Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED Juwelen Opleiding Edelsteenzetter BO JU 04 Versie {1.0} BVR Pagina 1 van 14
Inhoud 1 Opleiding... 4 1.1 Relatie opleiding referentiekader... 4 1.2 Inhoud... 4 1.3 Certificering... 4 1.4 Niveau... 4 1.5 Duur... 4 1.6 Plaats van de opleiding in het studiegebied... 4 1.7 Modules... 5 1.8 Leertraject... 6 1.9 Sleutelvaardigheden... 7 2 Basiscompetenties... 8 2.1 Opleiding... 8 2.1.1 Planning en organisatie... 8 2.1.2 Veiligheid, milieu, hygiëne, welzijn en kwaliteit... 8 2.1.3 Goudsmeden... 8 2.1.4 Edelsteenzetten... 8 2.2 Uitbreidingsmodules... 9 2.2.1 Speciale zettechnieken... 9 2.2.2 Gemmologie... 9 3 Modules van de opleiding... 10 3.1 Module Basistechnieken goudsmeden M JU G010...10 3.1.1 Situering van de module in de opleiding... 10 3.1.2 Instapvereisten voor de module... 10 3.1.3 Studieduur... 10 3.1.4 Basiscompetenties... 10 3.2 Module Edelsteenzetten 1 M JU 024...10 3.2.1 Situering van de module in de opleiding... 10 3.2.2 Instapvereisten voor de module... 10 3.2.3 Studieduur... 11 3.2.4 Basiscompetenties... 11 3.3 Module Edelsteenzetten 2 M JU 025...11 3.3.1 Situering van de module in de opleiding... 11 3.3.2 Instapvereisten voor de module... 11 3.3.3 Studieduur... 11 3.3.4 Basiscompetenties... 11 3.4 Module Edelsteenzetten 3 M JU 026...12 3.4.1 Situering van de module in de opleiding... 12 3.4.2 Instapvereisten voor de module... 12 3.4.3 Studieduur... 12 3.4.4 Basiscompetenties... 12 4 Uitbreidingsmodules... 13 4.1 Module Speciale zettechnieken UM JU 027...13 4.1.1 Situering van de module... 13 4.1.2 Instapvereisten voor de module... 13 4.1.3 Studieduur... 13 4.1.4 Basiscompetenties... 13 Versie {1.0} BVR Pagina 2 van 14
4.2 Module Gemmologie UM JU 028...13 4.2.1 Situering van de module... 13 4.2.2 Instapvereisten voor de module... 14 4.2.3 Studieduur... 14 4.2.4 Basiscompetenties... 14 Versie {1.0} BVR Pagina 3 van 14
1 Opleiding 1.1 Relatie opleiding referentiekader De opleiding Edelsteenzetter behoort tot het studiegebied JUWELEN. Voor Edelsteenzetter werd er nog geen beroepscompetentieprofiel opgesteld. Het opleidingsprofiel Edelsteenzetter werd ontwikkeld gebruikmakend van volgend referentiemateriaal: Kwalificatiedossier Goud- en zilversmeden, sector creatieve techniek, cohort 2010-2011, COLO. Fiche ROME B1603 - Réalisation d'ouvrages en bijouterie, joaillerie et orfèvrerie Competent fiche B1603 Realisatie van werkstukken in de juwelierskunst of de edelsmeedkunst. Het opleidingsprofiel werd gevalideerd door een aantal representatieve organisaties binnen de sector: Ars Nobilis, Hoge Raad voor Juwelen en Uurwerken Rayo n.v. The Belgian Circle for Art, Craft and jewelry Design Etn. P.c. Boschmans n.v. 1.2 Inhoud In deze opleiding leert de cursist zijn werkzaamheden plannen en organiseren; veilig en milieu-, hygiëne- welzijnsbewust werken met oog voor kwaliteit; basistechnieken van het goudsmeden uitvoeren de specifieke technieken van het edelsteenzetten Na deze opleiding kunnen uitbreidingsmodules gevolgd worden > zie 1.7. 1.3 Certificering Elke module wordt bekrachtigd met een deelcertificaat. Deze opleiding leidt tot het certificaat EDELSTEENZETTER. 1.4 Niveau De opleiding situeert zich op het niveau secundair volwassenenonderwijs. 1.5 Duur De opleiding Edelsteenzetter omvat in totaal 640 lestijden. 1.6 Plaats van de opleiding in het studiegebied Nr. Opleidingen Code Lestijden Referentiekader Reglementering Versie {1.0} BVR Pagina 4 van 14
