Onderwijs, Sociale Zaken en Werkgelegenheidsbevordering en Integratie

RIS093476_05-02-2002 Gemeente Den Haag Bestuursdienst ommissie Onderwijs, Sociale Zaken en Werkgelegenheidsbevordering en Integratie Retouradres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Uw brief van Aan de leden van de commissie Onderwijs, Sociale Zaken, Werkgelegenheidsbevordering en Integratie. Onderwerp Samenwerking dienst SZW en entrum voor Werk en Inkomen na inwerkingtreding wet SUWI Uw kenmerk Ons kenmerk BSW/02/023 Doorkiesnummer (070) 3537445 Aantal bijlagen 1 Datum 24 januari 2002 Geachte leden van de commissie, Naar aanleiding van de inwerkingtreding van de wet SUWI (Structuur Uitvoering Werk en Inkomen) per 1 januari 2002 wil ik u hierbij informeren over de gevolgen voor zo ver die betrekking hebben op de samenwerking tussen de dienst SZW en het entrum voor Werk en Inkomen (WI) Den Haag. Bijgaand treft u aan de Service Niveau Overeenkomst (exclusief de zeer gedetailleerde bijlagen) waarover de dienst SZW en het WI Den Haag na onderhandelingen overeenstemming hebben bereikt. Inleiding De wet SUWI heeft voor de gemeente Den Haag twee consequenties in de samenwerking met het entrum voor Werk en Inkomen (WI): Het entrum voor Werk en Inkomen (WI) is vanaf 1 januari 2002 niet langer een samenwerkingsverband van Arbeidsvoorziening, uitvoeringsinstellingen en gemeente, maar een zelfstandig bestuursorgaan, de entrale organisatie Werk en Inkomen ( de WI). Het WI is vanaf 1 januari 2002 wettelijk verantwoordelijk voor de intake van de Abw, Ioaw en Ioaz uitkering. In de invoeringswet SUWI wordt wat betreft dit laatste punt een uitzondering gemaakt voor personen ouder dan 65 jaar, personen verblijvend in een inrichting en personen zonder adres. Zij moeten zich ook na 1 januari 2002 direct tot de gemeente wenden voor een Abw of Ioaw aanvraag. Ook aanvragen Bbz, Wik en bijzondere bijstand moeten direct bij de gemeente worden ingediend. Hoewel op grond Inlichtingen bij: M. van der Hoorn Postadres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Telefoon 070-3532508 Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Telefax 070-3532479

2 van de SUWI wetgeving het WI verantwoordelijk is voor de Ioaz aanvragen, heeft het ministerie aangegeven dat aanvragen vooralsnog bij de gemeente kunnen worden ingediend, aangezien een landelijk aanvraagformulier en de noodzakelijke expertise op het WI nog ontbreken. Veranderingen in werkwijze Sinds 1 april 2001 melden de meeste nieuwe klanten van de dienst SZW zich al op het WI om een Abw of Ioaw uitkering aan te vragen. De melding voor de uitkering maakte tot 1 januari 2002 deel uit van de werkintake op het WI en volgde direct op de inschrijving als werkzoekende en globale vaststelling van de afstand tot de arbeidsmarkt. Nu is het WI niet alleen verantwoordelijk voor de melding, maar ook voor de volledige intake, waarvoor op het WI een afzonderlijk gesprek plaats vindt. De WI heeft in overleg met de gemeenten een landelijke formulierenset ontwikkeld voor onder meer de aanvraag Abw en Ioaw, waarvan alle WI s in Nederland nu gebruik maken. Voor de dienst SZW betekent de SUWI wet een belangrijke verandering in de huidige werkwijze, die bovendien nauwe afstemming met het WI vereist. De dienst blijft namelijk ook na 1 januari 2002 in alle gevallen verantwoordelijk voor het vaststellen van het recht op uitkering. Op basis van de gegevens en bewijsstukken die het WI aan de dienst SZW overdraagt, wordt een beslissing op de aanvraag genomen. De dienst SZW zal weliswaar voor de meeste klanten niet langer de intake Abw/Ioaw uitvoeren, maar heeft gedurende de aanvraagprocedure wel contact met de klant. De dienst SZW is verantwoordelijk voor de duur en hoogte van de uitkering. Op grond van deze verantwoordelijkheid is het noodzakelijk dat de dienst SZW een activeringsgesprek voert, waarin de klant direct wordt aangesproken op de arbeidsverplichtingen verbonden aan de bijstand en tevens inlichtingen worden verstrekt over bijvoorbeeld gemeentelijk minimabeleid, bijzondere bijstand, schuldhulpverlening, en de wet Boeten, Maatregelen Terug- en Invordering (BMTI). Zo nodig kan een aanvraag bijzondere bijstand worden ingenomen. Het WI voorziet niet in