vertegenwoordiging te laten vereenvoudigen. De tweede werkgroep waarvan het voorzitterschap wordt waargenomen door Frank Philipsen, hoofd van de Bijzondere Belastinginspectie werkt rond de strijd tegen De derde en laatste werkgroep behandelt de toepasbaarheid van de wetten inzake PB, Venn.B en btw. De voorzitter herhaalde echter dat het niet de bedoeling is om ons op politiek niveau te bemoeien; wel willen we dat de circulaires worden bestudeerd met het oog op de praktische toepassing door de ondernemingen en onze beroepsbeoefenaars. Op regionaal vlak stond de rol van de beroepsbeoefenaars met betrekking tot de overdracht van ondernemingen en de begeleiding van ondernemingen in moeilijkheden, centraal. Zo werd een wet gepubliceerd waarvan de parlementaire voorbereidingen niet overeenkomen met de uiteindelijke versie. Binnen het IAB werd er veel werk verricht om uiteindelijk tot een consensus te komen rond de ons opgedragen verantwoordelijkheden. Deze consensus zal in de komende maanden in overeenstemming worden gebracht met die van de twee andere betrokken Instituten. Vervolgens vertrekken we vanuit die tekst om de leden een tool aan te reiken voor de dagelijkse praktijk. Hier zal binnenkort over gecommuniceerd worden, in het bijzonder over de verschillende visies rond bijstand, het inlichten van, toezicht, maar ook over de rol van de stagiairs, en over de uitvoering door de drie Instituten die samen de verantwoordelijkheden hebben gekregen. Voorts vermeldde Benoît Vanderstichelen dat de Raad aan de Stagecommissie gevraagd heeft onderzoek te doen naar een bijzondere opleiding voor stagiairs. Die opleiding heeft als doel de toegang tot erkenning op regionaal niveau bijv. de consultant Région walonne (consultant bij het Waalse Gewest) te bespoedigen. Op die manier kan het Instituut zelf nagaan of de kandidaat over de nodige competenties beschikt, bijv. het diagnosticeren van het financieel management, of de organisatie en management. Hoewel het Waalse Gewest er momenteel niet warm voor is, staat het Instituut erop dat de stagiairs een seminarie kunnen volgen rond financial management, en organisatie en management. In Vlaanderen moet een economische dienstverlener volgens de kmo-portefeuille 2.0 voldoen aan zes basisvereisten. Maar dankzij de organisatie van het beroep, de permanente vorming, de antiwitwaswetgeving en vooral de kwaliteitstoetsing is het IAB erin geslaagd vier vrijstellingen te krijgen. De economische beroepsbeoefenaars dienen dus slechts twee vormingen te volgen: kennis van de kmo- 8 2014/2
beroep portefeuille en opvolging van de klantentevredenheid. Hopelijk zal ook dit in de toekomst kunnen worden opgenomen door het Instituut. Bart Van Coile raadde de leden aan hiervan gebruik te maken wanneer ze hun cliënten advies verschaffen. Ondernemingen kunnen immers 50 tot 75 % financiering verkrijgen via Vlaamse subsidies. Benoît Vanderstichelen voegde daaraan toe dat de controle inzake permanente vorming zal worden opgevoerd door de Commissie permanente vorming. Het Instituut zal zelf het goede voorbeeld geven en de kwaliteit van de interne diensten verbeteren. Zo zal er een interne evaluatieprocedure worden ingericht; Fabienne Cleymans werd hierbij aangeduid als HR-verantwoordelijke. De ondervoorzitter gaf daarna een korte stand van zaken over de kwaliteitstoetsing en over de projecten met betrekking tot de vorming en organisatie van de kantoren. Hij kondigde aan dat de eerste piloottoetsingen in de loop van 2014 zullen worden gestart: meer in het bijzonder zullen de kantoren van de leden van de Commissie kwaliteitstoetsing, de toetsers en de raadsleden worden getoetst. In dat licht verklaarde Bart Van Coile dat de kantoren die niet klaar zijn voor de kwaliteitstoetsing, vanaf 2015 een voorbereidende vorming met zeven modules kunnen volgen. De Raad heeft immers beslist de leden die er behoefte aan hebben, te helpen om de kwaliteitstoetsing voor te bereiden aan de hand van een vorming. De vorming zal een aantal thema s behandelen, zoals kwaliteit op het vlak van deontologie, cliëntenacceptatiebeleid, dienstverlening binnen het kantoor, timesheetmanagement, riskmanagement, HRM en interne kwaliteitsprocedures. Teneinde het beroep aantrekkelijker te maken, heeft het Instituut het afgelopen jaar talrijke initiatieven genomen ter attentie van de jongeren, de interne leden (waarbij de focus werd gelegd op de meerwaarde van onze titels ten opzichte van de werkgevers, en op de specifieke vormingen zoals het riskmanagement binnen een onderneming), kandidaten met meer dan zeven jaar beroepservaring, maar ook om de toegang