Gedragsprotocol COG Drenthe november 2013 Vastgesteld door het College van Bestuur op 27 november 2013 Instemming GMR personeelsgeleding (conform artikel 23n) op 18-02-2014 Definitief vastgesteld door het College van Bestuur op 12-05-2014 1.
Inleiding Voor u ligt het gedragsprotocol van de Christelijke Onderwijsgroep Drenthe. Het protocol is opgesteld door en voor alle betrokkenen van de scholen van COG Drenthe en vastgesteld door het College van Bestuur. De personeelsgeleding van de GMR van COG Drenthe heeft het protocol besproken en ermee ingestemd. De schoolorganisatie draagt zorg voor een vertaling naar de praktijk van de gedragscode, hierbij is de directeur verantwoordelijk voor de naleving van het gedragsprotocol in de praktijk. Het naleven van het gedragsprotocol geldt voor alle betrokkenen in de school, zoals ook omschreven is in punt 1 op pagina 4. Doelen: Het scheppen van een goed pedagogisch klimaat waarbinnen alle betrokkenen zich prettig en veilig voelen. Het bijdragen aan preventie van machtsmisbruik in de ruimste zin des woords. Het bevorderen en bewaken van veiligheids-, gezondheids- en welzijnsaspecten voor alle betrokkenen op onze scholen. Het bewaken van de privacy van alle betrokkenen. Voordelen: Betrokkenen kunnen elkaar aanspreken op naleving van gezamenlijke gedragsregels. De scholen kunnen door middel van de gedragsregels naar buiten toe, met name naar de ouders van de leerlingen, duidelijk maken hoe binnen de school betrokkenen omgaan met de hen toevertrouwde leerlingen. Aandachtspunten: Respectvol omgaan met elkaar in woord en daad zijn essentiële uitgangspunten binnen de Stichting COG Drenthe. Een gedragscode houdt niet in, dat gedrag dat niet in regels is vastgelegd automatisch wel toelaatbaar is. Een gedragscode mag het spontane omgaan van alle betrokkenen met elkaar niet in de weg staan. Bij het vaststellen en naleven van regels moet rekening gehouden worden met de aard en het sociaal-emotioneel ontwikkelingsniveau van alle voorkomende leeftijdsgroepen. Elke volwassene die in een één op één situatie kan komen met een leerling dient een Verklaring omtrent Gedag te overhandigen op de school. Niet alleen personeel, studenten en overblijfouders, maar ook alle andere vrijwilligers en/of extern personeel. Samenhang met andere beleidsdocumenten: Dit gedragsprotocol maakt onderdeel uit van een reeks beleidsdocumenten onder de samenvattende titel gezondheid, veiligheid en gedrag. In deze documenten wordt het personeelsbeleid beschreven dat voorwaarden schept voor de gezondheid en veiligheid van het personeel: - Het arbobeleidsplan is gericht op waarborging van de veiligheid en gezondheid van medewerkers en op het voorkomen en beheersen van psychosociale arbeidsbelasting. - Het ziekteverzuimbeleid is gericht op het voorkomen en verminderen van verzuim, het omschrijft maatregelen ter bevordering van de veiligheid en de gezondheid en ter voorkoming en beperking van de psychosociale arbeidsbelasting (PSA), dit in overeenstemming met de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA), de Arbeidsomstandighedenwet, de Wet Verbetering 2.