deze activiteiten. Al naar gelang de situatie van de klant en de door het WI overgedragen gegevens en bewijsstukken zal het klantcontact ook het karakter van een vervolggesprek ten behoeve van de uitkering hebben, waarin op grond van de poortwachtersfunctie of BMTI nadere uitvraag en verificatie van gegevens plaats vindt. Uitgangspunt is dat het contact met de dienst SZW altijd een aanvulling is op het eerdere contact met het WI en dubbelingen en hiaten moeten worden vermeden. Voor het WI betekent de uitkeringsintake een nieuwe taak, de komende maanden moet daarin ervaring worden opgedaan. Het ministerie heeft de gemeenten verzocht om onder het eigen personeel medewerkers te werven voor het WI om de expertise op het WI te bevorderen. Vanuit de gemeente Den Haag zijn vanaf 1 januari 2002 voorlopig 9 medewerkers bij het WI gedetacheerd, die daar in dienst kunnen treden zodra er een AO voor WI medewerkers is afgesloten. De SZW medewerkers spelen een belangrijke rol bij uitvoering van de bijstandsintake en het overdragen van kennis. Daarnaast doen deze medewerkers de komende maanden ervaring op met alle voorkomende werkzaamheden van het WI.

3 De Service Niveau Overeenkomst Bijgaand treft u aan de Service Niveau Overeenkomst (SNO) die de gemeente Den Haag met het entrum voor Werk en Inkomen (WI) zal afsluiten. De noodzaak van het afsluiten van een SNO tussen gemeenten en WI komt voort uit de Ministeriële Regeling SUWI van 27 december 2001. In de SNO worden afspraken gemaakt met betrekking tot de tijdigheid, volledigheid en juistheid van gegevens die het WI en gemeenten aan elkaar overdragen in de gezamenlijke dienstverlening op het terrein van Werk en Inkomen. Er is op dit moment nog sprake van een geheel papieren gegevensoverdracht tussen WI en dienst SZW. In de loop van dit jaar zal -na de introductie van de WI intakemodule- de gegevensoverdracht deels digitaal plaats vinden. De SNO Den Haag is gebaseerd op een landelijke format. Dit format is in overleg tussen het Ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid (Steunpunt SUWI Gemeenten), DIVOSA, de landelijke WI organisatie in oprichting en VNG tot stand gekomen. Het format is gebaseerd op de wet SUWI, het besluit SUWI (AMvB), de Ministeriële regeling SUWI en het referentiewerkproces WI. De landelijk geldende voorschriften en procedures liggen vast, maar over een aantal zaken kunnen gemeenten en WI lokale afspraken maken. De dienst SZW en het WI Den Haag hebben de afgelopen maanden onderhandeld over deze lokale afspraken en de voorliggende SNO is hiervan het resultaat. De SNO Den Haag bestaat uit vier onderdelen: De Service Niveau Overeenkomst, waarin artikelsgewijs de landelijke uitgangspunten en werkzaamheden op het terrein van werk en inkomen en de lokale afspraken tussen WI en gemeente Den Haag worden beschreven en vastgelegd. Bijlage 1 beschrijft in detail de afgesproken prestatie-indicatoren voor volledigheid, juistheid en tijdigheid. Bijlage 2 beschrijft meer in detail de lokale werkwijze voor zo ver die afwijkt van het landelijke referentiewerkproces. Het gaat hierbij om een nadere uitwerking van de wettelijke uitzonderingscategorieën en de bijzondere klantgroepen van het de dienst SZW. Bijlage 3 heeft betrekking op de door het WI vanuit het PGI systeem te leveren klantgegevens. Gemaakte afspraken De belangrijkste afspraken uit de SNO zijn: De in de wet genoemde uitzonderingscategorieën vragen de Abw, Ioaw uitkering en/of bijzondere bijstand aan bij de gemeente Den Haag. Ook een Ioaz aanvraag wordt vooralsnog bij de gemeente ingediend. Personen die een beroep doen op een voorschot moeten na melding op het WI zelf telefonisch een afspraak maken met de dienst SZW. Het vaststellen van broodsnood en het toekennen van een voorschot blijft een wettelijke taak van de dienst SZW. Om onterechte verwachtingen bij de klant en eventuele inhoudelijke discussie of agressie op de WI locaties te voorkomen, is het WI niet belast met het maken van een afspraak voor de klant. Wel heeft het WI een voorlichtende taak en dient de melding op het WI te worden vastgelegd op een gespreksbevestiging die de klant mee krijgt. Voor de dienst SZW is dan duidelijk dat er een uitkeringsaanvraag bij het WI is gestart.