tot het beroep te hervormen. In dat verband bedankte Benoît Vanderstichelen Christine Cloquet, voorzitster van de Stagecommissie, Léon Kerfs, ondervoorzitter van de Stagecommissie, en alle andere leden van de Stagecommissie voor hun inzet. De hervorming houdt onder meer in dat er een IT-lokaal zal worden ingericht waar stagiairs het hele jaar door examens kunnen afleggen. Het Instituut ziet erop toe dat het systeem en de examenvragen zo objectief mogelijk gequoteerd worden, onder andere aan de hand van multiplechoicevragen. Dit werd voor de eerste keer getest in april 2014, waarbij een aantal vragen werden opgesteld met het oog op kandidaten die gespecialiseerd zijn in een bepaalde materie. Benoît Vanderstichelen herhaalde de puntenverdeling voor kandidaten met een specialisatie. Er werd voorts gewag gemaakt van de diensten ter attentie van de leden, en met name de talrijke publicaties van het IAB, de toegang voor de leden tot Companyweb, de consultatiedienst, BeExcellent.be en Excel for Accountancy. Aan de hand van BeExcellent.be zullen de leden de kwaliteit binnen hun kantoor kunnen verhogen. En met Excel for Accountancy toegankelijk via de IAB-website krijgen leden en stagiairs een tool ter beschikking, die hen helpt bij hun interne organisatie, zoals onder meer het elektronisch permanent dossier. Op internationaal vlak bedankte Benoît Vanderstichelen nogmaals Christine Cloquet, omdat ze ambassadrice van het beroep is, maar ook alle andere leden die het IAB vertegenwoordigen in de IFAC, de CFE of de FEE. Statistieken bewijzen het: steeds meer vrouwen doen hun intrede binnen het vrije beroep. Is dat ook het geval bij de accountants en de belastingconsulenten? 2014/2 9
beroep Binnen het Interinstitutencomité werkte het Instituut actief aan de promotie en de marketing van de Instituten, stelde het een gezamenlijke deontologische code op, en voerde het overleg met de FOD Financiën. Met betrekking tot de strijd tegen het witwassen van geld heeft het Instituut heel wat inspanningen geleverd. Maar een wetsontwerp van april 2013, waarbij ervan wordt uitgegaan dat de fiscale adviseurs onder wie de IABleden ernstige fiscale fraude aanmoedigen, en Het IAB organiseert op 6 oktober diezelfde adviseurs extra 2014 een event rond be excellent. wil sanctionneren, was Zult u ook aanwezig zijn? voor Benoît Vanderstichelen een doorn in het oog. Onze voorzitter kreeg dan ook tijdens een hoorzitting voor de Commissie voor Financiën en Begroting de kans om het gevaar van dit wetsontwerp aan te kaarten. Hij gaf een tegenvoorstel waarin de fiscale adviseurs die niet tot een erkend Instituut behoren en dus geen wettelijke en deontologische regels hoeven na te leven moeten worden gereglementeerd. Enkele raadsleden stelden om beurten een aantal activiteiten en projecten voor Johan De Coster, lid van de Raad en het uitvoerend comité, kreeg als eerste het woord en mocht de activiteiten van de Commissie van begeleiding en toezicht waarvan hij het voorzitterschap waarneemt nader uitleggen. Overigens mag blijken dat de leden steeds meer bijzondere opdrachten uitvoeren, en dat de verslagen van deze leden dankzij de efficiënte begeleiding van de commissie kwalitatief beter worden. De begeleiding wordt door de leden bijzonder sterk geapprecieerd. Tot slot gaf Johan De Coster aan dat er in het najaar een aantal vormingen zullen worden georganiseerd; met deze vormingen kunnen de leden zich beter voorbereiden op de toekomstige opdrachten. Denise Bauwens en Aurore Mons delle Roche, beiden raadslid, drongen aan op het belang om concrete acties te nemen ter promotie van de vrouwen in het beroep. Als we de cijfers erbij nemen, noteren we net als in de andere vrije beroepen een positieve evolutie op het vlak van het aantal vrouwen in het beroep. Voorts bracht Denise Bauwens een studie naar voren waarin bevestigd wordt dat de diversiteit de prestaties, de innovatie en creativiteit van de ondernemingen bevordert. Vandaar het belang, met het oog op de uitdagingen in de toekomst, van diversiteit. Diversiteit zorgt tevens voor een uitbreiding van onze competenties, en is zelfs een troef. Sterker nog: het imago van het beroep, bij de cliënten, zal er wel bij varen. Dat zal overigens ook een positieve impact hebben op de kwaliteit van onze dienstverlening. Andere thema s zijn: flexibiliteit, werktijd, ouderschap, maar ook networking, aanwerving, verloning, coaching en mentoring. Denise Bauwens en Aurore Mons delle Roche hebben samen een actieplan opgezet. Er zal een LinkedIn-groep worden gecreëerd, waar de IAB-leden getuigenissen, initiatieven, allerhande persartikels