Paragraaf Financiering De Financieringsparagraaf is samen met het treasurystatuut bij de invoering van de wet Fido, per 1 januari 2001 verplicht gesteld. Het doel is om de raad op deze wijze beter te informeren omtrent het treasurybeleid en de beheersing van financiële risico s. Interne ontwikkelingen Voor treasury is het tijdig, juist en volledig beschikbaar hebben van financiële informatie van wezenlijk belang om de treasuryfunctie naar behoren uit te voeren. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de informatie die direct betrekking heeft op de liquiditeitsplanning. Ook ontwikkelingen, zoals veranderingen t.a.v. deelnemingen of het verzelfstandigen van gemeentelijke organisaties die financiële consequenties met zich meebrengen, dienen opgenomen te worden. De uitvoering van de treasuryfunctie van de gemeente Jacobswoude zal in het begrotingsjaar verder worden geoptimaliseerd. Externe ontwikkelingen Een belangrijke factor bij het uitvoeren van het treasurybeleid, is het (verwachte en werkelijke) verloop van de. De gemeente Jacobswoude stelt haar visie op aan de hand van tenminste drie gerenommeerde financiële instellingen. De verwachting voor 2007 is dat de in vergelijking met 2006 nauwelijks zal wijzigen. De gemeente Jacobswoude realiseert zich dat de aan veranderingen onderhevig is en zal dan ook op basis van het treasurystatuut deze visie tussentijds herijken indien daartoe aanleiding is. Gemeentefinanciering Liquiditeitsplanning De liquiditeitsplanning voor de gemeente Jacobswoude geldt voor een periode van vier jaar en ziet er als volgt uit (zie grafiek 3). Grafiek 3: Liquiditeitsplanning (in duizenden ) Liquiditeitsverloop 2007 in duizenden EUR 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 2007 2008 2009 2010-61 -
De liquiditeitsbehoefte van de gemeente is met name afhankelijk van de reguliere aflossingen van de geldleningen, het verloop van de kapitaalinvesteringen en de ontwikkelingen binnen de grondexploitaties. De reguliere exploitatiekosten hebben in principe geen invloed op de liquiditeitsbehoefte omdat deze zijn afgedekt door de reguliere exploitatiebaten. De liquiditeitspostitie ziet er voor de komende jaren gunstig uit mede door onder andere enkele meevallers in 2006 zoals extra dividend NUON en BNG. In de liquiditeitsbehoefte in 2007 tot en met 2010 kan, op basis van deze planning, uit eigen middelen worden voorzien. Zonodig zal in de liquiditeitsbehoefte worden voorzien door het aantrekken van (langlopende) geldleningen en/of het aantrekken van kort geld. Financieringsoverschotten zullen worden uitgezet in de vorm van termijndeposito s. In hoeverre de daadwerkelijke financiële positie aansluit bij deze liquiditeitsplanning is afhankelijk van de voortgang van projecten. In dat kader is het de bedoeling dat deze planning per kwartaal wordt geactualiseerd. Een tijdige en volledige informatievoorziening vanuit de organisatie is hierbij van essentieel belang. Financieren en beleggen Financieringsbeleid De gemeente streeft er naar de benodigde leningen tegen zo laag mogelijke kosten aan te trekken en tegelijkertijd de risico s van de gemeente Jacobswoude te beheersen. Daartoe wordt bij het afsluiten van leningen rekening gehouden met de bestaande liquiditeitsplanning, de visie en de risiconorm. Beleggingsbeleid Het beleggingsbeleid is er op gericht het rendement op de beleggingen te optimaliseren en bovenal risico s te beperken. De uiteindelijke looptijden worden mede gebaseerd op de