Poortwachter, het Besluit ziekte en arbeidsongeschiktheid onderwijs- en onderzoekpersoneel (BZA) en overige relevante regelgeving. - Het veiligheidsplan richt zich op alle vormen van agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten, die binnen of in de directe omgeving van de school kunnen voorkomen. Daarnaast is in dit beleidsplan ook het beleid rond de fysieke veiligheid verwerkt. Als het gaat over pesten wordt in dit document gedoeld op pestgedrag op het werk. Dit komt ook aan de orde in de vragenlijst voor het sociaal jaarverslag. Daarnaast zijn er pestprotcollen voor leerlingen op de scholen. Deze zijn weliswaar verschillend, maar hebben gemeen dat zij bescherming willen bieden tegen pesten van leerlingen. - Het gedragsprotocol heeft als doel: het scheppen van een goed pedagogisch klimaat waarbinnen alle betrokkenen zich prettig en veilig voelen. het bijdragen aan preventie van machtsmisbruik in ruime zin. het bevorderen en bewaken van veiligheids-, gezondheids- en welzijnsaspecten voor alle betrokkenen bij hun werk op onze scholen. het bewaken van de privacy van alle betrokkenen. De richtlijnen sociale media zijn vastgesteld ter bescherming van allen die gebruik maken van de sociale media binnen COG Drenthe; dit zonder de moderne ontwikkelingen af te remmen. De meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is een stappenplan voor professionals bij vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling. Deze meldcode gaat over de zorg voor het kind zonder dat er sprake is van een misdrijf. Een vermoeden van misdrijf moet altijd gemeld worden aan het bevoegd gezag (zoals ook vermeld in het gedragsprotocol). Naast bovengenoemde beleidsstukken vormt ook het plan van aanpak naar aanleiding van de RI&E een onderdeel van de bescherming van de werknemer. Wanneer de uitwerking van alle bovengenoemde beleidsstukken als onvoldoende gezien worden is het mogelijk gebruik te maken van de klachtenregeling. Indien iemand zich op de een of andere wijze onveilig voelt binnen de school of schoolomgeving, dan kan hij of zij dit altijd aangeven bij de vertrouwenspersoon of bij leden van de klachtencommissie. De procedure hiervoor is op school of bij het bureau van COG Drenthe verkrijgbaar. Het College van Bestuur stimuleert alle betrokkenen bij de school een actieve houding aan te nemen om het gewenste gedrag op school door allen te realiseren. 20 november 2013 A. Velthuis, voorzitter CvB 3.
Gedragscode COG Drenthe 1. Voor wie? De gedragscode is bestemd voor: personeel en leerlingen van de school; andere personen die in opdracht van de school werkzaam zijn, zoals gastdocenten, vrijwilligers, stagiaires en uitzendkrachten; ouders, verzorgers, voogden en/of andere familieleden die wel eens in de school komen; medewerkers van externe organisaties die tijdelijk in of rond de school werkzaam zijn; bezoekers van de school. 2. Uitgangspunt is: De school moet vooral een veilige school zijn, waar geen plaats is voor (seksuele) intimidatie, agressie, geweld, discriminatie, pesten, vandalisme of diefstal. Van een ieder die bij de school betrokken is, wordt verwacht dat hij of zij respect heeft voor de ander en diens eigendommen. Ook moet zorgvuldig worden omgegaan met de omgeving van de school. Naast de gedragscode faciliteert het College van Bestuur activiteiten omtrent de veiligheid op school. Voorbeelden hiervan zijn: gebruikersvergunningen, ARBO beleid, ontruimingsoefeningen, cursus voor BHV-ers, Nen 3140 inspecties etc. Voorts zal ook de individuele school zelf eigen beleid ontwikkelen met betrekking tot de veiligheid op school. Bijvoorbeeld: anti-pestprotocol; gedragsregels; beleid t.a.v. verkeersveiligheid etc. 3. Begrippen: Seksuele intimidatie: Hieronder verstaan we ongewenste seksuele toenadering in de vorm van verzoeken om seksuele gunsten of ander verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag (waaronder het verzenden of raadplegen van pornografische afbeeldingen of teksten, onder meer via internet). Voor kinderen en medewerkers geldt tevens het school internetprotocol. Agressie en geweld: Hieronder verstaan we het pesten, psychisch of fysiek lastigvallen, bedreigen of aanvallen van anderen, alsmede het cyberpesten(pesten via internet). Discriminatie: Onder discriminatie verstaan we het maken van onderscheid tussen personen vanwege hun ras, godsdienst, geslacht, lichamelijke beperking, ziekte, levensovertuiging, politieke gezindheid, leeftijd, seksuele geaardheid of op welke grond dan ook, door het verrichten van handelingen, het doen van uitspraken of het nemen van beslissingen in welke vorm dan ook die beledigend of nadelig zijn voor die personen. Pesten: Onder pesten verstaan we een stelselmatige vorm van agressie waarbij aan één persoon of een groep(je) van personen door één of meerdere andere personen fysiek, verbaal of psychologisch schade wordt toegebracht. Pesten kan zowel reëel als ook digitaal geschieden. Bij pesten is de macht ongelijk verdeeld. Vandalisme: Onder vandalisme verstaan we het met opzet vernielen, beschadigen of onbruikbaar maken van andermans eigendommen. Diefstal: Onder diefstal verstaan we het wegnemen van enig goed, dat geheel of gedeeltelijk aan een ander toebehoort met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen. 4.
