Historisch overzicht

Efficiënte dopingbestrijding in Vlaanderen: een gedeelde verantwoordelijkheid? Communicatiedag met de Vlaamse sportfederaties vrijdag 10 februari 2012 Historisch overzicht Dopingwet (02/04/65, BS 06/05/65) Gerechtelijk Dopingbestrijding wordt bevoegdheid van de gemeenschappen (BW 08/08/80) Decreet van 27 maart 1991 2 1

Decretale Regelgeving van 91 Decreet 27 maart 1991 inzake medisch verantwoorde sportbeoefening, gewijzigd in 1996 en 2004 Basisopties: drie krachtlijnen, nl. integreren, depenaliseren en responsabiliseren Interne tuchtregeling kan erkend worden Vangnet: eigen Disciplinaire Organen 3 MVS en WADA Besluit wereldconferentie doping in de sport Lausanne 1999: Er is een duidelijke behoefte aan een onafhankelijk antidopingorgaan Oprichting WADA op 10 november 1999 Nado Vlaanderen 4 2

Internationale conventie tegen doping in de sport van de UNESCO Reden: For most governments, the code can not be legally binding under public law; a convention is required to provide a mechanism for governments to support the code TTN en dopinglijst maken integraal deel uit van de conventie Code, standaard laboratoria en dopingcontroles: informatief Privacystandaard 5 Gevolg = Aangepaste interne regelgeving Decreet van 13 juli 2007 inzake medisch verantwoorde sportbeoefening heft decreet van 27 maart 1991 op (BS 13/09/2007) Implementatie WADA vereisten inzake definities, controles, procedure en sancties 6 3

Gevolgen 1. Interne regelgeving afstemmen op WADA en UNESCO-conventie 2. Sancties niet meer in Decreet worden door Regering bepaald in overeenstemming met de WADA-code 3. Onderverdeling: breedtesporter / elitesporter 4. Breedtesporter zoals voorheen 5. Elitesporter Behandeling door onafhankelijke op basis van het decreet erkende op te richten Disciplinaire Organen Beroepsmogelijkheid bij TAS Wordt decretaal verplicht 7 Regeerakkoord: Gezonde sportbeleving: De Vlaamse Regering wil helpen de integriteit van de sport te vrijwaren. Ethisch en medisch verantwoord sporten staan voorop Beleidsnota sport 2009-2013 en dopingbestrijding: 2 opdrachten 8 4

2 concrete decretale opdrachten 1.Zelfstandig apart antidopingdecreet 2.Betere coördinatie in België door herziening van het samenwerkingsakkoord van 19 juni 2001 tussen de Gemeenschappen en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) 9 Het nieuwe ontwerp van Antidopingdecreet Afgezonderde regelgeving Verblijfsgegevens voor elitesporters proportioneel Zelfregulering door sportfederaties 10 5

Vragen MVS infostand www.dopinglijn.be dopinglijn@vlaanderen.be elitesporter@vlaanderen.be info@dopingtribunaal.be 11 Het inter-gemeenschappelijk samenwerkingsakkoord inzake Dopingbestrijding Yves Defoort Jurist MVS 6

Huidig samenwerkingsakkoord Gemeenschappelijke verboden lijst Gemeenschappelijke controleprocedure Gemeenschappelijke erkenning controlelabs 13 Nieuw samenwerkingsakkoord Gemeenschappelijke definitie elitesporter Gemeenschappelijke nationale doelgroep Verbintenissen tot betere samenwerking 14 7

Gemeens. definitie elitesporter Komt grotendeels overeen met de huidige Vlaamse definitie van elitesporter Wijzigingen: a) internationaal niveau wordt internationale doelgroep b) hoofdactiviteit wordt voornaamste bezoldigde activiteit in de hoogste categorie of de hoogste nationale competitie van zijn sportdiscipline c) gepreselecteerd of geselecteerd voor deelname OS, WK of EK wordt geselecteerd voor of in de laatste 12 maanden deelgenomen aan OS, WK of EK d) competitie waarvan de meerderheid bestaat uit elitesporters wordt competitie waarvan de meerderheid van de ploegen die aan de competitie deelnemen bestaat uit elitesporters 15 Gemeens. nationale doelgroep Elitesporters worden ingedeeld in 4 categorieën A: volledige verblijfsgegevens indienen B: wedstrijden en trainingen C: teamwhereabouts D: geen verplichtingen Enkel inbreuken van A s worden officieel geregistreerd Elitesporters B en C die verplichtingen niet naleven kunnen naar A verplaatst worden 16 8