1 Uurwerkmaker BO JU 01 1640 2 Goudsmid BO JU 02 1520 i.s.m. sector 3 Zilversmid BO JU 03 640 i.s.m. sector 4 Edelsteenzetter BO JU 04 640 i.s.m. sector 5 Juweelhersteller BO JU 05 480 i.s.m. sector 1.7 Modules Naam Code Lestijden Basistechnieken goudsmeden M JU G010 160 Edelsteenzetten 1 M JU 024 160 Edelsteenzetten 2 M JU 025 160 Edelsteenzetten 3 M JU 026 160 UITBREIDINGSMODULES Speciale zettechnieken UM JU 027 160 Gemmologie UM JU 028 160 Versie {1.0} BVR Pagina 5 van 14
1.8 Leertraject Edelsteenzetten 1 160 160 Basistechnieken goudsmeden Edelsteenzetten 2 Edelsteenzetten 3 160 160 Edelsteenzetter 640 LT Speciale zettechnieken 160 Gemmologie 160 Versie {1.0} BVR Pagina 6 van 14
1.9 Sleutelvaardigheden Sleutelvaardigheid Specificatie Code Accuratesse Erop gericht zijn binnen de voorgeschreven SV02 tijd een taak nauwkeurig te voltooien. Beslissingsvermogen In staat zijn een standpunt in te nemen of tot SV04 een handeling over te gaan, en er ook de verantwoordelijkheid voor op te nemen. Commercieel inzicht Blijk geven van inzicht in de wijze waarop SV05 goederen en diensten gekocht en verkocht worden. Contactvaardigheid In staat zijn om contact te leggen en SV06 eventueel te onderhouden, ook in moeilijke situaties (onder meer met mensen met verschillende opvattingen en achtergrond). Creativiteit In staat zijn om persoonlijke ideeën en SV07 oplossingen te bedenken en uit te voeren. Doorzettingsvermogen In staat zijn om, ondanks, moeilijkheden, op SV09 een doel gericht te blijven. Kritische ingesteldheid In staat zijn zichzelf en zijn omgeving in SV15 vraag te stellen, de waarde van een bewering of een feit, de haalbaarheid van een vooropgesteld doel te verifiëren, alvorens een stelling in te nemen. Kunnen omgaan met In staat zijn om informatie te verzamelen, te SV16 informatie verwerken en te verstrekken. Leerbekwaamheid In staat zijn om, via geëigende SV18 leerprocessen, zijn competenties te verbreden en te verdiepen. Leergierigheid In staat zijn om actief te zoeken naar situaties SV19 om zijn competenties te verbreden en te verdiepen. Receptieve taalvaardigheid Nederlands In staat zijn om als luisteraar en/of lezer in het Nederlands op adequate wijze een gesproken, geschreven of audiovisuele boodschap te ontvangen en bewerken. SV26 Versie {1.0} BVR Pagina 7 van 14
2 Basiscompetenties 2.1 Opleiding 2.1.1 Planning en organisatie Code Basiscompetenties JU 04 BC 001 de werkzaamheden voorbereiden. JU 04 BC 002 de eigen werkplek inrichten. JU 04 BC 003 een werkvolgorde uitvoeren. JU 04 BC 004 technische informatie gebruiken. JU 04 BC 005 een werktekening gebruiken. 2.1.2 Veiligheid, milieu, hygiëne, welzijn en kwaliteit Code Basiscompetenties JU 04 BC 006 hygiënische voorschriften uitvoeren. JU 04 BC 007 een werkplek ordelijk houden. JU 04 BC 008 veiligheidsmaatregelen uitvoeren. JU 04 BC 009 ergonomisch werken. JU 04 BC 010 het eigen werk evalueren. JU 04 BC 011 afval en restmateriaal verzamelen, sorteren en afvoeren volgens voorschriften. 