4. Status van een gedragscode m.b.t. het personeel: Na besluitvorming in het College van Bestuur en instemming door de personeelsgeleding van de GMR is de gedragscode voor alle personeelsleden van COG Drenthe een verplicht kaderstellend beleidsdocument. Dit beleidsdocument dient gelieerd te worden aan het personeelsbeleid. Overtreding van de gedragscode kan consequenties hebben voor betrokkene, ook rechtspositionele consequenties. Waar de bovenstaande gedragsregels niet in voorzien, wordt elke leerkracht geacht te handelen naar de geest van deze gedragscode. 5.
Gedragscode voor alle betrokkenen bij de school Algemeen Taalgebruik in het algemeen Discriminerend of seksistisch taalgebruik Schoolklimaat/schoolcultuur Er wordt institutioneel taalgebruik gebezigd, dat wil zeggen: passend bij de organisatie. Het taalgebruik moet neutraal zijn, zonder straattaalassociaties of dialect. Schelden en vloeken wordt niet toegestaan. Seksistisch taalgebruik, seksueel getinte grappen, toespelingen (ook in de teamruimten) en seksueel getinte aandacht voor leerlingen, ouders en collega leerkrachten die tot uiting komt in verbaal, fysiek of ander non-verbaal gedrag, zowel opzettelijk als onopzettelijk, alsmede discriminerend en intimiderend taalgebruik in de breedste zin van het woord, is niet aanvaardbaar. Dit geldt ook voor discriminerende en/of seksueel getinte teksten en/of tekeningen. Bevorderd moet worden dat de schoolcultuur gekenmerkt wordt door onderlinge verhoudingen die professioneel en respectvol zijn. Vertrouwelijke informatie Vertrouwelijke mededeling Seksueel misbruik en seksuele intimidatie Wordt de leerkracht iets in vertrouwen meegedeeld dat ernstig van aard is (bijvoorbeeld schending van de gedragscode of discriminatie en intimidatie in de brede zin van het woord) geef dan bij degene die deze mededeling in vertrouwen deed aan, dat je dit eveneens in vertrouwen - zal moeten bespreken met de schooldirectie. De vertrouwelijke aard zal zolang mogelijk geëerbiedigd worden tot het moment dat het de oplossing van het probleem in de weg staat. Bij vermoeden van seksuele intimidatie en/of seksueel misbruik, intimidatie, psychisch of fysiek geweld, dan wel agressie of discriminatie ben je verplicht om het College van Bestuur hierover onmiddellijk te informeren. Het College van Bestuur is bij een melding van een mogelijk zedendelict verplicht te overleggen met de vertrouwensinspecteur van de Onderwijsinspectie. Mocht uit het overleg met de vertrouwensinspecteur kunnen worden geconcludeerd dat er een redelijk vermoeden van een strafbaar feit is, dan is het College van Bestuur verplicht aangifte te doen bij de politie. Gesprek Gesprek met derden Bij een moeilijk gesprek is het raadzaam om een tweede persoon bij het gesprek aanwezig te laten zijn. Geef naar de gesprekspartner aan dat er genotuleerd wordt en dat de gesprekspartner een afschrift van het gesprek zal ontvangen. Ook is het verstandig om moeizaam tot stand gekomen afspraken ter plekke te notuleren en te laten ondertekenen door beide partijen. 6.
Gebruik van schooleigendommen Eigendommen van school E-mail/internet Het is niet toegestaan eigendommen van de school te lenen, danwel voorwerpen, welke zich in of op het terrein van de school bevinden, buiten de school of het schoolterrein te brengen, zonder de uitdrukkelijke toestemming van de schooldirectie. Het gebruik van e-mail en internet voor privé-doeleinden op apparatuur van de school is alleen toegestaan in eigen tijd, voor zover dit het zakelijk gebruik niet hindert en zolang het niet in strijd is met de wet of de goede zeden. Houd er daarbij rekening mee dat privé-gebruik van internet op school of via het school e-mailadres niet bestaat. De werkgever is ten allen tijde gemachtigd de mailbox of de browsergeschiedenis van een computer te monitoren. 7.