visie, waarbij risico s gespreid zullen worden. Voor komend jaar wordt een resultaat van 116.000,- begroot (gemiddelde financieringsoverschot x gemiddelde van 6-maands deposito s over 2006) Dit resultaat is begroot op basis van het verwachte liquiditeitsverloop en de verwachte rendementen op uitzettingen. Bij de berekening van de omslag in de begroting is nog uitgegaan van een financieringstekort. Dit komt omdat deze berekening, zoals voorgeschreven, is gebaseerd op de geactiveerde boekwaarden van investeringen per 1 januari 2007. Investeringen en opbrengsten (zoals grondverkopen) die na 1 januari 2007 plaatsvinden zijn hierin niet meegenomen. Rentekosten en opbrengsten In de begroting is rekening gehouden met kosten van per saldo 940.261, zijnde langlopende en kortlopende geldleningen en eigen financieringsmiddelen (zie bijlage omslag). De economische situatie van dit moment houdt zowel de korte als lange laag. Daarnaast heeft een actief leningenbeheer er toe bijgedragen dat de gemiddelde kosten gedurende de laatste jaren aanzienlijk verlaagd zijn (zie ook onderstaande paragraaf). Als gevolg hiervan is de omslag voor het jaar 2007, volgens de begrotingsuitgangspunten d.d. 29 juni 2006, vastgesteld op 4,30 %. Mutaties in portefeuille opgenomen en uitgezette leningen Onderstaande tabellen geven inzicht in de verwachte ontwikkeling van de financierings- en beleggingspositie in het begrotingsjaar. - 62 -
Tabel 1: Verwachte mutaties in de leningenportefeuille (in duizenden ) Bedrag Gemiddelde Beginstand per 1 januari 2007 13.761 4,44% Invloed op gemiddelde Nieuwe leningen 0 Reguliere aflossingen 614 4,44% Vervroegde aflossingen 0 Renteaanpassingen (oud percentage) 0 Renteaanpassingen (nieuw percentage) 0 Eindstand per 31 december 2007 13.147 4,44% Tabel 2: Verwachte mutaties in portefeuille uitzettingen (in duizenden ) Bedrag Gemiddelde Beginstand per 1 januari 2007 57 5,67 % Invloed op gemiddelde Nieuwe uitzettingen 0 Reguliere aflossingen 9 5,67 % Vervroegde aflossingen 0 Renteaanpassingen (oud percentage) 0 Renteaanpassingen (nieuw percentage) 0 Eindstand per 31 december 2007 48 5,67 % Risicobeheer De belangrijkste financiële risico s bij de uitvoering van het treasurybeleid zijn koersrisico s, risico s en kredietrisico s. Derivaten zullen naar verwachting niet worden toegepast. Hieronder wordt weergegeven op welke wijze de gemeente deze risico s beheerst. Koersrisicobeheer De koersrisico s van de gemeente Jacobswoude zijn zeer beperkt omdat uitsluitend (zie treasurystatuut) middelen worden uitgezet in vastnde waarden, zoals deposito's en obligaties. Door afstemming van de looptijden op de liquiditeitsplanning kunnen deze in principe tot het einde van de looptijd worden aangehouden. Vastnde waarden garanderen dat op de einddatum de nominale waarde wordt uitgekeerd. Op deze einddatum is dus geen sprake van koersrisico's. Ook de koersschommelingen gedurende de looptijd zijn beperkt, omdat de uitzettingen een relatief korte gemiddelde looptijd (duration) hebben. Renterisicobeheer Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet geeft het risico op de korte termijn weer. Hieronder vallen alle kortlopende financieringen met een typische looptijd korter dan 1 jaar. Juist voor de korte termijn geldt dat de risico s aanzienlijk kunnen zijn, gezien de fluctuaties op geldmarkt. De kasgeldlimiet voor de gemeente Jacobswoude bedraagt voor het jaar 2007 in totaal 8,5% van de begroting. - 63 -
