1 te Bennekom 2012-2016 Inhoud 1. Inleiding 2. Schets van onze gemeente 3. Evaluatie van het beleidsplan 2008-2012 4. Onze visie en missie 5. Onze vierende gemeente 6. Onze gemeente als gemeenschap met een naar buiten gerichte blik 7. Onze gemeente met aandacht voor verschillende leeftijdsgroepen 8. Onze gemeente georganiseerd en gefinancierd. 9. Onze gemeente samenwerkend met de Hervormde Gemeente 10. Periodieke evaluatie van het beleid 1. Inleiding Onze kerk behoort tot de Protestante Kerk in Nederland (PKN). Volgens de kerkorde van de PKN moet de kerkenraad telkens voor de periode van vier jaar een beleidsplan opstellen. Voor u ligt het beleidsplan voor de periode 2012-2016. De bronnen voor dit beleidsplan zijn: Bezinningsdag Kleine Kerkenraad in mei 2011. Tijdens deze dag heeft de kerkenraad zich bezonnen of en hoe wij meer gestalte kunnen geven aan het missionair gemeente zijn. Eén van de conclusies van deze dag was om twee modellen uit het PKN Modellenboek voor de Missionaire gemeente te gebruiken voor het nieuwe beleidsplan te weten de Vierende Gemeente en de Gemeente als gemeenschap ; Gemeentezondag op 30 oktober 2011. Tijdens deze inspirerende zondag konden de leden van onze gemeente (kinderen, jongeren en volwassenen) ieder op eigen en verschillende wijzen bouwstenen aandragen voor het nieuwe beleidsplan; Beleidsvoorstellen van Grote Kerkenraad, Pastorale Raden, Colleges van Kerkrentmeesters en Diakenen, Jeugdraad, ZWO, Liturgiecommissie en Evangelisatiecommissie; Beleidsplan 2008-2012 voor zover beleid niet gewijzigd is. De sturing op de uitvoering van dit beleidsplan vindt plaats door de Kleine Kerkenraad aan de hand van een door deze raad jaarlijks op te stellen werkplan. Tussentijdse evaluaties en eventuele bijstellingen van het beleidsplan vinden plaats in de mei vergaderingen van de Grote Kerkenraad en tijdens jaarlijkse gemeentevergaderingen. Op die manier willen we het beleidsplan levend en actueel houden passend bij onze levende en vooruitkijkende kerkelijke gemeenschap. Om dit plan kort en bondig te houden zal de nadruk liggen op de hoofdlijnen van het beleid en waar mogelijk verwezen worden naar de onderliggende beleidsdocumenten van Kerkenraad, Pastorale Raden, Colleges en Commissies.
2 2. Schets van onze gemeente Onze gemeente telde einde 2011 2018 leden, ter vergelijking einde 2007 was het ledenaantal 2155.Een vermindering van 137 leden. Die lijn doortrekkende zou het ledenaantal einde 2015 uitkomen op 1881 leden (ter vergelijking, einde 2004, 2227 leden). Het percentage 60 plussers is nog steeds stijgende, was dit in 2007 32%, nu komen we uit op 35%. Ook het kerkbezoek is dalende, was dit in het seizoen 2005-2006 circa 31% van het ledenaantal, dit percentage is nu gedaald tot 26%. In vergelijking tot veel andere kerkelijke gemeentes in Nederland kan onze kerk nog steeds worden bezien als een levendige, boeiende, dynamische en inspirerende gemeente. Maar met elkaar moeten we wel erg ons best doen om dit zo te houden. Dit beleidsplan kan hierbij een helpende hand bieden. 3. Evaluatie Beleidsplan 2008-2012 De uitvoering van het beleidsplan 2008-2012 is geëvalueerd door de Kleine en Grote Kerkenraad, de Pastorale Raden, het College van Diakenen, het College van Kerkrentmeesters, de Jeugdraad, de Liturgiecommissie en de Evangelisatiecommissie. Dit beleidsplan is grotendeels uitgevoerd maar vraagt op sommige punten een aanscherping of verbetering te weten : Jaarlijks evalueren van plannen raden en commissie en verwerken in integrale voortgangsnota op- en meenemen in jaarplan Kleine Kerkenraad; Gesprek Jeugdraad en Kerkenraad over afstemming uitgangspunten; Bandbreedte bezoekwerk Pastorale Raden vaststellen te weten tenminste eenmaal per twee jaar bezoek elk gemeentelid en gemeenteleden vanaf de leeftijd van 80 jaar en ouder worden jaarlijks door predikant bezocht; Verdere uitwerking nota Meerkleurige vieringen; Instellen commissie/werkgroep 10.30 uur diensten; Samenwerking tussen diaconie en pastorale raden; Samenwerking tussen evangelisatiecommissie en pastorale raden. Verder kwam uit de evaluatie naar voren dat de vrij uitvoerige visie en missie korter en bondiger beschreven zou moeten worden. Bovenstaande punten zijn meegenomen in het nieuwe beleidsplan. Onderstaande punten zijn niet uitgevoerd en er is ook geen aanleiding meer om deze punten in het nieuwe beleidsplan op te nemen: Opfrisser door een adviseur van het dienstencentrum PKN; Op themazondagen andere predikant in 09.00 uur dienst.