Gedragscode binnen de relatie leerkracht - leerlingen Algemeen Kinderen op schoot nemen Kinderen die knuffelen Kinderen aanraken, aanhalen, troosten Alleen met leerlingen in afgesloten ruimte Leerlingen zoenen Leerlingen straffen Kledingvoorschriften geldend gedurende schoolactiviteiten, in en buiten de school en op het bestuursbureau Als het past bij het ontwikkelingsniveau van het kind (tot ongeveer groep 4) is er geen bezwaar tegen om een kind die daarom vraagt op schoot te nemen. Een kind tegen zijn of haar wil op schoot nemen is niet toegestaan. Een spontane knuffel van een kind hoeft niet afgeweerd te worden. Aanrakingen zoals een troostende arm, een aai over de bol of een schouderklopje zijn geen bezwaar zolang ze pedagogisch bedoeld zijn en voor zover het kind hiervan gediend is. Probeer te voorkomen dat een volwassene alleen met een leerling in een afgesloten ruimte is. Houd de deur open of ga zitten in een ruimte met een raam naar de gang. Leerkrachten zoenen geen kinderen. Wanneer een leerling een leerkracht spontaan wil zoenen, dan valt dit niet altijd te voorkomen, de leerkracht stimuleert dit echter niet. Er worden geen lichamelijke straffen gegeven. Werknemers van COG Drenthe hebben een voorbeeldfunctie voor onze leerlingen. Daarom wordt van hen verwacht dat zij zich beschaafd kleden. Het dragen van een hoofddoek i.v.m. geloofsovertuiging door leerlingen wordt toegestaan, ook tijdens de gymles, tenminste wanneer de hoofddoek voor de leerling geen gevaar oplevert, dit ter beoordeling van de leerkracht. Het dragen van een hoofddoek i.v.m. geloofsovertuiging door werknemers en/of stagiaires van COG Drenthe wordt niet toegestaan. Een uitzondering wordt gemaakt voor studenten die een oriëntatiestage doen. Het dragen van hoeden en/of petten en het dragen van een gezichtssluier door leerlingen, stagiaires en /of werknemers van COG Drenthe wordt niet toegestaan. 8.
Gymles Betreden kleed-/doucheruimte Relatie personeel gymzaal Omkleden/douchen Gedragingen / hulp tijdens gymles Leerkrachten blijven bij het omkleden in de kleedkamer tot en met groep 4. Bij betreden van de kleedruimte vanaf groep 5, altijd even kloppen, zodat de komst is aangekondigd. Personeel wordt nooit alleen gelaten met individuele leerlingen, ook niet in andere ruimtes van de sporthal. Vanaf groep 5 kleden jongens en meisjes zich gescheiden om, dit kan ook van toepassing zijn op groep 3 en 4. Een en ander is afhankelijk van de schoolsituatie. Dit geldt tevens voor douchen en/of voeten wassen. De leerkracht douchet niet mee met de leerlingen. Lichamelijke aanrakingen ten behoeve van hulp en bijstand bij gymnastiekoefeningen en bij behandeling van lichamelijke kwetsuren zijn natuurlijk noodzakelijk. Zwemmen Kleedruimte Jongens en meisjes kleden zich gescheiden om. Tot groep 5 is toezicht in de kleedruimtes gewenst. Als er een ouder meegaat dan gaat de betreffende ouder mee in de kleedkamer van de groep waarin het eigen kind van de ouder zich bevindt, de leerkracht is dan in de andere kleedkamer. In dit geval dient er van de ouder altijd een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) te worden gevraagd. Zowel de leerkracht als de ouder blijft nooit alleen met een kind in de kleedkamer. Zelf mee zwemmen Relatie personeel zwembad Wanneer de leerkracht zich wil omkleden, gebeurt dit gescheiden van de leerlingen. Personeel wordt nooit alleen gelaten met individuele leerlingen, ook niet in andere ruimtes van het zwembad. Schoolkamp Slapen Relatie met andere volwassenen bij het schoolkamp In bossen en buitenlucht Jongens en meisjes slapen gescheiden. Mocht er sprake zijn van gemengde slaapzalen dan moet hiervoor aan alle ouders schriftelijk toestemming gevraagd worden. Volwassenen die aanwezig op de kampeerboerderij of camping worden nooit alleen gelaten met individuele leerlingen, ook niet in andere ruimtes van de kampeerboerderij. Kinderen worden buiten alleen in groepen op pad gestuurd en worden geinstrueerd om binnen bepaalde grenzen te blijven. 9.