Tabel 12: Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet zal in het begrotingsjaar naar verwachting niet worden overschreden, zodat in 2007 geen langlopende leningen behoeven te worden aangetrokken. Modelstaat A KWARTAALRAPPORTAGE KASGELDLIMIET (Bedragen x EUR 1.000) (1): Gemiddelde vlottende schuld 2007 0 (2): Gemiddelde vlottende middelen 2007 3.843 (3): Netto vlottende schuld (+) / Overschot vlottende middelen (-) (1-2) 2007-3.843 (4): Kasgeldlimiet (8) 1.280 (5): Ruimte / Overschrijding t.o.v. kasgeldlimiet (4-3) 5.123 Berekening kasgeldlimiet De kasgeldlimiet moet berekend worden bij aanvang van elk kalenderjaar en bij wijziging van elk percentage (post 8) (6): Begrotingstotaal 15.065 (7): Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 8,50% (8): Kasgeldlimiet (6x7) 1.280 Renterisiconorm De risico s op de vaste schuld worden ingekaderd middels de risiconorm. Jaarlijks mogen de risico s uit hoofde van herziening en herfinanciering niet hoger zijn dan 20% van de vaste schuld per1 januari. Het doel is op deze wijze spreiding te krijgen in de typische looptijden in de leningenportefeuille waardoor een verandering in de vertraagd doorwerkt op de lasten. De onderstaande tabel geeft het verwachte verloop van de risiconorm Tabel 13: Renterisiconorm RENTERISICONORM EN RENTERISICO'S VAN DE VASTE SCHULD PER 01-01-2007 (Bedragen x EUR 1.000) 2007 2008 2009 2010 Renterisico op vaste schuld budget budget budget budget 1a. Renteherziening op vaste schuld o/g 0 0 0 0 1b. Renteherziening op vaste schuld u/g 0 0 0 0 2. Netto herziening op vaste schuld (1a - 1b) 0 0 0 0 3a. Nieuw aangetrokken vaste schuld (o/g) 0 0 0 0 3b. Nieuw verstrekte lange leningen (u/g) 0 0 0 0 4. Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a - 3b) 0 0 0 0 5. Betaalde aflossingen 614 614 716 718 6. Herfinanciering (laagste van 4 en 5) 0 0 0 0 7. Renterisico op vaste schuld (2 + 6) 0 0 0 0-64 -
Renterisiconorm 8. Stand van de vaste schuld per 1 januari 13.761 13.147 12.533 11.817 9. Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 20% 20% 20% 20% 10. Renterisiconorm 2.752 2.629 2.507 2.363 Toets Renterisiconorm 10. Renterisiconorm 2.752 2.629 2.507 2.363 7. Renterisico op vaste schuld 0 0 0 0 11. Ruimte(+) / Overschrijding(-) (10-7) 2.752 2.629 2.507 2.363 In 2008 vindt een herziening plaats van een opgenomen geldlening. Gelet op de boekwaarde van deze lening is het effect op het budget vrijwel nihil. Grafiek 1: Renterisiconorm in meerjarenperspectief Verwacht verloop risiconorm 3.000 2.500 in duizenden EUR 2.000 1.500 1.000 Renterisico norm 500 0 2007 2008 2009 2010 jaar Uit deze tabel/grafiek blijkt dat de risiconorm in 2007 niet wordt overschreden. Voor de jaren 2008 tot en met 2010 zal de risiconorm naar verwachting evenmin worden overschreden. Kredietrisico s De gemeente zal in het begrotingsjaar in beperkte mate te maken hebben met kredietrisico s. Deze hebben onder andere betrekking op de uitzettingen in het kader van de publieke taak ( 0,057 miljoen per 1-1-2007). De meest risicovolle verstrekkingen betreffen enkele leningen aan enkele plaatselijke verenigingen/instellingen (zie de paragraaf Weerstandsvermogen). Het gaat echter om kleine leningen. In absolute bedragen is het risico derhalve niet groot. - 65 -
De uitzettingen in het kader van treasury kennen een beperkt risico. Conform het treasurystatuut worden uitsluitend gelden uitgezet bij kredietwaardige instellingen. Dit betreft uitsluitend deposito s bij financiële instellingen met tenminste een A-rating. - 66 -