Gezond licht - Geconcentreerd werken De beste kleurenwaarneming - Actief zijn Beter zien Goed voelen Opgewekte stemming
Licht is leven - Ons leven wordt bepaald door het licht Natuurlijk daglicht is voor het leven op aarde on- Maar ook onze vrije tijd besteden we dikwijls in misbaar. Het beïnvloedt de ontwikkeling en het gebouwen met kunstlicht. Dit gebrek aan na- welbevinden van alle levende wezens alsook de tuurlijk daglicht door verkeerde of onvoldoende loop van de natuur. Het licht regelt de biologische processen in een lichtbronnen kan zeer onaangename bijver- organisme. Licht heeft op mensen, dieren en schijnselen veroorzaken zoals stress, verminder- planten een positieve werking omdat de ge- de concentratie, moeheid, een onwel gevoel, zondheid en de psyche worden verbeterd. Met hoofdpijn of zelfs een depressie. Door verkeerde natuurlijk daglicht voelen wij ons goed. Vaak bevinden wij ons echter in gebouwen die kunstma- verlichting kan het autonome zenuwstelsel dus tig worden verlicht, bijvoorbeeld op ons werk. worden ontregeld. Spectrum van natuurlijk daglicht Goed licht Enerzijds vanwege de fysische eigenschappen - Geen vraag van alleen lux en lumen die bijvoorbeeld het zicht van het oog verbete- Natuurlijk daglicht dat door de zon wordt ge- ren, anderzijds vanwege de medisch-biologische effecten op het organisme en de psyche van de produceerd, bestaat uit een breed en continu mens. spectrum. In het zichtbare bereik van 380 tot 780 Voor mensen, dieren en planten is het daarom nm omvat het kleurenscala paars, blauw, groen, van belang dat een actieve kunstmatige verlich- geel, oranje en rood. In de niet-zichtbare rand- ting sterk overeenkomt met natuurlijk daglicht. bereiken bevinden zich enerzijds ultraviolet (280 Kwalitatief hoogwaardig kunstlicht kenmerkt 380 nm) en anderzijds infrarood (>780 nm). zich dus niet alleen door voldoende lichtsterkte, Met name de gematigde, onschadelijke hoeveel- maar vooral door een met het natuurlijke dag- heid UV-licht in het natuurlijke daglicht is voor licht overeenkomende verdeling van het volle- onze gezondheid zeer belangrijk. dige lichtspectrum. -2-
TRUE-LIGHT - Volspectrumdaglicht TRUE-LIGHT lampen zijn fluorescentielampen die De wezenlijke kenmerken van TRUE-LIGHT lampen: het volledige spectrum van het natuurlijke dag- Lichtspectrum dat bijna identiek is aan licht bijna volledig identiek weergeven. dat van natuurlijk daglicht Deze lampen zijn ontwikkeld in de VS om in geslo- Biologisch stimulerende werking ten ruimten het daglicht te simuleren. De lampen De beste contrastwaarneming werden voor het eerst toegepast in de ruimte- Absoluut natuurgetrouwe kleurenweer- vaart en in de onderzeeboten van de Amerikaan- gave door kleurtemperatuur in het se marine. TRUE-LIGHT lampen zijn de originele optimale daglichtbereik van 5500K volspectrumlampen. Dankzij intensief natuurkun- Optimale kleurweergave- dig, fotofysiologisch en fotopsychologisch onder- eigenschappen Ra96 zoek en de voortdurende productontwikkeling Breder, meer continu spectrum in verge- produceren TRUE-LIGHT lampen uniek licht. lijking met andere fluorescentielampen TRUE-LIGHT Tri-fosfor neutraal wit Standaard lichtkleur universeel wit Gelijkmatige, uitgebalanceerde lichtkwaliteit Het productprogramma bestaat uit: Gemiddelde levensduur - bij gebruik met elektronische voorschakelapparaten T8-lampen ( mm diameter) warme start)*: 24000 uur Lichtopbrengst van de lampen tot 66 lm/w 15W, 18W, 30W, 36W, 36W-1m, 58W T5-lampen ( mm diameter) * Is de gemiddelde waarde van de elektrische levensduur (overlevingspercentage) van een aantal lampen die onder genormeerde omstandigheden worden gebruikt. HE (High-Efficient) - 14W, 21W, 28W en 35W HO (High-Output) - 24W, 39W, 49W, 54W en 80W TC-L compacte fluorescentielampen, enkele Het gebruik is eenvoudig en ongecompliceerd: buis ø 17,5 mm / totale breedte,0 mm TRUE-LIGHT volspectrumfluorescentielampen passen in normale armaturen en fittingen. Om 18W, 24W, 36W, 40W, 55W en 80W ESL compacte fluorescentielampen E27 de levensduur te verhogen, het energieverbruik te verlagen en te voorkomen dat de lamp sto- 15W, 20W, 23W rend gaat knipperen adviseren wij dat een hoog- CFL compacte fluorescentielampen frequent elektronisch voorschakelapparaat met warmstartfunctie wordt gebruikt. -3-13W, 18W