Verbintenissen tot betere samenwerking Informatieuitwisseling Algemeen gebruik van ADAMS Toegang tot elkaars elitesportergegevens in ADAMS Meedelen aangifteverzuimen en gemiste tests Erkennen van elkaars disciplinaire beslissingen Gecoördineerde toepassing van de Code en Internationale Standaarden 17 Een nieuw Antidopingdecreet «Het nieuwe Vlaamse antidopingdecreet» Frederik Vandendriessche UGent en UAntwerpen Advocaat 18 9

Overzicht Werkwijze: uitsplitsing van huidige mvs/evs-decreet van 13 juli 2007 Wat blijft hetzelfde? Wat wijzigt er? Nieuwe definitie elitesporter & nieuwe regeling verblijfsgegevens (cf. uiteenzetting dhr. Y. Defoort) Disciplinaire procedures & sancties Overige wijzigingen 19 Werkwijze: uitsplitsing van huidige mvs/evs-decreet van 13 juli 2007 De antidopingregels uit het huidige mvs/evs-decreet worden (in gewijzigde vorm) opgenomen in een nieuw coherent Antidopingdecreet («Decreet betreffende de preventie en bestrijding van doping in de sport») Uitgangspunt: WADA-conformiteit Met oog op een gecoördineerde aanpak, wordt de (nieuwe) definitie van het begrip elitesporter en de (nieuwe) whereaboutsregling tevens opgenomen in een Samenwerkingsakkoord tussen de deelstaten Voor het overige blijft het huidige mvs/evs-decreet bestaan als restdecreet (o.m. Regels inzake sportmedische keuring, sportmedisch toezicht, risicovechtsporten, evs, ) 20 10

Wat blijft hetzelfde? Uitgangspunt : geen wijzigingen «om te wijzigen» Groot aantal bepalingen komen terug Definities van dopingpraktijk en dopingcontole Verplichtingen van de sportverenigingen inzake * vaststellen van de nodige reglementaire, statutaire en contractuele bepalingen * informatie te verstrekken aan de sporters en NADO * doen naleven van de opgelegde disciplinaire maatregelen Erkenning, werking en bevoegdheden controle-artsen, controlelabo s en chaperons (ipv controledeskundigen) Territoriaal en personeel toepassingsgebied (nu ook wel toepasselijk op de ploegverantwoordelijken) Strafsancties 21 Wat wijzigt? Disciplinaire procedures & sancties (I) Elitesporters: sportverenigingen zijn zelf verantwoordelijk voor de sanctionering van de overtredingen begaan door hun elitesporters, in overeenstemming met de Code, Internationale Standaarden en de dopingregels van hun internationale federaties WADA-conformiteit: CAS/TAS & sancties Code! Ratio: vermijden bevoegdheidsconflicten, rechtszekerheid & snelle uitkomst Niet-elitesporters: blijft disciplinaire commissie + disciplinaire raad in hoger beroep, in de schoot van de NADO sporter, NADO, WADA & (inter)nationale sportfederatie kunnen tussenkomen in procedure voor disciplinaire raad sporter, NADO, WADA & (inter)nationale sportfederatie kunnen beroep aantekenen bij Raad van State en/of tussenkomen in procedure 22 11

Wat wijzigt? Disciplinaire procedures & sancties (II) Grenzen die de regering moet naleven bij het vaststellen van de sancties voor niet-elitesporters worden vastgelegd bij decreet Mogelijkheid boetes in te vorderen via dwangbevel Mogelijkheid subsidies in te houden voor een periode van 12 maand voor sportverenigingen die verplichtingen decreet niet naleven 23 Overige wijzigingen Biologisch paspoort Uitwerken kernverplichtingen inzake preventie TTN : verankering mogelijkheid voor de regering om verschillende categorieën van sporters te bepalen waarvoor verschillende procedures en voorwaarden gelden & mogelijkheid om TTN aan te vechten bij / door WADA Regeling inzake aanwending van persoonsgegevens 24 12

Elitesporters, whereabouts en ADAMS Dr. Hans Cooman Jord Vandenhoudt Team Medisch Verantwoord Sporten Wie is elitesporter? Lid van een door het IOC erkende internationale sportvereniging, en die beantwoordt aan één of meer van de volgende criteria: Internationaal niveau volgens IF; Sport als hoofdactiviteit; Geselecteerd of gepreselecteerd OS, Paralympics, EK, WK in de hoogste sportieve categorie; Ploegsporter in competitie waarvan de meerderheid bestaat uit sporters als hierboven; en woont binnen territoriale bevoegdheidsomschrijving van de Vlaamse Gemeenschap; en op de hoogte gebracht dat men elitesporter is. 26 13

