Griffier van de Staten Geleidebrief informatief Naam voorstel 12076883 GS-brief van 27 november 2012, HZ University of Applied Sciences, Businessplan 2009-2012, rapportage 2011 Betreft vergadering Commissie Economie en Mobiliteit van 7 januari 2013 Te verzenden aan Cie. E&M groep 1 t/m 7 Verzenddatum 18 december 2012 Commissiegriffier Annemieke Lobik, 0118 631888 Inhoudelijk ambtenaar Verantwoordelijk bestuurder M.J.H.M. van Groeningen G.R.J. van Heukelom Inhoudelijk Naam voorstel GS-brief van 27 november 2012, HZ University of Applied Sciences, Businessplan 2009-2012, rapportage 2011 Aanleiding Bevoegdheid Voorstel Ter informatie Toelichting Kosten en dekking Overige informatie
bericht op brief van: - uw kenmerk: - Aan: voorzitter van Provinciale Staten van Zeeland p/a Statengriffie ons kenmerk: 12076074 afdeling: Economie bijlage(n): HZ Businessplan Onderwijsinnovatie 2009-2012 Rapportage 2011 behandeld door: M.J.H.M. van Groeningen doorkiesnummer: (0118)-63 14 23 onderwerp: HZ University of Applied Sciences, Businessplan 2009, 2012, rapportage 2011 verzonden: Middelburg, 27 november 2012 Geachte voorzitter, Bijgevoegd treft u ter kennisname het HZ Businessplan Onderwijsinnovatie 2009 2012, Rapportage 2011. Wij stellen u voor het businessplan te agenderen als ingekomen stuk voor de vergadering van de commissie E en M op 7 januari 2013. De Hogeschool Zeeland (HZ) heeft in 2007 aan de Provincie Zeeland het signaal afgegeven financieel in de 'gevarenzone' terecht te zijn gekomen. Om uit deze situatie te geraken heeft de Hogeschool een voorstel geformuleerd om tot een duurzame oplossing te komen. Het voorstel van de Hogeschool is met name gericht op het in vijf jaar vergroten van haar studentenpopulatie. In het voorjaar 2008 hebben Provinciale Staten ingestemd met het voorstel van Gedeputeerde Staten om onder voorwaarden de komende vijf jaar in totaal een resultaatsubsidie van 5 miljoen beschikbaar te stellen aan de Hogeschool Zeeland. De maatregelen die de HZ gedurende vijf jaar (van 2008 tot 2013) wil nemen om de financiële positie te versterken en daarmee de kwaliteit en continuïteit op peil te brengen en te behouden zijn: 1. Versterking van de instroom van (de Zeeuwse) studenten. 2. Vergroten van de aantrekkelijkheid van het onderwijs door een deel van de bestaande opleidingen te herstructureren en nieuwe opleidingen (o.a. een aantal Associate degree-porgramma's en enkele nieuwe bachelor opleidingen) te introduceren. De herstructurering moet tevens leiden tot het afstoten of omvormen van verliesgevende opleidingen. 3. Vergroten van het rendement van de ingeschreven studenten door een serie van maatregelen gericht op het beperken van de voortijdige uitval in zowel de propedeuse als de bachelor fase en een verhoging van het afstudeer rendement. Per activiteit worden de prestatie-indicatoren, de toename van het aantal studenten, aangegeven. Een ambitieus plan gericht op het verwerven van 700 extra studenten in vijf jaar. Om de ambitie te realiseren is in totaal, gedurende vijf jaar, 15 miljoen euro nodig ( 5 mio Provincie Zeeland en 10 mio Ministerie OC&W). V3.5
In de beschikking van de Provincie Zeeland (d.d. 18 november 2008) is aangeven dat de Provincie Zeeland besloten heeft om onder voorwaarden voor de periode 1 januari 2008 tot en met 31 december 2012 een bedrag van jaarlijks maximaal 1 miljoen te reserveren ten behoeve van het uitvoeren van de activiteiten conform het jaarlijks op te stellen én door gedeputeerde staten geaccordeerde businessplan. Resultaat dient te zijn: een financieel gezonde Hogeschool, die hoogstaande producten levert en verankerd is in de Zeeuwse samenleving. Voorwaarden: - Het Ministerie van OC&W subsidieert het voorstel met in totaal 10 miljoen euro (2 miljoen per jaar). - De HZ rapporteert jaarlijks over de voorgang van de activiteiten