Bloedafname uit de Sinus Petrosus

Bloedafname uit de Sinus Petrosus

In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een afspraak voor een onderzoek op de afdeling Interventie Radiologie van het Radboudumc. Tijdens dit diagnostisch onderzoek wordt bloed afgenomen uit het vaatstelsel rondom de hypofyse (de sinus petrosus). Met dit onderzoek kan bepaald worden of een hormoon producerende tumor in de hypofyse verantwoordelijk is voor het hoge cortisol gehalte in uw bloed. In deze folder wordt extra informatie gegeven over opname, voorbereiding en het onderzoek, zodat u dit thuis rustig na kunt lezen. Heeft u na het lezen nog vragen, stel deze dan gerust aan de arts die het onderzoek heeft aangevraagd. Waarom dit onderzoek? Recent is door uw behandelend arts vastgesteld dat u teveel cortisol in het bloed heeft (hypercortisolisme ofwel syndroom van Cushing). Dit wordt meestal veroorzaakt door een tumor in de hypofyse. De hypofyse is een orgaan zo groot als een erwt en ligt aan de schedelbasis. De hypofyse maakt onder invloed van het hormoon corticotrophin releasing hormoon (CRH) het adrenocorticotroop hormoon (ACTH), dat afgegeven wordt aan het vaatstelsel rondom de hypofyse. Door uit dit vaatstelsel bloed af te nemen kan bepaald worden of de hypofyse teveel ACTH aanmaakt. Dit ACTH stimuleert vervolgens de bijnier om cortisol aan te maken. In uw geval produceert een hypofysetumor waarschijnlijk teveel van het hormoon ACTH. Hierdoor worden uw bijnieren gestimuleerd om cortisol te maken. Het teveel aan cortisol, dat vervolgens in uw bloedbaan komt, is de oorzaak van uw symptomen bij het syndroom van Cushing (zoals bijvoorbeeld een toename van vet ter hoogte van de romp, vollemaansgezicht en verse striae). Afdeling Endocriene Ziekten Voor dit onderzoek wordt u maximaal twee dagen opgenomen op de verpleegafdeling Endocriene Ziekten. Deze opname is bedoeld om u voor te bereiden voor het diagnostische onderzoek en om u na het diagnostisch onderzoek één nacht te kunnen observeren. Het tijdstip van opname is afhankelijk van het tijdstip van het geplande onderzoek. Als het diagnostisch onderzoek in de ochtend plaats vindt, 1

wordt u meestal de dag ervoor opgenomen. Deze informatie ontvangt u een dag voor de opname telefonisch van de secretaresse van de verpleegafdeling. Voorbereiding Overleg met de behandelend arts als u medicijnen gebruikt zoals aspirine of andere bloedverdunnende middelen. De ochtend van het onderzoek mag u niet eten. Water drinken is wel toegestaan. Uw medicijnen mag u met een slokje water innemen. Geef zelf door aan de behandelend arts en aan de zaalarts van de verpleegafdeling als u: Een allergie heeft of overgevoelig bent voor contrastmiddelen of medicijnen. Een afwijking heeft aan het hart, hartklep of bloedvaten waarbij u het advies heeft gekregen om bij ingrepen tevoren antibiotica te gebruiken. Onder behandeling bent van de trombosedienst. Een stollingsstoornis van het bloed heeft. Suikerziekte heeft. zwanger bent. (Recente) nierfunctiestoornissen heeft. Andere ziekenhuisopnames recent gehad hebt. Onderzoek Voor het onderzoek krijgt u op verpleegafdeling een infuus in de arm. U krijgt een ziekenhuishemdje aan en wordt door een medewerker van patiëntentransport met uw bed naar de afdeling Interventie Radiologie gebracht. Deze afdeling bevindt zich op de begane grond route 640. Op de afdeling Radiologie vertellen de laborant(e) en de interventieradioloog u nog een keer wat er gaat gebeuren. Als u op dat moment nog vragen heeft, kunt u deze gerust aan hen stellen. In de röntgenkamer ligt u op uw rug op de onderzoekstafel onder steriele dekens. De lies wordt gedesinfecteerd en eventueel geschoren. De interventieradioloog geeft u een verdovingsprikje in de linker en rechter lies en prikt op die plaatsen de liesader aan. In de linker en rechter liesader wordt vervol- 2