Wanneer ben je elitesporter? Men is elitesporter vanaf het ogenblik dat men hiervan via aangetekend schrijven op de hoogte werd gebracht. Men blijft elitesporter tot men weer een aangetekend schrijven krijgt waarin gemeld wordt dat men geen elitesporter meer is. De kwalificatie als elitesporter gebeurt in nauw overleg met de sportfederaties of ploegverantwoordelijken. => contactpersoon per federatie/ploeg die ook voor de elitesporters bijkomend een aanspreekpunt is 27 Gevolgen en verplichtingen voor een elitesporter Toestemming wegens Therapeutische Noodzaak (TTN-TUE): proactief = vooraf Whereabouts (verblijfsgegevens): via ADAMS aanleveren Bij een dopingpraktijk: Disciplinaire afhandeling via sportfederatie TAS / CAS 28 14

Whereabouts: welke sporten Verplicht voor alle elitesporters die een Olympische discipline beoefenen op minstens het hoogste nationale niveau + veldrijden + veldlopen + triatlon (bv. Iron Man) / duatlon 29 Whereabouts: hoe? Via ADAMS. Per federatie één afgevaardigde, die kan inkijken wat zijn leden hebben ingevoerd. enkel controlefunctie, kan zelf niets invoeren In de ploegsporten, per ploeg één afgevaardigde die de gemeenschappelijke activiteiten van de ploeg invoert en de spelers van zijn ploeg kan controleren. 30 15

Whereabouts: wat? Welke verblijfsgegevens indienen? Dagelijks één-uur-tijdslot, vrij te kiezen tussen 6.00 en 23.00u, op een zelfgekozen locatie waarop men zeker en onmiddellijk ter beschikking moet zijn voor een dopingcontrole Overnachtingsplaats, waar men op het einde van de dag zal verblijven (thuis, hotel ) Postadres Wedstrijden en competities Trainingen en andere regelmatige activiteiten 31 Whereabouts: wanneer? Trimesterieel: Afspraak: ten laatste op 21 e van de maand die trimester/kwartaal voorafgaat. Nadien uiteraard steeds bijwerken en upto-date houden: Advies: minstens wekelijks nakijken. Steeds mogelijk te wijzigen, tot op de dag zelf: Ook via sms, bv. voor last-minute wijzigingen of indien geen internet beschikbaar is. 32 16

Verantwoordelijkheid elitesporter De eindverantwoordelijkheid ligt bij de elitesporter! De elitesporter kan taken delegeren (aan trainer, ploegverantwoordelijke, vriendin ) maar blijft verantwoordelijk en aansprakelijk voor de juistheid van de gegevens. 33 Gevolgen voor elitesporter Als men verzuimt om (tijdig) verblijfsgegevens te verstrekken of als vastgesteld wordt dat de ingevoerde gegevens niet correct of onvolledig blijken te zijn => aangifteverzuim Als men binnen het dagelijks gekozen tijdsbestek van 60 minuten niet onmiddellijk op de aangegeven plaats aanwezig en beschikbaar is voor een dopingcontrole => gemiste dopingcontrole Een combinatie van 3 zulke overtredingen binnen een tijdsbestek van 18 maanden => disciplinair dossier 34 17

Procedure bij inbreuk Vaststelling een controlearts stelt een vermeend aangifteverzuim of een schijnbaar gemiste dopingcontrole vast aangifte aan administratie Eerste kennisgeving (binnen twee weken na vaststelling): mogelijkheid tot betwisting beoordeling door administratie indien niet gerechtvaardigd volgt tweede kennisgeving 35 Procedure bij inbreuk Tweede kennisgeving (na betwisting of verstrijken termijn betwisting): mogelijkheid tot aanvragen administratieve herziening beoordeling door onafhankelijke derde (extern magistraat aangesteld bij ministerieel besluit) Derde kennisgeving (na administratieve herziening of verstrijken van de aanvraagtermijn): beslissing i.v.m. definitieve registratie aan sporter de nationale en internationale sportfederatie en het WADA worden op de hoogte gesteld bij een definitieve registratie van een vaststelling 36 18