en de mate waarin de doelstellingen worden gerealiseerd + overlegt een voorstel m.b.t. de activiteiten voor het komende jaar; o.b.v. de voortgangsrapportage + de voorgenomen activiteiten voor het komende jaar worden de middelen voor het komende jaar beschikt. - De Hogeschool blijft een zelfstandige organisatie. - De middelen die de Provincie Zeeland ter beschikking stelt worden op generlei wijze gebruikt om de 'Schutte claim' af te lossen. - De HZ zorgt voor een stevige verankering van haar organisatie in de Zeeuwse samenleving: ondernemers, overheden, onderwijsinstellingen. - De HZ spant zich tot het uiterste in om extra middelen te generen van opdrachtgevers, sponsoren en subsidieverstrekkers niet zijnde de Provincie Zeeland. Doel van deze inspanning is om een zodanige geldstroom tot stand te brengen dat de HZ zo spoedig mogelijk, doch in ieder geval vanaf 2013 financieel gezond is en blijft. Ten aanzien van de financiële afrekening wordt OCW -als hogere subsidieverstrekker- door de Provincie Zeeland gevolgd. Begin juli 2012 heeft de Provincie Zeeland het 'HZ Businessplan Onderwijsinnovatie 2009 2012, rapportage 2012' van de HZ University of Applied Sciences (HZ) ontvangen. Het businessplan/de rapportage kent de volgende opbouw: - Hoofdstuk 1: Introductie - Hoofdstuk 2: HZ Businessplan Onderwijsinnovatie 2009-2012 - Hoofdstuk 3: Resultaten en scores op de prestatieonderdelen 2011 - Hoofdstuk 4: De hoofdactiviteiten in 2011 - Hoofdstuk 5: Conclusies - Hoofdstuk 6: Vooruitblik 2012 - Hoofdstuk 7: Afsluiting project voor OCW - Hoofdstuk 8: Verzoek Hieronder volgt per hoofdstuk een korte weergave van de belangrijkste punten. Hoofdstuk 1: Introductie OCW en Provincie Zeeland hebben voor de periode 2008 2012 gezamenlijk een financiële impuls van 15 miljoen aan de HZ beschikbaar gesteld ter uitvoering van 'het Hogeschool Zeeland Businessplan Onderwijsinnovatie'. Doelstelling van het plan is onder behoud van de zelfstandigheid van de HZ, de financieel economische positie van de HZ zodanig te versterken dat er voor de komende jaren ruimte komt om innovatie van het HZ-onderwijs structureel te kunnen uitvoeren. Hoofdstuk 2: HZ Businessplan Onderwijsinnovatie 2009 2012 Een overzicht van de aanvullende bepalingen 2011. - Aanvullende bepalingen voor 2011 van OCW: - De studenteninstroom per 1-10-2011 is minimaal 1.330. - Het aantal ingeschreven studenten per 1-10-2011 is minimaal 3.743. - De solvabiliteit van de HZ per 31-12-2011 is minimaal 0,3. - De current ratio van de HZ per 31-12 211 is minimaal 1.0. - Het exploitatieresultaat 2011 van de HZ bedraagt mimimaal - 800.000,-. - De rapportage over de prestatieafspraken 2011 is beschikbaar op 1 juli 2012. Behoort bij brief d.d. 27 november 2012 met ons kenmerk: 12076074 van de afdeling Economie 2
- Aanvullende bepalingen voor 2011 van de Provincie Zeeland: - OCW kent een subsidie toe van in totaal 10 miljoen euro (2 miljoen per jaar). - De HZ rapporteert jaarlijks over de voorgang van de activiteiten. - De HZ blijft een zelfstandige organisatie. - De middelen die de Provincie Zeeland ter beschikking stelt mogen niet worden gebruikt voor de aflossing van de Claim Rekenschap. - De HZ zorgt voor een stevige verankering in de Zeeuwse samenleving. - De HZ spant zich tot het uiterste in om extra middelen te generen van opdrachtgevers, sponsoren en andere subsidieverstrekkers. Actuele ontwikkelingen 2011 In 2011 hebben een aantal belangrijke ontwikkelingen plaatsgevonden die van invloed zijn op de uitvoering van het Businessplan Onderwijsinnovatie: - De publicatie van de Strategische Agenda Hoger Onderwijs - Belang van profilering van instellingen voor hoger onderwijs en onderzoek. In het kader hiervan heeft de HZ gewerkt aan een aanscherping van de profilering: Scaldis Academy, De Ruyter Academie, Delta Academie. - Op basis van