of studies met betrekking tot het onderwerp kunnen plaatsen en lezen. Aurore Mons delle Roche herhaalde dat iedereen dus ook de mannelijke leden mag deelnemen. Bovendien zal een enquête gelanceerd worden bij de leden. Afhankelijk van de resultaten hiervan, zal de Raad vormingen of workshops organiseren. Het IAB zal bij de samenstelling van de commissies rekening houden met het aantal vrouwen. Tot slot zullen er verduidelijkingen worden gebracht ter attentie van de stagiaires die bijv. naar aanleiding van een zwangerschaps- of ouderschapsverlof hun stage moeten onderbreken. Vervolgens overliep Emmanuel Degrève, lid van de Raad en het uitvoerend comité, de initiatieven die het Instituut binnenkort zal nemen om de communicatie (marketing en imago) van de accountant en/of de belastingconsulent te verbeteren. De IAB-leden moeten zichzelf nóg meer kenbaar maken, want hun titels zijn onvoldoende ingeburgerd binnen de Belgische economie. We dienen met andere woorden werk te maken van onze naamsbekendheid. Daarom stelt Emmanuel Degrève het volgende concept voor: 1. Bestaan ( to be ): we moeten fier zijn op onze titels. Vandaar dat het IAB de titels van accountant en/of belastingconsulent extra in de kijker zal plaatsen aan de hand van twee radiocampagnes één in juni en één in november 2014. 2. Verschil ( be different ): tal van actoren dragen bij aan onze economie. Onder hen ook de accountant en/of de belastingconsulent, die toch de partners bij uitstek zijn. Het Instituut zal in de toekomst meer focussen op de verschillen die de IAB-leden dankzij de permanente vorming en de uitoefening van hun beroep verkregen hebben. De acties zullen op gang worden gezet via de jongeren of via de CodAC. 10 2014/2
beroep 3. Uitmuntendheid ( be excellent ): hét resultaat van onze meerwaarde. Dit zal verder worden uitgewerkt op 6 oktober 2014 aan de Heizel. Zodus wordt ons concept tegelijk een slogan, een website, een tool én een echt verhaal! Emmanuel Degrève stelde ten slotte ook de nieuwe CodAC voor, die overigens zal worden gebruikt als promotiemateriaal, van de titel van accountant en/of belastingconsulent, bij de hogeschool- en universiteitsstudenten. Tot slot gaf Jos De Blay, lid van de Raad en het uitvoerend comité, een stand van zaken over de maatregelen die het IAB in het kader van de strijd tegen het witwassen van geld en de financiering van terrorisme genomen heeft. Hij kaartte vervolgens aan dat de Financiële Actiegroep (FATF) een OESO-orgaan in 2013-2014 is overgegaan tot een derde evaluatie van België aangaande het antiwitwasapparaat. Hiertoe beantwoordde het IAB twee FATF-vragenlijsten, waarna het bezoek kreeg van een groep internationale experts. De eerste vragenlijst had betrekking op de technische conformiteit van onze wetten en regels, terwijl de tweede de efficiëntie van het antiwitwasapparaat in België en binnen het beroep naging. De resultaten worden in de loop van 2014 verwacht, maar Jos De Blay kan nu al melden dat de FATF, in een eerste project van zijn verslag, een positieve beoordeling geeft van de inspanningen door onze beroepen. Bovendien legde hij extra nadruk op het feit dat de meldingen bij de CFI tussen 2011 en 2012 verdubbeld zijn. Hét bewijs dat de economische beroepsbeoefenaars de wet goed onder de knie hebben. De heer De Blay onderstreepte dat er in december 2013 in de Kamer een voorstel werd ingediend om een overkoepelend tuchtorgaan in het leven te roepen dat de beroepsbeoefenaars zou kunnen bestraffen. Iets wat het Instituut ongegrond en ongepast vindt, en dat uiteraard heeft laten weten. Nog in 2013 hebben enkele parlementsleden een wetsvoorstel ingediend die extra straffen zou opleggen. Hierbij hielden ze echter geen rekening met het feit dat de wetgever reeds over een arsenaal aan tuchtmaatregelen beschikt. Denk maar aan de klassieke straf- en tuchtsancties, het verbod op de uitoefening van het beroep in geval van veroordeling, de maatschappelijke verantwoordelijkheid in geval van belastingontduiking Het Instituut heeft zijn werk op het vlak van antiwitwassen met verve verricht. Jos De Blay bracht verslag uit. Aanstelling stemopnemers De algemene ledenvergadering stelde de stemopnemers aan. Aanstelling effectief en waarnemend lid van de Nederlandstalige kamer van de Commissie van beroep Met 56,63 % van de stemmen werd Maria-Theresia Smet, accountant en belastingconsulent, verkozen tot effectief lid van de Nederlandstalige kamer van de Commissie van beroep. Met 43,37 % van de stemmen werd Willy Pairoux, accountant en belastingconsulent, verkozen tot waarnemend lid van de Nederlandstalige kamer van