2.1.3 Goudsmeden Code Basiscompetenties JU 04 BC 012 de basisgereedschappen gebruiken. JU 04 BC 013 gereedschappen en beschermingsmiddelen onderhouden. JU 04 BC 014 verspanende bewerkingen toepassen. JU 04 BC 015 JU 04 BC 016 niet-verspanende bewerkingen toepassen. werkzaamheden in vertrouwen en met verantwoordelijkheidszin uitvoeren. 2.1.4 Edelsteenzetten Code Basiscompetenties JU 04 BC 017 stekers en boren aanslijpen. JU 04 BC 018 oplakken. JU 04 BC 019 stekers gebruiken. JU 04 BC 020 de plaats van de greinen volgens de opdracht bepalen en steken. JU 04 BC 021 greinen vrijsteken en opzuiveren. JU 04 BC 022 plaatzettingen opzuiveren. Versie {1.0} BVR Pagina 8 van 14
JU 04 BC 023 JU 04 BC 024 JU 04 BC 025 JU 04 BC 026 JU 04 BC 027 JU 04 BC 028 JU 04 BC 029 JU 04 BC 030 JU 04 BC 031 JU 04 BC 032 JU 04 BC 033 JU 04 BC 034 JU 04 BC 035 JU 04 BC 036 JU 04 BC 037 JU 04 BC 038 de variaties van de greinenzettingen uitvoeren. filetzetting en Pavé onderscheiden. plaats en grootte van de stenen bepalen bij rechtlijnige vormen. schikking van de stenen bepalen bij pavés. zettingen afwerken. moderne gereedschappen opnoemen. varianten van de plaatzetting uitvoeren. solitairstenen zetten. een gecombineerde plaatzetting uitpassen. basis verklopte zettingen uitvoeren. een draadzetting uitvoeren. een railzetting uitvoeren. gaten boren op gelijke afstanden. de juiste stekers bepalen. de juiste stenen uitkiezen. soorten zettingen omschrijven. 2.2 Uitbreidingsmodules 2.2.1 Speciale zettechnieken Code Basiscompetenties JU 04 BC 039 een kanteelzetting uitvoeren. JU 04 BC 040 een gecombineerde zetting uitvoeren. JU 04 BC 041 een werkvolgorde van verschillende technieken uitvoeren. JU 04 BC 042 een microscoop gebruiken JU 04 BC 043 gleuven voor railzetting trekken. JU 04 BC 044 een persluchtmachine gebruiken voor Italiaanse zettechnieken. 2.2.2 Gemmologie Code JU 04 BC 045 JU 04 BC 046 JU 04 BC 047 JU 04 BC 048 Basiscompetenties specifieke kenmerken van edelstenen vaststellen. de echtheid van edelstenen bepalen. apparatuur om edelstenen te determineren gebruiken. via onderzoek en waarneming edelstenen juist determineren. Versie {1.0} BVR Pagina 9 van 14
3 Modules van de opleiding 3.1 Module Basistechnieken goudsmeden M JU G010 3.1.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leert de cursist vaardigheden als vijlen, zagen, boren, walsen, draadtrekken. Het betreft de basistechnieken om vakkundig juwelen te kunnen maken. 3.1.2 Instapvereisten voor de module Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 3.1.3 Studieduur 160 Lestijden 3.1.4 Basiscompetenties Module Basistechnieken goudsmeden M JU G010 de werkzaamheden voorbereiden. JU 04 BC 001 een werkvolgorde uitvoeren. JU 04 BC 003 een werkplek ordelijk houden. JU 04 BC 007 veiligheidsmaatregelen uitvoeren. JU 04 BC 008 ergonomisch werken. JU 04 BC 009 gereedschappen en beschermingsmiddelen onderhouden. JU 04 BC 013 de basisgereedschappen gebruiken. JU 04 BC 012 verspanende bewerkingen toepassen. JU 04 BC 014 niet-verspanende bewerkingen toepassen. JU 04 BC 015 3.2 Module Edelsteenzetten 1 M JU 024 3.2.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leert de cursist de basis van verspanende technieken, zonder evenwel gebruik te maken van stenen. Het is belangrijk de verschillende verspanende gereedschappen te leren aanvoelen en beheersen. Hij maakt kennis met de verschillende soorten zettingen die in de volgende modules worden aangeleerd. 3.2.2 Instapvereisten voor de module De cursist beschikt over het deelcertificaat van de module Basistechnieken goudsmeden of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. Versie {1.0} BVR Pagina 10 van 14