bovenstaande ontwikkelingen is binnen de HZ gestart met de ontwikkeling van een nieuw instellingsplan (Instellingsplan 2013 2017). - Ontwikkeling nieuwe naam en branding voor de HZ en de academies: HZ University of Applied Sciences. Hoofdstuk 3: Resultaten en scores op de prestatieonderdelen 2011 - Resultaten t.a.v. aanvullende bepalingen OCW Indicator OCW bepaling 2011 OCW Resultaat 2011 Opmerking Instroom 1.330 1.435 Instroom hoger dan gepland. Voldaan aan gestelde criterium. Aantal verblijvende studenten 3.743 4.223 Voldaan aan gestelde criterium. Solvabiliteit Minimaal 0,3 0,15 Afwijking is gevolg van de verwerking van de claim Rekenschap in 2010 Current ratio Minimaal 1.0 1,5 Op basis jaarrekening 2011, voldaan aan criterium resul- Exploitatie taat Minimaal - 800.000,- 2.800.000,- Op basis van de jaarrekening 2011, voldaan aan criterium - Resultaten t.a.v. aanvullende bepalingen Provincie Zeeland Bepaling Zeeland Provincie Resultaat 2011 OCW kent een subsidie toe van in totaal 10 miljoen euro (2 miljoen per jaar) Bij beschikking van 7 september 2009 is deze subsidie door OCW (voor 2009, 2010, 2011) toegekend. De HZ rapporteert jaarlijks over de voorgang van de activiteiten. Het voorliggende rapport betreft de vierde voortgangsrapportage en bevat zowel het verslag van de voortgang als een overzicht van de geplande trajecten 2012. Behoort bij brief d.d. 27 november 2012 met ons kenmerk: 12076074 van de afdeling Economie 3
De HZ blijft een zelfstandige organisatie In 2011 zijn diverse activiteiten ontwikkeld om de continuïteit + kwaliteit van de HZ te versterken + borgen. De strategie is er op gericht om als zelfstandige Zeeuwse HBO instelling maximale toegankelijkheid tot het HBO voor Zeeuwse leerlingen te bieden en wordt gerealiseerd door het aangaan van samenwerking met Zeeuwse instellingen (w.o. onderwijs) en bedrijven evenals met collega-hogescholen en universiteiten buiten Zeeland en Nederland. De middelen die de Provincie Zeeland ter beschikking stelt mogen niet worden gebruikt voor de aflossing van de Claim Rekenschap De subsidie van de Provincie Zeeland wordt niet ingezet voor de aflossing van de Claim Rekenschap De HZ zorgt voor een stevige verankering in de Zeeuwse samenleving - In 2011 zijn zowel ondernemers als overheden actief betrokken bij de realisering van onderwijs en onderzoek aan de HZ (beroepenveldcommissie per opleiding; iedere Academie heeft eigen Raad van Advies). - Relatie met Zeeuwse en WestBrabantse onderwijsinstellingen voor VO en MBO (actief regionaal netwerk VO HBO en MBO HBO). - Activiteiten in kader kennisvalorisatie en - dissiminatie zoals: publicaties, symposia, workshops, magazines als HZ Discovery. - Uitvoering onderzoeksopdrachten van Zeeuwse: bedrijfsleven, overheden, ondernemers en maatschappelijke instellingen. De HZ spant zich tot het uiterste in om extra middelen te generen van opdrachtgevers, sponsoren en andere subsidieverstrekkers In 2011 heeft de HZ van sponsoren en andere subsidieverstrekkers een bedrag van circa 2,6 miljoen gegenereerd. Resumé: met de uitvoering van het businessplan Onderwijsinnovatie 2009 2012 ligt de HZ goed op koers en is voldaan aan de door OCW en de Provincie Zeeland gestelde voorwaarden (op één na de voorwaarde ten aanzien van de Solvabiliteit. De afwijking van deze voorwaarde is met instemming van OCW). Hoofdstuk 4: De hoofdactiviteiten 2011 Het businessplan Onderwijsinnovatie van de HZ is gebouwd op drie pijlers: 1. Vergroten van het rendement van de studenten. 2. Nieuwe opleidingen en transformatie van de opleidingen. 3. Versterking van de instroom van studenten. Per pijler wordt hieronder aangegeven welke hoofdactiviteiten in 2009 uitgevoerd zijn: Ad 1 Vergroten van het rendement van de studenten Uit de in mei 2011 door de HBO Raad gepubliceerde rendementscijfers blijkt dat het rendement na vijf jaar voor het cohort 2005 61,6 % is, terwijl het landelijk gemiddelde van alle hogescholen 55,2% is. De HZ scoort aanzienlijk boven het landelijk gemiddelde. Van de brede hogescholen scoort alleen de Christelijk Hogeschool Ede hoger dan de HZ. Behoort bij brief d.d. 27 november 2012 met ons kenmerk: 12076074 van de afdeling Economie 4