3 4. Onze Visie en Missie Wie zijn wij? Wij zijn een ontmoetingsplaats, waar iedereen welkom is. Centraal in deze ontmoeting staat God, die de wereld boven alles liefheeft. En Jezus Christus in wie die liefde zo duidelijk zichtbaar is geworden. Op grond van deze liefde hebben wij hoop dat deze wereld goede wereld kan worden. Daarom willen wij als gemeenschap Gods liefde hooghouden in ons vieren, in ons omzien naar elkaar en in onze betrokkenheid op de wereld. Vanuit deze overtuiging willen wij in de ontmoeting van God en mensen met elkaar zoeken naar de zin van ons leven. Wij houden ons bezig met de vragen naar de zin van het bestaan, vragen van alle tijden: - over vrede in en met jezelf; - over falen en schuld; - over kwaad en lijden; - over vrede in de wereld; - over de eindigheid van het leven en of het ophoudt bij de dood. Wij zoeken naar antwoorden op deze vragen en menen dat de Bijbel en de traditie ons de weg wijzen. Zo geloven wij: - dat God ons kent en met liefde vasthoudt; - dat God ons in Jezus zijn vergevende hand toesteekt tot een nieuw begin; - dat het lijden en het kwaad van mensen een raadsel is, maar dat het God niet uit de hand loopt. Het blijft voor ons een opdracht tot verandering en verzachting; - dat God zelf toewerkt naar vrede en recht en dat Hij ons door zijn Geest oproept met Hem mee te werken; -dat de dood niet het laatste woord heeft, maar dat het laatste woord is aan God die alles volkomen nieuw zal maken. Deze visie en missie zijn het uitgangspunt voor ons beleidsplan maar ook voor al ons doen en laten van onze gemeente en sluiten aan bij de visienota van de Protestante Kerk Nederland De hartslag van het leven. 5. Onze vierende gemeente Vaste ankerpunten voor onze vieringen zijn: Elke zondag vieringen om 09.00 en 10.30 uur in onze kerk (in de zomerperiode één viering om 09.30 uur). Deze vieringen beogen aantrekkelijk te zijn voor iedereen en zijn daardoor meerkleurig. Om 09.00 uur ligt het accent op rust en traditie. De viering van 10.30 uur biedt ruimte voor meer betrokkenheid van gemeenteleden, dynamiek en experimenten waarbij kleur en vorm wordt bepaald door de voorganger, de keuze voor begeleidende muziekinstrumenten en de te zingen liederen. Voor de voorbereiding en organisatie van de 10.30 uur diensten kan de voorganger terugvallen op de Liturgiecommissie c.q. door die commissie aan te wijzen cantor of personen. In de 09.00 en 10.30 uur diensten worden orden van
4 dienst, te zingen liederen en eventuele mededelingen geprojecteerd met behulp van een beamer; Elke zondag om 18.30 uur een gezamenlijke viering met de Hervormde Wijkgemeentes 2 en 3, afwisselend in onze kerk en in de Oude Kerk. Ons streven is om in overleg met de Hervormde Gemeentes te komen tot een vaste variatie (bijvoorbeeld op vaste zondagen jeugddiensten, vesper, cantatedienst, leerdienst etc) van de avonddiensten. Inmiddels is er afgesproken dat er onder verantwoordelijkheid van de kerkenraden jaarlijks 8 avonddiensten door en vanuit de Jeugdraad worden voorbereid en georganiseerd; Op vijf zondagen per jaar is er zowel tijdens de beide morgendiensten als de avonddienst een viering van het Heilig Avondmaal. Voorbereiding en viering van het Avondmaal vindt plaats met inachtneming van de besluiten welke zijn genomen naar aanleiding van de in 2009/2010 onder de gemeenteleden gehouden enquête Heilig Avondmaal (o.a. voorbereiding, toerusting ouders en hun