Agro-nieuwsbrief september 2016

Agro-nieuwsbrief september 2016 U wilt dat uw bedrijf optimaal resultaat oplevert. Kennis van de markt is daarbij onontbeerlijk, zeker in combinatie met de steeds complexere (financiële) situatie waar u mee te maken krijgt; ontwikkelingen die ook uw bedrijf raken. Wij kennen de agrarische markt en haar spelers als geen ander. En dát is onze toegevoegde waarde. Dit is een uitgave van: Baker Tilly Berk N.V. Postbus 508 8000 AM ZWOLLE 038-4258600 zwolle@bakertillyberk.nl Baker Tilly Berk N.V. Postbus 85 4460 AB GOES 0113-242000 goes@bakertillyberk.nl www.bakertillyberk.nl/agro Controleer tijdig de referentiegegevens voor de fosfaatrechten. Let vooral op bij overdracht of een splitsing van uw bedrijf! Inhoudsopgave Inhoudsopgave...1 Controle referentie voor fosfaatrechten...1 Grondgebonden groei melkvee: ga rekenen!...2 Beperkte knelgevallenregeling GGB...2 Aanpassing excretienormen biologische veehouderij...3 Forse stijging pachtprijzen 2016...4 Ontbinding pachtovereenkomst vanwege niet-landbouwactiviteiten...5 Beperking melkproductie interessant?...6 Attentiepunten EA-vanggewas...6 Korte wenken...8 Agenda...9 Controle referentie voor fosfaatrechten Zeer waarschijnlijk worden per 1 januari 2017 fosfaatrechten toegekend aan melkveebedrijven. De berekening voor het vaststellen van de fosfaatrechten is nog niet bekend. Toch heeft RVO ervoor gekozen om de referentiegegevens voor deze berekening alvast aan u ter controle aan te bieden. Het is belangrijk dat u deze gegevens controleert en zo nodig wijzigingen doorgeeft aan RVO. Controle gegevens Op mijn.rvo.nl kunt u de volgende referentiegegevens controleren: Aantal stuks melkvee (melkkoeien en jongvee) per 2 juli 2015. Melkproductie in 2015. Gemiddeld aantal melkkoeien 2015. Fosfaatruimte 15 mei 2015. Wijzigingen kunt u t/m 30 september 2016 melden bij RVO. Bewijsstukken Als u wijzigingen doorgeeft, moet u deze onderbouwen met bewijsstukken. www.bakertillyberk.nl/agro 1

Servicebrief Iedere melkveehouder heeft in augustus een brief van RVO ontvangen. Heeft u melkvee op 2 juli 2015 gehad, maar geen brief van RVO ontvangen dan kunt u zich via de site van RVO melden (t/m 30 september 2016). Bedrijfsoverdrachten Stopt u of bent u gestopt met uw bedrijf na 2 juli 2015 en voor 1 januari 2017? Heeft u in deze periode uw bedrijf volledig overgedragen? Dan krijgt u geen fosfaatrechten. Bij volledige bedrijfsoverdrachten krijgt het nieuwe bedrijf in principe de referentie. Bij het bepalen van de referentiegegevens heeft RVO rekening gehouden met bedrijfsoverdrachten die vóór 13 juni 2016 zijn gemeld. Korting bij overdracht? Bij bepaalde overdrachten kunnen fosfaatrechten worden gekort. Het is niet bekend of een korting wordt toegepast bij het overdragen van de referentie. Als de referentiegegevens nu volledig bij het nieuwe bedrijf staan, betekent dit niet dat bij de vaststelling van de fosfaatrechten hierover geen korting plaatsvindt. Grondgebonden groei melkvee: ga rekenen! Helaas blijkt in de praktijk dat diverse melkveehouders er nog niet van zijn doordrongen dat de melkveestapel dit jaar niet ongelimiteerd uitgebreid mag worden. De fosfaatrechten gaan weliswaar niet eerder dan in 2017 in, maar melkveebedrijven zijn dit jaar al wel gebonden aan AMvB grondgebonden groei. Deze AMvB houdt in dat, afhankelijk van het fosfaatoverschot, een deel van de groei van het melkveefosfaatoverschot opgevangen moet worden met extra grond. De oppervlakte grond voor 2016 is inmiddels vastgelegd in de Gecombineerde opgave. Daarmee ligt ook de maximale hoeveelheid fosfaat vast die dit jaar door het melkvee mag worden geproduceerd. Het is daarom verstandig uit te rekenen wat de maximale fosfaatproductie dit jaar mag zijn en welke omvang van de veestapel daarbij hoort. Overtreding van de AMvB kan leiden tot een boete. Bij een forse of herhaalde overtreding, kan dit worden beschouwd als een economisch delict, waarbij naast een boete ook het economisch behaalde voordeel weggenomen wordt. Beperkte knelgevallenregeling GGB Op dit moment is een knelgevallenregeling voor de grondgebondenheid (GGB) in voorbereiding. Deze gaat waarschijnlijk in per 1 januari 2017 en kan ook over 2016 worden toegepast. De knelgevallenregeling is echter beperkt toepasbaar. www.bakertillyberk.nl/agro 2