4 De in de AMvB genoemde overdrachtstermijn van gegevens, uiterlijk 8 werkdagen na de uitkeringsintake, wordt aangehouden. Daarbij gaat tijdigheid voor volledigheid. Dat betekent dat als door de klant binnen deze termijn niet alle gegevens geleverd zijn, het WI de tot dan toe verzamelde gegevens overdraagt aan de dienst SZW. Het WI streeft er naar binnen 8 werkdagen 100% van de door het WI te beïnvloeden gegevens (formulieren) en 80% van de niet te beïnvloeden gegevens (door klant te leveren bewijsstukken) over te dragen aan de dienst SZW. Om een zo volledig mogelijke overdracht mogelijk te maken kan de klant nog tot zes werkdagen na de uitkeringsintake aanvullende gegevens bij het WI inleveren, daarna moeten de gegevens bij de dienst SZW worden ingeleverd. Het WI streeft er naar in 100% van de gevallen door middel van verificatie de juistheid van de ontvangen gegevens vast te stellen. De duur van de afhandeling van Abw en Ioaw aanvragen wordt zo veel mogelijk beperkt, door een maximale termijn van overdracht te stellen van 15 werkdagen na de datum melding op het WI. De dienst SZW bevestigt na ontvangst van de gegevens van het WI de klant schriftelijk welke bewijsstukken nog bij de dienst SZW moeten worden ingeleverd en stelt daarvoor een maximale termijn. De gemeente informeert het WI over wijzigingen in de uitkering en de klantsituatie voor zo ver dat van belang is voor de dienstverlening van het WI. Zo is in verband met de bemiddelingsgesprekken voor fase 1 werkzoekenden voor het WI van belang om te weten of een uitkering is toegekend. Daarnaast kan gedacht worden aan wijzigingen in de klantsituatie die van invloed zijn op de fasering of de arbeidsverplichtingen. De SUWI wetgeving en AMvB beiden een wettelijk kader voor de inzage in een beperkte set van uitkeringsgegevens. Zo lang de detacheringsconstructie op het WI van toepassing is, hebben alleen medewerkers van de dienst SZW via het uitkeringsysteem Socrates inzage in de uitkeringsgegevens. Deze medewerkers hebben bij in diensttreding een geheimhoudingsverklaring ondertekend. De dienst SZW zal via functieprofielen met beperkte autorisaties de inzagefunctie verder beperken tot de gegevens die voor het WI noodzakelijk zijn. Als de geautomatiseerde gegevensoverdracht gerealiseerd is, verloopt de inkijkfunctie in uitkeringsgegevens indirect via het landelijke Inlichtingenbureau en beperkt zich tot de eerder genoemde beperkte gegevensset. Het WI streeft er naar om het reïntegratie-advies voor fase 2, 3 en 4 werkzoekenden tegelijkertijd over te dragen met de gegevens van de uitkeringsaanvraag. Daar waar dat niet mogelijk is, geldt een termijn van maximaal een kalendermaand na de melding op het WI. De gegevens worden dan overgedragen aan de afdeling Werkkompas van de dienst SZW, zodat de begeleiding naar werk zo snel mogelijk kan starten. Voor de overdracht van het reïntegratie-advies voor niet-uitkeringsgerechtigden gelden dezelfde afspraken. De gegevens van niet-uitkeringsgerechtigden die op 1 januari 2002 al bij het WI als werkzoekenden staan ingeschreven en nog geen reïntegratietraject volgen zullen -nadat in een