Rendementsvergroting wordt gerealiseerd door een veelheid aan activiteiten, uitgewerkt onder de naam: De Persoonlijke Hogeschool : - Verhoging BSA-norm van 37,5 naar 45 studiepunten zodat te studenten gestimuleerd worden meer te presteren. - Doorlopende leerlijnen. - Studiekeuzegesprekken. - Intake gesprekken eerstejaars studenten - Intensiveren van de sociale integratie van studenten. - Verhogen van het aantal contacturen (in 2011: 18 contacturen per week). - Verbeteren van het curriculum van het eerste leerjaar. - Herziening 2 e, 3 e en 4 e leerjaar en 'Synopsismodel' (t.b.v. evalueren van cursussen en curricula) - intensiveren van de begeleiding van studenten. - Hoge kwaliteit: a. Streven naar hoge kwaliteit van het onderwijs (in absolute zin staat de HZ op de 2 e plaats van de grote hogescholen; b. streven naar hoge studenttevredenheid; in de onderzoeken naar de studenttevredenheid blijkt dat de HZ op alle items boven het landelijk gemiddelde scoort met uitzondering van het aspect 'studieomgeving gerelateerd aan de stedelijke omgeving'); streven naar goed oordeel studenten en docenten: Nationale Studenten enquête: HZ studenten waarderen hun opleiding bovengemiddeld waardoor de HZ zich nu beste hogeschool van Nederland mag noemen. - Accreditatie: in 2011 zijn succesvol geaccrediteerd: Chemie; Bouwkunde; Delta Management; Internationaal Maintenance Management. Ad 2 Nieuwe opleidingen en transformatie van de opleidingen Nieuwe opleidingen: die in samenwerking met partners hoger onderwijsveld, bedrijfsleven en overheden inmiddels zijn opgericht/ in vergevorderd stadium zijn: - Delta Management en Master Water Management Nicheopleiding met Prefentiestatus; in september 2011 gestart met 26 studenten; - Vitaliteitsmanagement en Toerisme Nicheopleiding met Preferentiestatus; onderdeel Scaldis Academy; in september 2011 voor de derde keer gestart nu met 61 deelnemers (in businessplan was beoogd te starten met 48 deelnemers); - Sport- en Bewegingseducatie Opleiding in profielacademie; onderdeel Scaldis Academy; in september 2011 voor de 2 e keer gestart, nu met 65 nieuwe studenten (beoogd 45 studenten); - International Maintenance Management Nicheopleiding met Preferentiestatus; gezamenlijke opleiding HZ en Avans; - Toegepaste Psychologie; aanvraag voor deze nieuwe opleiding is afgewezen door de staatssecretaris OCW vanwege het moratorium voor psychologieopleidingen; - Pedagogiek; toestemming verkregen om in september 2012 met opleiding te starten; - (Kern)Energie; HBO minor Nucleaire Energie; - Master Industriële Innovatie; gezamenlijke opleiding HZ, Fontys, Hogeschool Rotterdam en Saxion; vanwege gebrek aan belangstelling in 2011 niet gestart; - Associate Degree (AD) programma's; in businessplan waren vier mogelijke minors geidentificeerd; het AD programma Vitaliteitsmanagement & Toerisme is in 2011 geaccrediteerd (maar vanwege gebrek aan belangstelling in 2011 niet gestart); de andere AD programma s (Energie, Engineering, Sales) zijn i.v.m. met prioriteitsoverwegingen in 2011 on hold gezet. Transformatie van opleidingen, onder meer: - De opleiding Algemene Operationele Techniek is in 2011 getransformeerd naar de opleiding Energie&Proces Techniek (EPT). In deze opleiding is de minor Nucleaire Energie ondergebracht én de andere engergiedomeinen (biobased energy, blue energy, zonne-energie, wind-energie); - Leerlijn onderzoek wordt onderdeel van alle curricula; - Lectoraten worden verbonden aan de profielbepalende academies; Ad 3 Versterking