de Commissie van beroep. Aanstelling commissarissen Voor het mandaat van Nederlandstalig effectief commissaris: De heer Guy De Coen, accountant en belastingconsulent (enige kandidaat) Voor het mandaat van Nederlandstalig waarnemend commissaris: De heer Lodewijk Goubert, accountant (enige kandidaat) Voor het mandaat van Franstalig effectief commissaris: De heer Yves Drapier, accountant en belastingconsulent (enige kandidaat) Financieel verslag Hij deelde tot slot ook mee dat bijna alle leden, op enkele uitzonderingen na, de vragenlijst antiwitwas beantwoord hebben. Wie niet geantwoord heeft, zal door de Raad worden doorverwezen naar de Tuchtcommissie. Na een korte inleiding door Bart Van Coile bracht Jean- Luc Kilesse, secretaris-penningmeester, verslag uit over de financiële staten van het Instituut. Vervolgens gaf hij extra toelichting op de financiële staten uitgedeeld aan de leden. 2014/2 11
beroep Met 80,95 % stemmen voor en 19,05 % stemmen tegen keurde de algemene vergadering de jaarrekening 2013 goed. Verslag van de commissarissen De heren Yves Drapier en Guy De Coen, commissarissen, brachten verslag uit over de rekeningen van het afgelopen jaar. Als conclusie van hun verslag van commissaris een mandaat dat beiden in alle vrijheid en onafhankelijkheid konden uitoefenen in samenwerking met de Raad en de diensten van het Instituut bevestigden ze dat de jaarrekening, die op 31 december 2013 een balanstotaal van 5 335 128 euro en een tekort van 247 969 euro vertoonde, exact is. De jaarrekening geeft een getrouw beeld van de financiële toestand en het vermogen van het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten, en leeft de wettelijke Belgische boekhoudkundige wetgeving na. Kwijting aan de raadsleden en de penningmeester Met 86,19 % stemmen voor en 13,81 % stemmen tegen werden de penningmeester en de raadsleden van hun functie gekweten. Kwijting aan de commissarissen Met 86,36 % stemmen voor en 13,64 % stemmen tegen werden de uittredende commissarissen van hun functie gekweten. Jean-Luc Kilesse, secretaris-penningmeester, gaf tekst en uitleg bij de jaarrekening en de begroting. Voorstel, vastlegging en goedkeuring van administratieve kosten en procedurekosten voor leden en stagiairs Benoît Vanderstichelen en Bart Van Coile stelden voor om de administratieve kosten voor bijkomend onderzoek met inbegrip van de oproepingen en de procedurekosten naar rata van de tuchtsancties en het aantal tenlasteleggingen door de Tuchtcommissie en de Commissie van beroep, vast te leggen. Feit is dat heel wat IAB-leden het gelag betalen voor andere leden die hun deontologische regels en professionele plichten niet naleven. Onze bevoegde ministers hadden ons in het kader van enkele meetings aangespoord om deze meerkosten niet meer toe te schrijven aan het geheel van onze leden. Zij voegden daad bij het woord en lieten de wet in die zin wijzigen door de Kamer, zodat deze kosten door de algemene ledenvergadering kon worden vastgesteld. Invoering admini stratieve kosten en procedurekosten We dienen helaas vast te stellen dat op vandaag elk lid van het Instituut bijdraagt in de extra kosten die veroorzaakt worden door de leden die weigeren de deontologische principes na te leven. Aan de hand van de recent gewijzigde wetgeving 1 hebben de bevoegde ministers ons een duidelijk signaal gegeven om deze extra kosten niet langer ten laste te leggen van alle leden die hun verplichtingen wel degelijk nakomen. De kosten die gegenereerd worden in het normale verloop van een dossier, vallen binnen het kader van de opdrachten van het Instituut en dienen dus niet bijkomend te worden vergoed door de leden. Wanneer een lid echter nalaat te reageren en er herinneringen en aanmaningen dienen te worden verstuurd of wanneer er bijkomende onderzoeken moeten worden uitgevoerd, is het niet meer dan correct dat slechts het lid dat de oorzaak is van deze bijkomende kosten, hierin bijdraagt. De wijzigingen, ingevoerd bij wet van 15 januari 2014 houdende diverse bepalingen inzake kmo s (publicatiedatum 03.02.2014; datum van inwerkingtreding 13.02.2014), kaderen in de wil van het Instituut om het geheel van zijn leden te sensibiliseren en de deontologische principes te laten naleven. Daarenboven stellen ze tot doel de middelen die het In- 1 Wet 22 april 1999 betreffende de beroepstucht voor accountants en belastingconsulenten en de wet 22 april 1999 betreffende de boekhoudkundige en fiscale beroepen. 12 2014/2
