Kan of moet je je zorgverzekering stopzetten? Wil je niet dubbel betalen en niet (te) duur uit zijn bij het verzekeren van je ziektekosten? Wil je geldige toezeggingen van de juiste instanties om boetes te voorkomen? Maak dan gebruik van de BuitenlandZaken Service van JoHo! Inhoud Wanneer mag, of moet, je je zorgverzekering opzeggen? Kan ik mij weer verzekeren na terugkomst uit het buitenland? Hoe kan je nagaan of je wel of niet verplicht verzekerd bent in Nederland? Wat zijn de gevolgen van niet stopzetten als dat wel moet? Wat zijn de gevolgen en boetes van ten onrechte stopzetten? Wat zijn de gevolgen als je bent uitgeschreven uit het BPR en een briefadres hebt opgegeven? Wat kun je doen om problemen te voorkomen? Wat kun je doen als je zorgverzekeraar niet wil meewerken? Wat kan JoHo voor je doen? [KENNIS] 1. Wanneer mag, of moet, je je zorgverzekering opzeggen? Iedereen die in Nederland woont of werkt, is automatisch verzekerd van zorg (ziektekosten) via de Wet Langdurige Zorg (Wlz). Elke "Wlz-verzekerde" is verplicht een zorgverzekering af te sluiten bij een zorgverzekeraar. Het aanhouden of stopzetten van de zorgverzekering is geen 1 / 6
keuze, maar gebonden aan allerlei wetten en regels. Dit mag je dus niet zelf bepalen! Vervelend is dat meerdere instanties zijn betrokken bij deze beslissing en dat deze niet altijd vooraf hierover definitief uitsluitsel willen geven of dat ze naar elkaar blijven verwijzen. In de praktijk blijkt dat in de volgende omstandigheden bij vertrek naar het buitenland je geen Nederlandse zorgverzekering mag aanhouden: - Als je betaalde werkzaamheden gaat verrichten in het buitenland voor 3 maanden of langer - Of als je stage gaat lopen of een periode vrijwilligerswerk doen waarvoor je een vergoeding ontvangt. - Of als je bent uitgeschreven uit de Basisregistratie Personen (BRP), voorheen GBA/ Bevolkingsregister, in verband met vertrek voor langere tijd naar het buitenland Op deze regels kunnen uitzonderingen van toepassing zijn, die later aan de orde komen. Als je wilt weten hoe je je goed kunt verzekeren als je jouw zorgverzekering moet stopzetten, lees dan de verzekeringswijzers: - Reisverzekeringen voor (tijdelijk) werk in het buitenland & working holiday - Verzekeringen voor expats & emigranten - Reisverzekeringen voor stage in het buitenland - Reisverzekeringen voor lange reizen & backpacken 2. Kan ik mij weer verzekeren na terugkomst uit het buitenland? - Bij terugkomst kan je je vervolgens weer inschrijven bij de gemeente en je daarna weer aanmelden voor een basisverzekering. De basisverzekering start op het moment dat je weer verzekeringsplichtig bent geworden; meestal de datum van (her)inschrijving. - Door de, voor de zorgverzekeraar verplichte, acceptatie voor de basisverzekering heb je ook geen problemen met aanmelding en nabehandelingskosten etc. Die worden dan door de nieuwe zorgverzekeraar vergoed, per verplichte ingangsdatum van de verzekering. - Bij de aanvullende pakketten kan er, afhankelijk van het gewenste pakket, een medische selectie plaatsvinden. 2 / 6
[KEUZEHULP] 3. Hoe kan je nagaan of je wel of niet verplicht verzekerd bent in Nederland? Er zijn eigenlijk twee opties: 1- Je laat via de Sociale Verzekeringsbank (SVB), de instantie die uiteindelijk mag bepalen of je wel of niet verplicht verzekerd bent, een onderzoek starten naar jouw situatie. - Houd er wel rekening mee dat dit soort instanties veel informatie van je wil en dat het enkele weken, wellicht maanden kan duren voor je antwoord hebt. - Bij de bepaling speelt o.a mee dat het aspect werk en inkomen zwaarder weegt dan een in- of uitschrijving, maar ook de vraag of je binnen of buiten de EU verblijft, of er sprake is van een Verdragsland, de duur van het verblijf en de werkzaamheden. - Lees bij Advies meer over hoe JoHo je kan adviseren over het wel of niet inschakelen van de SVB en hoe je dat het beste kunt doen 2- Aan de hand van onderstaande vragen bepaal je zelf of je wel of niet verplicht verzekerd denkt te zijn. - In het geval je één van onderstaande vragen met ja hebt kunnen beantwoorden kan je contact opnemen met je zorgverzekeraar om je zorgverzekering te laten opzeggen - Lees bij Advies meer over hoe JoHo je kan adviseren over het wel of niet inschakelen van de SVB en hoe je dat het beste kunt doen. Ga je 3 maanden of langer betaald werk verrichten in een ander land dan Nederland? - Indien 3 maanden of langer betaald werk wordt verricht in een ander land dan Nederland voor een buitenlandse werkgever, dan vervalt de verzekeringsplicht (bij werk voor een Nederlandse werkgever in het buitenland zit het weer anders). - Overigens gaat deze regeling in bepaalde landen buiten de EU in vanaf de eerste dag dat 3 / 6