kinderen, avondmaal catechese); De diensten op de bid- en dankdagen voor gewas en arbeid worden gezamenlijk gehouden met de Hervormde Wijkgemeentes 2 en 3; Ambitie: Het kerkbezoek blijft 26% (situatie 2011) van het aantal kerkleden! Acties voor jaarplannen Kleine Kerkenraad Jaar Actiepunt Voorbereiding door 2012 De wijze van organisatie en voorbereiding van 10.30 uur diensten is geregeld. Er zijn afspraken gemaakt over de door de Jeugdraad vanaf 2013 te organiseren diensten in relatie tot het rooster van predikanten Liturgiecommissie Jeugdraad Moderamina van de 2013 Er zijn maandelijks twee 10.30 uur diensten welke zijn voorbereid vanuit de liturgiecommissie met betrokkenheid van gemeenteleden en met meer begeleidende muziekinstrumenten dan alleen orgel/piano. De H.A. diensten zijn geëvalueerd in relatie tot de genomen besluiten naar aanleiding van de gehouden enquête. Het nieuwe liedboek wordt geïntroduceerd. Het lied van de zondag wordt weer ingevoerd en hiertoe wordt ook de samenwerking met de scholen gezocht. betrokken kerkenraden Liturgiecommissie Liturgiecommissie Cantor 2014 Er is een vaste variatie van de gezamenlijke avonddiensten Moderamina betrokkenen kerkenraden Onderleggers: Beleid Meerkleurige Vieringen Enquête beleving Heilig Avondmaal en de naar aanleiding hiervan gemaakte afspraken
5 Afspraken gezamenlijke avonddienst tot stand gekomen tijdens de overleggen tussen Moderamina Gereformeerde Kerk en de Hervormde Wijkgemeentes 2 en 3. 6. Onze gemeente als gemeenschap met een naar buiten gerichte blik Pastoraat. Het pastoraat is één van de belangrijkste pijlers voor onze kerkelijke gemeenschap. Het Pastoraat wordt georganiseerd en vormgegeven vanuit de Pastorale Raden met als uitgangspunt dat indien mogelijk eenmaal per jaar met alle gemeenteleden bezoek en/of contact is; Ondersteuning van gemeenteleden. Gemeenteleden met financiële of immateriële problemen (geschillen, echtscheiding, werkbeëindiging, opvoedingsproblemen, psychische problemen etc.) kunnen binnen onze gemeente vanuit een christelijke levensvisie hulp krijgen. Gemeentezondag- en vergadering. Jaarlijks zal op de zondag van de overgang van zomer- naar wintertijd een gemeentezondag worden gehouden waarbij ontmoeting centraal staat. Jaarlijks zal een gemeentevergadering worden gehouden waarbij de gemeente in de gelegenheid wordt gesteld zich uit te spreken over voortgang beleidsplan, de financiële gang van zaken en tussentijdse beleidsvoorstellen; Thuis voelen in onze gemeenschap. Nieuwe gemeenteleden worden verwelkomd en voorgesteld. Met vertrekkende leden vindt een afscheidsgesprek plaats. Aan alle bijzondere omstandigheden van gemeenteleden wordt aandacht besteed. Gemeenteleden vragen zelf ook de aandacht voor hun of andermans bijzondere omstandigheden. Gemeenteleden worden gestimuleerd om zo veel als mogelijk is mee te doen met activiteiten van onze gemeente. Om het jaar wordt middels een enquête de bereidheid tot het doen van vrijwilligerswerk geïnventariseerd. Alle leeftijdsgroepen worden gestimuleerd om mee te doen met vrijwilligerswerk binnen onze kerk. Een breed samengestelde groep gemeenteleden spreekt zich jaarlijks uit over de beleving van het gemeente- en gemeenschapsgevoel. Er is een protocol voor de behandeling van geschillen of misbruiken binnen onze gemeente. Spreken over geloof. Hoe voeren we in het groot)huisbezoek/huiskamerontmoeting, pastorale ontmoetingen etc. het