Proceskostenveroordelingen in IE-zaken Moïra Truijens, advocaat
Agenda Proceskostenveroordelingen in IE-zaken, korte inleiding mr. Moïra Truijens: Waar komen we vandaan Waar staan we nu United Video Properties/Telenet, korte beschouwing mr. Edger Brinkman De Duitse Streitwert toegelicht door Dr. Peter Koch Debat (aan de hand van stellingen)
Past Present Future
Vóór 29 april 2006: Kostenveroordelingen in civiele zaken: Forfaitaire kostenveroordeling (artikel 237 Rv) gebaseerd op vaste tarieven (liquidatietarieven, vastgesteld na overleg tussen LOVC en NOvA) Daarnaast artikel 6:96 (2) BW: redelijke kosten ter vaststelling van schade en aansprakelijkheid / schadevergoeding voor de redelijke kosten tot verkrijging van voldoening buiten rechte
Na 29 april 2006 (1) Europese Handhavingsrichtlijn (Richtlijn 2004/48/EG) Inwerkingtreding: 20 mei 2004 Uiterste implementatiedatum: 29 april 2006 Art. 14 Europese Handhavingsrichtlijn (Richtlijn 2004/48/EG): De lidstaten dragen er zorg voor dat, als algemene regel, redelijke en evenredige gerechtskosten en andere kosten die de in het gelijk gestelde partij heeft gemaakt, door de verliezende partij zullen worden gedragen, tenzij de billijkheid zich daartegen verzet.
Na 29 april 2006 (2) Richtlijn conform: het begin (van het einde?) Rechtbank Almelo 1 juni 2006 (Eiser vs Koninklijke Grolsch N.V.) Deze billijkheid zal een rol kunnen spelen wanneer er sprake is van een inbreukmaker te goeder trouw. In een dergelijke situatie ligt een beperking van de proceskostenveroordeling tot hetgeen onder het huidige recht gebruikelijk is voor de hand. Wanneer er sprake is van grootschalige inbreuk dan wel piraterij ligt een volledige kostenveroordeling voor de hand. Voor de inbreuken die daartussen liggen zal naar bevind van zaken gehandeld dienen te worden en alsdan de redelijke en evenredige kosten bepaald dienen te worden.
Per 1 mei 2007: Inwerkingtreding artikel 1019h Rv: Voor zover nodig in afwijking van de tweede paragraaf van de twaalfde afdeling van de tweede titel van het eerste Boek en in afwijking van artikel 843a, eerste lid, wordt de in het ongelijk gestelde partij desgevorderd veroordeeld in redelijke en evenredige gerechtskosten en andere kosten die de in het gelijk gestelde partij heeft gemaakt, tenzij de billijkheid zich daartegen verzet.
Per 1 augustus 2008 Indicatietarieven rechtbanken: eenvoudig kort geding: max. 6.000 overige korte gedingen: max. 15.000 eenvoudige bodemzaak zonder re- en dupliek en/of pleidooi: max. 8.000 overige bodemzaken zonder re- en dupliek en/of pleidooi: max. 20.000 eenvoudige bodemzaak met re- en dupliek en/of pleidooi: max. 10.000 overige bodemzaken met re- en dupliek en/of pleidooi: max. 25.000
Per 1 januari 2015 Indicatietarieven bij hoven: Kort geding eenvoudig : max. 6.000 overig: max. 15.000 Bodemzaken zonder pleidooi eenvoudig: max. 8.000 overig: max. 20.000 Bodemzaken met pleidooi eenvoudig: max. 10.000 overig: max. 25.000 Indicatietarieven in cassatie: Eenvoudige zaak eiser 15.000,- Eenvoudige zaak verweerder 10.000,- Overige zaken eiser 30.000,- Overige zaken verweerder 20.000,- Voor zaken waarin Borgersbrief is geschreven: + 2.000,- Voor zaken waarin re- of dupliek is genomen: + 3.000,- Verhoging voor zaken waarin de Hoge Raad prejudiciële vragen heeft gesteld aan het Hof van Justitie van de EU: 15.000,- In zeer eenvoudige, niet bewerkelijke zaken bedraagt het indicatietarief 5.000,- voor eiser en 3.000,- voor verweerder, zonder opslag voor re- of dupliek en/of een Borgersbrief.
