Leerlingenblad bij ChemDem proef opgeblazen / Wouter Bal en Henri Zomer / juni 2004

Vergelijkbare documenten
Rekenen aan reacties 2. Deze les. Zelfstudieopdrachten. Zelfstudieopdrachten voor volgende week. Zelfstudieopdrachten voor deze week

Praktische opdracht Scheikunde Redoxreactie puntenslijper metalen

5 Formules en reactievergelijkingen

Zijn alle zuren even sterk?

Stoffen en Reacties 2

Wat is reactiesnelheid? Inleiding. Na deze clip kun je: Onderwerpen. Procestechniek: tijd is geld. Maar het moet ook weer niet te snel gaan

Module 8 Chemisch Rekenen aan reacties

5 Water, het begrip ph

Reactievergelijkingen

Elektronenoverdracht (1)

Zuren en basen: een moeilijk duo. Michiel Vogelezang Instituut voor Leraar en School, Nijmegen Woudschoten, 7 en 8 november 2008

Oefenopgaven REDOX vwo

Oefenopgaven REDOXREACTIES vwo Reactievergelijkingen en halfreacties

ZUUR-BASE BUFFERS Samenvatting voor het VWO

Rekenen aan reacties. Deze les. Zelfstudieopdrachten. Zelfstudieopdrachten voor volgende week. Zelfstudieopdrachten voor deze week

BUFFEROPLOSSINGEN. Inleiding

TF5 Scheikunde 4 VWO H 8 en H 9 16 juni 2011

Reacties en stroom 1

ZUUR-BASE BUFFERS Samenvatting voor het VWO

Wet van Behoud van Massa

Rekenen aan reacties (de mol)

Toelichting bij Voorbeeldopgaven Syllabus Nieuwe Scheikunde HAVO

5 VWO. H8 zuren en basen

NATIONALE SCHEIKUNDEOLYMPIADE

T2: Verbranden en Ontleden, De snelheid van een reactie en Verbindingen en elementen

EXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN Dit examen bestaat voor iedere kandidaat uit 5 OPGAVEN

Rekenen aan reacties 3. Deze les. Zelfstudieopdrachten. Zelfstudieopdrachten voor volgende week. Zelfstudieopdrachten voor deze week

4 e Internationale Chemieolympiade, Moskou, 1972, Sovjet Unie

6 VWO EXTRA OPGAVEN + OEFENTENTAMENOPGAVEN SCHEIKUNDE 1 H4, H5, H7, H13 en H14

27 ste Vlaamse Chemie Olympiade

Oplossingen oefeningenreeks 1

ANTWOORDEN Herhaling zuren, basen en buffers

Micro-schaalexperimenten

OEFENOPGAVEN VWO ZUREN EN BASEN + ph-berekeningen

Chemisch rekenen versie

Opgave 1. n = m / M. e 500 mg soda (Na 2CO 3) = 0,00472 mol. Opgave 2. m = n x M

Chemische reacties. 1 Hoeveel verschillende stoffen zijn er denk je? Zijn het er rond de tien, rond de duizend of zelfs meer? ...

EXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN Dit examen bestaat uit twintig vragen

Chemie (ph) bij het inkuilen Scheikunde klas V41a en V41b door Erik Held

Kleinschalige chloorproductie (ce)

Bepaling van het stikstofgehalte van Pokon

Opgaven zuurgraad (ph) berekenen. ph = -log [H + ] poh = -log [OH - ] [H + ] = 10 -ph [OH - ] = 10 -poh. ph = 14 poh poh = 14 ph ph + poh = 14

25 ste Vlaamse Chemie-Olympiade 2008

Redoxreacties. Gegeven zijn de volgende reactievergelijkingen: Reactie 1: Pd Cl - 2- PdCl 4 Reactie 2: 2 Cu I - -

natuur- en scheikunde 2 CSE GL en TL

1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we een geheimschrift ontwikkelen m.b.v. natriumcarbonaat?

Fosfor kan met waterstof reageren. d Geef de vergelijking van de reactie van fosfor met waterstof.

14 DE ATOOMTHEORIE VAN DALTON PROCESTECHNIEK

PROEFVERSIE HOCUS POCUS... BOEM DE CHEMISCHE REACTIE. WEZO4_1u_ChemischeReacties.indd 3

Lelie 63 m 2 Roos 87 m 2. 3 e verdieping nr. 120 t/m 130. Woningtype

Er is sprake van een zuivere stof als er slechts één stof is. Salmiak is dus een zuivere stof.

