Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Bedrijfsbezoeken in de praktijk Tamara Vandersmissen Studienamiddagen Veepeiler Varken Woensdag 19 maart 2014 Beveren Woensdag 26 maart 2014 Zedelgem Woensdag 2 april 2014 - Lummen
Overzicht Voorbeeld bedrijf 1 Voorbeeld bedrijf 2 Conclusie 2
Voorbeeld bedrijf 1 Bedrijf met 350 TOPIGS 20 zeugen 4 wekensysteem Afmest Aankoop van gelten, 2 quarantainestallen Nieuwe kraamstal 3
Probleem Sterfte en verwerpingen bij zeugen Plotse sterfte, zeug komt s avonds niet meer recht, maakt eventueel koorts, de dag erna dood of verworpen Slecht beenwerk bij zeugen, veel zeugen komen niet goed recht Zoogperiode niet optimaal, veel biggensterfte, diarree, 4
Onderzoeken Autopsie gestorven zeugen: o Zeug 1: Bloederige inhoud darm oorzaak? Gestuwde en verdikte blaaswand o Zeug 2: Milttorsie Bloedonderzoeken bij zeugen Geen duidelijk beeld 5
Ondernomen acties De te dekken zeugen worden beperkt in wateropname omdat ze er te nat bijliggen Risico op maagtorsie verminderen o Overschakeling van meel ipv korrel o 2 maal daags voederen 6
Bedrijfsbezoek Geen opmerkingen bij drachtige en te dekken zeugen In kraamstal: o Zeugen niet recht om te eten o Veel pootproblemen o Veel zeugen die drinken uit het kleine drinkbakje Boekhouding resultaten reden van afvoer over 7 maanden: o 12% sterfte o 8% verwerpers o 15% beenwerk o 10% baarmoederontstekingen o 17% onvoldoende moedereigenschap te weinig zog 7
Onderzoeken Veepeiler Stalen voeder zeugen voeder OK Stalen water water OK Urinestalen van zeugen o In kraamhok slechts 2 zeugen die urineren o Nog 8 stalen uit dracht Aandachtzeugen voor urineweginfecties! 8
Onderzoeken Veepeiler zeugnummer BO Kiemgetal bilirubine dichtheid Eiwit glucose Hemogl ketonen nitrieten urobilino ph 597KH E coli/strep sp 91.000.000 0 1,025 2 0 0 0 0 0 6,5 60KH E coli 87.000 0 1,035 1 0 0 0 0 0 8,5 342 E coli 90.000 0 1,010 0 0 0 0 sporen 0 6,0 161 460.000 0 1,010 0 0 0 0 0 0 6,5 649 E coli 54.000 0 1,015 sporen 0 0 0 0 0 8,0 6 poly 1.000.000 0 1,022 1 0 0 0 sporen 0 8,5 247 poly 200.000 0 1,011 0 0 0 0 0 0 7,0 159 1.000 0 1,009 0 0 0 0 1 0 6,5 340 E coli 62.000 0 1,010 0 0 0 0 0 0 8,0 57 440.000 0 1,018 0 0 0 0 0 0 8,0 9
UTI Oorzaak: o Pootproblemen neerliggen UTI neerliggen o Wateropname!!! Gevolg: Spoeleffect voldoende opname! Goede kwaliteit! o Veel neerliggen o Ziek, koorts o Opklimmende infecties naar baarmoeder verwerpingen o Doodgeboren biggen en te weinig overleving van de biggen o Sterfte zeugen 10
Adviezen 1. Zorg dat de zeugen voldoende water opnemen! o o Geef water bij in de trog in kraamhok Drinkwatersysteem bekijken 2. Urineverzuurders gebruiken 3. Hygiëne! o Mest verwijderen achter de zeugen o Aangetaste zeugen opruimen 4. Eenmalige antibioticumbehandeling van de zeugen 11
Aanpak op het bedrijf Urineverzuurder in het voeder Groep in kraamhok behandeld met antibiotica Nakijken van het drinkwatersysteem! Foute installatie pomp! Onvoldoende druk bij hoge vraag Aanpassen van het drinkwatersysteem! 12
Evaluatie Zeugen voldoende water ter beschikking zeugnummer BO Kiemgetal bilirubine dichtheid Eiwit glucose Hemogl ketonen nitrieten urobilino ph ED 6.000 0 1,021 sporen 0 0 0 0 0 7,0 ED 360.000 0 1,009 0 0 0 0 0 0 6,0 ED 8.000 0 1,010 0 0 0 0 0 0 6,0 ED 6.000 0 1,029 2 0 0 0 0 0 6,5 KH 1.000 0 1,014 0 0 0 0 0 0 6,5 KH 1.000 0 1,014 0 0 0 0 0 0 6,0 KH 7.000 0 1,024 0 0 0 0 0 0 6,0 KH 1.000 0 1,013 0 0 0 0 0 0 6,0 KH E coli/staph 36.000.000 0 1,029 3 0 0 0 0 0 8,5 13