beroep stituut op dit moment verplicht wordt te besteden aan deze bijkomende kosten, aan te wenden voor andere opdrachten van het Instituut die wel ten voordele zijn van alle leden. 2 Administratieve kosten Overeenkomstig artikel 4 van het KB van 1 maart 1998 tot vaststelling van het reglement van plichtenleer der accountants zijn de leden ertoe gehouden in te gaan op elk verzoek om informatie, op elk uitdrukkelijk bevel en elke uitnodiging die tot hen gericht wordt door de Raad of door een van zijn afgevaardigden, en dit binnen de door de Raad gestelde termijn van minstens één maand. Binnen het kader van de deontologische verplichtingen zoals het naleven van de regels inzake de permanente vorming, de antiwitwaswetgeving en het betalen van de ledenbijdrage stellen wij vast dat vele leden ofwel niet ofwel laattijdig reageren en dit na herhaaldelijke aanschrijvingen door het Instituut. Het spreekt voor zich dat dit een extra belasting van onze diensten betekent alsook extra kosten veroorzaakt, die overigens een steeds groter wordend deel uitmaken van onze jaarrekening. derzoek dient te worden opgestart als gevolg van het uitblijven van enige reactie. Er dient te worden benadrukt dat deze kosten in geen geval de reële kosten welke hierdoor binnen het Instituut gegenereerd worden, dekken. Procedurekosten In het kader van zijn opdrachten stelt het Instituut een onderzoek in ofwel op basis van een ingediende klacht tegen een van zijn leden ofwel ambtshalve bij het vaststellen van inbreuken op de deontologische verplichtingen. Het resultaat van deze onderzoeken kan leiden tot een verwijzing naar de tuchtorganen die bevoegd zijn hieromtrent een tuchtsanctie uit te spreken. Om de reeds eerder aangehaalde redenen van fair play zal vanaf nu een vergoeding van de procedurekosten 4 worden voorzien ten laste van de in gebreke gestelde partij, met name het lid van het Instituut aan wie de tuchtsanctie werd opgelegd. De algemene vergadering van 26 april 2014 stelde de volgende bedragen ter zake vast: Gevolg gevend aan de nieuwe wettelijke verplichting 3, werden door de algemene vergadering van 26 april 2014 de volgende bedragen vastgelegd: Administratieve kosten (art. 14 Wet 22 april 1999) Administratieve kost Rappel 1 Rappel 2 Rappel 3 > 3 rappels 0,00 35,00 50,00 100,00 Kosten van bijkomend onderzoek met inbegrip van oproepingen 250,00 Zoals blijkt uit het overzicht, wordt er een forfaitaire kost van 250 euro aangerekend ingeval er een bijkomend on- 2 Wetsontwerp 19 november 2013 houdende diverse bepalingen inzake kmo s (DOC 53 3073/002). 3 Art. 5, 1 Wet 22 april 1999 betreffende de beroepstucht voor accountants en belastingconsulenten: Iedere eindbeslissing van de Tuchtcommissie en van de Commissie van beroep verwijst, zelfs ambtshalve, het lid van het Instituut aan wie een tuchtstraf werd opgelegd, in de procedurekosten. Het bedrag van de procedurekosten wordt jaarlijks forfaitair bepaald door de algemene vergadering. Tuchtcommissie (art. 5, 1 Wet 22 april 1999) Eén tenlastelegging 900,00 Twee tenlasteleggingen 1 200,00 Drie tenlasteleggingen 1 500,00 Meer dan drie tenlasteleggingen 1 800,00 Commissie van beroep Maximaal twee tenlasteleggingen 400,00 Meer dan twee tenlasteleggingen 800,00 Wij hopen, aan de hand van de invoering van deze vergoedingen ter compensatie van de administratiekosten en procedurekosten, onze middelen in de eerste plaats opnieuw te kunnen aanwenden aan onze opdrachten die ten voordele zijn van alle leden. Meer nog hopen we dat er naast de wetenschap dat het niet-naleven van de deontologische regels uitermate nadelig is voor het beroep, er tevens een algemeen besef groeit dat deze non-conformiteit onnodige kosten veroorzaakt die ten laste vallen van alle confraters. Het onevenwicht dat veroorzaakt wordt tussen de leden die de deontologische regels respecteren en de leden die diezelfde regels naast zich neerleggen, zal hierdoor worden weggewerkt. 4 Zie art. 5, 1 Wet 22 april 1999. 2014/2 13
beroep Alvorens werd overgegaan tot stemming namen de voorzitter en de ondervoorzitter de tijd om uitvoerig antwoord te geven op de vragen van de leden. Met 64,24 % stemmen voor en 35,76 % stemmen tegen werd het voorstel goedgekeurd door de algemene ledenvergadering. Voorstelling begroting 2014 Jean-Luc Kilesse, secretaris-penningmeester, stelde vervolgens de begroting 2014 en de ledenbijdragen voor natuurlijke personen en vennootschappen voor. De bedragen werden als volgt vastgelegd: Categorieën 1) Natuurlijke personen interne leden Bijdragen in euro 433,33 Een vermindering van 50 % wordt toegekend aan: a) Nieuwe interne leden erkend in 2014, 2013, 2012 na de stage te hebben doorlopen b) Gepensioneerde interne leden 2) Natuurlijke personen externe leden (niet inbegrepen