Past Present Future
Stand van zaken anno 2016 Inmiddels behoorlijk veel rechtspraak, stukje bij beetje meer duidelijkheid: Kort overzicht rechtspraak Maar: nog steeds onduidelijkheden Kort overzicht
Stand van zaken beantwoorde vragen (1) HR 30 mei 2008, Endstra / Uitgeverij Nieuw Amsterdam (Endstra tapes) Alleen desgevorderd, zo tijdig opgegeven en gespecificeerd dat verweer mogelijk is Vzr. Rb Den Haag 4 september 2009, Formula One / Goldzade Bij niet-verschenen gedaagde alleen meebetekende kosten (Vgl. Vzr Rb Den Haag, 19 September 2016, Tommy Hilfiger / Soob Management: publicatie in staatscourant = ook voldoende kenbaar) HR 20 november 2009, Euro-Tyre/Eurotyre Kostenveroordeling art. 1019h Rv. ook op de cassatieprocedure van toepassing HR 26 februari 2010, Stichting Baas in Eigen Huis / Plazacasa BV (Jaap.nl) Toewijzen gevorderde kosten indien niet bestreden
Stand van zaken beantwoorde vragen (2) Hof van Justitie EU, 15 november 2012, Bericap / Plastinnova Handhavingsrichtlijn, Verdrag van Parijs en TRIPs niet van toepassing op pure nietigheidsprocedure betreft geen handhaving of inbreuk Hof Den Haag 26 februari 2013, Danisco / Novozymes Volledige proceskosten mogelijk voor nietigheidsverweer tegen (dreigende) octrooi-inbreuk Hof van Justitie EU, 18 oktober 2011, Realchemie / Bayer Art. 14 Handhavingsrichtlijn tevens van toepassing op exequaturprocedure en op beslissingen omtrent daaraan verbonden kosten. HR 14 december 2012, Realchemie / Bayer Idem art. 1019h Rv HR 3 oktober 2014, Leo Pharma / Sandoz Conclusie A-G Verkade: overzicht van glijdende schaal
Stand van zaken beantwoorde vragen (3) HR 13 februari 2015, Bulldog / Red Bull Reis- en verblijfskosten naar HvJEU van 2 advocaten, ook als maar 1 het woord voert Te veel uren, naast cassatieadvocaat ook gewone advocaten = dubbel werk. Hoge Raad, 13 november 2015, AIB / Novisem Success fee mag (maar gevorderde bedrag was lager dan gespecificeerde kosten) Hoge Raad, 3 juni 2016, Wieland / GIA Proceskosten vergoeding na intrekking kort geding (14 dagen termijn) Hof van Justitie EU, 28 juli 2016, United Video Properties / Telenet Forfaitair tariefstelsel ok, mits rekening houdend met specifieke kenmerken zaak, en mits significant en passend deel van redelijke daadwerkelijke kosten vergoed worden
Stand van zaken - onduidelijk (1) Welke omstandigheden maken dat de indicatietarieven níet van toepassing worden geacht? Wanneer is, bij toepasselijkheid van de indicatietarieven, sprake van een eenvoudige of overige zaak? Heel kleine inbreuk = toch eenvoudige zaak, redelijk? Welke uurtarieven zijn redelijk? > duurdere advocaat minder uren? Wanneer is het (on)redelijk om met meer dan 1 advocaat aan zaak te werken? Kosten van algemene opsporing inbreuk = andere kosten?
Stand van zaken - onduidelijk (2) Meerdere IE-grondslagen: bijv. merk- en modelrecht afgewezen, auteursrecht toegewezen Gemengde grondslag: verlies op IE-recht, maar winst op grond van basis slaafse nabootsing (in octrooizaken) Kosten studie prior art: wel bestudeerd, maar niet meegenomen in procedure (variant: kosten niet-gebruikt onderzoek) Kosten betrokkenheid parallelle procedures in buitenland (en: hoe te voorkomen dat deze dubbel meetellen in de verschillende landen) Hoe om te gaan met prijsafspraken over success fees (anders dan inz HR AIB / Novisem)
Past Present Future
Wat zal de toekomst brengen? Toepassing Telenet-arrest Proceskostenregeling UPC KEI-wetgeving Aangepaste indicatie-tarieven?
Stellingen debat
Wel/niet toepassen indicatietarieven is een onzekere factor bij het inschatten van het procesrisico, meer duidelijkheid gewenst?
Zijn de huidige indicatietarieven toereikend?
Kunnen/moeten we de kleine (octrooi)houder nog tegemoet komen voor wat betreft zijn kostenrisico s als hij de zaak verliest?
Kan/moet er een indicatietarief voor octrooizaken komen?
Kan/moet de redelijkheid en evenredigheid van de kosten beter worden getoetst?
Kan/moet het belang van de zaak in de redelijkheid- en evenredigheidstoets meegenomen worden?
Buitensporige kosten vanwege ongewoon hoge tarieven hoeven van het Hof niet vergoed te worden, werkzaamheden die niet noodzakelijk zijn ook niet. De Richtlijn heeft het over redelijke en evenredige kosten. Mag de rechter dit alleen marginaal toetsen of mag hij bepalen welke werkzaamheden en kosten redelijk zijn?
Wat betekent het voor de verhouding tussen advocaat en cliënt als de rechter zegt dat de kosten niet redelijk of zelfs buitensporig waren?
De toekomst van 1019h Rv? Dank voor uw aandacht!