Echoscopische biopsie van de prostaat Weefselonderzoek van de prostaat
2
U heeft een afspraak op de polikliniek urologie voor een prostaatbiopsie. Met dit weefselonderzoek wil de (assisitent) uroloog de oorzaak van de prostaatvergroting vaststellen. Wat is een prostaatbiopsie? De prostaat is een klier die normaal gesproken ongeveer zo groot is als een kastanje. De klier dient voor de productie van zaadvloeistof en bevindt zich aan de onderkant van de blaas, op de plaats waar de blaas overgaat in de plasbuis. Bekend is dat prostaatvergroting kan leiden tot plasproblemen. Meestal gaat het om goedaardige vergrotingen, maar er kunnen ook kwaadaardige weefsels in de prostaat ontstaan. Met een echografie kan de prostaat en de omgeving ervan worden afgebeeld. Deze echografie is een inwendig onderzoek, dat via de anus wordt uitgevoerd. Soms is het beeld van een inwendige echografie niet duidelijk genoeg om te zien wat er precies met de prostaat aan de hand is. Het is ook mogelijk dat de arts denkt aan een kwaadaardig gezwel in de prostaat. Dan wordt een biopsie gedaan: de uroloog haalt met een naald een stukje weefsel uit de prostaat weg. De naald wordt via de anus en de endeldarm in de prostaat gebracht. De biopsie is niet bijzonder pijnlijk omdat de binnenkant van de endeldarm vrijwel gevoelloos is. Het weggenomen weefsel wordt onder een microscoop onderzocht. Voorbereiding U krijgt een half uur voor de afspraak antibiotica. Deze medicijnen zijn bedoeld om een infectie te voorkomen. Slikt u bloedverdunnende medicijnen, die door de trombosedienst gecontroleerd worden? Vanaf enkele dagen voor het onderzoek moet het gebruik van bloedverdunnende medicijnen - in overleg met de arts - worden gestopt. 3
Voor dit onderzoek hoeft u niet nuchter te zijn. U mag gewoon eten en drinken. Het is raadzaam om voor vervoer van en naar het ziekenhuis iemand te vragen om met u mee te gaan. Melden U meldt zich op de afgesproken tijd aan de balie van de polikliniek urologie (B28). Hierna neemt u plaats in de wachtruimte. Zodra u aan de beurt bent, wordt u opgehaald. Het onderzoek In de behandelkamer trekt u uw onderkleding uit. Uw onderbroek dient u ook uit te trekken, wel kunt u een hemd of t-shirt en sokken aanhouden. U neemt plaats op de onderzoeksstoel. Door deze - voor u wat ongemakkelijke houding - kan de (assistent) uroloog het onderzoek zo goed mogelijk verrichten. Met een echografie wordt de prostaat met geluidsgolven zichtbaar gemaakt op een scherm. Omdat de prostaat achter het schaambeen en vrij ver naar achteren ligt is het lastig om deze goed zichtbaar te maken. Daarom wordt de echografie via een speciaal staafje (probe) via de anus vanuit de endeldarm verricht. Belangrijk is dat u zich zo goed mogelijk ontspant, dan is het onderzoek niet erg pijnlijk. Als de prostaat op het scherm goed zichtbaar is, neemt de uroloog met een naald - die zich in de probe bevindt - stukjes weefsel (biopten) weg. Hiervoor wordt op verschillende plaatsen geprikt. Het onderzoek duurt ongeveer 30 minuten. Complicaties/bijwerkingen U kunt wat bloedverlies hebben in de urine, de ontlasting en in het sperma. Dit is niet verontrustend en is in de regel na een tot zes weken verdwenen. Het sperma kan wat langer verkleurd zijn. Als u op de juiste wijze u antibiotica inneemt, is de kans op een infectie zeer gering. 4
Nazorg Na het onderzoek kleedt u zich weer aan en kan u naar huis. In de meeste gevallen zijn er geen pijnklachten. U kunt wat bloed via de anus verliezen. Dit is meestal van korte duur. Verder is er geen speciale nazorg nodig. Wanneer u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, mag u hier in de meeste gevallen s avonds weer mee beginnen. Heeft u na drie dagen nog veel bloed bij de ontlasting of bij koorts boven de 38,5 C, neemt u dan contact op met de poli en in de avonduren en het weekend met de Spoedeisende hulp. Uitslag De doktersassistente maakt na het onderzoek een afspraak voor een volgend polikliniekbezoek. Het onderzoek van het verwijderde weefsel op het laboratorium duurt ongeveer een week. De uitslag krijgt u tijdens het volgende polikliniekbezoek. Vragen Als u na het lezen nog vragen heeft, stel deze dan gerust aan de (assistent) uroloog of de doktersassistente. Zij vertellen u tijdens het onderzoek steeds wat er gaat gebeuren. U kunt dan ook uw vragen stellen. Bericht van verhindering Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd, bel dan zo spoedig mogelijk de polikliniek urologie om u af te melden. Telefoon (024) 365 82 55. Er kan dan nog een andere patiënt in uw plaats komen. 5
6
7
Afspraak De afspraak voor de prostaatbiopsie is: op:...dag datum:... om:...uur op de polikliniek urologie (B28). Adres en telefoonnummer Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Polikliniek urologie B28 Telefoon (024) 365 82 55 Website: www.urologie.cwz.nl 8 G547 / 12-13