de verplichte bijdrage CFI, Cel voor Financiële Informatieverwerking 16,22, hetzij in totaal 666,22) Een vermindering van 50 % wordt toegekend aan: a) Nieuwe externe leden erkend in 2014, 2013, 2012 na de stage te hebben doorlopen (niet inbegrepen de verplichte bijdrage CFI, Cel voor Financiële Informatieverwerking 16,22, hetzij in totaal 341,22) b) Gepensioneerde externe leden (niet inbegrepen de verplichte bijdrage CFI, Cel voor Financiële Informatieverwerking 16,22, hetzij in totaal 341,22) 3) Professionele vennootschappen eenpersoonsvennootschappen andere 4) Stagiairs (administratieve kosten) 5 jaar + 5 jaar 216,67 216,67 650,00 325,00 325,00 300,00 619,73 160,00 433,33 5) Stagiairs (inschrijvingsrechten) 162,50 6) 7 jaar beroepservaring (inschrijvingsrechten) 320,00 Met 68,28 % stemmen voor en 31,72 % stemmen tegen werden de begroting 2014 en de ledenbijdragen goedgekeurd door de algemene ledenvergadering. Korte samenvatting van genomen beslissingen Volgende beslissingen werden genomen door de algemene vergadering: Verkiezing van een effectief en waarnemend lid van de Nederlandstalige kamer van de Commissie van beroep; Aanstelling van twee nieuwe effectieve commissarissen één Nederlandstalige en één Franstalige en één waarnemend commissaris; Goedkeuring van de jaarrekening 2013; Goedkeuring van de begroting 2014, van de bijdragen voor natuurlijke personen en vennootschappen en van de verplichte bijdragen aan de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI), die 16,22 % bedraagt; Kwijting aan de raadsleden en de penningmeester; Kwijting aan de uittredende commissarissen; Voorstel, vaststelling en goedkeuring procedurekosten en administratieve kosten voor leden en stagiairs. Net voor het academisch deel begon, nam de voorzitter de tijd om de raadsleden, de leden van de verschillende commissies en werkgroepen van het Instituut, de vertegenwoordigers van het Instituut in de internationale organisaties, de directie en het personeel van het Instituut hartelijk te bedanken voor hun toewijding aan het beroep. Ook dit jaar werd er gestemd. 14 2014/2
beroep Gemeenschappelijk academisch deel van het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten, en het Instituut van de Bedrijfsrevisoren Drie gastsprekers hielden om beurten een uiteenzetting tijdens het gezamenlijk academisch deel IAB-IBR. Introductie van prof. Bruno Peeters door Benoît Vanderstichelen, voorzitter IAB Benoît Vanderstichelen gaf een korte inleiding bij de uiteenzetting van prof. Bruno Peeters. De voorzitter van het IAB herhaalde dat de drie Instituten sinds jaar en dag pleiten voor meer dialoog tussen de economische beroepen en de minister van Financiën. Voorts benadrukte hij dat er meer synergie moet worden gecreëerd met de Staat, met het oog op een correcte en billijke fiscaliteit. Tot slot bevestigde hij de houding van de drie Instituten in de strijd tegen de fiscale fraude en tegen het witwassen van geld. De drie Instituten dragen immers voortdurend bij tot de strijd, door te bewijzen dat ze steeds bereid zijn om een constructief gesprek aan te gaan met de fiscale administratie. Uiteenzetting van Bruno Peeters, docent aan de Universiteit Antwerpen (UA) Bruno Peeters, docent en voorzitter van de Antwerp Tax Academy (UA) hield een uiteenzetting met als titel: Naar meer horizontalisering van de verhouding tussen de fiscus en de belastingplichtige. Na zijn diagnose van een verzuurde relatie tussen de belastingplichtige en de fiscus, stelde hij de belangrijkste remedies voor: een fundamentele herijking van ons fiscale regime (inzake inkomstenbelastingen), een fundamentele herwaardering van het wetgevend proces met inbegrip van een kwalitatieve verbetering van het fiscaal wetgevingsproces, stabiliteit en rechtszekerheid of zelfs een systematische opvolging van fiscale wetten en een meer horizontale relatie tussen de fiscus en de belastingplichtige. Dit naar het voorbeeld van wat in het buitenland meer bepaald in Nederland, Australië, het Verenigd Koninkrijk, Canada of Ierland reeds aan de gang is. Bruno Peeters bewees dat de legitimiteit en het vertrouwen de fundamenten zijn van het fiscaal recht, dat er beslist een vertrouwensrelatie moet worden gecreëerd tussen de fiscale administratie en de belastingplichtige, en dat horizontalisering een bron van legitimiteit, transparantie en vertrouwen is. Uiteenzetting van André Kilesse, voorzitter van de Fédération des Experts-comptables Européens (FEE) De voorzitters van het IAB en het IBR zaten broederlijk naast elkaar tijdens het gezamenlijk academisch deel. André Kilesse, voorzitter van de Fédération