Denkt u in aanmerking te komen voor de knelgevallenregeling? Bepaal samen met uw adviseur of u aan alle voorwaarden voldoet. Knelgevallenregeling De voorgestelde knelgevallenregeling geldt als u door buitengewone omstandigheden in 2014 een lager melkveefosfaatoverschot hebt gerealiseerd. Een tweetal knelgevallen zijn voorzien. Grotere fosfaatruimte in 2014. Heeft u in 2014 meer landbouwgrond in gebruik genomen, omdat u grond wilde compenseren die u kwijtraakt voor natuur of publieke infrastructuur? En was hierdoor uw fosfaatruimte in 2014 tijdelijk groter? Dan komt u voor de regeling in aanmerking. Lagere fosfaatproductie in 2014 Was uw fosfaatproductie door omstandigheden minimaal 5% lager dan normaal? Dan komt u voor de regeling in aanmerking. De productiedaling moet zijn ontstaan door dierziekte of gezondheidproblemen, ziekte/overlijden veehouder (of familie tot 1e graad) of vernieling van de stal (bijv. door brand). Melden indien interessant Wilt u voor de knelgevallenregeling in aanmerking komen, dat moet u zich voor 1 april 2017 melden bij RVO. De regeling moet wel eerst definitief zijn vastgesteld. Let op: In sommige gevallen is de knelgevallenregeling niet interessant (bijv. bij een negatief melkveefosfaatoverschot in 2014). Aanpassing excretienormen biologische veehouderij De Europese wetgeving bepaalt dat de veebezetting van een biologisch bedrijf ten hoogste mag resulteren in de productie van 170 kg stikstof per hectare per jaar. Het aantal vee-eenheden dat met deze productie overeenkomt is geregeld in de Regeling dierlijke producten. De normen daarvan zijn al geruime tijd niet herzien en dateren in veel gevallen uit 1996. Daarom is onlangs een conceptregeling gepubliceerd, waarin de stikstofexcretienormen zijn geactualiseerd. De regeling ligt tot 30 augustus 2016 ter consultatie en moet op 1 januari 2017 in werking treden. Bijstelling normen In de nieuwe normen (forfaits) is rekening gehouden met nieuwe wetenschappelijke inzichten in de excretie en de veranderde wijze van houden van dieren. Een belangrijke wijziging is het schrappen van de correctiefactor van 15% die in alle biologische forfaits werd toegepast. De extra correctiefactor van 5% bij graasdieren en 10% bij paarden en pony s is ook geschrapt. Deze correctiefactoren werden toegepast om het risico op onterechte beboeting (overschrijding gebruiks-normen) te verkleinen. De Europese Commissie had er op aangedrongen deze marge niet meer te hanteren. www.bakertillyberk.nl/agro 3