Eindexamen vmbo gl/tl nask I

EXAMEN SCHEIKUNDE VWO 1978, TWEEDE TIJDVAK, opgaven

NAAM: SaLVO! KLAS: 7 Verhoudingen bij. scheikundige reacties SCHEIKUNDE KLAS 3 HAVO/VWO

Reacties met koper 4.1 (1)

Wat is de formule van het metaalchloride waarin M het symbool van het metaal voorstelt?

Wat is de formule van het metaalchloride waarin M het symbool van het metaal voorstelt?

Examen scheikunde HAVO tijdvak uitwerkingen

Eindexamen vwo scheikunde pilot I

4. In een bakje met natriumjodide-oplossing worden 2 loden elektroden gehangen. Deze twee elektroden worden aangesloten op een batterij.

Hans Vanhoe Katrien Strubbe Universiteit Gent SLO Chemie

Kleurrijk schilderij maken met rode koolsap

Eindexamen vmbo gl/tl nask I

OEFENTOETS Zuren en basen 5 VWO

CENTRALE COMMISSIE VOORTENTAMEN SCHEIKUNDE TENTAMEN SCHEIKUNDE. datum : donderdag 29 juli 2010

vrijdag 15 juni :26:05 Midden-Europese zomertijd H6 Zuren en basen 4havo voorjaar 2012

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 9, 10, 11 Zuren/Basen, Evenwichtsconstanten

Samenvatting: Scheikunde H4 Reacties met zoutoplossingen. Don van Baar Murmelliusgymnasium Leerjaar

Samenvatting Chemie Overal 3 havo

UITWERKING CCVS-TENTAMEN 18 april 2017

Stoffen, structuur en bindingen

Samenvatting Scheikunde Hoofdstukken 8&9: zuren en basen

Maken van siliconen uit zand

Chemie: Zuren, hydroxiden, indicatoren Maandag 6 mei 2013 Lerarenopleiding BASO Chemie

Uitwerkingen. T2: Verbranden en Ontleden, De snelheid van een reactie en Verbindingen en elementen

Basisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media

13 Evenwichten. Hoofdstuk 13 Evenwichten Omkeerbare reacties Dynamisch evenwicht

toelatingsexamen-geneeskunde.be Vraag 2 Wat is de ph van een zwakke base in een waterige oplossing met een concentratie van 0,1 M?

Hoofdstuk 3: Zuren en basen

Je kunt de ph van een oplossing meten met een ph-meter, met universeelindicatorpapier of met behulp van zuur-base-indicatoren.

Aardolie is een zwart, stroperig mengsel van heel veel stoffen, wat door middel van een bepaalde scheidingsmethode in zeven fracties gescheiden wordt.

Dit examen bestaat voor iedere kandidaat uit 20 vragen

SCHEIKUNDEOLYMPIADE 2017

Hoofdstuk 4. Chemische reacties. J.A.W. Faes (2019)

Scheikunde havo 3. Matthijs Oosterhoff. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Proef Scheikunde Zure en basische schoonmaak middelen; pipet en buret; titreren

Methode: Chemie. Verslag van de proeven opdracht 6, 19, 45, 70 van Hoofdstuk 3, Chemische reacties

Kerk op Schoot met toelichting

Examen VWO. scheikunde 1,2. tijdvak 1 dinsdag 26 mei uur. Bij dit examen horen een bijlage en een uitwerkbijlage.

Oefenvraagstukken 5 VWO Hoofdstuk 11. Opgave 1 [HCO ] [H O ] x x. = 4,5 10 [CO ] 1,00 x 10

Hans Vanhoe Katrien Strubbe Universiteit Gent SLO Chemie

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 2 stoffen en reacties

Deck of Needs. De snelste manier om de 'juiste' woorden te vinden

Redoxreacties; een aanvulling op hoofdstuk 13

Reactie-energie, reactiesnelheid, en evenwicht versie Inhoud

EXAMEN SCHEIKUNDE VWO 1985, EERSTE TIJDVAK, uitwerkingen. Toelichting: Het gevraagde hydroxyalkanal wordt als volgt gevormd: 1. Zuur-base-reactie:

Stabilisator voor PVC

EXAMEN SCHEIKUNDE VWO 1981 EERSTE TIJDVAK, opgaven

Hierbij is sprake van elektronenoverdracht; elk Na atoom draagt een elektron over aan Cl-atoom onder vorming van een ionrooster.