des Expertscomptables Européens (FEE), die zelf accountant en bedrijfsrevisor is, gaf een korte weergave van de structuur van de FEE, van het aantal beroepsinstituten dat de FEE overkoepelt en van de strategische prioriteiten van de FEE. Ook werden de activiteiten van de FEE kort geschetst, waarna de heer Kilesse de leden uitnodigde hieraan deel te nemen. Uiteenzetting van Jean-Marc Delporte, voorzitter van de Hoge Raad voor de Economische Beroepen (HREB) Jean-Marc Delporte, voorzitter van de Hoge Raad voor de Economische Beroepen, hield een uiteenzetting over de boekhouding en audit in de Belgische overheidssector. Hij legde uit in welke mate de Europese Commissie, aan de hand van Richtlijn 2011/85 en vijf verordeningen, een kader vormt voor het economisch en budgettair toezicht van de 28 lidstaten. Gevolg is de versterking van het Bureau voor de Statistiek van de Europese Gemeenschap (Eurostat). België heeft zich niet zonder moeite aangepast aan die raportering. Maar op het vlak van de wetgeving rond de publieke boekhouding, geeft Delporte aan dat België tot de slechtste leerlingen van de klas behoort. De teksten zijn op nationaal niveau onvolledig. Volgens Delporte heeft een audit bestaansrecht, maar moet dit wellicht heroverwogen worden in het licht van het controlesysteem als geheel. Hij denkt bijvoorbeeld aan een versoepeling van de voorafgaande controle door de Inspectie van Financiën om de overheidsmanagers, in de mate van het mogelijke, een bepaalde beheersmarge te laten. Volgens Delporte moet België nog heel wat inspanningen leveren met het oog op de hervorming van het boekhoud- en auditsysteem in de overheidssector. De Europese openbare boekhoudnormen (EPSAS) moeten worden geharmoniseerd, maar ook de audit moet pertinenter worden. Daniel Kroes, voorzitter van het IBR, sloot de academische zitting af met een kort besluit van de drie uiteenzettingen. 2014/2 15
vennootschapsrecht Nieuwe norm fusies en splitsingen gepubliceerd Daniël Maes Accountant Belastingconsulent Adviseur studiedienst De goedkeuring van de nieuwe norm fusies en splitsingen werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 15 mei 2014. I De goedgekeurde norm wordt in deze bijdrage in extenso opgenomen, ter informatie van de externe accountants die controleverslagen opmaken naar aanleiding van voorgestelde fusie- en splitsingsverrichtingen. Inleiding Het Instituut heeft zijn leden in het recente verleden op hoogte gebracht van de opportuniteiten voor externe accountants en/of belastingconsulenten met het oog op het inzetten van hun potentiële meerwaarde bij fusie- of splitsingsverrichtingen. II Daarbij werden praktische tools en gespecialiseerde informatie van het IAB voor de leden in het vooruitzicht gesteld. De bijdragen in de vorige edities van Accountancy & Tax passen in dit kader. III In deze bijdrage brengen wij de nieuwe norm fusies en splitsingen voor het voetlicht. I Bericht met betrekking tot de goedkeuring van de norm inzake de controle van fusie- en splitsingsverrichtingen van vennootschappen in België, Belgisch Staatsblad 15 mei 2014 (ed. 2), 39579, nr. C 2014/11319. II Zie onder meer: De meerwaarde van accountants en belastingconsulenten bij fusies en splitsingen Wat u moet weten over de opportuniteiten bij de nieuwe norm, Parcours Kwaliteit, IAB, 2013-2019, nr. 5. De meerwaarde van accountants en belastingconsulenten bij fusies en splitsingen Wat u moet weten over de nieuwe norm, e-zine, IAB, 19 maart 2014. III Zie eveneens: Formaliteiten bij fusies en splitsingen, Luc Ceulemans, Accountancy & Tax, IAB, Nr. 3/2012, 19. Fiscale verwerking bij fusies, Pierre-François Coppens, Accountancy & Tax, IAB, Nr. 1/2014, 23. Deze nieuwe norm die samen met het IBR tot stand is gekomen was noodzakelijk om de bestaande norm in overeenstemming te brengen met het gewijzigde Wetboek van Vennootschappen, met betrekking tot fusies en splitsingen. De wet van 8 januari 2012 heeft de Belgische vennootschapswetgeving afgestemd op de Europese Richtlijn 2009/109/EG wat verslaggevings- en documentatieverplichtingen in geval van fusies en splitsingen betreft. De doelstelling van de gewijzigde Europese richtlijn is de fusieen splitsingsprocedures te vereenvoudigen en de lasten voor de ondernemingen te verminderen. De vereenvoudigingen hebben betrekking op de publicatieverplichtingen van het fusie- of splitsingsvoorstel, op de verslaggevingsverplichtingen, op de informatie- en communicatieverplichtingen aan de aandeelhouders en op de goedkeuring door de algemene vergaderingen. De verslaggevingsverplichtingen werden door de wet in hoge mate vereenvoudigd, waardoor deze een belangrijke weerslag hebben op ons beroep. Deze vereenvoudigingen hebben betrekking op meer vrijstellingsmogelijkheden voor het opstellen van de verslagen van het bestuursorgaan en/of de controleverslagen over de fusie- of splitsingsvoorstellen. De accountants en belastingconsulenten kunnen een belangrijke meerwaarde bieden ingeval er gebruikgemaakt wordt van de verruimde vrijstelling van het opstellen van verslagen bij fusies of splitsingen. In deze gevallen mag de economische motivering met het oog op de fiscale neutraliteit van de verrichting immers niet uit het oog verloren 16 2014/2