3.2.3 Studieduur 160 Lestijden 3.2.4 Basiscompetenties Module Edelsteenzetten 1 M JU 024 de werkzaamheden voorbereiden. JU 04 BC 001 de eigen werkplek inrichten. JU 04 BC 002 een werkplek ordelijk houden. JU 04 BC 007 ergonomisch werken. JU 04 BC 009 stekers en boren aanslijpen. JU 04 BC 017 oplakken. JU 04 BC 018 stekers gebruiken. JU 04 BC 019 de plaats van de greinen volgens de opdracht bepalen en JU 04 BC 020 steken. greinen vrijsteken en opzuiveren. JU 04 BC 021 verspanende bewerkingen toepassen. JU 04 BC 014 plaatzettingen opzuiveren. JU 04 BC 022 gaten boren op gelijke afstanden. JU 04 BC 035 soorten zettingen omschrijven. JU 04 BC 038 3.3 Module Edelsteenzetten 2 M JU 025 3.3.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leert de cursist voor het eerst werken met stenen en leert hij de basistechnieken van de plaatzettingen volgens de verschillende varianten. Plaatsing en verdeling van de stenen, het aantal greinen en de verdeling ervan volgens de gekozen plaatzetting komen aan bod. 3.3.2 Instapvereisten voor de module De cursist beschikt over het deelcertificaat van de module Edelsteenzetten 1 of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 3.3.3 Studieduur 160 Lestijden 3.3.4 Basiscompetenties Module Edelsteenzetten 2 M JU 025 een werkvolgorde uitvoeren. JU 04 BC 003 hygiënische voorschriften uitvoeren. JU 04 BC 006 het eigen werk evalueren. JU 04 BC 010 afval en restmateriaal verzamelen, sorteren en afvoeren JU 04 BC 011 volgens voorschriften. Versie {1.0} BVR Pagina 11 van 14
de variaties van de greinenzettingen uitvoeren. JU 04 BC 023 filetzetting en Pavé onderscheiden. JU 04 BC 024 plaats en grootte van de stenen bepalen bij rechtlijnige JU 04 BC 025 vormen. schikking van de stenen bepalen bij pavés. JU 04 BC 026 stekers gebruiken. JU 04 BC 019 verspanende bewerkingen toepassen. JU 04 BC 014 zettingen afwerken. JU 04 BC 027 3.4 Module Edelsteenzetten 3 M JU 026 3.4.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leert de cursist, voortbouwend op de module Edelsteenzetten 2, een aantal specifieke variaties op plaatzettingen. Daarnaast zal er in deze module aandacht besteed worden aan een meer doorgedreven afwerking. Ook de beginselen van de verklopte zettingen, de draadzettingen en de railzettingen komen hier aan bod. 3.4.2 Instapvereisten voor de module De cursist beschikt over het deelcertificaat van de module Edelsteenzetten 2 of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 3.4.3 Studieduur 160 Lestijden 3.4.4 Basiscompetenties Module Edelsteenzetten 3 M JU 026 technische informatie gebruiken. JU 04 BC 004 een werktekening gebruiken. JU 04 BC 005 veiligheidsmaatregelen uitvoeren. JU 04 BC 008 gereedschappen en beschermingsmiddelen onderhouden. JU 04 BC 013 werkzaamheden in vertrouwen en met JU 04 BC 016 verantwoordelijkheidszin uitvoeren. stekers en boren aanslijpen. JU 04 BC 017 de juiste stekers bepalen. JU 04 BC 036 de juiste stenen uitkiezen. JU 04 BC 037 moderne gereedschappen opnoemen. JU 04 BC 028 varianten van de plaatzetting uitvoeren. JU 04 BC 029 solitairstenen zetten. JU 04 BC 030 een gecombineerde plaatzetting uitpassen. JU 04 BC 031 basis verklopte zettingen uitvoeren. JU 04 BC 032 een draadzetting uitvoeren. JU 04 BC 033 een railzetting uitvoeren. JU 04 BC 034 Versie {1.0} BVR Pagina 12 van 14