Dopingpreventie en educatie http://flanders.realwinner.org http://quiz.wada-ama.org 37 ADAMS https://adams.wada-ama.org http://www.wada-ama.org 38 19

Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media Team Medisch Verantwoord Sporten NADO Vlaanderen Arenbergstraat 9 1000 Brussel www.dopinglijn.be elitesporter@vlaanderen.be The role and responsibilities of the National Federations in the World Anti-Doping Program Olivier Niggli Director, Legal Affairs An efficient fight against doping in Flanders, Leuven February 10, 2012 20

The World Anti-Doping Program, the Code and the Signatories Objectives i. To protect the athlete s fundamental right to participate in doping free sport and thus to promote health. ii. To ensure harmonized, coordinated and effective antidoping fight at international and national level. p.41 p. 4 p.41 The World Anti-Doping Program, the Code and the Signatories Code Signatories WADA, IOC, IF, IPC, NOC, NPC, MEO, NADO Role and responsibilities of the Code Signatories i. Adopt and implement Code compliant rules and policies ii. Implement compliant anti-doping program (testing, whereabouts, TUE) iii. Mutual recognition iv. Education programs p.42 21

Roles and responsibilities of the National Federations (NFs) NFs are not signatories to the Code NFs have obligations under the Code (by reference, indirect) i. Consequence of their NOC/IF affiliation/membership p.43 p.43 The roles and the responsibilities of the NFs NFs have obligations under the Code (continued) ii. iii. iv. Bound by IF/NOC statutes and regulations NOC/IF shall implement Code compliant rules and program (Olympic Charter) NFs have the obligation to respect the Code Harsh consequences if NFs do not respect the Code p.44 p.44 22

NFs responsibilities under the Code (IF/NOC) Adopt and implement anti-doping policies, rules and programs which are in compliance with the Code Obligations concerning Athletes and athletes support personnel Condition of participation p.45 p.45 NFs responsibilities under the Code (IF/NOC) Cooperation with IF/NOC in all dopingmatters (WADC 20.3.12) In general Exchange of information Recognition / Prohibition of participation (WADC 10.10.1) Financial support (WADC 10.10.3) p.46 p.46 23

Consequences of NF non-compliance Loss IF membership (20.3.2) NOC recognition (20.4.2) Loss of IF/NOC financial support (20.3.8 / 20.4.7) p.47 p.47 NFs - NADO Cooperation WADC 20.5.2 Different system Governmental NADO Private law NADO p.48 p.48 24

Education Not mandatory WADA s Education tools p.49 p.49 Result Management and Sanctions By IF delegation At national level WADC 14.2 p.50 p.50 25

Thank you! Vlaams Doping Tribunaal (V.D.T.) een stand van zaken Fernand Van Huyneghem Voorzitter Vlaams Doping Tribunaal 26

Vlaams Doping Tribunaal (V.D.T.) totstandkoming: decreet 13/07/2007 oprichting: 10/09/2008-7 stichtende leden rechtsvorm: vzw zetel: Gent 53 Vlaams Doping Tribunaal (V.D.T.) doel: ondersteuning geven aan aangesloten sportfederaties bij de organisatie van de disciplinaire procedures omtrent dopingpraktijken gepleegd door elitesporters die onder hun respectieve verantwoordelijkheid vallen zoals bedoeld in het decreet van 13 juli 2007 en haar uitvoeringsbesluit(en) Raad van Bestuur: max. 7 bestuurders leden: momenteel 39 sportfederaties 54 27

Activiteiten Opmaken huishoudelijk reglement opmaken procedurereglement oprichten en benoemen van D.C.E. permanente actualisatie website V.D.T. participeren werkvergadering M.V.S. input geven aan anti-doping decreet overleg met M.V.S. i.v.m. intern tuchtreglement sportfederaties 55 Disciplinaire Commissie voor Elitesporters (D.C.E.) is een onafhankelijke, onpartijdige instantie met deskundige personen Raad van Bestuur benoemt commissieleden samenstelling per zaak (magistraat, jurist en arts) daarnaast procureur + griffie 56 28

Disciplinaire afhandeling procedurereglement gebeurt via een systeem van lastgeving op basis van intern tuchtreglement van de betrokken sportfederatie disciplinaire maatregelen in overeenstemming met de bepalingen van de WADA code in eerste aanleg / beroep op TAS 57 De rol van het Vlaams Doping Tribunaal en het tuchtrecht van de sportfederatie Tom De Sutter Advocaat Frans Baert & vennoten c.v.b.a. 29