geloofsgesprek. En hoe spreken we met onze buren over ons geloof. In navolging van de tweede missionaire ronde van de PKN willen we ons eigen geloof en onze motivatie hiervoor in gesprek brengen. Hierdoor kunnen we nog beter zowel in Woord als in daad kerk naar buiten zijn. Diaconaat. In de komende beleidsperiode komt de diaconie met een voorstel voor de inzet van een diaconale vrijwilliger. Gedacht wordt aan vrijwilligers die op tijdelijke basis en onder begeleiding van een ambtsdrager duidelijk afgebakende taken op zich willen nemen voor een beperkte periode. Daarnaast worden handvatten ontwikkeld voor het besteden van de diaconale gelden. Communicatie en informatie. Verbetering van de interne en externe communicatie is een belangrijk verbeterpunt. De Kleine Kerkenraad zal hiertoe initiatieven nemen. De bestaande informatiekanalen als Bijeen, Kerkbrief en Website, zullen optimaal ingezet worden. Ook zal in de komende periode worden bezien hoe de sociale media aan onze communicatiemogelijkheden kunnen worden toegevoegd.
6 Kerk naar buiten. Omdat wij als kerk meer missionair willen zijn zal er gewerkt gaan worden aan meer support en ondersteuning van de Evangelisatiecommissie en het leggen van verbindingen tussen het werk van Kerkenraden en Pastorale Raden en de Evangelisatiecommissie. Zending. Zending blijft een belangrijk onderdeel van ons Kerk naar buiten zijn en de gemeente zal waar mogelijk worden betrokken c.q. geïnformeerd bij/over zendingsprojecten. Partnergemeentes. Wij stimuleren en onderhouden contacten met onze partnergemeente in Nandyal en Hirschfeld. Duurzaamheid. Als rentmeester van deze aarde willen wij binnen en buiten de kerkelijke gemeente duurzaamheid stimuleren. Hierbij willen we de gemeente actief betrekken en stimuleren door o.a. duurzaamheid, rentmeesterschap en omzien naar de schepping in onze erediensten aan de orde te stellen en samen met andere kerken in Bennekom jaarlijks een scheppingszondag te vieren. Raad van Kerken en commissie Vorming&Toerusting. Onze kerk participeert actief in de Bennekomse Raad van Kerken en de commissie Vorming&Toerusting. Ambities: de leeftijdsopbouw van onze vrijwilligers is een afspiegeling van de leeftijdsopbouw van onze gemeenteleden! Het percentage leden dat zich onttrekt aan onze kerk is jaarlijks niet hoger dan 2% Acties voor jaarplannen Kleine Kerkenraad jaar Actiepunt Voorbereiding door 2012 Afstemming werkzaamheden Pastorale raden door voorzitters van die raden Nieuwe ambtsdragers en pastoraal bezoekers worden toegerust en ingewerkt. Instellen taakgroep communicatie De wijze van inning van de bijdragen is geregeld door ZWO en de gemeenteleden zijn geïnformeerd. Voorzitters Pastorale raden Voorzitters Pastorale Raden Kleine Kerkenraad Voorzitter ZWO 2013 Ouderlingen en pastorale bezoekers worden voorbereid en toegerust voor het houden van geloofsgesprekken tijdens (groot)huisbezoeken, pastorale ontmoetingen etc. Werving groep gemeenteleden die zich jaarlijks uitspreekt over beleving van onze kerkelijke gemeenschap Er is een protocol voor de behandeling van geschillen en misbruiken binnen onze gemeente opgesteld Diaconie komt met voorstel voor inzet diaconale vrijwilliger en andere aanwending diaconale gelden. De gemeente wordt geïnformeerd op welke wijze men de diaconie kan inschakelen bij financiële problemen Sociale media worden ingezet voor onderlinge en externe communicatie Er wordt geïnventariseerd welke gemeenteleden op basis van hun deskundigheid kunnen worden ingeschakeld voor hulpverlening Voorzitters Pastorale raden Kleine Kerkenraad Kleine Kerkenraad Diaconie Taakgroep communicatie Kleine Kerkenraad/Pastorale