gens een katheterpoort (sheet) ingebracht. Via deze katheterpoort wordt de katheter in de liesader gebracht en vervolgens richting de aders rondom de hypofyse doorgeschoven. Tijdens het doorschuiven van de katheter kunt u een drukkend gevoel in de neus ervaren (alsof u flink verkouden bent). Nadat, via de katheter in de lies, een geringe hoeveelheid contrastmiddel is ingespoten, wordt een röntgenfoto van het hoofd gemaakt. Op deze manier kan gecontroleerd worden of de katheters in de juiste positie in de sinus petrosus liggen. Al deze handelingen gebeuren in dezelfde ruimte. Op het moment dat de katheters op de juiste plaats liggen wordt bloed afgenomen via dezelfde katheters in de rechter en linker lies. Hierna wordt éénmaal het hormoon CRH ingespoten. Nadat het hormoon CRH ingespoten is, wordt opnieuw bloed afgenomen uit de katheters in de linker en in de rechter lies, respectievelijk 1, 5, 10, 15 en na 20 minuten na het inspuiten. Het afgenomen bloed wordt opgevangen in buisjes en vervolgens naar het laboratorium gebracht. In dit bloed wordt het ACTH bepaald. Nadat de bloedafnames klaar zijn, is het onderzoek afgelopen. De katheters en de sheet worden verwijderd uit de bloedbaan. Een drukverband wordt aangelegd in beide liezen. Op de verpleegafdeling zal het drukverband gecontroleerd en verwijderd worden. Het totale onderzoek bij de afdeling Radiologie duurt ongeveer anderhalf uur. Het onderzoek gebeurt onder lokale verdoving. Nazorg Bij terugkomst op de verpleegafdeling wordt u verzocht enkele uren bedrust te houden tot het moment dat beidedrukverbanden in de liezen verwijderd zijn door de verpleegkundige. De verpleegkundige controleert regelmatig de bloeddruk en of de prikplaats lekt. Bij een ongecompliceerd onderzoek mag u weer gewoon eten en uw eigen medicijnen innemen. Uw maaltijd wordt door de voedingsassistente van de verpleegafdeling voor u geregeld. Mocht u lichamelijke klachten ontwikkelen na het onderzoek dan moet u dat direct doorgeven aan de verpleegkundige op de verpleegafdeling. Zij kan dan overleggen met de arts. Als u na een nacht van observatie geen klachten heeft mag u naar huis. 3

Uitslag Aangezien de bepaling van ACTH in het laboratorium enkele dagen duurt ontvangt u de uitslag van het onderzoek van uw behandelend arts bij het volgend polikliniek bezoek. Bericht van verhindering Het is belangrijk dat u op tijd aanwezig bent voor de opname op de verpleegafdeling. Bel tijdig (liefst minimaal een dag van tevoren) naar de afdeling als u verhinderd bent. Tevens moet u de afsprakentelefoon van de afdeling Interventie Radiologie bellen : 024-361 66 55. Mogelijke complicaties Bij dit onderzoek komen zeer soms (<5% van het totaal aantal onderzoeken) complicaties voor: < 5% trombo-embolische complicaties, zoals een longembolie, diepe veneuze trombose van de kuit en een trombus in de sinus cavernosus. <1% neurologische complicaties (in meeste gevallen van voorbijgaande aard). Bloeduitstorting (hematoom) in de lies. Uw persoonlijke gegevens Naam arts: Datum onderzoek: Datum opname: 4

04-2012-6156 Adres Verpleegafdeling Endocriene Ziekten Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 8, route 495 6525 GA Nijmegen Postadres Radboudumc 471 Secretariaat Endocriene Ziekten Postbus 9101 6500 HB Nijmegen Contact Secretariaat Endocriene Ziekten: 024-361 45 99 Radboud universitair medisch centrum