Evaluatie Zeugen in kraamhok voldoende drinkwater ter beschikking: o Eten beter opnemen o Meer melk aanmaken o Betere overleving van de biggen, geen diarree o Minder doodgeboren biggen o Sterfte zeugen op normaal niveau Problematiek van sterfte zeugen en slechte kraamstalperiode biggen opgelost! 14
Overzicht Voorbeeld bedrijf 1 Voorbeeld bedrijf 2 Conclusie 15
Voorbeeld bedrijf 2 Zoon: 400 zeugen en 1000 vleesvarkens Moeder: 120 zeugen en 1000 vleesvarkens 16
Probleem Zaterdag plots enkele dieren dood in de stal. o Gespeende biggen en VV Probleem verergert, ook zondag sterfte zeer algemeen o Biggen, VV en zeugen Sterfte treedt ook op, op bedrijf van ouders Bezoek dierenarts (>25 jaar ervaring in de varkens) o Dierenarts zet de 2 volledige bedrijven op aspirine 17
Probleem Sterftes gaan onverminderd voort Maandag paniek! o Reeds meer dan 20 zeugen dood, 50 VV en Biggen Verwittiging DGZ Verwittiging PCE Bedrijfsbezoek 18
Bedrijfsbezoek Eerste beelden van op het bedrijf: 19
Bedrijfsbezoek 20
Bedrijfsbezoek Veel dieren normaal, geen symptomen zichtbaar Opvallend: ademhalingsproblemen, vnl bij biggen Sterfte volgt vlug op zichtbaar worden van flankenslag (binnen halve dag) Geen koorts, geen diarree, geen zenuwsymptomen Ondanks rondgang s ochtends opnieuw heel wat dode dieren in de hokken 21
Bedrijfsbezoek 22
Bedrijfsbezoek 23
Bedrijfsbezoek 24
Bedrijfsbezoek 25
Bedrijfsbezoek o Zeugen, op moment van bezoek geen symptomen, echter ook sterfte (vnl zeugen in kraamstal) o Zuigende biggen: geen symptomen en geen sterfte! o Biggen en vleesvarkens: symptomen en sterfte Actie: o 10 dieren bedrijf zoon (zeugen, biggen, vleesvarkens) en 6 dieren bedrijf moeder (vleesvarkens) naar DGZ voor autopsie o Bezoek PCE: op slot doen van bedrijf 26
Gemeenschappelijke factoren? Zoon Infectieuze oorzaak: o Verspreiding door zoon die in beide stallen komt? o Wat? Nieuw/onbekend agressief pathogeen??? Varkenspest? (Afrikaans, klassiek) Acute griepuitbraak? Acute uitbraak App? Glässer?. 27
Gemeenschappelijke factoren? Voeder o Zelfde voederfirma op 2 bedrijven o Geen symptomen bij zuigende biggen Mycotoxicose o Echter, verschillende diercategorieën aangetast verschillende leveringen voeder 28
Gemeenschappelijke factoren? Water o 1 boorput van 212m diep o Verdeling naar 2 bedrijven, daar in een opslagtank 29
Gemeenschappelijke factoren? Water o Stilstand van water in voorraadtank? Nitrietvergiftiging Actie: o Staalname drinkwater o Onmiddellijke overschakeling via tuinslang op stadswater Bevestiging zelfde dag na autopsie chocoladekleurig bloed 30
Bespreking Oorzaak van het probleem? o Onwaarschijnlijk vanuit diepe boorput o Stilstand in tank??? Naar 2 bedrijven? o MAAR: gebruik van biologische luchtwasser!!! Resultaten wateronderzoek: o Verhoogd nitriet en nitraat gehalte o Bacteriologische kwaliteit drinkwater zeer slecht. 31
Bespreking Oorzaak van het probleem: luchtwasser Vrijdag werken plaatsen verkeerde kraan (geen terugslagklep) terugslag nitrietrijk water in waterleiding 32
Bespreking luchtwasser 33
Bespreking Probleem na overschakeling op stadswater binnen de dag opgelost Uiteindelijke dodental: o Zoon: 39 zeugen, 108 VV en 35 Biggen o Moeder: 14 zeugen, 50 VV en 12 Biggen 34
Overzicht Bedrijfsbezoek Veepeiler Voorbeeld bedrijf 1 Voorbeeld bedrijf 2 Conclusie 35
Conclusie Bijkomende onderzoeken helpen diagnose te stellen Zinvol om problematiek te bespreken met iemand met een frisse kijk op het probleem 36
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Dank u! Vragen?