van de instroom van studenten Rendementsverbetering en de nieuwe opleidingen zijn de voornaamste bron van de groei van het studentenaantal op de HZ. Daarnaast worden een aantal extra activiteiten georganiseerd die bijdragen aan de toename van het studenten aantal zoals: - De voorbereiding van de tweede editie van de Delta Water Award, de prijs voor de jonge watertalenten; - HZ Cult, een afwisselend cultuurprogramma voor studenten en medewerkers van HZ, Roosevelt Academy, ROC Zeeland/Westerschelde + een aantal VO scholen; met het doel studeren aantrekkelijker te maken door het aanbieden van een cultuurprogramma; Behoort bij brief d.d. 27 november 2012 met ons kenmerk: 12076074 van de afdeling Economie 5
- Activiteiten voor leerlingen voortgezet- en middelbaar beroeps onderwijs: open dagen, doedagen, studieen beroepenvoorlichtingsmiddag voor VO leerlingen; - De ontwikkeling van het concept VO toolbox voor het studiekeuzeproces (digitaal instrument ter ondersteuning van decanen en docenten VO scholen) - Merkontwikkeling HZ op basis waarvan nieuw logo en huisstijl is ontworpen; corporate reputatiecampagne onder het motto: op de HZ draait het om jou ; nieuwe naam HZ: HZ Univerisity of Applied Sciences; vernieuwing website Hoofdstuk 5: Conclusies 2011 Terugkijkend over 2011 kan gesteld worden dat: - De HZ de kwantitatieve én kwalitatieve doeleinden voor 2011 op vrijwel alle genoemde punten heeft gerealiseerd (alleen de solvabiliteit was, om boekhoudkundige reden én met instemming van OCW lager dan beoogd). - De resultaten in 2011 mede het gevolg zijn van het succesvol realiseren van de multipartner samenwerkingsstrategie van de HZ: er zijn nieuwe intensieve samenwerkingsverbanden gerealiseerd door de HZ zowel uit onderwijs, bedrijfsleven en overheid; - Het Businessplan Onderwijsinnovatie beoogt nadrukkelijke innovatie van opleidingen en onderzoek aan de HZ te realiseren. In 2011 is daar uitdrukkelijk uitvoering aan gegeven via accreditatie van opleidingen, vernieuwing van bestaande opleidingen en ontwikkeling en start van nieuwe opleidingen én door de herinrichting van de lectoraten. Hoofdstuk 6: Vooruitblik 2012 In 2012 wordt voortgebouwd op de in 2011 bereikte resultaten, tevens worden nieuwe activiteiten geïnitieerd. De drie pijlers van het businessplan zullen hierbij worden gevolgd: 1. Verbeteren rendement, 2. Nieuwe opleidingen en transformatie opleidingen, 3. Verhogen instroom. Ook wordt in 2012 een nieuw instellingsplan voor de HZ ontwikkeld voor de periode 2013 2016. Hierin wordt voortgebouwd op de in 2009 in het kader van het Businessplan ingezette ontwikkelingen. Hoofdstuk 7: Afsluiting project voor OCW De vijf subsidie jaren van OCW en de Provincie Zeeland komen niet geheel overeen (subsidie OCW: 2007 2012; subsidie Provincie Zeeland: 2008 2013). Ter afsluiting van de subsidieperiode van OCW geeft de Hogeschool Zeeland een korte beschouwing over het belang van de kans die de HZ door de bijdrage van OCW (en de Provincie Zeeland) heeft gekregen om een financieel gezonde organisatie te worden. Waarbij als laatste les wordt genoemd:.. zonder de subsidies van OCW en de Provincie Zeeland was een dergelijke ontwikkeling als de HZ nu heeft doorgemaakt niet mogelijk geweest.... Hoofdstuk 8: verzoek beschikbaar stellen volgende tranche subsidiegelden De HZ verzoekt OCW en de Provincie Zeeland om positief te besluiten inzake de toekenning van de subsidietranches voor 2012. Naar aanleiding van het HZ businessplan Onderwijsinnovatie 2009 2012, Rapportage 2011 hebben wij besloten, onder voorwaarden, aan de HZ 1 mln ter beschikking te stellen ten behoeve van het realiseren van de beschreven doelstellingen en ambities voor 2012. Hoogachtend, gedeputeerde staten,,voorzitter,secretaris Behoort bij brief d.d. 27 november 2012 met ons kenmerk: 12076074 van de afdeling Economie 6