In de nieuwe forfaits wordt rekening gehouden met de stalsystemen bij pluimvee en varkens, omdat bij elk stalsysteem de stikstofverliezen weer anders zijn. Harmonisatie diercategorie-indeling De diercategorieën in de Regeling dierlijke producten worden geharmoniseerd met die van de op gangbare wijze gehouden dieren. Voor sommige diercategorieën worden de forfaits voor de gangbare veehouderij voorgeschreven in plaats van de specifiek voor de biologische veehouderij geldende forfaits. Wijzigingen per diersoort Bij veel diersoorten leiden de nieuwe forfaits tot een forse stijging van de excretie. De mate van stijging kan niet worden verklaard, vanwege het ontbreken van onderbouwing van de in 1996 berekende forfaits. De volgende wijzigingen treden op: Voor alle rundveecategorieën wordt gerekend met de gangbare normen. De aanpassingen zijn voor de meeste categorieën relatief beperkt, met uitzondering van fokstieren (40% hogere excretie) en zoog- en weidekoeien (15% hogere excretie). Bij varkens en pluimvee is het verschil met de eerdere normen aanzienlijk. Er kan sprake zijn van een excretiestijging van meer dan 150%. De excretie van melkgeiten stijgt met 58%. Voor geiten (met uitzondering van melkgeiten), schapen, konijnen en overige diersoorten wordt gerekend met de gangbare normen, omdat bij deze diersoorten geen betrouwbare informatie over de excretie van biologische dieren beschikbaar is. Fosfaatexcretie Voor de berekening van de fosfaatexcretie van biologische dieren moeten de gangbare normen worden gehanteerd. Forse stijging pachtprijzen 2016 Onlangs zijn de prachtprijzen 2016 gepubliceerd. Voor veel gebieden is sprake van een (forse) stijging. Dit kan een extra uitgavenpost betekenen. Pachtprijzen De regionormen (voor pachtcontracten op of na 1/9/2007) en de veranderpercentages (voor pachtcontracten vóór 1 september 2007) staan vermeld in tabel 1. www.bakertillyberk.nl/agro 4

Houd bij uw liquiditeitsprognose rekening met deze pachtprijzen. Pachtprijsgebied Regionorm ( /ha) Veranderperce ntage 2016 2015 2016 2015 Bouw- en grasland Bouwhoek en Hogeland 836 714 17 18 Veenkoloniën, Oldambt 806 689 17 20 Noordelijk weidegebied 901 738 22 13 Oostelijk veehouderijgebied 815 634 29 20 Centraal veehouderijgebied 756 622 22 25 IJsselmeerpolders 1.118 1.174-5 25 Westelijk Holland 775 663 17 22 Waterland en Droogmakerijen 527 394 34 25 Hollands/Utrechts weidegebied 1.043 819 27 16 Rivierengebied 986 836 18 10 Zuidwestelijk akkerbouwgebied 667 708-6 11 Zuidwest Brabant 816 734 11 21 Zuidelijk veehouderijgebied 901 751 20 16 Zuid Limburg 977 935 4 9 Tuinland Westelijk Holland* 2.652 2.380 11 31 Rest van Nederland 1.073 811 32 12 * Exclusief boomkwekerij in het gebied Boskoop en Rijneveld Ontbinding pachtovereenkomst vanwege nietlandbouwactiviteiten Het is raadzaam om gepachte gronden te gebruiken volgens de pachtovereenkomst en te zorgen dat er sprake is van bedrijfsmatige landbouw. Als hier niet aan is voldaan, kan dit reden zijn voor ontbinding van de pachtovereenkomst. Ook bij wijzigingen in de bedrijfsactiviteiten loopt men gevaar, zoals blijkt uit onderstaande zaak. Een landbouwer pachtte een perceel grond, die hij gebruikte voor zijn melkveebedrijf. Na verkoop van het melkquotum schakelde hij om naar het houden en verhandelen van zoogkoeien, de exploitatie van een paardenstalling en het verhandelen van paarden. De verpachter vorderde een tussentijdse ontbinding van de pachtovereenkomst, omdat het gepachte niet langer werd gebruikt voor de uitoefening van de landbouw en de pachter zijn verplichtingen uit de pachtovereenkomst dus niet na kwam. www.bakertillyberk.nl/agro 5