Hogere kwaliteit in uw werk - Beter licht bevordert het welbevinden en de productiviteit In kantoren en op beeldschermwerkplekken, die de ogen, de zenuwen en het concentratievermogen toch al zwaarder belasten, is het belangrijk dat personen niet worden blootgesteld aan extra stress door verkeerde of slechte verlichting. Wanneer u kiest voor TRUE-LIGHT volspectrumfluorescentielampen zijn de volgende factoren van belang: Veel stoffen en voorwerpen bevatten in meer Drukkerijen, kunstenaars en tandartsen hebben om deze reden grote waardering voor onze producten. of mindere mate fluorescerende bestanddelen. Het oog kan het detail en het contrast echter alleen natuurgetrouw waarnemen als het licht dat Spectrale samenstelling die bijna gelijk is aan die van het daglicht en die een stimulerende werking heeft op mensen Zeer goede contrastwaarneming Verbetering van concentratie en prestaties Geen vermoeide ogen Lager foutenpercentage en verhoogde productiviteit bij de medewerkers Minder uitvaltijden door ziekte Zo kan worden voorkomen dat de kleurindruk afwijkt van de daadwerkelijke kleur en/of dat er onbedoeld ongewenste kleuren worden gekozen. op die stoffen en voorwerpen valt ook de in het natuurlijke daglicht het aanwezige UV-straling bevat. Dankzij de spectrale samenstelling van het licht van TRUE-LIGHT volspectrumlampen kunnen de kleuren echter exact worden weergegeven. -4-
Voor de gezondheid - Is het natuurlijke daglicht zeer belangrijk Door het karakteristieke stralingsspectrum, dat net Uit desbetreffende wetenschappelijke onderzoeken als het natuurlijke daglicht slechts weinig UV-A- en blijkt dat een gebrek aan natuurlijk daglicht de ge- UV-B-licht bevat, hebben de TRUE-LIGHT lampen zondheid ernstig in gevaar kan brengen, gevolgen een stimulerende werking op de stofwisseling en hiervan kunnen zijn: de klierfuncties. Het autonome zenuwstelsel wordt Slaapstoornissen dus positief beïnvloed. TRUE-LIGHT lampen worden Hoofdpijn daarom al sinds jaren met veel succes toegepast bij Een onwel gevoel de behandeling van SAD (seasonal affective disorder) Depressie als lichttherapie! Een gebrek aan vitamine D wordt vandaag de dag Een studie van dr.-ing. Mehmet Yeni (TU Berlijn) over beschouwd als één van de hoofdoorzaken van rachi- de TRUE-LIGHT lamp 36W-T8 heeft uitgewezen dat tis bij kinderen, osteoporose en spierverslapping. Een vanwege het UV-A- en UV-B- van de True-Light lam- chronisch gebrek aan vitamine D kan leiden tot ver- pen dit als gezondheidsbevorderend kan worden hoogde bloeddruk, sclerose, verschillende soorten beschouwd, en die zorgt voor de aanmaak van vi- carcinomen en diabetes type 1. Talrijke betrouwbare tamine D3. Gewone fluorescentielampen kunnen studies tonen echter aan dat door de bestraling met een dergelijk samengesteld licht niet produceren. kunstmatig UV-licht binnen het werkingsspectrum Daardoor ontstaat een extra belasting voor de ogen van de vitamine-d3-fotosynthese therapeutische en kunnen er voortijdig concentratieproblemen en resultaten worden waargenomen bij de hiervoor ge- vermoeidheidsverschijnselen optreden. Bovendien noemde symptomen. heeft het gebrekkige welbevinden ook negatieve gevolgen voor de prestatie. -5-