Definitie Tuchtrecht Het tuchtrecht is de sanctiebevoegdheid waarover een bepaalde maatschappelijke groep beschikt ten aanzien van de leden van die groep wegens inbreuken op de verplichtingen die zij precies hebben wegens het lidmaatschap van die groep. 59 Tuchtrecht Enkele basiskenmerken Het lidmaatschap van de groep kan vrijwillig of gedwongen zijn. De doelstelling van het tuchtrecht beoogt in de eerste plaats de goede werking van de betrokken groep, maar kan een ruimer belang hebben. 60 30

Vlaams Doping Tribunaal Statutaire doelstelling artikel 5 Het Vlaams Dopingtribunaal heeft als doel de aangesloten sportfederaties te ondersteunen bij de organisatie van de disciplinaire procedures betreffende dopingpraktijken gepleegd door elitesporters die onder verantwoordelijkheid vallen van deze sportfederaties, zoals bedoeld in het Vlaams decreet van 13 juli 2007 inzake medisch verantwoorde sportbeoefening en haar uitvoeringsbesluit(en). 61 Sportfederaties De sportfederaties (aangesloten bij het Vlaams Doping Tribunaal) zijn privaatrechtelijke organisaties. Elke sportfederatie heeft tuchtbevoegdheid ten aanzien van de bij haar aangesloten sporters en oefent deze in beginsel zelf uit. 62 31

Sportfederaties Vlaamse overheid Eén uitzondering op zelfstandige uitoefening van de tuchtbevoegdheid medisch verantwoorde sportbeoefening voor breedtesporters uitoefening van de tuchtbevoegdheid door de disciplinaire commissie en disciplinaire raad van de Vlaamse Gemeenschap administratieve overheid beroepsmogelijkheid bij de Raad van State 63 Sportfederaties Vlaamse overheid rechtstreekse uitoefening van de tuchtbevoegdheid op grond van het decreet / uitvoeringsbesluit van de Vlaamse Gemeenschap uitoefening van de tuchtbevoegdheid buiten de sportfederatie = buiten de verantwoordelijkheid / aansprakelijkheid van de sportfederatie 64 32

Sportfederaties - VDT Eén nuancering op de zelfstandige uitoefening van de tuchtbevoegdheid medisch verantwoorde sportbeoefening voor elitesporters lastgeving van de sportfederatie aan het Vlaams Doping Tribunaal 65 Sportfederaties - VDT algemene kenmerken van lastgeving Lastgeving of volmacht is een handeling, waarbij een persoon aan een ander de macht geeft om iets voor de lastgever en in zijn naam te doen. (artikel 1984, eerste lid, B.W.) De lasthebber mag niets doen buiten hetgeen in zijn lastgeving begrepen is. (artikel 1989, eerste zin, B.W.) 66 33

Sportfederaties - VDT algemene kenmerken van lastgeving De lastgever moet de lasthebber de voorschotten en kosten vergoeden, die deze tot uitvoering van de lastgeving gedaan heeft, en hem zijn loon betalen wanneer er loon beloofd is. (artikel 1999, eerste lid, B.W.) De lastgever moet de lasthebber ook schadeloos stellen voor de verliezen die deze ter gelegenheid van de uitvoering van zijn opdracht geleden heeft, indien hem geen onvoorzichtigheid te wijten is. (artikel 2000, B.W.) 67 Sportfederaties - VDT gevolgen / kenmerken van de lastgeving aan het Vlaams Doping Tribunaal uitoefening van de tuchtbevoegdheid door de Disciplinaire Commissie voor Elitesporters van het Vlaams Doping Tribunaal Vlaams Doping Tribunaal = privaatrechtelijke organisatie geen administratief rechtscollege (Raad van State, nrs. 206.617 en 206.618, 14 juli 2010) geen administratieve overheid (Hof van Cassatie, 30 mei 2011 ) 68 34

Sportfederaties - VDT gevolgen / kenmerken van de lastgeving aan het Vlaams Doping Tribunaal rechtstreekse uitoefening van de tuchtbevoegdheid op grond van het intern tuchtreglement van de sportfederatie onrechtstreekse uitoefening van de tuchtbevoegdheid decreet / uitvoeringsbesluit van de Vlaamse Gemeenschap uitoefening van de tuchtbevoegdheid in naam van de sportfederatie = binnen de verantwoordelijkheid / aansprakelijkheid van de sportfederatie 69 Sportfederaties - VDT gevolgen / kenmerken van de lastgeving aan het Vlaams Doping Tribunaal verzoek van het Vlaams Doping Tribunaal om buiten de zaak te worden gesteld in het kader van procedures beschikking van de Zwitserse federale burgerlijke rechtbank, 21 september 2011: het Vlaams Doping Tribunaal wordt als lasthebber van de Vlaamse Tennis Vereniging (lastgever) niet als een tegenpartij betrokken in de procedure goede afspraken maken goede vrienden 70 35

