Röntgenonderzoek en behandeling van de aders

Transcriptie

1 Röntgenonderzoek en behandeling van de aders

2

3 Introductie Onlangs heeft u met uw behandelend arts besproken dat u binnenkort een onderzoek en/of behandeling van één of meerdere aderen (venen) krijgt bij de afdeling Interventieradiologie van het Radboudumc. In deze folder wordt informatie verstrekt over dit onderzoek en over de behandelingen. Er worden verschillende behandelingen besproken. Deze hoeven niet allemaal voor u van toepassing te zijn. Voorbereiding Voor dit onderzoek is veel voorbereiding nodig. Er zijn een aantal zaken die van te voren besproken moeten zijn, namelijk: Medicatie Het is erg belangrijk dat uw behandelend arts op de hoogte is van de medicijnen die u gebruikt. Dit geldt voornamelijk voor bloedverdunnende medicatie (Aspirine, Sintrom, Marcoumar). Daarnaast zijn ook tabletten voor de behandeling van suikerziekte (Metformine) van belang. Bespreek met de arts de medicamenten die u gebruikt, zodat het duidelijk is of u deze kan blijven slikken voor het onderzoek. Contrastvloeistof Met behulp van contrastvloeistof worden de aderen (venen) afgebeeld. Het kan zijn dat u eerder op de röntgenafdeling met een contrastmiddel in aanraking bent gekomen en dat u hier een allergische reactie op hebt gehad. Een dergelijke allergie is belangrijk om te melden, een reactie kan voorkomen worden met de juiste voorbereiding. Slechte nierfunctie De contrastvloeistof heeft een belastende werking op uw nieren. Als u een slechte nierfunctie heeft, is het belangrijk om dit te melden bij uw arts. Bij een (te) slechte nierfunctie moeten er extra voorbereidende maatregelen genomen worden, namelijk pre- en/of post-hydratie. Ook wordt u aangeraden om, als u een goede nierfunctie heeft, veel te drinken na het onderzoek (1 tot 1,5 liter). 1

4 Zwangerschap Wanneer u zwanger bent of als de mogelijkheid bestaat dat u zwanger bent, is het belangrijk dit door te geven aan uw arts. Tijdens het onderzoek wordt er gewerkt met röntgenstraling en contrastmiddel, dit kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind. In overleg zal besloten worden of een onderzoek/behandeling kan wachten tot na de zwangerschap. Nuchter Voorafgaand aan het onderzoek moet u minimaal zes uur nuchter zijn. Als een maaltijd gebakken of vet voedsel/vlees bevat, moet een periode van acht uur aangehouden worden. Nuchter betekent: niet eten, drinken en roken. Tot twee uur voor het onderzoek mag u nog heldere vloeistof drinken, bijvoorbeeld koffie/thee (zonder melk), sap zonder pulp, water of aanmaaklimonade. Vervoer Het is belangrijk dat u vervoer regelt voor de terugreis; het is niet toegestaan om zelf naar huis te rijden. Onderzoek Over het algemeen is er bij een onderzoek van de venen (aders) bij de Interventieradiologie sprake van een dagopname. U meldt zich bij de verpleegafdeling volgens afspraak. De verpleegkundigen beginnen met de eerste voorbereidingen. U krijgt een OK-jasje aan en u wordt verzocht alle sieraden af te doen. Als het een behandeling betreft krijgt u een infuus, waar in geval van nood medicatie door toegediend kan worden. Vanuit de verpleegafdeling brengt een medewerker van patiëntentransport u naar de afdeling Interventieradiologie. Het is mogelijk dat u niet stipt op het afgesproken tijdstip wordt geholpen, doordat er spoedgevallen tussendoor kunnen komen. Op de afdeling Interventieradiologie ontvangt een radiodiagnostisch laborant u. De laborant spreekt het onderzoek met u door en u kunt gerust vragen stellen. Tijdens het onderzoek ligt u op uw rug op de onderzoekstafel. Er wordt bij dit onderzoek volledig steriel gewerkt. Uw liezen worden gedesinfecteerd, vervolgens wordt u afgedekt met een steriel doek, waarbij uw hoofd niet toegedekt zal 2