De pachtkamer oordeelde dat het stallen van paarden voor derden niet als uitoefening van de landbouw kon worden aangemerkt en derhalve bij de beoordeling of er sprake was van bedrijfsmatige landbouw buiten beschouwing diende te blijven. De pachter hield maar circa acht runderen met jongvee. Het gepachte was voornamelijk in gebruik ten behoeve van de exploitatie van het paardenpension. Voor zover er sprake was van investeringen in het bedrijf van de pachter, waren deze vooral op de exploitatie van het paardenpension gericht en niet op de zoogkoeientak. De pachtkamer oordeelde dat er geen sprake was van bedrijfsmatige landbouw. Ze wees daarom de vordering tot ontbinding van de pachtovereenkomst toe. Beperking melkproductie interessant? Binnen de Europese Unie is er een regeling om de melkproductie vrijwillig te verlagen. Regeling U krijgt als melkveehouder 0,14 per kg melk dat u minder levert dan in eenzelfde periode van het voorgaande jaar. De eerste periode gaat om de melkleveranties in de maanden oktober t/m december 2016 (t.o.v. de productie in dezelfde maanden in 2015). De regeling geldt ook voor geiten- en schapenmelkers, maar geldt niet voor zelfzuivelaars. Heeft u interesse? Laat dan tijdig doorrekenen of deelname financieel interessant is. Interessant? De regeling is mogelijk interessant voor stoppende en niet of beperkt gegroeide bedrijven. Maar ook voor deze groep is het de vraag of de voorgestelde vergoeding voldoende is. Melden Bedrijven die in aanmerking willen komen voor een vergoeding dienen zich uiterlijk op 21 september om 12.00 uur te hebben aangemeld via de site van RVO. Attentiepunten EA-vanggewas Sommige landbouwers zullen na de oogst van gewassen een EAvanggewas moeten telen om te voldoen aan de vergroeningsverplichtingen (ecologisch aandachtsgebied). Bij de Gecombineerde opgave is al een planning opgegeven, maar de daadwerkelijke situatie kan hiervan afwijken. www.bakertillyberk.nl/agro 6

Er worden eisen gesteld aan de teelt en daarbij zijn de volgende zaken zijn van belang: Het vanggewas moet vóór 1 oktober worden ingezaaid en minimaal tien weken op het perceel aanwezig zijn. Bij de teelt van gras als onderzaai in de hoofdteelt, moet het hoofdgewas uiterlijk 30 september geoogst worden. Als de zaaidatum van het vanggewas afwijkt van de geplande datum in de Gecombineerde opgave, moet dit uiterlijk op dag van het zaaien gemeld worden bij RVO.nl. Bij een vanggewas als ondervrucht in het hoofdgewas, geldt de oogstdatum als zaaidatum van het vanggewas. Als de datum na inzaai of oogst van het hoofdgewas wordt gemeld, geldt de melddatum als startdatum van de 10-weken-termijn. De bodem moet zichtbaar bedekt zijn met een vanggewas. De eis dat minimaal 75% van de aanbevolen hoeveelheid zaaizaad gebruikt moet worden is vervallen, maar geldt nog wel als alternatief. Het criterium zichtbaar bedekt is echter nogal subjectief en kan bij controle tot discussie leiden. Het is daarom raadzaam toch minimaal 75% van de aanbevolen hoeveelheid zaaizaad te gebruiken. Er kan tot en met 30 september via de Gecombineerde opgave doorgegeven worden op welke opgegeven percelen er feitelijk een EAvanggewas is ingezaaid. Er mag daarbij geen nieuw perceel worden opgegeven. In veel gevallen is er in de Gecombineerde opgave een grotere EAoppervlakte opgegeven dan verplicht was. Indien een kleinere oppervlakte wordt ingezaaid met een EA-vanggewas, hoeft men dit niet door te geven. Wel moet er voor gezorgd worden dat aan de 5%- verplichting wordt voldaan. De mogelijkheid om eigen zaad of mengsels te gebruiken is vervallen. Het is niet toegestaan om de toegestane soorten voor EA zelf vrij te vermeerderen. Er moet daarom in alle gevallen aankoopbewijzen en etiketten overlegd kunnen worden. Het gebruik van meststoffen op het vanggewas is toegestaan. Bij inzaai van de groenbemester voor 1 september geldt onder voorwaarden een extra stikstofgebruiksnorm. Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is tot en met 31 december niet toegestaan. Deze regel geldt niet voor de teelt van een vanggewas na de teelt van vlas of hennep, voor de teelt van een vanggewas in het kader van aaltjesbestrijding en voor gras als onderzaai in de hoofdteelt. www.bakertillyberk.nl/agro 7