4 Uitbreidingsmodules 4.1 Module Speciale zettechnieken UM JU 027 4.1.1 Situering van de module In deze module leert de cursist de specifieke zettingen de kanteelzetting en de gecombineerde zettingen. De cursist leert ook een werkvolgorde uitvoeren. Bij het voorbereiden van de werkzaamheden zal de cursist in deze module leren specifieke risico s verbonden aan het uitvoeren van bepaalde zettingen inschatten. Voor deze module werd beroep gedaan op volgende referentiekaders: Kwalificatiedossier Goud- en zilversmeden, sector creatieve techniek, cohort 2010-2011, COLO. Fiche ROME B1603 - Réalisation d'ouvrages en bijouterie, joaillerie et orfèvrerie Competent fiche B1603 Realisatie van werkstukken in de juwelierskunst of de edelsmeedkunst. 4.1.2 Instapvereisten voor de module De cursist beschikt over het certificaat van de opleiding Edelsteenzetter of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 4.1.3 Studieduur 160 Lestijden 4.1.4 Basiscompetenties Uitbreidingsmodule Speciale zettechnieken UM JU 027 technische informatie gebruiken. JU 04 BC 004 een werktekening gebruiken. JU 04 BC 005 het eigen werk evalueren. JU 04 BC 010 een kanteelzetting uitvoeren. JU 04 BC 039 een gecombineerde zetting uitvoeren. JU 04 BC 040 een werkvolgorde van verschillende technieken uitvoeren. JU 04 BC 041 een microscoop gebruiken. JU 04 BC 042 gleuven voor railzetting trekken. JU 04 BC 043 een persluchtmachine gebruiken voor Italiaanse JU 04 BC 044 zettechnieken. 4.2 Module Gemmologie UM JU 028 4.2.1 Situering van de module De cursist leert de karakteristieke eigenschappen van de meest voorkomende edelstenen die in het vak gebruikt worden herkennen en op basis daarvan namaak Versie {1.0} BVR Pagina 13 van 14
en imitaties identificeren. Door middel van de gebruikelijke onderzoeksmethoden leert de cursist edelstenen juist determineren. Voor deze module werd beroep gedaan op volgende referentiekaders: Kwalificatiedossier Goud- en zilversmeden, sector creatieve techniek, cohort 2010-2011, COLO. Fiche ROME B1603 - Réalisation d'ouvrages en bijouterie, joaillerie et orfèvrerie Competent fiche B1603 Realisatie van werkstukken in de juwelierskunst of de edelsmeedkunst. 4.2.2 Instapvereisten voor de module De cursist beschikt over het certificaat van de opleiding Edelsteenzetter of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 4.2.3 Studieduur 160 Lestijden 4.2.4 Basiscompetenties Module Gemmologie UM JU 028 een werkvolgorde uitvoeren. JU 04 BC 003 een werkplek ordelijk houden. JU 04 BC 007 het eigen werk evalueren. JU 04 BC 010 specifieke kenmerken van edelstenen vaststellen. JU 04 BC 045 de echtheid van edelstenen bepalen. JU 04 BC 046 apparatuur om edelstenen te determineren gebruiken. JU 04 BC 047 via onderzoek en waarneming edelstenen juist JU 04 BC 048 determineren. Versie {1.0} BVR Pagina 14 van 14