De Sancties van de WADA-code Bart Meganck Voorzitter disciplinaire commissie Wat is doping? Het plaatsvinden van een of meer van de dopingovertredingen beschreven in de WADA-code (art. 1 WADA-code 2009) Bemerk verschil met gemeenzame betekening begrip doping, waarbij steeds opzet wordt verondersteld; WADA-definitie is veel ruimer. 72 36

Beginsel Sporters of andere personen zijn verantwoordelijk voor het kennen van de gedragsvormen die een dopingovertreding vormen en van de stoffen die op de verboden lijst staan. (art. 2 WADA-code 2009) 73 Wat is een dopingovertreding? Art. 2.1 tot en met 2.8 WADA-code 74 37

Wat is een dopingovertreding? o Aanwezigheid verboden stof of afbraakproducten (metabolieten) ervan in monster sporter o Gebruik (poging) verboden stof/methode o Weigering/verzuim monster af te staan zonder geldige reden o Overtreding beschikbaarheidseisen (whereabouts) o Bezit verboden stoffen/methoden o Handel (poging) verboden stoffen/methoden o Toediening (poging) binnen wedstrijdverband 75 Wat is een dopingovertreding? Hoe werden de dopingpraktijken van de WADA-code vertaald in het decreet van 13 juli 2007 inzake medische en ethisch verantwoorde sportbeoefening (B.S., 13 september 2007, in werking 1 augustus 2008)? Decreet MVS, of nog Dopingdecreet 76 38

Wat is een dopingovertreding? Art. 3 decreet MVS: Voor de toepassing van dit decreet wordt onder dopingpraktijk verstaan, de overtreding of de verschillende overtredingen van antidopingregels op een van de volgende wijzen ( ) 1 de aanwezigheid van een verboden stof of van een metaboliet of marker daarvan in een monster dat afkomstig is van het lichaam van de sporter; 2 gebruik of poging tot gebruik van een verboden stof of een verboden methode; 3 de weigering, of het onvermogen zonder duidelijke verantwoording, om een monster voor te leggen na de kennisgeving, vermeld in de toepasselijke antidopingregels, of het op om het even welke andere manier ontwijken van de monsterneming; 77 Wat is een dopingovertreding? Art. 3 decreet MVS (vervolg): 4 de overtreding van de toepasselijke vereisten met betrekking tot de beschikbaarheid van de sporter voor dopingcontroles buiten wedstrijdverband, onder meer door te verzuimen de vereiste informatie over de verblijfplaats mee te delen, of door zich niet beschikbaar te houden op de verblijfplaatsen die men heeft aangegeven; Elke combinatie van drie gemiste controles en/of aangifteverzuimen binnen een periode van achttien maanden wordt hierbij beschouwd als een overtreding 5 het plegen van bedrog, of de poging daartoe, bij om het even welk onderdeel van de dopingcontrole; 6 het bezit van verboden stoffen en methoden; 7 het verhandelen (of poging tot verhandelen) van om het even welke verboden stof of verboden methode 8 de toediening of de poging tot toediening van een verboden stof of verboden methode aan om het even welke sporter, of het aanmoedigen van, helpen bij, vergemakkelijken van, mogelijk maken van, aanzetten tot, verbergen van, of om het even welke medeplichtigheid in het kader van een overtreding van de antidopingregels of van een poging tot overtreding. 78 39

Meest voorkomende dopinginbreuken? 1. Aanwezigheid verboden middel in (urine)monster sporter 2. Weigering/onvermogen monster voor te leggen 3. Bezit verboden middel/stof 79 Bv. Contador Velasco Aanwezigheid in urinemonster clenbuterol (concentratie van 50 pg/ml, maar geen grenswaarde voorzien) Clenbuterol is verboden middel: o art. S1.2 WADA-lijst 2010 verboden middelen o art. 1, 3, 1, c), 1) verboden lijst Vlaamse overheid =andere anabole middelen 80 40