Korte wenken EA-vanggewassen melden Verandert de zaaidatum van uw EA-vanggewas, of wilt u een EAvanggewas op een ander perceel telen? Dan kunt u wijzigingen t/m 30 september doorgeven aan RVO. Dit kan door de Gecombineerde Opgave opnieuw in te dienen. Houd wel rekening met alle regels en voorwaarden die hierbij gelden. EA-vanggewas en gebruiksnorm Voor een EA-vanggewas na een hoofdteelt kan een stikstof-gebruiksnorm van toepassing zijn. In principe geldt de stikstofgebruiksnorm van het gewas dat als volgteelt wordt geteeld. Dit kan ook tijdelijk grasland zijn. Het is tijdelijk grasland als het gras voor vervoedering wordt gebruikt. Teelt u een groenbemester als EA-vanggewas, dan moet u aan de voorwaarden van deze groenbemester voldoen om in aanmerking te komen voor de stikstofgebruiksnorm. Voorwaarden groenbemester De stikstofgebruiksnorm voor (vlinderbloemige) groenbemesters geldt als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan: Voor zand, löss, veen geldt: inzaaien voor 1 september en na 1 december ploegen. Voor klei geldt: Inzaaien voor 1 september en het gewas wordt minimaal 8 weken geteeld. De gebruiksnorm telt niet als u de groenbemesters na maïs teelt (geldt voor alle grondsoorten). Begrotingsnormen melkvee De lange termijn begrotingsnormen melkveehouderij 2016 zijn onlangs vastgesteld. T.o.v. 2015 is de gemiddelde verwachte lange termijn melkprijs ongewijzigd gebleven op 34,50/100 kg melk. Deze prijs is incl. alle contante nabetalingen en toeslagen die tot uiting komen in de kasstroom, maar excl. bijschrijvingen ledenrekening. De afgeleide berekening van de voor u geldende bedrijfsspecifieke melkprijs is dit jaar gewijzigd. Wilt u deze bedrijfsspecifieke melkprijs voor uw situatie laten berekenen? Neem dan contact met ons op. Soms uitstel grondgebondenheid In het kader van de grondgebondenheid kon u uiterlijk 31 januari 2016 een vrijstelling aanvragen als u tijdig een mestverwerkingscontract bent aangegaan. Uit het mestverwerkings-contract moet blijken, dat u het gehele melkveefosfaatoverschot laat verwerken. RVO heeft in beslissingsbrieven aangegeven of aan de voorwaarden wordt voldaan. Heeft u na 15 mei een negatieve beslissing ontvangen? Dan hoeft u in 2016 toch niet aan de grondgebondenheid te voldoen. U krijgt hiervoor een jaar uitstel. www.bakertillyberk.nl/agro 8

Dikke fractie en monsternemer Het is de bedoeling dat vanaf 1 januari 2017 alle afvoer van dikke fractie na mestscheiding wordt bemonsterd door een onafhankelijke monsternemer. Het gaat hierbij om mestcodes 13 koek na mestscheiding (rundvee) en 43 koek na mestscheiding (varkens). Deze regel gaat ook gelden voor mengsels met deze mestcodes. De monsternemer moet een monster nemen per af te voeren vracht. Onder voorwaarden is partij-bemonstering mogelijk. Op termijn moet bij alle afvoer van vaste mest een onafhankelijke monsternemer worden ingeschakeld. Agenda Uiterlijk 30 september Doorgeven wijzigingen EA-vanggewas. Oogst hoofdteelt bij onderzaai EA-vanggewas. Doorgeven wijzigingen referentiegegevens fosfaatrechten. Met onze Agro-nieuwsbrief willen wij u op de hoogte houden van de ontwikkelingen die mogelijk uw bedrijf raken. Wij hebben aan de samenstelling de grootst mogelijke zorg besteed. Baker Tilly Berk N.V. aanvaardt echter geen aansprakelijkheid voor schade van welke aard dan ook als gevolg van beslissingen en of handelingen gebaseerd op de informatie uit de Agro-nieuwsbrief. Wilt u op basis van deze informatie actie ondernemen, dan is nader advies noodzakelijk. Voor een dergelijk advies kunt u een afspraak met ons maken www.bakertillyberk.nl/agro 9