7 bij immateriële problemen Voorzitters van evangelisatiecommissie, pastorale raden en kerkenraad bespreken hoe de verbinding kan worden gelegd tussen het werk van de commissie en de raden De zendingszondagen zijn voorbereid door ZWO en predikanten 2014 Tijdens alle (groot)huisbezoeken en pastorale ontmoetingen is het geloofsgesprek gevoerd. In de pastorale raden zijn deze gesprekken geëvalueerd en samenvattingen hiervan worden gerapporteerd aan de Grote Kerkenraad Er komt een voorstel om gemeenteleden uit alle leeftijdsgroepen te betrekken bij het vrijwilligerswerk van onze kerk Raden Kleine kerkenraad ZWO predikanten Pastorale Raden Onderleggers: Beleidsplannen Pastorale raden Beleidsplan diaconie Beleidsplan ZWO Beleidsplan ZWO taakgroep Kerk en Milieu 7. Onze gemeente met aandacht voor verschillende leeftijdsgroepen Met het oog op Jeugd en jongeren stimuleren en ondersteunen wij het werk van de Jeugdraad en daarvan afgeleid de werkzaamheden en activiteiten van de kindernevendienst, tienernevendienst, jeugdkerk, jongerendiensten, jeugdclubs en jongeren vereniging; Vanuit Pastorale raden zal specifieke (pastorale) aandacht worden gegeven aan om de geloofsopvoeding in gezinnen met opgroeiende kinderen te ondersteunen; De mogelijkheid wordt onderzocht om al dan niet in samenwerking met de Hervormde Gemeente in professionele zin het Jeugd- en Jongerenwerk te ondersteunen; Vanuit Pastorale raden zal specifiek aandacht worden gegeven aan gemeenteleden in de leeftijdscategorie tussen 40 en 60 jaar; Pastorale raden dragen er zorg voor dat de gemeenteleden van 70 jaar en ouder tenminste jaarlijks worden bezocht. Predikant bezoekt oudere gemeenteleden volgens de met de desbetreffende Pastorale Raad afgesproken regeling. Acties voor jaarplannen Kleine Kerkenraad Jaar Actie Voorbereiding 2012 Uitvoering doelstellingen t.a.v. communicatie, Celebrate4U, Ation4U en Jeugdraad Taskforce clubs. Onderzoek naar de mogelijkheden om het jeugd- en jongerenwerk in Kleine Kerkenraad professionele zin te ondersteunen 2013 Voorzitters Pastorale Raden overleggen over de wijze van aandacht aan geloofsopvoeding en de aandacht aan gemeenteleden in de leeftijdscategorie tussen 40 en 60 jaar Onderleggers: Voorzitters Pastorale Raden
8 Beleidsplan Jeugdraad Beleidsplannen Pastorale Raden 8. Onze gemeente georganiseerd en gefinancierd. De organisatie, bevoegdheden en taken van kerkenraden, pastorale raden, colleges van diakenen en kerkrentmeesters, commissies en taakgroepen zijn geregeld in de Plaatselijke Regeling ten behoeve van het leven en werken van de Gereformeerde Kerk in Bennekom. Financiën en beheer. Om een kerkelijke gemeenschap in stand te houden zijn er financiële middelen nodig. Deze worden met name verkregen door de vaste vrijwillige bijdragen. Omdat deze vrijwillige bijdragen in onze kerk een neerwaartse trend laten zien zal in deze beleidsperiode onze kerkelijke gemeenschap met name de leeftijdscategorie 30-60 jaar- worden gevraagd om in deze de eigen verantwoordelijkheid op te pakken. Verder zal jaarlijks een appel worden gedaan om de vrijwillige bijdragen tenminste aan te passen aan het percentage van de inflatie. Tegelijker tijd zal de Kerkenraad geadviseerd