In een reactieschema staan de beginstoffen en de reactieproducten van een chemische reactie.

Transcriptie:

Inleiding: Dit practicum bestaat uit twee onderdelen. De bedoeling is dat jullie goed observeren en luisteren tijdens de proef en proberen de vragen, voor jezelf, te maken. Als de proef afgelopen is zullen we de vragen gaan bespreken. Schroom verder niet om tijdens de proef eventuele vragen te stellen. Proef 1: Tijdens dit experiment laten we eerst een onedel metaal met een zuur reageren. Vraag: Welk (explosief) gas zal waarschijnlijk tijdens deze reactie ontstaan? Aluminium wordt in een erlenmeyer gedaan, daar wordt een hoeveelheid zoutzuur aan toegevoegd. Hierbij zal een reactie ontstaan waarbij een gas vrij komt. Dit gas wordt opgevangen in een ballon.... Proef 2: Er wordt nu wederom een metaal (aluminium) in een erlenmeyer gedaan, waaraan een oplossing (natronloog) wordt toegevoegd. Hierbij zal ook een reactie ontstaan waarbij een gas vrij komt. Dit gas wordt ook opgevangen in een ballon.

Nu worden de twee ballonen aangestoken. Schrijf op wat je zag en hoorde toen de ballon aangestoken werd. Vragen: Aan de hand van de uitleg die gegeven is kun je de volgende vragen beantwoorden: 1) Klopt het antwoord wat je van te voren bij de vraag van proef 1 opgeschreven hebt? Zo nee schrijf dan ook je nieuwe antwoord op... 2) Zijn de gassen van proef 1 en proef 2 hetzelfde? Waarom denk je dat... 3) Kun je aluminium pannen veilig reinigen met 1 van deze oplossingen?.. Verdieping Hoe noemen we de eigenschap van een stof als die zowel met een zuur als met een base kan reageren?

Inleiding: Bij dit practicum gaan we kijken naar de vorming van waterstofgas bij de reactie van aluminium met zoutzuur en de reactie van aluminium met natronloog. Dat er waterstofgas ontstaat bij de reactie van een onedel metaal met zoutzuur is waarschijnlijk wel bekend: Hierbij treedt de volgende reactie op: 2Al(s) + 6H + + 6Cl - 2AlCl 3 (aq)+ 3H 2 (g) We zullen laten zien dat er ook waterstofgas ontstaat bij de reactie van aluminium met natronloog: De volgende reactie treedt hierbij op: 4Al(s) + 18OH - (aq) -> 4AlO 3 3- * 6H 2 O(aq) + 3H 2 (g) Dit practicum bestaat uit twee onderdelen. De bedoeling is dat jullie goed observeren en luisteren tijdens de proef en proberen de vragen, voor jezelf, te maken. Als de proef afgelopen is zullen we de vragen gaan bespreken. Schroom verder niet om tijdens de proef eventuele vragen te stellen. Proef 1: Tijdens dit experiment laten we eerst een onedel metaal met een zuur reageren. Aluminium wordt in een erlenmeyer gedaan, daar wordt een hoeveelheid zoutzuur aan toegevoegd. Hierbij zal een reactie ontstaan waarbij waterstofgas vrij komt. Dit wordt opgevangen in een ballon.

... Proef 2: Er wordt nu wederom een metaal (aluminium) in een erlenmeyer gedaan, waaraan een oplossing (natronloog) wordt toegevoegd. Hierbij zal ook een reactie ontstaan waarbij waterstofgas vrij komt. Dit wordt ook opgevangen in een ballon. Om enigszins te bewijzen dat de ballonnen waterstofgas bevatten zullen ze worden aangestoken.

Vragen: 1) Wat voor soort reactie(s) waren dit? (Denk aan zuur/base enz.).. 2) Probeer eens te beredeneren welke reacties, die uiteindelijk leiden tot de reacties uit de inleiding, er in de erlenmeyer hebben plaats gevonden. 3) Hoe komt het dat met aluminium zowel met zuur als met base een reactie plaatsvindt waarbij waterstof ontstaat...