Strict liability -beginsel inzake aanwezigheid verboden middel Het is de persoonlijke plicht van elke sporter ervoor te zorgen dat geen verboden stoffen zijn lichaam binnenkomen. Sporters zijn zelf verantwoordelijk voor eender welke verboden stof (of metaboliet) die in hun monsters wordt aangetroffen (art. 2.1 WADA-code 2009) 81 Sancties WADA-code 2009 Art.10.1 Diskwalificaties: niet behandeld in dit bestek Art.10.2 Uitsluiting ( schorsing ): belangrijkste impact actieve sporter 82 41

Sancties WADA-code 2009 Art. 10.2: Standaardsanctie eerste overtreding: twee jaar uitsluiting Belangrijkste doel: harmonisering in functie van rechtvaardige bestraffing in een internationale sportcontext 83 Uitsluiting Verbod om deel te nemen aan enige sportmanifestatie als sporter alsook in eender welke hoedanigheid (Art. 10.10.1 WADA-code 2009) Ruim toepassingsgebied: wedstrijden, maar ook fitness, aerobics, MTB-toertochten, joggings, 20 km Brussel, fitnessuitbater!, clubtrainingen, 84 42

Sancties WADA-code 2009 Toch mogelijkheid tot individualisering: Art. 10.4 opheffing of vermindering uitsluiting voor: o specifieke stoffen in o specifieke omstandigheden cumulatief 85 Specifieke stoffen Verboden lijst: zo vaak als nodig en minstens eenmaal/jaar update (maakt integraal deel uit van de UNESCOconventie tegen dopinggebruik in de sport; art. 4 WADA-code 2009) 86 43

Specifieke stoffen Alle stoffen, behalve: o Anabolica o Hormonen o Stimulerende middelen en hormoonantogonisten die als niet specifiek vermeld zijn (Art. 4.2.2 WADA-code 2009) 87 Specifieke omstandigheden Sporter kan aantonen hoe specifieke stof in lichaam is gekomen én Specifieke stof niet bedoeld om sportprestaties te verbeteren/gebruik prestatie-verbeterende stof te maskeren 88 44

Specifieke stoffen/omstandigheden aangetoond Eerste overtreding: minimaal berisping en maximaal twee jaar uitsluiting Bv. Aard van de stof of tijdstip gebruik geen voordeel sporter; openlijk gebruik en meegedeeld bij controle; gelijklopend medisch dossier en voorschrift niet sportgebonden, Hoe in lichaam gekomen?: afweging waarschijnlijkheid cf. Contador: niet aanvaard 89 Verdere mogelijkheden individualsering: opheffing/vermindering op grond van uitzonderlijke omstandigheden 1. Geen schuld of nalatigheid (art. 10.5.1 WADA-code 2009) 2. Geen ernstige schuld of nalatigheid (art. 10.5.2) (of geen significante schuld) 3. Substantiële hulp bij ontdekken of vaststellen dopingovertredingen (art. 10.5.3) 90 45

Geen schuld of nalatigheid Dopingovertreding blijft, maar opheffing normaal geldende uitsluitingsperiode, dus geen schorsing (art. 10.5.1 WADA-code 2009) Strikt: bij aanwezigheid verboden stof: sporter moet aantonen hoe verboden stof in lichaam gekomen is 91 Geen schuld of nalatigheid Slaat enkel op sanctie, niet op vaststelling al of niet overtreding Uitzonderlijk: bv. sabotage door tegenstrever, maar niet bij: verontreinigd voedingssupplement sabotage door partner, coach (entourage), maar dan eventueel: geen ersntige schuld/nalatigheid 92 46

Geen ernstige schuld/nalatigheid Vermindering van de anders toepasselijke uitsluitingsperiode, maar niet minder dan de helft (bij levenslange uitsluiting, vermindering nooit onder de acht jaar) 93 Geen ernstige schuld/nalatigheid Moet aangetoond worden door sporter: bewijslast sporter Bij aanwezigheid verboden stof: sporter moet aantonen hoe stof in lichaam gekomen is 94 47

Substantiële hulp Geen bevoegdheid voor disciplinaire organen, wel voor Antidopingorganisatie ; in Vlaanderen dus MVS Voor of na beslissing in laatste aanleg Zelden of nooit voorkomend/toegepast 95 Verzwarende omstandigheden Bv.: dopingovertreding als deel van een plan of beraming van doping herhaaldelijk gebruik of bezit van meedere verboden stoffen/methoden bedrieglijk of obstructief gedrag recht van verdediging: kennisgeving 96 48