5 kwalificerende intake is vastgesteld dat er sprake is fasering 2, 3 of 4-, uiterlijk 1 juli 2002 aan de dienst SZW worden overgedragen. Dit is conform de landelijke afspraak tussen Ministerie en de WI. Een en ander betekent dat de dienst SZW pas vanaf 1 juli 2002 specifieke werkgelegenheidsprojecten gericht op de per 1 januari 2002 ingeschreven nietuitkeringsgerechtigden kan initiëren. Niet-uitkeringsgerechtigden die zich vanaf 1 januari 2002 bij het WI melden en worden ingedeeld in fase 2, 3 of 4 vallen wel direct onder de sluitende aanpak van de dienst SZW. Het WI voert met fase 1 werkzoekenden minimaal maandelijks een bemiddelingsgesprek met als doel hen te laten uitstromen naar werk. Het WI licht de dienst SZW in over de resultaten en de voortgang. Bij gedragingen die uitstroom naar werk belemmeren wordt de dienst SZW binnen uiterlijk drie werkdagen ingelicht. De dienst SZW zal de klant vervolgens aanspreken op de arbeidsverplichting. De dienst SZW houdt het WI op de hoogte van (wijzigingen in) beleid en procedures. De dienst SZW en het WI stemmen de voorlichting aan werkgevers en werknemers op elkaar af, zowel wat betreft de dienstverlening van het WI als doelgroepgerichte (werkgelegenheids) projecten. De SNO wordt aangegaan voor 12 maanden met de mogelijkheid van tussentijdse aanpassing. Jongeren en Nieuwkomers De dienst SZW kent voor de doelgroepen jongeren tot 23 jaar en nieuwkomers een integrale aanpak, die er op gericht is om zo snel mogelijk de inburgering c.q uitstroom naar werk ter hand te nemen. Binnen de dienst SZW zijn de gespecialiseerde afdelingen Haags Startpunt Nieuwkomers (HSN) en Jongeren in samenwerking met de afdeling Werkkompas hiervoor verantwoordelijk. Om de bestaande integrale aanpak van beide doelgroepen te waarborgen is in de onderhandelingen met het WI besloten om de dienstverlening voor beiden te concentreren op één vaste WI locatie, de vestiging Noord aan de Gevers Deynootweg. Jongeren De dienst SZW hanteert voor jongeren een specifieke aanpak. In de eerste plaats omdat bij het vaststellen van het recht op de uitkering moet worden beoordeeld of een eventuele zelfstandige woonsituatie noodzakelijk is en of de ouders kunnen bijdragen in het levensonderhoud. Daarnaast kunnen jongeren -gezien de perspectieven op de arbeidsmarkt- bij uitstek in principe snel werk vinden. Tot 1 januari 2002 werden jongeren waarvan tijdens globale fasering en/of de uitkeringsintake bleek dat snelle uitstroom naar werk niet mogelijk was, al op de dag van de uitkeringsintake in contact gebracht met de afdeling Werkkompas van de dienst SZW. Zo kon al direct bij de melding een eerste inschatting worden gemaakt over het traject dat moet leiden naar werk. De kwalificerende intake voor de definitieve fase-indeling vond vervolgens plaats op een locatie van de dienst SZW zodat een warme overdracht van gegevens werd gerealiseerd. Medewerkers van de afdeling Werkkompas werden of wel tijdens het gesprek van WI met de klant, ofwel direct daarna al vast op de hoogte gesteld van het reïntegratie-advies. Door deze werkwijze konden trajecten gericht op de uitstroom naar werk snel worden ingezet.

