Jonge mensen met demen0e in het verpleeghuis Inhoud 1. Jonge mensen met demen-e 2. Sociotherapeu-sche leefmilieus 3. Dagbesteding Riët Daniël, gezondheidszorgpsycholoog Jonge mensen met demen0e Ongeveer 12.000 mensen Recent onderzoek (NeedYD; D. van Vliet en C. Bakker 2013) Zorgbehoe=en waarin moeilijk/ niet kan worden voorzien: ü Zinvolle dagbesteding ü Vinden van gezelschap ü Onderhouden van in-eme rela-es Onvervulde zorgbehoe=en leiden tot probleemgedrag Probleemgedrag leidt tot onvervulde zorgbehoe=en Jonge mensen met demen0e Behandeling richten op: Verminderen van neuropsychiatrische symptomen Aandacht voor niet tegemoet gekomen zorgbehoe=en ü Grip op probleemgedrag ü Arbeidsma-ge dagbesteding ü Sociotherapeu-sche leefmilieus Sociotherapeu0sche leefmilieus Kenniscentrum Archipel Oprich-ng Kenniscentrum Diverse zorg en func-eprogramma s in ontwikkeling wo Jonge mensen met demen-e Func-eprogramma: Sociotherapeu-sche leefmilieus 1
Basis leefmilieuconcept Sociotherapeu0sche leefmilieus Onderverdelen in groepen: Cliënten Medewerkers Leefmilieus Samenhangend aanbod: Zorg Behandeling Benadering Dagbesteding Huisves-ng Differen-a-e: Differen-a-e op basis van behoeten en mogelijkheden van cliënt in plaats van beperkingen en stadium van demen-e/ziektebeeld Differen-a-e van medewerkers op basis van competen0es Samenhang Doelstelling leefmilieus Een bewust gecreëerd samenhangend aanbod aan zorg, behandeling, begeleiding, dagbesteding en huisves-ng. Sociale en fysieke omgeving van de cliënt wordt bewust ingezet om in te spelen op specifieke hulpvragen en behoe=en. Bieden van een structuur die: aansluit op de zorgvraag en die door omgevingsinterven0es op zich al een vorm van behandeling is Leefmilieu schema Kernbegrippen Cliënt Medewerker Cliënten: Verminderen probleemgedrag Wat levert het op?!!!! Team: Exper-se van medewerkers wordt adequater ingezet Sociogroep Zelf doen Actief Begeleiding met (stimulerend Balansgroep Prikkels Uitdaging Maatschappij Samen / groep Balans rust en Zinvol bezig zijn Contacten Basis structuur handen op de rug Stimuleren Samen met cliënt Helpen met Verbeteren groepsdynamiek Bewuster begeleiden en behandelen (structurerend activiteit Eigen gang gaan structureren Sfeergroep (beschermend Balans contacten en op zichzelf zijn Structuur Individueel of kleine groep Sfeer Mogen Kleine groep Duidelijkheid Kwetsbaar Angstig Consequent Bijsturen Zorgend Toedekkend Overnemen waar nodig Cliënten worden minder snel overvraagd of overprikkeld Bewust werken vanuit een belevingsgerichte visie Teambuilding Bakengroep Individueel Sturen en houvast (begrenzend Houvast Weinig prikkels Op zichzelf Snel in conflict bieden Eigenheid waarborgen 2
26-11- 13 Checklist voor plaatsing van cliënten in een sociotherapeu0sch leefmilieu Leefmilieus in de prak0jk 3
Toepassing leefmilieus Landrijt Ervaring met toepassing van de leefmilieus bij de doelgroepen JD Dagbehandeling: 4 leefmilieus Afdeling: 3 leefmilieus Steeds aan verandering onderhevig Dagbesteding in kader van leefmilieus Afgestemd op leefmilieu Criteria: Ø Hoe: grootschalig, kleine groep, individueel Ø Loca-e: op afdeling, buiten afdeling, in de maatschappij Ø Prikkels: uitdagend of juist rustgevend Ø Mate van structuur: veel of weinig Ø Competen-es medewerker: zorgend of direc-ef Competen-es van de AB- er afgestemd op de leefmilieus Dagbesteding voor jonge mensen met demen0e Dagbesteding gericht op: Huishouden Hobby s crea-ef, houtbewerking Expressie Sport en bewegen Dagbesteding gericht op arbeid: o Arbeidsma-ge dagbesteding o Arbeidsma-g werken ivv industriële werkzaamheden