je betaald werk doet. Dit noemen we "eerste werkdaglanden". Wanneer je in een eerste werkdagland gaat werken, vervalt officieel het recht op de basisverzekering vanaf de allereerste dag dat je aan het werk bent. - Je dient dit vaak zelf aan te geven bij je zorgverzekeraar. - Ook bij vrijwilligerswerk en stagewerkzaamheden kan de basisverzekering komen te vervallen als je een vergoeding krijgt en een stage/vrijwilligersovereenkomst hebt gesloten. - Vanaf een vergoeding (in geld of natura) met een waarde van 150 euro per maand kan je zorgverzekering komen te vervallen - Waar staat de kernregel waarop de praktijkregels worden gebaseerd? Zie de bepalingen van het Besluit uitbreiding en beperking kring verzekerden volksverzekeringen 1999 ( KB 746/98). In paragraaf 3 artikel 12 van dat besluit staat vermeld, dat niet verzekerd is de ingezetene, die voor een periode van langer dan drie maanden aaneengesloten uitsluitend buiten Nederland arbeid verricht, tenzij hij dat doet in dienst van een in Nederland gevestigde werkgever. Toevoeging JoHo: dit geldt zelfs indien iemand in NL woont; dus een (huur)woning heeft en ingeschreven staat in Nederland. Ook dan hoeft men zich toch niet altijd te verzekeren, afhankelijk van de situatie. Of beter gezegd: dan mag men zich officieel niet verzekeren. Ga je langer dan één jaar naar het buitenland? - "Blijft men één jaar of langer aaneengesloten weg, dan is dat een indicatie voor het niet aannemen van ingezetenschap." Ook dit is een belangrijk aspect. - Hier komt echter nog wel iets meer bij kijken, zo geldt dit bijvoorbeeld niet indien je jonger bent dan 30 jaar en enkel voor studiedoeleinden buiten Nederland verblijft. Het is echter wel een belangrijke indicatie. Kan je worden gezien als niet-ingezetene van Nederland? - Of je wel of geen ingezetene meer bent van Nederland, is een wat lastiger verhaal. - Lees hierover meer bij uitschrijven uit de Basisregistratie Personen 4. Wat zijn de gevolgen van niet stopzetten als dat wel moet? - Pas op met het laten doorlopen van je zorgverzekering terwijl je daar geen recht op hebt! Indien je geen andere verzekering hebt die je ziektekosten dekt kan het dus voorkomen dat je zonder zorgverzekering komt te zitten als je zorgverzekeraar ontdekt dat je eigenlijk geen recht meer hebt op je lopende zorgverzekering - Lees hier meer over bij Advies 4 / 6
5. Wat zijn de gevolgen en boetes van ten onrechte stopzetten? - Als je je zorgverzekering stopzet en het blijkt dat je dat niet had mogen doen, loop je het risico dat het Zorginstituut Nederland je een boete geeft. De hoogte van de boete word bepaald door de maandpremie van de zorgzekering die je hebt opgezegd maal het aantal maanden dat je in het buitenland bent geweest + 30% van het totaalbedrag daar nog eens bovenop. Dus maandpremie x aantal maanden + 30% - Helaas komt het regelmatig voor dat mensen tijdens hun verblijf in het buitenland een bericht ontvangen van het Zorginstituut Nederland, dat voorheen CvZ heette, waarin hen wordt medegedeeld dat zij wél een basisverzekering moeten afsluiten en anders een boete riskeren. - Het Zorginstituut NL controleert namelijk wie er in de Basisregistratie Personen (BRP) staat ingeschreven en schrijft aan ieder die wel staat ingeschreven maar géén basisverzekering heeft zo'n brief. - Het is dus mogelijk dat je een brief ontvangt, terwijl je terecht geen Nederlandse basisverzekering meer hebt (zie hierboven). - Uitschrijven uit het GBA betekent niet automatisch dat de verzekeringsplicht komt te vervallen (zie ook elders!) Afmelding op valse gronden brengt het risico op een boete bij terugkomst met zich mee. - De bewijslast ligt bij jou zelf! Jij zult moeten aantonen aan het Zorginstituut NL of aan de SVB dat je niet meer verplicht bent om de Nederlandse basisverzekering te hebben - Lees meer bij Advies over wat JoHo hier voor jou kan doen 6. Wat zijn de gevolgen als je bent uitgeschreven uit het BPR en een briefadres hebt opgegeven? - Een briefadres kan door het Zorginstituut Nederland (voorheen College voor Zorgverzekeringen, CvZ) en SVB worden gezien als een geldig adres. - Op het moment dat je geen Nederlandse Basisverzekering meer hebt, maar wél een briefadres hebt opgegeven dan kun je dus een brief van het Zorginstituut NL verwachten omdat een briefadres officieel een geldig adres is en de zorgverzekeringsplicht niet zonder meer stopt bij vertrek uit Nederland. Het hebben van een briefadres kan een reden zijn om verzekeringsplichtig te blijven. - Lees bij Advies meer over hoe JoHo je kan adviseren over een briefadres [ADVIES] 7. Wat kun je doen om problemen te voorkomen? - Door correspondentie met instanties schriftelijk te doen maak je het mogelijk voor jezelf om voldoende bewijslast te verzamelen - Je kunt de voorbeeldbrieven en voorbeeldmails van de BuitenlandZaken Service van 5 / 6
JoHo gebruiken om je zo goed mogelijk in te dekken 8. Wat kun je doen als je zorgverzekeraar niet wil meewerken? - Helaas zijn niet alle medewerkers van zorgverzekeraars even goed op de hoogte van de regels omtrent het terecht opzeggen van je zorgverzekering en wil men nogal eens onterecht je opzegging niet accepteren. Je hiertegen bezwaar laten aantekenen - Over hoe je bezwaar kunt maken en welke stappen je kunt ondernemen kun je advies vragen via de BuitenlandZaken Service van JoHo. 6 / 6