door het College van Kerkrentmeesters zich inspannen voor kostenbeperking en een verantwoorde besteding van de inkomsten. Gemeentecentrum. Ons gemeentecentrum De Brink vervult een belangrijke rol bij het gemeenteleven. Daarnaast kunnen ook externen van de faciliteiten c.q. zalen van dit centrum gebruik maken. De opbrengsten hiervan dienen zodanig te zijn dat de exploitatie van de Brink ten minste kostendekkend is en vanuit de inkomsten c.q. reserve van de kerk geen aanvulling behoeft plaats te vinden. Ambitie: Een jaarlijks sluitende begroting! Acties voor jaarplannen Klein Kerkenraad Jaar actiepunt Voorbereiding 2012 Bepalen toekomst De Brink De gemeente wordt voorgelicht/geïnformeerd over de mogelijkheid van schenkingen door middel van erfstellingen en legaten. College van Kerkrentmeesters 2013 Plaatselijke regeling actualiseren In het kader van de actie kerkbalans een specifiek appel doen op gemeenteleden in de leeftijdscategorie 30-60 jaar Moderamen College van Kerkrentmeesters Onderleggers: Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Gereformeerde Kerk in Bennekom Beleidsplan College van Kerkrentmeesters 9. Onze gemeente, samenwerkend met de Hervormde Gemeente De gezamenlijke avonddiensten zullen worden geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Bezien gaat worden in hoeverre de door ons gewenste vaste variatie van diensten kan worden ingevoerd. Met de Hervormde Gemeente zullen de afspraken betreffende de jongerendiensten in gezamenlijkheid worden besloten. Bezien gaat worden in hoeverre roostering van predikanten, kerkmusici, diensten, kerkgebouwen etc. beter op elkaar kunnen worden afgestemd. Het werk en de activiteiten van de Herv/Geref. Jeugdraad zullen worden ondersteund. Moderamina van onze kerk en Hervormde Wijkgemeentes 2 en 3 zullen met elkaar in gesprek gaan hoe die ondersteuning zal plaatsvinden.
9 Het werk en de activiteiten van de Herv/Geref ZWO-groep zullen worden ondersteund. Moderamina van onze kerk en de Hervormde Wijkgemeentes 2 en 3 zullen met elkaar in overleg gaan hoe die ondersteuning kan gaan plaatsvinden. Ook zal bezien worden in hoeverre gezamenlijke afspraken over de Zending kunnen worden gemaakt. Met de moderamina van onze kerk en die van de Hervormde Wijkgemeentes 2 en 3 evenals de Evangelisatiecommissie zal worden overlegd in hoeverre deze commissie gezamenlijk kan worden, wat de taak van die commissie dan wordt en welke plaats en inhoud de ontmoetingsdiensten hierbij hebben. De commissie Op weg naar een Protestante Gemeente Bennekom (bestaande uit 6 Hervormde en 6 Gereformeerde ambtsdragers) heeft de opdracht om te bezien of op termijn één PKN Protestante Gemeente Bennekom mogelijk is. Deze commissie wordt begeleid door een PKN adviseur. Ambitie: Een Protestante Gemeente Bennekom Acties voor jaarplannen Kleine Kerkenraad 2012 Evaluatie gezamenlijke kerkdiensten Gemeente wordt geïnformeerd over voortgang Op weg naar een Protestante Gemeente Kleine Kerkenraad Kleine Kerkenraad 2013 Afstemming over Jeugdraad, ZWO en Evangelisatiecommissie Kleine Kerkenraad 10 Periodieke evaluatie van uitvoering beleid Met predikanten,kerkmusici, kosters en beherend personeel worden jaarlijks volgens het desbetreffende protocol evaluatiegesprekken gevoerd Met de Jeugdraad, Evangelisatiecommissie, Liturgiecommissie en ZWO heeft de Kleine Kerkenraad jaarlijks een evaluatiegesprek. Onderlegger: protocol evaluatiegesprekken