Dagbesteding verschilt per leefmilieu Sociogroep (s-mulerend): Ø Vaak groepsac-viteit; Ø Maatschappelijk georiënteerd Ø Gericht op aanspreken sociale vaardigheden Ø Werk gerelateerd Balansgroep (structurerend): Ø Individueel of kleine groep Ø Wisselend maatschappelijk of huiselijk georiënteerd Ø Bewaken balans rust/ac-viteit Ø Werk gerelateerd Dagbesteding verschilt per leefmilieu Sfeer ü Kleine groep, ü Gericht op zintuigen ü Sfeer en veiligheid staat centraal Bakengroep (begrenzend): ü Individueel ü Expressief en fysieke ac-viteiten ü Meestal binnen het verpleeghuis Voorbeeld van een ac0viteit naar leefmilieu: koken Socio: in de groep, buiten het huis of in de keuken, samen taken verdelen, muziek, medewerker die kan sturen met handen op de rug. Balans: kleine groep, buiten afdeling, stappenplan, kleine taken verdelen, overnemen waar nodig. Sfeer: kleine groep in huiskamer, taak indien cliënt het aankan, overnemen mag, rus-ge sfeer, toedekkende begeleiding Baken: 1 op 1, of klein groepje met meer begeleiding en eigen afgebakende plek, eigen taakjes, sturende begeleiding. 4
Arbeidsma0ge werken Doel: Werken! Bevorderen van een gevoel erbij te horen, mee te doen Voorkomen of opheffen van passiviteit Bevorderen van gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen In stand houden en bevorderen van sociale contacten Arbeidsma0g Werken Dagbesteding gericht op: Ø het maken / inpakken / in elkaar zeden van producten voor bedrijven Ø de verkoop of het leveren van diensten Stellen van kwalita-eve en kwan-ta-eve produc-e eisen Onkostenvergoeding Afspraken en consequen-es Vormen Arbeidsma0g werken KC De Verbinding Individueel: Ø Transport, magazijn, atelier, keuken Groepsverband: Ø Werkplaats: De Verbinding Ø Vrijwilligerswerk op buitenloca-e: Ø Paardenstoeterij Ø Kinderboerderij / tuinonderhoud Ø Papegaaiencentrum Werkplaats De Verbinding Cliënten 5 dagen per week Iedere cliënt minimaal 2 dagen per week Maximaal 8 cliënten per dag Vaste dagstructuur Medewerkers: Competen-es: o kunnen bieden van therapeu-sche omgeving, o begeleiden van de (dag)structuur in combina-e met werk- en groepsproces. Ac-viteitenbegeleiders, SPW/SPH, V&V Atelier Doel: het atelier is een werkruimte voor crea-eve ac-viteiten en een winkel voor de verkoop van de zelfgemaakte producten Werkwijze: schilderen en beeldhouwen verkoop van hun producten crea-eve workshops 5
5. Oefening cliëntprofiel Opdracht Lees de volgende zes uitspraken van cliënten Welke uitspraak hoort bij welk leefmilieu? Gebruik het leefmilieu schema als hulpmiddel Uitspraken van cliënten Leefmilieu schema 1. Ik raak snel in conflict met mijn omgeving 2. Ik houd van gezelligheid en mensen om me heen 3. Ik geniet van de rus=ge sfeer in de huiskamer 4. Ik wil mijn eigen gang gaan, soms sluit ik aan bij een groepje 5. Ik word bang als het te druk is of als ik fouten maak 6. Ondanks mijn ziekte ben ik graag ac=ef bezig Sociogroep (stimulerend Balansgroep (structurerend Sfeergroep (beschermend Kernbegrippen Cliënt Medewerker Zelf doen Actief Begeleiding met Prikkels Zinvol bezig zijn handen op de rug Uitdaging Contacten Stimuleren Maatschappij Samen met cliënt Samen / groep Balans rust en Basis structuur Helpen met activiteit Eigen gang gaan structureren Balans contacten en Duidelijkheid Consequent op zichzelf zijn Bijsturen Structuur Individueel of kleine groep Kwetsbaar Zorgend Angstig Toedekkend Sfeer Overnemen waar Mogen nodig Kleine groep Bakengroep Individueel Sturen en houvast (begrenzend Houvast Weinig prikkels Op zichzelf Snel in conflict bieden Eigenheid waarborgen Vragen? 6