6 Het is na 1 januari 2002 automatiserings-technisch niet langer mogelijk om de kwalificerende intake op een locatie van de dienst SZW te laten plaats vinden. Door de dienstverlening aan jongeren op één WI locatie te concentreren kan de bestaande dienstverlening worden gehandhaafd. Het is relatief eenvoudig om met een WI locatie werkafspraken te maken en desnoods SZW medewerkers op het WI te laten meelopen om de specifieke kennis met betrekking tot jongeren over te dragen en -zoals voorheen- een warme overdracht van het reïntegratie-advies te realiseren. Nieuwkomers Voor Nieuwkomers geldt het Haags Startpunt Nieuwkomers (HSN) veelal als het eerste loket voor vluchtelingen, asielzoekers of andere nieuwkomers. Direct bij de uitreiking van het vreemdelingendocument wordt in samenspraak het Regionaal Opleidings entrum het inburgeringstraject vastgesteld. Het inburgeringsadvies van het WI sluit hier bij aan. Tegen het eind van de inburgering doet Werkkompas het verzoek tot een kwalificerende intake bij het WI om advies in te winnen over de doorstroming naar een traject gericht op werk. Werkkompas is ook verantwoordelijk voor het maken van de afspraak. Met het WI is afgesproken dat de bovenstaande afspraken gehandhaafd blijven. Aangezien een nieuwkomer zich -in verband met het aanvragen van een uitkering- ook in eerste instantie bij het WI kan melden, is het van belang elkaar snel te informeren zodat inburgeringsadvies en inburgeringsgesprek bij HSN op elkaar zijn afgestemd en het inburgeringstraject op een zo kort mogelijke termijn kan worden ingezet. Een vaste WI-locatie voor nieuwkomers biedt een aantal voordelen. Het WI is ook bij nieuwkomers verantwoordelijk voor de uitkeringsintake. Het overdragen van kennis met betrekking tot het herkennen van- en de omgang met klanten met andere culturen en vreemde talen is noodzakelijk en vergt een intensieve samenwerking met HSN. De integrale aanpak is ook bij deze klantgroep gebaat bij een warme overdracht van gegevens, zowel rond het inburgeringsadvies aan het begin van het inburgeringstraject, als bij de kwalificerende intake bij de start van het traject gericht op werk. Voor zo wel de integrale aanpak jongeren als nieuwkomers geldt dat de dienst SZW en het WI nadere afspraken maken over de concrete invulling van de samenwerking. Locatiekeuze De WI-locatie in Scheveningen is, gezien de relatief beperkte omvang van de overige klantstromen en het aanwezige vloeroppervlak het meest geschikt als Jongeren/Nieuwkomers WI. De locatie is met het openbaar vervoer vanuit de gehele stad goed te bereiken. De wat langere reistijd ten opzichte van een situatie met vier WI locaties is voor jongeren minder bezwaarlijk, terwijl vanuit HSN gerichte verwijzing plaats kan vinden naar WI locatie-noord, die niet ver verwijderd is. Mocht men zich toch op een van de andere drie WI locaties melden, dan zal naar aanleiding van de klantherkenning direct een afspraak worden gemaakt met de vestiging Noord.

7 Evaluatie De integrale aanpak van jongeren en nieuwkomers in samenwerking met WI locatie Noord wordt geëvalueerd. Mocht er aanleiding zijn om de nu voorgestelde aanpak te herzien, dan zal door de dienst SZW een alternatief voorstel worden gedaan in de onderhandelingen over de SNO van 2003. De SNO zal op korte termijn worden ondertekend door de algemeen directeur van de dienst SZW en de vestigingsmanagers van het WI. De naleving van de SNO en de oplossing van knelpunten en problemen zijn onderwerp van het periodieke regionaal ketenoverleg (REKO) waarin de dienst SZW en het WI participeren. Ik hoop u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben over de stand van zaken van de samenwerking tussen de dienst SZW en het entrum voor Werk en Inkomen. De wethouder van Onderwijs, Sociale Zaken, Werkgelegenheidsbevordering en Integratie, drs. P.M.M. Heijnen. afdruk aan: S SZW