vennootschapsrecht worden. Deze vereenvoudiging betekent dus een belangrijke nieuwe opportuniteit voor accountants en belastingconsulenten! Het IAB zal zijn leden verder blijven bijstaan bij de toepassing van deze nieuwe norm, met praktische tools en gespecialiseerde informatie. Zo zal de toelichting bij de norm inzake de controle van fusie- en splitsingsverrichtingen, evenals de publicaties die er betrekking op hebben, worden geactualiseerd. Totstandkoming van de nieuwe norm Vanaf de publicatie van de wet op 8 januari 2012 werd door het IAB intensief gewerkt dit zowel intern binnen het Instituut als in samenwerking met het Instituut van de Bedrijfsrevisoren aan de actualisering van de sedert 2002 bestaande norm inzake de controle van fusie- en splitsingsverrichtingen van handelsvennootschappen. Na veelvuldig overleg tussen beide Instituten onderling en met de Hoge Raad voor de Economische Beroepen (HREB) werd de definitieve tekst van de nieuwe norm goedgekeurd door de Raad van het IAB op 10 december 2013 en aangenomen door de Raad van het IBR op 13 december 2013. In de diverse fasen van de totstandkoming van deze nieuwe norm zijn verschillende vertegenwoordigers van beide Instituten herhaaldelijk gehoord door de HREB en was er een intensief overleg tussen de interne diensten van zowel het IAB en het IBR als van de HREB. Op 10 maart 2014 heeft de HREB een gunstig advies gegeven over het ontwerp van norm, voorgelegd door de Raad van het IAB en het IBR. IV Vervolgens heeft minister van Economie Johan Vande Lanotte op 28 april 2014 de nieuwe norm inzake fusie- en splitsingsverrichtingen van vennootschappen in België aangenomen door de Raad van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren op 13 december 2013 goedgekeurd. Het bericht met betrekking tot deze goedkeuring is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 15 mei 2014 (2de editie). V IV Zie bericht 16 mei 2014 op de website van de HREB, www.cspe-hreb. be/nieuw.php?idnou=41. V Bericht met betrekking tot de goedkeuring van de norm inzake de controle van fusie- en splitsingsverrichtingen van vennootschappen in België, Belgisch Staatsblad 15 mei 2014 (ed. 2), 39579, nr. C 2014/11319. Norm inzake de controle van fusie- en splitsingsverrichtingen van vennootschappen Gelet op de wet van 22 juli 1953 houdende oprichting van een Instituut van de Bedrijfsrevisoren en organisatie van het publiek toezicht op het beroep van bedrijfsrevisor, zoals gewijzigd bij de wet van 21 februari 1985 en bij het koninklijk besluit van 21 april 2007, en in het bijzonder de artikelen 3, 4 en 30; Gelet op de wet van 22 april 1999 betreffende de boekhoudkundige en fiscale beroepen, en in het bijzonder de artikelen 3, 27, 34 en 37; Overwegende dat onderhavige norm het gevolg is van een samenwerking tussen het Instituut van de Bedrijfsrevisoren en het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten; Overwegende dat bij wet van 8 januari 2012 het Wetboek van Vennootschappen werd gewijzigd ingevolge Richtlijn 200/09/EG wat verslaggevings- en documentatieverplichtingen in geval van fusies en splitsingen betreft; Overwegende dat tevens de aspecten van de grensoverschrijdende fusie en de oprichting en de omzetting van een SE en een SCE die intussen opgenomen zijn in het Wetboek van Vennootschappen dienden opgenomen te worden in het normatief kader zoals van toepassing in België; Overwegende dat de beroepsbeoefenaar overeenkomstig artikel 695 van het Wetboek van Vennootschappen in een schriftelijk verslag over het fusievoorstel inzonderheid moet verklaren of de ruilverhouding naar zijn mening al dan niet redelijk is; dat de beroepsbeoefenaar in staat moet zijn om zich hierover een oordeel te vormen; dat de methoden volgens dewelke de ruilverhouding is vastgesteld kunnen ontbreken in het fusie- of splitsingsvoorstel dan wel in de verslagen van de bestuursorganen van elk van de bij de verrichting betrokken vennootschappen; dat het bestuursorgaan conform arti- 2014/2 17