5 worden. Het is belangrijk uw armen onder dit doek te houden om de steriliteit te bewaren. De Interventieradioloog (specialistisch arts) verdooft het liesgebied. Slechts in specifieke omstandigheden krijgt u algehele narcose. Mocht hier in uw geval sprake van zijn, dan bent u daarvan op de hoogte gesteld en hebt u al een afspraak bij de afdeling Anesthesiologie gehad. Vervolgens prikt de interventieradioloog de vene (ader) in de lies aan, en plaatst vervolgens een toegangsbuisje (sheath). Deze sheath vormt de toegang tot de venen en via dit buisje worden verschillende katheters, met verschillende functies ingebracht. Met behulp van contrastmiddel worden de venen afgebeeld. Het contrastmiddel geeft een warm en soms prikkelend gevoel in het onderzochte gebied, dit gevoel trekt vrij snel weer weg. Het is belangrijk om stil te blijven liggen, met name voor de beeldvorming, maar ook in verband met het buisje in de lies. Als de Interventieradioloog klaar is met het onderzoek wordt de sheath uit de lies verwijderd en de punctieplaats gedicht. Over het algemeen wordt het vat vijf minuten met de hand afgedrukt en daarna krijgt u een rolletje op de lies zodat er druk op blijft bestaan. Behandeling- en onderzoeksmogelijkheden Vena cava filter Een Vena Cava filter wordt geplaatst in de onderste holle ader (Vena Cava), met als doel om een bloedstolsel (trombus) uit het bloed te filteren. Deze filter wordt geplaatst met behulp van een speciale katheter die via de eerder geplaatste sheath naar binnen is gebracht. De filter wordt vervolgens op de gewenste plek ontplooit,en blijft daar ook achter. Een aantal weken later komt u terug om de filter te laten verwijderen. Het onderzoek begint net als daarvoor, met het inbrengen van een sheath (zie onderzoek ). Met een speciale katheter vist de interventieradioloog als het ware de filter inclusief de bloedstolsels weer naar buiten. 3

6 Embolisatie vena Ovarica/vena Spermatica Het doel van een embolisatie is het afsluiten (emboliseren) van een vat. Over het algemeen wordt het vat gedicht met behulp van lijm. In sommige gevallen wordt er gebruik gemaakt van coils. Dit zijn spiraaltjes die in de ader achtergelaten worden en op deze manier het vat dichten. Met behulp van een katheter, die via het buisje in de lies wordt ingebracht, zoekt de Interventieradioloog de juiste ader op. Het zoeken van het vat kan veel tijd vragen. Om het zoeken gemakkelijker te maken vraagt de Interventieradioloog u om af en toe te persen, zodat het contrastvloeistof in de aders blijft staan. Wanneer de Interventieradioloog de juiste ader heeft gevonden, laat hij/zij lijm of coils achter in het vat. Na de procedure kunt u last hebben van een zwaar gevoel of pijn in de onderbuik. Hiervoor mag u Paracetamol als pijnstiller innemen. Gebruik geen andere pijnstillers zoals Ibuprofen, Diclofenac of Naproxen, omdat deze invloed hebben op de stolling. Nazorg Meestal wordt het resultaat meteen na afloop van het onderzoek met u besproken. Het kan echter zijn dat de interventieradioloog de uitslag eerst moet bespreken met andere specialisten voordat hij of zij een uitspraak kan doen. Na afloop van het onderzoek gaat u terug naar de afdeling, waar u nog drie uur bedrust heeft, waarvan de eerste twee uur platte bedrust met het drukrolletje. U kunt dan niet rechtop zitten in verband met het gaatje in de liesader. Bovendien moet het betreffende been gestrekt blijven. De verpleegkundige controleert u regelmatig. De afdelingsarts bepaalt of u weer naar huis mag. Meestal is dit dezelfde avond. U moet het de eerste 24 uur na het onderzoek rustig aan doen, dus niet zwaar tillen of sporten. 4

7

8 Adres Interventieradiologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route GA Nijmegen Contact (binnen kantooruren) Contact buiten kantooruren (spoed): Bel en laat u doorverbinden met de dienstdoende arts-assistent van de afdeling Radiologie Radboud universitair medisch centrum