Veel argumenten pleiten voor toepassing - Onderzoeken en ervaringen Vanwege de speciale eigenschappen van de TRUE- Als we het hebben over gezondheid, harmonie en LIGHT lampen zijn er veel onderzoeken naar de werking fysiologische regulering, dan hebben we het over de uitgevoerd. Voor de bijzondere toepassingsgebieden van wezenlijke systemen die de gezondheid van het lichaam de volspectrumfluorescentielampen is TRUE-LIGHT de bewaken: het zenuwstelsel en het endocriene systeem. Deze lichtbron, die sterk overeenkomt met het natuurlijke belangrijke controlecentra van het lichaam worden direct daglicht. Een selectie uit de talrijke positieve uitspraken en door licht gestimuleerd en gereguleerd en wel in een mate publicaties uit onderzoeken en het grote aantal positieve die ver uitstijgt boven dat wat de moderne wetenschap tot ervaringen bevestigen de voordelen: voor kort wilde accepteren. Jakob Liberman, Augenarzt: Die heilende Kraft des Lichts - der Einfluss des Lichts auf Psyche und Körper (de helende kracht van het licht de invloed van het licht op psyche en lichaam), Piper-Verlag, München 1996 Talrijke medische onderzoeken hebben intussen Lichtstress is de som van vele vormen van disregulatie aangetoond dat ook het menselijk lichaam voor een van het zenuwstelsel, zoals geprikkeldheid, agressie of reeks van lichaamsfuncties een bepaalde minimale melancholie, uitputting en een gebrek aan werklust. hoeveelheid UV-licht nodig heeft. Op grond van deze ervaringen heeft de Amerikaanse K. Stanjek: Zwielicht Die Ökologie der künstlichen Helligkeit (de ecologie van kunstmatig licht), Raben Verlag, München 1989 ruimtevaartorganisatie NASA aan het einde van de jaren zestig besloten de volspectrumlamp te ontwikkelen. Daarbij kon het lichtspectrum van deze Wij hebben eindelijk onder ogen gezien dat licht een nieuwe fluorescentielamp ten opzichte van dat van de levensmiddel is zoals voeding, dat verkeerd licht net oude worden verbeterd: de lichtkleur komt overeen met als verkeerde voeding ons ziek kan maken en dat goed die van zonlicht en de straling is veel gelijkmatiger over licht onze gezondheid in stand houdt. De wetenschap het spectrum verdeeld. De astronauten voelden zich er is een enorme stap verder, maar er moet nog heel veel beter door en ook normale gebruikers geven aan dat ze gebeuren. zich beter kunnen concentreren en opgewekter voelen. Dr. John Ott, fotobioloog: Risikofaktor Kunstlicht Stress durch falsche Beleuchtung (risicofactor kunstlicht stress door verkeerde verlichting), Knaur-Verlag, München 1989 Dr. Johannes Holler, internist: Das neue Gehirn (het nieuwe brein),junfermann sche Verlagsbuchhandlung Paderborn, 1996-6-
Het soort kunstmatige verlichting heeft invloed De goede ervaringen met volspectrumlicht hebben op het depressieve gedrag van scholieren tijdens ertoe geleid dat ondertussen niet alleen Amerikaanse de wintermaanden (stemmingswisselingen, Polaris onderzeeërs ermee zijn uitgerust, maar futloosheid, toegenomen eetlust, prikkelbaarheid, dat volspectrumverlichting ook in ziekenhuizen, toegenomen angstgevoelens, allemaal als uitdrukking van seizoensgebonden gevoelsstoringen die ook psychiatrische ziekenhuizen, scholen, universiteiten, worden fabrieken en op nog veel meer werkplekken en woningen genoemd seasonal effective disorder (SAD) of winterdepressie ) omdat het licht de als normale continudagverlichting wordt toegepast. leermotivatie beïnvloedt. Wanneer voor de verlichting Elke Brandmayr, Bodo Köhler, natuurgenezer: Licht schenkt Leben (licht geeft leven), Fit fürs Leben-Verlag, Ritterhude, 1997 volspectrumlampen werden gebruikt, kon bij de scholieren, in vergelijking met verlichting met koud witte lampen, een significante afname van depressieve Op een Amerikaanse basisschool daalde het aantal gevoelens en symptomen worden