Verzwarende omstandigheden Gevolg: verlenging anders toepasselijke uitsluiting met vier jaar Onmiddellijke bekentenis na confrontatie met dopingovertreding: geen toepassing verzwarende omstandigheden 97 Meervoudige overtredingen (herhaling) Tweede dopingovertreding: uitsluitingsperiode in overeenstemming met tabel (art. 10.7 WADA-code 2009) 98 49

Meervoudige overtredingen Tweede overtredi ng VSS AGC GSS St VS HT Eerste overtredi ng VSS 1-4 2-4 2-4 4-6 8-10 10- lev AGC 1-4 4-8 4-8 6-8 10- lev lev GSS 1-4 4-8 4-8 6-8 10- lev lev St 2-4 6-8 6-8 8- lev lev lev VS 4-5 10- lev 10- lev lev lev lev HT 8- lev lev lev lev lev lev 99 Meervoudige overtredingzen Legende tabel: lev = levenslange VSS = verminderde sanctie voor een specifieke stof AGC = aangifteverzuim en/of gemiste controles GSS = verminderde sanctie in geval van geen significante schuld of nalatigheid. St = standaardsanctie VS = verzwaarde sanctie (toepassing verzwarende omstandigheden) HT = handel of poging tot handel en toediening of poging tot toediening 100 50

Meervoudige overtredingen Derde dopingovertreding in beginsel: levenslange uitsluiting 101 Aanvang uitsluitingsperiode In beginsel: dag uitspraak Aanzienlijke vertraging procedure: vroegere datum, maar ten vroegste dag monstername (cf. rechtsherstel inzake redelijke termijn in strafzaken) Periode voorlopige schorsing: wordt afgetrokken, als ze effectief werd ondergaan 102 51

Andere sancties Art. 9: Automatische diskwalificatie van individuele resultaten: het in die wedstrijd behaalde resultaat Verlies van medailles, punten en prijzen Achtergrond: fair play Ook mogelijk tegen de teams waarin één of meer leden antidopingsregels overtreden 103 Andere sancties Art. 10.1 Diskwalificatie van resultaten tijdens het evenement waarin een dopingovertreding plaatsvindt Niet automatisch: is beslissing van het bestuursorgaan van het evenement Verlies medailles, punten en prijzen Sporter kan aantonen geen schuld/nalatigheid: dan geen diskwalificatie andere wedstrijden 104 52

Implementatie in Vlaamse regelgeving Sancties t.a.v. breedtesporter: Art. 36 decreet MVS: bevoegdheid disciplinaire commissie/disciplinaire raad Art. 47 decreet MVS: welke soorten sancties kan DC/DR opleggen 105 Soorten sancties breedtesporter Uitsluiting: toepasselijke periode vastgesteld door regering conform Code (art. 48 decreet MVS) Bijkomend: administratieve geldboete mogelijk: max. 25.000 106 53

Uitsluiting: toepasselijke periodes Art. 70 besluit van 20 juni 2008 van de Vlaamse regering houdende uitvoering van het decreet van 13 juli 2007 inzake medisch en ethisch verantwoorde sportbeoefening 107 Uitsluiting toepasselijke periodes Periodes volledig conform WADA-code 2009: zie hiervoor Opheffings/verminderingsgronden: Art. 70, 3: specifieke stoffen/omstandigheden Art. 70, 5: 1 geen schuld/nalatigheid en 2 geen significante schuld 108 54

Specifieke stoffen/omstandigheden Specifieke stoffen die gemakkelijk leiden tot onbedoeld overtreden antidopingregels doordat veel gebruikt in medicijnen of minder waarschijnlijk met succes gebruikt als doping + sporter toont aan hoe stof in lichaam berisping tot max. twee jaar uitsluiting 109 Sancties elitesporters Verantwoordelijkheid sportverenigingen (= sportfederaties) Sancties moeten WADA-conform zijn; toezicht/erkenning door Vlaamse overheid DCE van het VDT (+/- m.u.v. KBWB) 110 55

Besluit Op eerste zicht: tarievenrechtspraak Strict liability noodzakelijk in dopingstrijd Door systeem: specifieke stoffen/omstandigheden en niet-significante schuld toch redelijke individualisering mogelijk Kritiek mensenrechtenfetisjisten overdreven? 111 PLAY FAIR PLAY TRUE SAY NO TO DOPING! 112 56