waargenomen. ziektedagen van scholieren aanzienlijk door de W. Tithof: The Effects Of Full Spectrum Light On Student Depression As A Factor In Student Learning (de effecten van volspectrumlicht op depressieve symptomen bij studenten als een factor van de leercapaciteiten), dissertatie, Walden University, 1998 toepassing van volspectrumlicht. W. London: The Lancet, pag. 1205, 1987 De laatste tijd zijn wij er ons bewust van geworden dat In bedrijven en scholen daalde het percentage perso- wij voortdurend vervuilde lucht inademen, vergiftigd nen dat ziek was door een verkoudheid met 40% door voedsel eten en vies water drinken. Maar het meest toepassing van UV-verrijkt licht voor de hand liggende voedsel, het licht, werd tot nu toe Rikard Küller, professor voor milieutechnologie: Non-visual Effects Of Daylight (niet-visuele effecten van daglicht), daglichtsymposium, CIE, Berlijn, 1980 meestal over het hoofd gezien. Jakob Liberman, oogarts: Die heilende Kraft des Lichts der Einfluss des Lichts auf Psyche und Körper (de helende kracht van het licht de invloed van het licht op psyche en lichaam), PiperVerlag, München 1996 Kinderen die leerden in ruimten met volspectrumlicht hadden 33% minder last van cariës in vergelijking met Studenten van een Amerikaanse universiteit bleven kinderen die leerden in klaslokalen met normaal fluo- onder volspectrumlicht veel geconcentreerder en rescerend licht. werden bij waarnemingsopdrachten veel minder snel Sharon, Feller, Burney: The Effects Of Lights Of Different Spectra On Caries Incidence (de effecten van licht van verschillende spectra op het voorkomen van cariës), Archieves Of Oral Biology, nr. 12, 1971, S. 1427 en dr. John Ott, fotobioloog: Risikofaktor Kunstlicht Stress durch falsche Beleuchtung (risicofactor kunstlicht stress door verkeerde verlichting), Knaur-Verlag, München 1989 moe. Maas, Jayson, Kleiber: Effects Of Spectral Differences In Illumination On Fatigue (effecten van spectrale verschillen in verlichting op vermoeidheid), Journal of applied psychology 59, 1974-7-
Watt (W) lumen lumen/watt (lm/0h) (lm/w) ø (mm) lengte fitting/ (mm) Voet verpakkings eenheid artikel nr. True-Light T8 Natural Daylight 5500K kleurenweergave 1A Ra96 T8 15 T8 15 6 41 438.150.08 18 T8 18 00 52 590.180.08 30 T8 30 1500 50 900.300.08 36 T8-1m 36 2200 61 970.3.18 36 T8 36 20 66 1200.3.08 58 T8 58 3850 66 1500.580.08 True-Light T5 HE Natural Daylight 5500K kleurenweergave 1A Ra96 14 T5 14 9 66 549.140.05 21 T5 21 1450 69 849.121.05 28 T5 28 2000 71 1149.128.05 35 T5 35 00 71 1449.135.05 True-Light T5 HO Natural Daylight 5500K kleurenweergave 1A Ra96 T5 TC-L 24 T5 24 1300 54 549.124.05 39 T5 39 2300 59 849.139.05 54 T5 54 3400 63 1149.154.05 49 T5 49 3000 61 1449.149.05 80 T5 80 4700 59 1449.149.05 True-Light TC-L Natural Daylight 5500K kleurenweergave 1A Ra96 18 TC-L 18 950 53 2.118.TC 24 TC-L 24 1500 63 320.124.TC 36 TC-L 36 2350 65 415.136.TC 40 TC-L 40 00 65 535.140.TC 55 TC-L 55 3650 66 535.155.TC 80 TC-L 80 4500 56 565.180.TC True-Light compact lamp met intern elektronisch voorschakelapparaat Natural Daylight 5500K kleurenweergave 1A Ra96 ESL ESL 15 15 720 48 127 E27.150. ESL 20 20 9 48 130 E27.200. ESL 23 23 1200 52 147 E27.230. True-Light compact 4 pins lamp voor gebruik met extern elektronisch voorschakelapparaat Natural Daylight 5500K kleurenweergave 1A Ra96 CFL voor meer informatie: www.naturalite.nl www.true-light.eu CFL 13 13 720 55 113 GX 24q-1 20.113.GX CFL 18 18 1150 64 1 GX 24q-2 20.180.GX Uw officiële TRUE-LIGHT dealer: Printed on FSC-paper True-Light International GmbH July/2009 For the allocation of the pictures we thank Natura Lite Benelux B.V. (Veenendaal) Manfred Ross/ ROSS Gesundes Licht (Hamburg), Uwe Hortenbach/ Hortenbach Licht (Roßwein) - photographer: Foto Hanisch type